Ný félagsrit - 01.01.1850, Side 99
UM Þjodmegunarfrædi.
99
aö niinnsta kosti eins miki&. Eptir tíðarandanuin,
sem þá var, þótti mönnum ekkert aubur nema gull
og silfur, og þa?i átti því ab vera skylda hverrar
stjórnar ab sjá um , ab sem mest af þeim inálmum
flyttist inn í landib, en ekkert út úr því. Menn heldu
ab þafc væri ebli verzlunarinnar, ab hún gæti ei gjört
nemaannan af kaupanautuin ríkan í senn, og ab hvenær
sem annab landib græddi, þá yrbi þess vegna hitt sjálf-
sagt aö bíba skaba. Meb þessu móti helgubu rnenn
eilíft stríb og öfund mebal allra þjóba, og álitu þaö
hina beztu abferb til ab koma upp ibnabi og verzlun
lands síns, ab gjöra öllum öbruni löndum svo örbugt
sem unnt var ab eiga nokkur vibskipti vib þab. þaban
eru sprottnir allir hinir heimskulegu tollar, sem í
raun og veru eru ekki annab en slagbrandar á veguin
manna, og tollheimtumennirnir ekki annab en lög-
leiddir stigamenn, sem í nafni stjórnarinnar hafa leyfi
til ab ræna og rupla vegfarendur. þaban er líka
sprottin hin hræinuglega mebferb á nýlendunuin í öbrum
heinisálfifin, sem Evrópumenn hafa lengi haft vib,
sjálfum ser til skammar og skaba, og sem fáir hafa
haft nóg vit til ab hæta fyrr en of seint. Spánn er
í verkunum hinn eiginlegi höfundur ab hvorutveggja
þessu, því þaban voru stofnabar hinar fyrstu nýlendur
í Aineríku, og yfir þeiin vöktu Spánverjar, sökum
gullgirndar sinnar, eins og drangar í skröksögum
yfir fólgnu fé, og huldu gulllöndin fyrir sjónum ann-
ara manna, eins og maurapúkar grafa penínga sína í
jörbu. þessa heimsku tóku abrar þjóbir eptir þeim,
og þó nýlendur Englendínga í Norbur-Ameríku væru
bygbar á akurirkju og ibnabi, en ei eins og Spán-
verja á ibjuleysi og málmgrefti, þá var verzlunar og
T