Alþýðublaðið - 18.10.1961, Blaðsíða 5

V.Í..VILL UPP-
TÖKU ÍSLANDS
SAMMARKAÐINN
AÐALFUNDUR Verzlunar-
ráðs íslands, sem haldi'nn var
13. október sl. lýstí ánægju
S/nni yfir þeim árangri, sem
7/áðst hefur með viðremsarað
g'erðum rík/'s-stjórnarinn^r,,
þrátt fyrir erfiða aðstæðu. Þá
lýsti fundur.'nnn sig m. a.
fyigjar/ii l>ví, að sótt verði um
uppöku íslands í Efnahags-
bandalag Evrópu.
Fundurinn lýsti því yfir, að
þrátt f\tir erfiðar aðstæður,
svo sem verðfaill á mikilvæg
um útflutningsvörum, og afla
leysi í sumum greinum sjávar
útvegsins, hefði árangur náðst
með 'VÍðreisnaraðgerðum
stjórnarinnar. Fundurinn Q / • Pív'ilsc
harmaði, að ábyrgðarlausum j >3 V fll fíCj L/ifKS
öflum innan verkalýðshreyf- j
ingarinnar skyldi takast að!
knýja fram ótímabærar kaup i
hækkanir. Átaldi fundurinn ‘
hlutdeild SÍS í þeim aðgerð-
um.
vinnuveganna verði komið á
fót hið fyrsta.
Aða'lfundur Verzlunarráðs-
ins fagnaði stofnun Verzlunar
banka íslands, vexti hans og
viðgangi. Beindi fundurinn
því til ríkisst-jórnarinnar og
Seðlabanka íslands, að bank-
inn fái rettindi til a<5 verzla
með erlendan gjaldeyri, enda
sq rllíkt eðlilegt.
Þá skoraði aðalfundur.'/?n á
tollyfirvöld/’n, að herffa á toll
gæzlunn/ alls staðar þar scm
vörur koma á land, svo að
ff,irt verði fyrir ólöglegan fnn
flutning.
SAMMARKAÐURINN.
Aðalfundur lýsti sig fylgj
andi upptökubeiðni íslands í
Efnahagsbandalagið, enda
fylgi umsókninni engin skuld
Ibiinding um aðild.
Þannig telur fundurinn að
gleggstar upplýsingar og um
ræður fáist um gagnkvæm
réttindi og skyldur, þar sem
Sérstaða landsins kæmi sikýrt
fram, en síðan skuli metið,
hvort óskað skuli aðildar að
bandalaginu.
Aðalfundurinn samþykkti
ýmsar ályktanir, sem of langt
yrði upp að telja hér. Lýst var
yfir ánægju yfir lögum Um
Seðlábankann 0g þess vænzt,
að ákvæði laganna um Kaup
þing komi sem fyrst til fram
kvæmda. Þá var m. a. bei-nt
þeim tilmælum til Alþingis að
rannsóknarstofnun í þágu at
S Y N I N G U Eiríks
Smith í Listamannaskál-
anum lýkur á sunnudags
kvöld. Sýningin hefur ver
ið mjög vel sótt og nokkr
ar myndir selzt,
Sýningartíminn er frá
klukkan 2 til 10 daglega.
Undansláttur
Framhald af 3. síðu.
New York. Þá er einnig látinn
í Ijós harmur í London yfir því
að Sovélríkin ætla að sprengja
50 megatonna kjarnasprengj-
ur fyrir mánaðamót. Ummæli
Krústjovs um brezka heims-
valdastefnu erU talin mælgi
ein sem ekki,sé í samræmi við
raunveruleikann.
í New York segja amerískir
sérfræðingar, að sprenging 50
megatonna sprengjunnar
þurfi ekki að þýða að Rússar
vini einn sigur í kjarna-
sprengju-kapphlaupinu. Eyð-
ingarmáttur þessarar sprengju
sé ekki meiri en 25 megatonna
kjarnasprengju. Og Boeing-
virkisþotur bandaríska Hug-
hersins hafi lengi verið búnir
slíkum sprengjum. Þá er sagt,
að 50 megatonna sprengja
muni gera gíg, er verði 120
metra djúpur og 2400 metra
breiður og geislavirkt ryk
muni vcrða 25—50 þús. ten-
ingskíló.
í Austur-Berlín er sagt, að
enginn mannlegur máttur
gæti hindrað Sovétríkin í að
gera sérstakan friðarsamning
v'.ð Austur-Þýzkaland fyrir
áramót ef Vesturveldin reyn-
ast ekki nægilega jákvæð.
í Frakklandi er m. a. sagt,
að nú sjáist bezt að festa og
e’nlæg samstaða Vesturvehl-
anna í Berlínav-málinu hafi
auðsjáanlega skiíizt í Moskvu,
jog menn hafi hagað sér í sam-
ræmi við það.
Fréttir frá alþingi
i
Hvað kosta
verkföllin?
UTBYTT hefur verið á al
þ'ngí tillögu t/1 þingsályktun
ar um að Hagstofu Islands
verffi falið að reikna út eða
áætla tjón af völdum vinnu-
dráttar þeim ávinningi eða
kjarabótum, er af þeirn hlýzt.
Mundi þá væntanlega koma #
Ijós, að í sumum t'\fellum eria
þeir hagsmunir, sem fórnað er,
stöðvana. Flutn/ngsmaður til- næstum jafnmiklir eða jafnvej
hagstofan í
tjón vegna
Dagskrá alhingis

DAGSKRÁ Samelnaðs Alþ ng
ís miðv'kudag nn 18. okt. kl.
1,30 síðdegrs:
1. Rannsókn kjörbréfs
2. Fjárlög 1962. Framh. 1. umr
3. Síldarle't þáltill — Hvernig
ræða skuli.
4. Jarðhitaleit og jarðhitafram.
kvæmd r, þáltill. — Hvernig
ræða ékuli.
5. Tjón af völdum vinnustöðv-
ana, þáltill. — Hvernig ræða
skuli.
Félagsmalasátt
máli Evrópu
Hinn 18. október verður fé-
lagsmálasáttmáli Evrópu und-
,'rritaður í Torino á talíu. Unn
ið hefur ver/ð að gerð sáttmál
ans um nokkurra ára skreið á
vegum Evrópuráðs/ns, og er
honum ætlað svipað hlutverk
á sviði félagsmála og man/?-
réttindasáttmála Evrópu á sín
um vettvang/. ,
Félagsmbálasáttmálinn hef-
ur nýlega verið birtur, en frá
'honum var endanllega gengið
á fundi í -líðherranefnd Evrópu
ráðsins 7. júl'í s- 1. Sáttmálinn
hefst á inngangi, en síðan er
honum skipt í 5 kafla. í 1.
kafla er lýst mar'kmiðum þeim,
sem keppt skal að. Er þar
fjallað um rétt til vinnu. vinnu
u’ma. vin.nuskilyrð.i, laun, fé-
la'gslegt öryggí. félagslega og
beibufarslega aðstoð, lýðhjálp,
aðstöðu öryrkja, vernd vinn-
andi manna, sem flytjast
milli landa.
í 2. kafla sáttmálans er lýst
leiðum, sem farnar skulu til
ur í Torino
að ná þei^n markmiðum, sem
sett eru í 1. kafla, og í 3. kafla
sáttmálans greinir frá skyld-
um þeirra ríkja, sem fullgilda
sáttmálann. Er það að nokkru
háð yfirlýsingum viðkomandi
ríkja. hvað þeim er skylt að
gera. í 4. kafla segir, hvernig
haft sku> eftirlit með fram-
kvæmd sáttmálans, og í 5.
kafla eru m. a. á'kvæði um
gildistöku 'hans. ,
Félagsir>ílaisláttmálinn verð-
ur undirritaður við hátíðllega
athöfn í Palazzo Madama í
Torino, þar sem lýst var yfir
sameiningu Ítalíu fyrir einni
öld. Fulltrúar samtaka atvinnu
rekenda og launþega sv0 og
fulltrúar A^bjóðavinnumáila-
stofnunarinnar o.g Evrópuráðs
ins munu flytja ræður. Stefnt
mun að því, að sáttmálinn
verði fullgilur af aðildarríkj-
um ráðsins innan eins árs.
Frétt frá upplýsingadeild
Evrópuráðsins 17. október
1961.
lögunn.ar er Jón Þorste/nsson
þ.ngmaður Alþýðuflokksins.
Tillagan fer hér á eft/r:
„Alþingi álykt-
ar að skora á
rfkisstjórnina að
fela Hagstofu
Islands að
reikna út eða á
ætila tjón af
vö'ldum vinnu
stöðvana. Skal
fyrstu reikna út
vinnustöðvana á
árinu 1961. Framvegis skal hag
stofan svo reikna þetta tjón
út árlega og birta niðurstöður
sínar. Einkanlega skal leitazt
við að reikna út annars vegar
fjölda tapaðra vinnustunda og
heildarupphæð tapaðra vinnu
launa hjá öllum þeim launþeg
um, er lr/jt hafa niður vinnu
eða bei /iínis -misst af vinnu
vegna vinnustöðvana, og hins
vegar þá skerðingu . á verð-
mæti útflutningsframleiðsl-
unnar, sem ætla má að vinnu
stöðvanir hafi leitt af sér“.
Greinarj-erð með tillögunni
hljcðar svo:
ÖMum er ljóst. að verkföll
og vinnudeilur hl j óta óhjá-
kvæmile/i að kosta fórnir og
leiða af sér margháttað tjón,
hvað sem ávinningnum af
þeim líður. Hér á landi hafa
ekki verið haldnar neinar
skýrslur yfir vinnustöðvánir
og ekki verið rannsakað, hvaða
efnahagslegu tjón'i þær hafa
valdið. Er eðlilegt, að úr þessu
verði bætt, þar eð tjón af Völd
um vinnustöðvana bitnar ekki
eingöngu á aðilum vinnudeil-
unnar. launþegum og vinnu-
veitendum, heldur engu síður
á þeim" sem utan hennar
standa, almenningi í landinu.
sv0 er þjóðinni í heild. T til
lögu þessrni felst það, að Hag
stofa ísla>is rei'kni út þá tvo
höfuðþætti þessa tjóns, siem
naiuðsynlegast er að menn geti
gert sér grein fyrir, þ. e.
vinnustundatap og launamissi
verkafólks og annarra laun-
þega og framleiðsluskerðing-
una hjá útflulningsatvinnuveg
unum.Vinnustöðvanir valda að
sjálfsögðu skaða á öðrum svið
um, en þá þætti tjónsins er
törveldarv að reikna út og
meta.
Það hlýtur að vera æskilegt
að þjóðin geri sér glögga grein
fyrir því tapi, sem af vinnu-
stöðvunum leiðir, svo að hún
geti metið það réttilega til frá
meiri en þeir hagsmunir,
sem um er deilt. Öruggar upp
lýsingar um þessi efnl, hygg&
ar á athugunum og útreikn-
ingum hlutlausrar og vel hæfr
ar stofnunar, ættu að veiða
mönnum hvatning til þess aði
leita allra ráða til að draga úr
því tjóni, sem vinnustöðvanir
orsaka í þjóðfélaginu. Helztrí
ráðin, sem þar kæmu til
greina, væru öflug rannsóknar
og upplýsingastai-fsemi m
efnahags- og kjairamáll, stór-
aukin sáttastörf í vinnudeíl-
um. Mutdeild verkafólks i
arði atvinnufyrirtækja cg
breytt skipulag verkalýðssan^
takanna.
TÍMARITIÐ Úrval er nt'l
komið út á ný éftir nokkurt
hlé, gerbreytt eins og nýtt
tímarit. Er ritið nú 200 blað)
síð'ur og hið vandaðasta í alls»
staði. Einna mesta athyglft
vekja hinar litprentuðu aug-—
'lýsingar ritsins. Eru þær
prentaðar í 4 litum á mynda
pappír og mun Úrvaf íyrgtn,
ritið hér á landi, sem færir
’.asenc^um sínum slíkar auglýs
ingar. Er ekki of sagt, að hici
nýja Úrval marki tímamét it
útgáfu tímarita hér á landíí
sv0 fjölbreytt er það að efn't
og vel úr garði gert.
Úrval flytur eins og nafniú
bendir til úrval greina úr tíma
ritum ,sem gefin_eru út víðs:
vegar í heiminum. í ritinu er
að finna óhemju mikinn fróti
leik í samanþjöppuðu formi
og er vissulega mikil börf á
slíku tímariti hér á landi. Þacl
virðist hafa tekizt vel tiil um
efnisval 1. heftis Úrvals — eft-
ir breytinguna —. Þar er at>
finna eitthvað fyrir alla. Er
enginn efi á því, að ritið mun
fal/a lesendum vel í geð e£
haldið verður sömu stefnU' vicj
efnisval í framt:|5inni. Rit-
stjóri Úrvals er nú Sigv&ldi
Hjálmarsson en útgefandi er
Hi'lmar A. Kristjánsson.
Bj. G.
Alþýðublaðið — 18. okt. 1961 ^