Alþýðublaðið - 15.11.1961, Blaðsíða 3

NEW YORK, 14. nóvem-
ber (NTB—Reuter). — Nefnd
sú er Samcbiuðu bjóð/inar
sfepaði og' ra/insakað liefur
morðið á Patrice Lumumba
lagði í dag fram skýrslu þar
sem seg/r, &ð sennilega hefði
belgískur .málaí.ði drýgt morð
ið. Er hér um að ræða Uðsfor
ingja nokkurn, 0g var morðið
á þessum fyrtta forsætfsráð-
herra Kongó framið samkvæmt
NNGIÐ ROFIÐ
FINNLANDI
ti’ramh. af 1. síðu.
Sovétríkin hafa beðið um
fryggingu fyrir því, að Finnar
haldi áfram hlutleysisstefnu
s nni og hafa ekki borið fram
neinar hernaðarlegar kröfur
enn sem komið er, segir i yfir-
lýsingu f'nnska utanriksráðu-
neytisins. Yfirlýsing þess( fjall-
ar um fund utanríkisráðherr-
anna Aht Karjalainen og Andr-
tj Gromyko, sem fram fóru í
Moskva um helgina.
Gromyko utanríkisráðherra
sagði finnska utanríkisráðherr-
anum í v.ðræðunum, að stjórn-
málaástandið í Finnlandi væri
orðið óstöðugt og að upp hefð.
risið pólitísk klíka, sem hefði
það að markm ði, að leggja
hndran'r í veginn fyrir þvf að
núveranii ptefnu Finnlands í ut
anník smálum verði haidið á-
fram. Ef sovézka stjórnin íái
bráðlega scaðfestingu þess, að
ekkert muni hindra v nsamleg
samskipti Finnlands og Rúss-
lands verð c-ngar hernaðarleg-
ar kröfur rcu-ðar.
Yfirlýsingunni var hvarvetna
tekið með miklum létt; í Heis-
ingfors, þar sem mikill kvið'.,
vegna orðsendingarinnar hafði
komið ýmsum orðróm; af stað,
og valdið miklum bollalegging-
um. Fréttamenn í Helsingíors
túlka yfirlýs nguna á þá lund,
að orðsendingin hafi verið ætl-
uð sem t lraun til að leggja cr.n
harðar að Finnum áður en hin-
ar fyrirhuguðu forsetakosningnr
færu fram eftir nýár og gefið
greinilega til kynna, að Rússar
vilj; að Kekkonen verði endur-
kjörinn forseti.
Utanríkisráðuneytið b'rti yf-
irlýsinguna eftir að rík sstjórn-
in hafði skýrt Fagarholm þ ng-
forseta og foringjum fiokkanna
frá niðurstöðum viðræðna
þe rra Karjalainens og Gromy-
kos. í yf rlýsingunni var til-
kynnt að Gromyko hefði gert
Karjalainen grein fyrir því, að
I fyrir Sovétríkjunum vakti að
tryggja örygg; sitt. Hernaðar-
I legar samningaviðræður mundu
i fara fram innan ramma vináttu
' samnings F.nna og Rússa. Gro-
myko á að hafa sagt, að Rússar
hygðust alls ekki blanda sér í
innanríkismál Finna, og að
hann bær. fullt traust til hinn-
ar núverandi utanríkissteínu.
Karjia,iainen utafiríkisráð-
herra svaraði því t 1, að ,,klíku‘‘
ummæli Gromykos kynnu að
vera rétt_ en eins og Rússar
ugglaust vissu fylgdu allir flokk
ar í F nnlandi „Paasikivi-lín-
unni“
- / návist
Tshombe?
fyrirjiram gerðr^ áætlun. í
skýrslunni eru e/nnig ncfndfr
belgískur mólaliði og „viss
höfuðsniaður“ og þel'r sagðir
vera samsek/r í ódæðinu.
Nefndin kvaðst hafa undir
höndum sönnun þess, að hin
opinbera skýring Katanga-
stjómar á morðinu sé röng, en
samkvæmt yfirlýsingu hennar
myrtu hann menn úr ætt
flokki nokkurum hinn 12.
febrúar 1961.
Ejftir öllum líkindum að
dæma hefð; Lumumba verið
myrtur í návist háttsettra full
trúq Katangastjórnar, þar á
meðal Tshomlbe, Munongo og
Kimfoa. Flóttasögunni hefði
síðan verið komið á kreifk.
Rannsóknarnefndin, sem í
eiga sæti fulltrúar frá Burma,
Eþíópíu og Toga, skvrir svo
frá, að ekki sé fullljóst hverj
;r myrt hafi þá Ökitolo og
Mpolo, samstarfsmenn. Lum-
umba en sennilega hafi þe'r
verið myrtir um leið og hann.
Rannsóknamefdin kveðst
vilja taka það fram; að hvorki
Kasavubu né samstajrfsmenn
hans eða Katangastjórn geti
skotið sér undan ábyrgðinni á
morð; Lumumiba og samstarfs
manna hans.
SVlAR EFLA
LANDVARNIR
Stokkhólmur, 14. nóvetnber.
(NTB).
VIÐBÚNAÐURINN í Svíþjóð
| er viðunandi síðan 60—65 milij.
I sænskar króna var varið s. I.
haust til margs konar vlðbún-
aðaraðgerða, og ríkisstjórnin tel
ur ástandið í alþjóðamálum svo
alvarlegt að nauðsynlegt sé að
I fyrirsk'pa aukaherútboð. Við-
Einstaklingi heim-
ilt a5 neyta mál-
frelsis síns
Washington; 14. nóv.
HÆSTIRETTUR Bandaríkj-
anna hefur staðfest þó níður-
stöðu áfrýjunardómstóls í New
York, að einstaklingi skuli heim
ilt að neyta málfrelsis síns, þó
að slíkt kunní að leiða til upp-
Þ°ta.
Mál það, sem her um ræðir,
var mál ameríska nazistafor-
ingjans Lincoln Rockwell, sem
á sínum tíma var neitað um
leyfi til að halda ræðu í Centr-
al" Park í New York á fyrr-
greindum forsendum. Áfrýjun-
arrétturinn komst svo að orði
í dómsorðum m. a., að óvin-
sælar skoðanir og andstyggileg
ar og jafnvel uggvænleg áhrif
þeirra nægðu ekki til að svipta
mann málfrelsi.
búnaðaraðgerðir ríkisstjórnar-
innar í október — áður en Sov-
étrík'n sendu Finnum orðsend-
ingu sína — hefur valdið því,
að radarstöðvar starfa allan sól
arforinginn, viss fjöldi flugvéla
er tíl taks undir eins og á þe m
þarf að halda og tilbúinn t.l
tafarlausra aðgerða, og elds-
neytisbirgðageymslur landvarn-
anna hafa verið fylltar. Enn-
fremur hefur ver ð hafizt handa
um útvegun hjúkrunartækja að
verðmæti 3,5 millj. kr.
Þessar uppíýsingar korr.u
fram í svörum Tage Erlander,
forsætisráðherra við spurnlng-
um foringja hægri manna í
sænska þing nu, Gunnar Hecku
cher, sem vildi fá að vita_ hvort
viðbúnaðurinn værl viðunandi.
Hecksher lagði spurningu sína
fram hinn 16. október, en að-
gerðir ríki.sstjórnarinnar, sem
framkvæmdar hafa verið 1
haust, vo i samþykktar af henni
6. og 27. október. Hinn 30. októ
ber barst Finnum orðsending
Rússa; þar sem ’utanríkisstefna
Svía er einnig gagnrýr.d, sér-
staklega afstaðan til Vestur-
Þjóðverja.
Forsætisráðherrann sagði, að
reynt væri að gera kvaðninguna
til vopna cins fullkomna og
hægt væri og sagði ennfremur
að hægt væri að skipuleggja
stórar hersveitir í ýmsum lands-
Framhald á 14. síðu.
N.-Katanga á valdi
Baluba-manna - Mo'a),amenn
teknir höndum
LEOPOLDVILLE, 14. nóv.
(NTB Reuterý. Malayisk/r her
menn SÞ eru í haldi í Kindu
í Kivu-héraði. 700 kongólsk/r
hcrmr,nn hafa hótað að skjóta
af loftvarnarbyssum á hverja
þá flúgvél. sem reyn/r að
lenda í Kindu. Konffuskir her
me/in liafa tekið 13 flugmenn
t/1 fanga. Flugmenn þesslr,
sem eru ítalskir hafa sætt
/llri meðferð og 10 skotum var
hleypt af er l>eir voru teknir
til fanga. E/nn flugman/ianna
mun hafa særzt alvarlega í á
tökum þessum, en erindi
bd>rR tíl Kindu var að færa
Malaya hermö/inunym v/stir.
Victor Lundula hershöfð-
ingi Kongcfoerja .. 'í héraði.nu
Kivu í gær, er lagður af stað
þangað tij þess að rannsaka á
stani’ð o<? er utanrtkisiiáðherr
ann. Ghr'stophie Gbenye og
sex foáttsettir liðsforingjar og
emfoættismenn í fylgd með hon
um.
í gær ræddi fulltrúi Lund
j ula hershöfðingja við her
j mennina, sem umkringt hafa
! flugvöllinn í Kindu. En her-
i mennirnir neituðu að sleppa
föngunum eða leyfa SÞ að hafa
samfoand við þá.
SÞ-talsmaður segir, að stór
hluti Norður Katanga sé á
valdi Dalufoa ættflokksins,
sem hefur sýnt miðstjórninni
hollustu sína. Stjóm Baluba-
ina Albertville, Nyunzu, Man-
manna hefur á sínu valdi bæ
ono og Kabalo. Menn frá SÞ,
sem flogið lhafa yfir þetta
landssvæði segja, að þeir hafi
sé um 47003 hermenn mijð-
Framliald á 14. síðu.

Kroll
rekinn?
(NTB-REUTER).
UTANRÍKISRÁÐUNEYT
IÐ tilkynnti seint í kvöld,
að enn hafi ekki verið tek
in afstaða til þess hvort
Hans Kroll, sendiherra
Vestur-Þjóðverja í Mosk
vu, verði vikið úr stöðu
sinni. 1
Utanríkisráðuneytið,
segir, að skoðanirnar hafi
Kroll sett fram á eigin á-
byrgð — ekki Vestur-
Þjóðverja. Hafi liann lát
ið „persónulegar hug-
myndir í Ijós í viðræðun
um við forsætisráðherra
Rússa. í yfirlýsingu utan-
ríkisráðuneytisins er á-
herzla á það lögð, að vest
ur-þýzka stjórnin muni
halda áfram að reyna að
finna lausn á Berlínar- og
Þýzkalandsvandamálinu.
Fyrr í dag sagði Kroll
sendiherra í viðtali við v.-
þýzka blaðamenn í Mosk-
vu áður en hann hélt til
Bonn að hann liefði ekki
farið út fyrir verksvið sitt,
aðeins látið nokkrar skoð
anir í ljós í viðræðunum
við Krústjov, en alls ekki
lagt fram neina áætlun
um lausn á Berlínarmál
inu, Hann neitaði því af-
dráttarlaust, að hann
hefði haft frumkvæð'ð
að viðræðunum um Ber-
lín við Sovétríkin.
«*WW»MMMMWW%WMMMW»IWMWWW%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%m%%%MWWWWWWW
Alþýðublað/ð — 15. nóv. 1961 J