Breiðablik - 01.11.1911, Blaðsíða 2
82
BREIÐABLIK
flokksóvildin koniist. Það er sýn-
ishorn íslenzka svartnættisins og-
vetrarnepjunnar, sem heltekið hef-
ir hugi svo margra.
Mikill og merkur bókmenta-
viðburður myndi útkoma þessarrar
skáldsögu talinn með hverri þjóð
annarri. í vetur sem leið kom út
mjög vönduð þýðing af Ofurefli á
dönsku eftir Olaf Hansen, danskt
skáld, á kostnað Gyldendalsbóka-
verzlunar. Og dönsk blöð höfðu
verið full af ritdómum með nokk-
urn vegihn eindregnu lofi um bók-
ina. Stundum byrjuðu þau með
ónotum um höfundinn fyrir stjórn-
málaskoðanir hans og alls konar
skætingi til þeirra allra, er sömu
skoðunum fylgja. En er til bók-
arinnar sjálfrar kom, var ekkert
nema gott að segja. Hún var á-
litin ósvikið listaverk. Engin
skáldsaga, er út kom á dönsku
síðastliðinn vetur, var mér sagt,
að fengið hefði jafn-eindregið lof,
og það af mönnum, sem ekki bera
E. H. á háhesti Það hefir þó
sjálfsagt ekki verið af neinum kær-
leikum af Dana hálfu.
í blöðunum á íslandi hefi eg
ekki séð nema tvo ritdóma, annan
í Nýju Kirkjublaði, hinn í Norð-
urlandi, báðir vel ritaðir, en frem-
ur stuttir. Hin blöðin hafa enn
ekkert um bókina sagt,þetta hálfa
ár, sem liðið er síðan hún kom út.
Myndi það geta átt sér stað ann-
ars staðar en á íslandi?
Svona miklu náttmyrkri hefir
stjórnmálaþrasinu tekist að vetja
utan um hugi manna, hin síðari
ár. Það má helzt eigi geta neins
góðs í annars garði.
Eitt, sem eg heyrði skáldinu
fundið til foráttu, er það, að hann
riti líkingalaust mál. Naumast
hefir nokkurísl.rithöfundur,hvorki
fyrr né síðar, komist jafn-langt í
fögrum líkingum og hvað eft-
ir annað er komist í Gulli. Þar er
t. d. talað um vornóttina eins og
ungan dag, ,,sem ekki getur feng-
ið af sér að fara að hátta, ætlar að
láta renna í brjóstið á sér allra-
snöggvast einhvers staðar úti í him-
ingeiminum — en má ekki vera að
því, af því að hann vill heldurláta
sig dreyma vakandi en sofandi um
dýrð tilverunnar (60)”.
Yndisleik íslenzkrar sumarnæt-
ur er á öðrum stað lýst svo: ,,Og
þau tóku að virða fyrir sér skýja-
hrannir í ljósum loga á vesturloft-
inu og loftrákir milli þeirra með
alls konar litum, horfðu á, hvern-
ig dýiðin ummyndaðist, hvernig
þessi æskublómi himinsins fekk
enn skærari skrúða, enn æstari
eld, og hvernig hann—nokkurra
mínútna gamall—tók að verða föl-
ari og viðkvæmari, eins og dauð-
inn væri að anda á hann, þar til er
bládjúp loftsins sogaði hann í sig
og huldi hann. Og fjöllin fóru í
al]s konar skrúðklæði, meðan þau
voru að kveðja sólina. En fóru
úr þeim aftur að því loknu á svip-
stundu og stóðu eftir í bláum kirtl-
unum (65)”.
Og næst síðasti kafli bókar-