Lögrétta - 01.07.1933, Síða 41

177
LÖGRJETTA
178
hann hefur fylgt þar tískunni. Hann þýddi
kvæði eftir Byron og áhrifa þaðan verður
einnig vart í frumsömdum kvæðum hans frá
æskuárunum, svo sem ,,Ólund“ (Háum helst
und öldum) og „Haustvísa“ (Lengir nóttu,
lúta höfðum blóm). Þetta tískuþunglyndi
þeirra tíma og tilfinninga-viðkvæmni, sem
Grímur túlkar í þessum kvæðum og fleirum
síðar, kemur sumstaðar nokkuð fram í
kvæðum Jónasar Hallgrímssonar, þótt meg-
intónninn sje þar allur annar, t. d. 1 vísun-
um: „Enginn grætur íslending“, — „Það
er svo tæpt að trúa heimsins glaumi“ o. s.
frv. Bæði Grímur og Jón Thoroddsen slá
stundum á þá strengi, en þó gætir þeirra
miklu meira hjá Gísla Brynjólfssyni og síð-
ar hjá Kristjáni Jónssyni.
Eftir að Fjölnismennirnir voru þagnaðir,
virðist Grímur lítt sinna þeim málum, sem
Hafnar-lslendingum voru þá ríkust í huga,
en það voru sjálfstæðismálin, sem Jón Sig-
urðsson var þá að taka forustu í. Þó var
Grímur nokkrum sinnum í ritnefnd „Nýrra
fjelagsrita“ með Jóni og bii'ti þar nokkur
kvæði. En fylgismaður Jóns í stjórnmálum
var hann aldrei talinn, heldur miklu fremur
andvígur, þótt ekki sje mjer kunnugt um, að
hann hafi nokkru sinni ritað á móti honum
í dönskum blöðum. En bæði af þessari sjer-
stöðu Gríms og svo án efa vegna einhverrar
stirfni í skapferli hans, varð hann fremur
óvinsæll meðal landa sinna í Kaupmanna-
höfn, var talinn af þeim dansklundaður og
lítill föðurlandsvinur. Hef jeg heyrt Stein-
grím heitinn Thorsteinsson segja frá þessu,
en hann var lengi Grími samtíða í Kaup-
mannahöfn, en ellefu árum yngri. Mátti á
honum heyra, að löndum Gríms í Höfn hafi
þótt nokkuð mikill mentahroki hans á þeim
árum og hafi þeir ekki þolað honum það vel.
Einkum höfðu þeir Ólafur Gunnlögsen oft
átt í brösum, og sagði Steingrímur, að Grím-
ur hefði jafnan farið mjög halloka í þeirri
viðureign. Ólafur var sonur Stefáns Gunn-
lögsen bæjarfógeta í Reykjavík, en móðir
hans var Ragnhildur Benediktsdóttir yfir-
dómara Gröndal, gáfumaður mikill og ákaf-
ur fylgismaður Jóns Sigurðssonar í stjórn-
málum. Hann lifði alla æfi erlendis, eftir að
hann sigldi til háskólans í Kaupmannahöfn,
varð kaþólskur, fór víða um lönd og var að
síðustu lengi ritstjóri í París.
En mikið orð fór af gáfum Gríms, og hann
vaf svo sjerkennilegur maður, að ýmsu
leyti, að um hann mynduðust sagnir, sem
gengu mann frá manni, bæði um framkomu
hans og tilsvör við ýms tækifæri. Metorð
þau, sem hann náði ytra á tiltölulega ungum
aldri og voru óvenjuleg á okkar mælikvarða
á þeim tímum, hlutu líka að vekja athygli á
honum hjer heima. Og þótt hann hneigðist
ekki til fylgis við Jón Sigurðsson í stjórn-
málabaráttunni og væri af löndum sínum í
Höfn talinn dansklundaður, þá er hann í
raun og veru flestum íslenskari í hugsunar-
hætti. Þegar árin færast yfir hann erlendis,
virðist svo sem honum hafi farið að þykja
líf sitt þar tómlegt og innihaldslítið. Hann
kvæntist ekki, og safnaði ekki fje, þótt
laun hans hafi að líkindum verið allgóð. Jeg
hef heyrt sagt, að hann hafi lengi eftir að
hann kom að Bessastöðum veiið að afborga
skuldir sínar í Kaupmannahöfn, og að hann
hafi haldið kunningjum sínum hjer veitslu
á gamals aldri, þegar þeirri þraut var lokið.
Ilvergi er þess þó getið, að hann hafi verið
óreglumaður eða óhófsmaður á nokkurn
hátt. En hann mun hafa haldið sig ríkmann-
lega, umgengist menn, sem ekki þurftu að
lialda spart á, og þess vegna lifað um efni
fram. Annars munu engin gögn vera til,
sem sýni, hvað því veldur, að Grímur hættir
störfum erlendis á miðjum aldri og flytur
sig heim. Dr. Jón Þorkelsson hyggur, að
honum hafi mislíkað breyting, sem gerð var
á skipun utanríkisráðaneytisins um þetta
leyti, og má vel vera að svo sje að einhverju
leyti. Hann fjekk lausn frá embætti sínu
þar 1866 með fimm ára biðlaunum, og næsta
ár fer hann heim og setst hjer að. Heim-
flutningurinn hlýtur að hafa haft í för með
sjer allmiklar lífsvenjubreytingar hjá Grími,
og getur varla hjá því farið, að ráðabreytni
hans standi að meira eða minna leyti í sam-
bandi við breytingar, sem orðið hafi á sálar-
lífi hans og hugsanaferli.
Ef leitað er til kvæða hans eftir heimild-
um, sem þetta snerti, þá kemur í ljós, að
þegar hann er nálægt fertugu, fara þau að
bera vott um sterka heimþrá. Þá yrkir hann