Tölvumál - 01.07.2002, Blaðsíða 9

Markaðstorg
Rafrænt markaðstorg
Ólafur Ingþórsson
Augu manna beinast
nú hinsvegar í vax-
andi mæli að rafræn-
um viðskiptum milli fyr-
irtækja (Business-to-
Businessj þar sem fyr-
irtæki stefna að sparn-
aði og hagræði í
samskiptum sín í milli
Lengi hefur verið rætt um þá kosti og
möguleika rafrænna viðskipta sem
felast í betri þjónustu og sparnaði í
viðskiptum. Þar hefur oft verið vitnað til
auðveldara og vítækara aðgengis viðskipta-
vina að vörum og þjónustu fyrirtækja á s.k.
fyrirtækja-til-neytenda markaði (Business-
to-Consumer), þar sem m.a. Amazon.com
er gott dæmi um árangursríkt fyrirtæki.
Augu manna beinast nú hinsvegar í vax-
andi mæli að rafrænum viðskiptum milli
fyrirtækja (Business-to-Business) þar sem
fyrirtæki stefna að sparnaði og hagræði í
samskiptum sín í milli. Eitt af því sem hvað
best hefur tekist til með á undanförnum
misserum eru s.k.
rafræn innkaup
(e-procurement) milli
fyrirtækja. Rafræn
innkaup fela venju-
lega í sér að fyrirtæki
sem stundar innkaup
(kaupandi) frá öðru
fyrirtæki (seljandi)
hefur aðgang að vöru-
listum seljenda á raf-
rænu formi ásamt
þeim verðum sem
viðkomandi kaupandi
og seljandi hafa
samið um sín í milli.
Hin hefðbundna leið
er að fyrirtæki skipt-
ast á rafrænum við-
skiptaskjölum milli-
liðalaust, þ.e. kaup-
endur og seljendur
setja upp nauðsynleg-
ar tengingar beint sín
í milli. Dæmi um
þetta eru rafrænar
skjalasendingar á EDI
formi milli fyrirtækja.
Þrátt fyrir ákveðna
kosti, hefur þessi að-
ferð stóra galla sem felst m.a. í kostnaði og
flækjustigi við fjölbreytilegar tengingar
milli margra aðila. Þannig getur t.d. kaup-
andi þurft að tengjast mörgum seljendum
sem hann á viðskipti við, sem allir hafa
mismunandi forsendur og áherslur til að
stunda rafræn viðskipti.
Meðal annars til að einfalda rafræn
samskipti milli fyrirtækja hafa s.k. rafræn
markaðstorg (e-marketplace) rutt sér til
rúms sem vettvangur kaupenda og selj-
enda til að stunda rafræn viðskipti. Fyrir-
tæki sem vilja stunda rafræn viðskipti geta
þannig nýtt samræmda aðkomu að sam-
eiginlegu umhverfi til að nálgast alla sína
viðskiptaaðila sem tengdir eru rafrænu
markaðstorgi.
Hefðbundin innkaupatengsl
Rafræn markaðstorg hafa verið skil-
greind sem viðskiptatenging milli kaup-
enda og seljenda, til að einfalda og
straumlínulaga innkaupaferla fyrirtækja
Tölvumál
9