Bókasafnið - 01.04.1995, Blaðsíða 16
Vísur, kvæðabrot og þulur. Barnabókaútg.
Wölfel, Ursula: Fljúgandi stjarna. MM
Þórður Helgason: Og enginn sagði neitt.
N ámsgagnastofnun
Þórey Friðbjörnsdóttir: Þegar sálin sér.
Jöklaútg.
Þorsteinn Marelsson: Meira vit. MM
Fræðibækur fyrir börn
*Alfræði unga fólksins. OO, bókaklúbbur
Benedetti, Lucia: Plöntur : gróður jarðar.
Skjaldborg
*Björk, Christina: Lilja í garði listmálarans.
MM
Bussell, Darcey: Ballett fyrstu árin. MM
Casalis, Anna: Ferðir : lönd og þjóðir.
Skjaldborg
Cloche, Paul: Himinninn og fjarlægar stjörnur. Skjaldborg
Lineker, Gary: Knattspyrna : fyrstu sporin. MM
Mancinotti, Susanna: Mannasiðir og umgengnisvenjur.
Skjaldborg
Mannslíkaminn í máli og myndum. Setberg
*Nielsen, Erik Hjort: Huginn og Muninn segja frá ásum.
MM
Nista, Primiana: Mannslíkaminn. Skjaldborg
Við höfum haft það að leiðarljósi að börn þurfi að þjálfast
í lestri og hafa því verið á þessum lista bækur sem eru kannski
engin meistaraverk heldur gegna þær mikilvægu hlutverki í
að auka lestrarhæfni hjá börnum og gera þau að vönum les-
endum. í þeim flokki eru bækur Cordulu Tollmien Látttiþér
batna og Vertu vinur minn. Þær eru með gott letur og stutta
kafla sem er mjög gott fyrir börn sem eru að þjálfast í lestri,
en galli er að nokkuð er af prentvillum í bókunum. Bóka-
flokkurinn Litlir lestrarhestar tr gefinn út með því markmiði
að auka lestrarhraða, gott letur og bil er á milli lína og það
hefur líka verið stefna hjá útgefendum að aðeins vandaðar og
skemmtilegar sögur koma út í þessum flokki.
Sem fyrr er lítið gefið út af bókum fyrir þau sem ekki
fylgja meirihluta árgangsins í
lestrargetu. Þó voru 1994 gefnir út
tveir titlar, Valli á enga vini, sem
fjallar um talörðugleika og einelti
sem getur hlotist af því og síðan
Armann og Blíða sem fjallar um
barn sem stamar.
Á árinu hóf nýtt forlag, Lindin,
útgáfu á barna- og unglingabók-
um sem allar eru verðlaunabækur í
sínu heimalandi, Astralíu. Er mik-
ill akkur í þessari útgáfu því eins
og góðra bóka er háttur eru þessar
þrjár bækur fyrir allan aldur og er
ekki síður að fullorðnir hafi gaman
af þeim, alla vega þessar tvær á fer-
tugsaldri, sem skrifa þessa grein!
Óskandi væri að fleiri útgefendur
myndu velja verðlaunabækur frá
hinum ýmsu löndum til þýðinga.
Mikið af úrvalsbókum fjalla um
hluti sem eru ofarlega á baugi alls
staðar í heiminum og sem dæmi
um þetta má nefna eina af útgáfu-
bókunum frá Ástralíu sem nefndar voru hér
að ofan. Er það bókin Geimpúkar sem er um
tölvuleikjaæði sem sannarlega er áberandi í
dag hjá íslenskum börnum.
Fleiri bækur en þessar sem þegar hafa verið
nefndar eru skemmtilegar aflestrar bæði fyrir
börn og fullorðna og sem dæmi um þetta
bendum við á bækurnar DordingulL, sem
skírskotar mjög skemmtilega til þjóðsagna og
ævintýra, Forboðna borgin, Nornadómur og
Hringadróttinssaga.
Fræðibækur fyrir börn eiga erfitt uppdráttar
þetta árið eins og mörg undanfarin. Engin
frumsamin kom út og er það mjög miður. 1
flestum tilvikum bera þýddar bækur þess
alltaf merki að vera þýðingar og er lítið um
að þær séu staðfærðar og íslensku efni bætt
inn í. Góð undantekning frá þessu er Alfrœði unga fólksins. I
því verki er íslensku sérefni bætt inn í á viðeigandi stöðum.
Fer mjög vel á því og er bókin mjög þörf en betur hefði farið
á því að gefa bókina út í 2-3 bindum - hún er alltof þung og
þykk fyrir litlar hendur.
Við fundum nokkuð mörg dæmi um prentvillur og þess
háttar við lestur bókanna og finnast jafnvel dæmi að sögu-
persónur skipti skyndilega um nafn í miðri bók og er greini-
legt af þessu að vanda þarf betur til útgáfu bóka fyrir börn og
unglinga.
Nokkrar framhaldsbækur komu út 1994, ýmist sem beint
eða sjálfstætt framhald. Finnst okkur til fyrirmyndar að bók-
in Nornadómur hefst á því að rakinn er söguþráður fyrri bók-
arinnar Við Urðarbrunn og er þetta til mikilla þæginda fyrir
lesendur.
Undanfarin ár hafa komið út mjög góðar bækur sem hafa
slegið gjörsamlega í gegn hjá krökkunum og eigum við hér
við bækurnar um Frans fyrir ca. 5-8 ára börn, bækurnar um
Svan fyrir ca. 6-9 ára börn og bækurnar um Bert fyrir eldri
krakka. Höfum við orðið varar við það í starfi að krakkar sem
lítið lesa vilja alls ekki missa af nýrri bók þessara höfunda.
Húmorinn er allsráðandi í þessum bókum og er greinilegt af
vinsældunum að dæma að krakk-
ar meta mikils bækur sem kitla
hláturtaugarnar ærlega.
SUMMARY
Juvenile Literature Published in
Iceland 1994: a Selection
A critical survey on a comprehensive select-
ion of juvenile literature published in
Iceland in 1994. It is pointed out that the
number of published juvenile books in
1994 is about the same as in 1993 (or ca.
130 titles), but the year before (1992) 240
titles were published. This decrease is ex-
plained by 14% value added tax, which was
added to book prices in 1993. The books
are divided into three sections: 1) picture
books for young children, 1-7 years 2)
books for children and adolescents, 8-16
years 3) non-fiction books for children. An
asterisk system is used to mark the best
books in each section. A few books are
discussed separately in more details. Point
out that there is a lack of easy readers for
adolescents. Praise one publishing house for
translating awarded foreign books into
Icelandic. Conclude by remarking that no
sophisticated Icelandic non-fiction juvenile
book was published during the year.
16 Bókasafnið 19. árg. 1995