Bókasafnið - 01.04.1995, Side 68
Samstarf um uppbyggingu safnkosts á könnunartíma
Aðeins 4 bókasöfn tóku þátt í formlegri samvinnu um
uppbyggingu safnkosts á könnunartíma, 9 til viðbótar tóku
þátt í óformlegri samvinnu á þeim tíma. Mestur hluti bóka-
safna eða tæp 64% tók ekki þátt í neinni samvinnu um upp-
byggingu safnkosts á könnunartíma.
Athyglisvert er hve fá bókasöfn taka þátt í samvinnu um
uppbyggingu safnkosts á könnunartíma. Hugsanlega er skýr-
ingin á því sú að nálægð bókasafna sérstaklega innan Leuven,
aðgangur bæði safngesta og starfsfólks að beinlínutengdri
samskrá yfir safnkost og sú hefð að veita utanaðkomandi af-
not af safnefni geri bókasöfnum mögulegt að komast af án
þess að þurfa að taka upp formlegt samstarfvið önnur bóka-
söfn um samvinnu um uppbyggingu safnkosts.
Hve æskileg er formleg samvinna um uppbyggingu
safnkosts
Er formleg samvinna um uppbyggingu safnkosts
æskileg og við hvaða starfsþætti?
Fjöldi bókasafna % af ÍKUL 21 % af Aðrar stofnanir % af
36 (97.3%) 36 (95.5%) 21 15 (100%) 15
Hún er óæskileg n 30.6% 7 33.3% 4 26.7%
Hún er æskileg 25 69.4% 14 66.7% 11 73.3%
25 % af IKUL % af Aðrar stofnanir % af
Hún er aeskileg: bókasöfn 25 14 14 11 11
Við val á nýjum aðföngum 18 72% 10 71.4% 8 72.7%
Vegna varðveislu þess til er fyrir í söfnunum sem 17 68% 9 64.3% 8 72.7%
Af öðrum ástæðum 5 20% 4 28.6% 1 9.1%
Á sama tíma telja tæp 70% formlega samvinnu um upp-
byggingu safnkosts æskilega bæði við val á aðföngum og við
varðveislu þess safnefnis sem til er fyrir í bókasöfnunum.
Hve viljugt er safn þitt til þess að leggja til fé, mannafla,
eða annað til að setja á fót og viðhalda verkefni um
samvinnu um uppbyggingu safnkosts?
Vilji til að leggja, fé mannafla eða annað til
sameiginlegrar uppbyggingar safnkosts
Fjöldi 1 KUL Aðrar
bókasafna %af 20 % af stofnanir %af
35 (94.6%) 35 (90.9%) 20 15(100%) 15
Engin vilji til slíks Leggjum ekkert til af því sem við höfum nú 2 5.7% 0 0% 2 13.3%
af fé, mannafla... 12 34.3% 6 30% 6 40%
Já ef sérstakt fé, mannafli
eða annað kemur til Já af núvcrandi fé, 14 40% 9 45% 5 33.3%
mannafla... 7 20% 5 25% 2 13.3%
I svörum aðeins tveggja bókasafna, beggja utan KUL, er
merkt við að enginn vilji sé til að leggja fé í samstarf um upp-
byggingu safnkosts. Nú þegar leggja 7 bókasöfn fé, mannafla
eða annað til slíkrar samvinnu, 14 myndu gera það ef sérstakt
fé eða mannafli fengist til þeirra þarfa og 12 geta ekkert lagt
til af því sem þau hafa nú.
Hverjir eru helstu kostir þess að hafa samvinnu um
uppbyggingu safnkosts?
Kostir samvinnu um uppbyggingu safnkosts
Fjöldi 1 KUL Aðrar
bókasafna % af 21 % af stofnanir % af
35 (94.6%) 35 (95.5%) 21 14 (93.3%) 14
Fjölbreyttara úrval safnefnis fyrir notendur safnanna 33 94.3% 21 100% 12 85.7%
Söfn geta byggt upp stærri sérhæfð söfn
fyrir notendur 25 71.4% 14 66.7% 11 78.6%
Aðrir kostir 1 2.9% 1 4.8% 0 0%
Hverjir eru helstu gallar þess að hafa samvinnu um upp-
byggingu safnkosts?
Gallar samvinnu um uppbyggingu safnkosts
Fjöldi ( KUL Aðrar
bókasafna % af 18 % af stofnanir % af
31 (83.8%) 31 (81.8%) 18 13 (86.7%) 13
Að þurfa að ráðstafa fé fyrirfram til að afla efnis sem safnið hefur etv. ekki
áhuga á í framtíðinni 15 Að þurfa að ráðstafa fé 48.4% 9 50% 6 46.2%
fyrirfram til varðveislu efnis sem
safnið hefur etv. ekki áhuga á í framtíðinni 13 Samvinna um uppbygg- ingu safnkosts er aðeins 43.3% 6 33.3% 7 53.8%
möguleg innan tiltekinna landfræðilegra marka 18 58.1% 10 55.6% 8 61.5%
Aðrir gallar 22.6% 5 27.8% 2 15.4%
Mun færri merkja við galla samvinnu um uppbyggingu
safnkosts en kosti enda þótt aðeins rúm 36% taki þátt í sam-
vinnu um uppbyggingu safnkosts af einhverju tagi.
Hvað stendur helst í vegi fyrir samvinnu um uppbyggingu
safnkosts?
Hindranir í vegi samvinnu um uppbyggingu safnkosts
Fjöldi (KUL Aðrar
bókasafna % af 21 % af stofnanir % af
35 (94.6%) 35 (95.5%) 21 14 (93.3%) 14
Mismunandi ráð- stöfunarfé frá ári til árs 13 37.1% 8 38.1% 5 35.7%
Lög/rcglugerðirlcýfe ekki slíkt í okkar stofnun 3 8.6% 0 0% 3 21.4%
Okkar safn er það besta á svæðinu á sfnu sviði,
okkur cr engin hagur í slíku samstarfi 9 25.7% 8 38.1% 1 7.1%
Okkar bókasafn er of lítið 9 25.7% 4 19% 5 35.7%
Sálfræðilegar hindranir 22 62.9% 12 57.1% 10 71.4%
Aðrar hindranir 10 28.6% 5 23.8% 5 35.7%
Athygli vekur að helsta hindrun í vegi samvinnu um upp-
byggingu safnkosts er sálfræðileg, þ.e.a.s. svarendur eru ófús-
ir til þess að afsala sínu safni að einhverju leyti sjálfsákvörðun-
arrétti við val aðfanga og við val þess sem varðveitt er. ldin
góða aðstaða LIBIS-bókasafna til samnýtingar á safnefni, sem
fyrr er getið um, hefur væntanlega áhrif á viðhorf svarenda
til þessarar spurningar, þar sem þeir geta leyft sér að setja fyr-
ir sig atriði sem forsvarsmenn annarra bókasafna verða að
fórna fyrir kosti samvinnunnar.
68 Bókasafhið 19. árg. 1995