Dagur - 06.12.1997, Blaðsíða 16

32 - LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 1997

LÍFIÐ t LANDINU
JÓHANNESARSPJALL
Kei kð og Salómons-
dómur Davíðs
Málefni hvalsins
Keikó hafa verið
að þvælast fyrir
eðlilegum sam-
skiptum Islend-
inga og Banda-
ríkjamanna í
nokkra mánuði.
Amerískir hvala-
vinir vilja koma
Keikó á heima-
slóðir við Island og vonast til að
ættingjar hans þar taki fagnandi
á móti glataða syninum og slátri
jafnvel kálfi í tilefni dagsins. Is-
lenskir vísindamenn telja hins-
vegar að Keikó sé orðinn svo
mengaður og sýktur og spilltur
eftir umgengni við mannfólkið í
hinu þéttbýla USA, að ekki sé
ráðlegt að hleypa honum aftur í
sjávardreifbýlið við Island.
Pattstaða
Það hefur sem sé verið pattstaða
í málinu um skeið. En nú fer
væntanlega að rætast úr þegar
Davíð Oddson hefur blandað sér
í málið og býr sig undir að
höggva á Gordíonshnútinn og
kveða upp sinn Salómonsdóm.
Davíð hefur sem sé tekið vel í
málaleitan Hvala-Kana og telur
að vel megi athuga að taka á
móti Keikó. Hann yrði vistaður í
einhverjum firði á Austfjörðum
og yrði firðinum lokað í eitt ár
meðan Keikó væri að samlagast
náttúrulegu umhverfi á nýjan
Ieik.
Þetta telur Davíð að verði já-
kvæð auglýsing fyrir Island en
afturámóti yrði það illa séð og
óstinnt tekið upp ef við neituð-
um að taka á móti Keikó.
Mel Gibson og Egill á
Seljavölliun
Nú munu ýmsir henda gaman
að þessum yfirlýsingum Davíðs
og hafa að háði og spotti. Og
segja hugsanlega að hann sé
þarna aðeins að skapa aðstæður
sem gætu orðið prýðilegt efni í
sögu f næsta smásagnasafni.
En Davíð hefur, eins og svo
oft áður, lög að mæla í þessu
máli. Keikó myndi á einu ári
auka tekjur okkar af ferðamönn-
um um tugi milljóna. Á síðasta
ári streymdu hingað ferðamenn
til þess að berja augum hvali
sem þeir þekktu hvorki haus né
sporð á. Og hve mildu miklu
fleiri myndu ekki koma til þess
að sjá heimsfrægan kvikmynda-
leikarahval á borð við Keikó,
svamlandi inni í afgirtum aust-
firskum firði?
Þetta er svo augljóst að það
þarf varla að ræða það. Alíka
samanburður væri ef við ættum
t.d. kost á því að loka Egil á
Seljavöllum inni í búri á Aust-
fjörðum og láta það berast út
um heimsbyggðina að Egill yrði
þar til sýnis næsta árið. Með
öllu óvíst er að túristar kæmu
hingað tugþúsundum saman til
að betja Egil augum í búrinu. Ef
við hins vegar fengjum Mel Gib-
son til að dvelja í búrinu í eitt ár
og auglýstum það sérstaklega,
þá er borðleggjandi að túristar
myndu streyma hingað upp-
styttulaust til að sjá Mel. Hinn
nafntogaði Ástralíumaður myndi
sem sé trekkja meira en Aust-
firðingurinn sem er tiltölulega
óþekktur á heimsvísu.
Hið sama gildir auðvitað hvað
varðar Keikó gagnvart nafnlausu
og óþekktu hvölunum á Skjálf-
anda.
Brandararíktn, hvalir og
jarðsprengjur
Og annað sem vert er að hafa í
huga í þessu máli. Nú er það al-
veg Ijóst að „Brandararíkja-
menn“ eru margir hverjir meiri
hvalavinir en mannvinir, a.m.k.
ef marka má opinbera afstöðu
þeirra í ýmsum mannúðarmál-
um í samanburði við samúð
þeirra þegar hvalir eru annars
vegar.
Þetta gætum við notfært okk-
ur í ýmsan hátt. Við gætum t.d.
sett skilyrði fyrir því að Keikó fái
að koma hingað. Við getum m.a.
krafist þess að Ameríkanar skrifi
undir sáttmála um bann við
notkun á jarðsprengjum. I því
máli hafa þeir mjög dregið lapp-
irnar, því þó undarlegt megi
virðast, þá virðist það skipta
meiru máli að einn heimsfrægur
kvikmyndahvalur fái að komast
heim í faðm fjölskyldu sinnar,
en að komið sé í veg fyrir að
börn út um allan heim missi líf
og limi vegna djöfullegra tóla á
borð við jarðsprengjur.
Þetta er vissulegá einkennilegt
siðferði, en sjálfsagt fyrir Is-
lendinga að notfæra sér það og
koma um Ieið góðu til leiðar. Við
sem sé bjóðum Bandaríkja-
mönnum að taka við Keikó og
krefjumst þess um leið að þeir
samþykki algjört bann við notk-
um jarðsprengja.
Væntanlega eru Davíð og ís-
lensk stjórnvöld með eitthvað
slíkt í huga í þessu máli og ber
að fagna því.
Jóhannes
Sigupjónsson
skrifar