Dagur - Tíminn Reykjavík - 15.03.1997, Blaðsíða 18

30 - Laugardagur 15. mars 1997
|Dagur-'2Rmttm
Labourdonnais
Kannast einhver við nafnið Louis Charles Mahé
de Labourdonnais? Hversu óréttlátir dómar sög-
unnar eru! Hvers vegna er Labourdonnais, þessi
djarfasti af öllum djörfum riddurum, fallinn í
gleymsu og dá?! Eftil vill er það vegna of langs
nafns. Hvílík óheppni að vera ekki skírður Joel
Lautier eða eitthvað álíka stutt og laggott...
Guðjríður
Lilja
Grétarsdóttir
skrifar
Labourdonnais fæddist í St.
Malo árið 1775. Hann var
af efnuðum ættum og hon-
um var ætlað að halda uppi
heiðri fjölskyldunnar með því
að sinna borgaralegum skyld-
um og viðskiptum. Þær fyrirætl-
anir yfirráðamanna fóru hins
vegar út um þúfur þegar Labo-
urdonnais, með glóðvolga há-
skólagráðu upp á vasann, byrj-
aði að venja komur sína á Café
de la Régence, kaffihúsið fræga
í París. Þar smitaðist hann af
ólæknandi „skákbakteríu" og
upp frá því fékkst hann ekki til
að helga sig neinum öðrum
starfa. Hann gerðist nemandi
Deschapelles, besta skákmeist-
ara Frakklands á þeim tíma, en
það vildi ekki betur til en svo að
um og upp úr 1821 var Labo-
urdonnais orðinn betri en læri-
faðirinn. Deschapelles lagði
fljótlega eftir það skáklistina á
hiliuna og sneri sér að því að
spila vist og rækta melínur og
lái honum hver sem vill. Labo-
urdonnais gerðist hins vegar
fyrsti „atvinnuskákmaðurinn" á
Café de la Régence. Þar vann
hann fyrir sér með því að tefla
daglega við gesti og gangandi
frá því um hádegisbil fram yfir
miðnætti. Ef til vill hefur enginn
skákmaður fyrr né síðar haft
jafn óseðjandi lyst á skák; jafn-
vel Fischer virðist blikna í sam-
anburði að þessu leyti. í sam-
vinnu við ljóðskáldið Joseph
Méry hóf Labourdonnais svo út-
gáfu fyrsta skáktímarits sem
um getur, Le Palaméde, og
braut þannig blað í skáksög-
unni.
Maraþoneinvígi
Labourdonnais ætti líklega helst
að vera minnst fyrir þau áhrif sem
einvígi hans við Alexander
McDonnell hafði á skákheiminn
fyrir um 160 árum. í röð einvíga
þeirra í millum árið 1834 mættust
sterkustu skákmenn „stórveld-
anna“ tveggja í skák í þá daga,
Frakklands og Englands. Þeir
háðu langvinna og áður óþekkta
baráttu sem vakti mikla athygli og
lauk ekki fyrr en 85 skákir höfðu
verið tefldar. La-
bourdonnais vann
45, McDonnell
vann 27 og 13
fóru jafntefli. Ef
aðeins tími slíkra
einvíga, þar sem
stutt og leiðinleg
„stórmeistarajafn-
tefli“ - þekkjast
ekki, gæti komið
aftur! Einvígið var
teflt af bullandi
rómantík og sigur-
gleði þar sem
mátti búast við gambítum og fórn-
um í hverri skák. William Green-
wood Walker, sem samviskusam-
lega sat yfir skákunum og skrifaði
niður alla leiki, gaf svo út bók um
einvxgið. Þetta var í fyrsta skipti
sem fylgst var svo náið með slíkri
keppni, og tilvist einvígisskákanna
á prenti var dýrmætt fyrir skák-
þjálfun og fræðimennsku næstu
kynslóða.
Einvígið var ekki síður athygl-
isvert vegna þeirra andstæðna
sem mættust í persónuleikum
keppenda. McDonnell var hljóður,
alvarlegur og nákvæmur og eyddi
á stundum meira en einum og
hálfum tíma á einn leik. Labourd-
onnais var hins vegar allur á iði
og gat ómögulega þagað á meðan
skákin fór fram. McDonnell sat
sveittur og þögull við útreikning-
ana, en Labourdonnais gerði að
gamni sínu við viðstadda, talaði
við þá um stjórn-
mál og bókmennt-
ir, hélt stuttar ræð-
ur á frönsku og
sönglaði aríur. Ef
ekki vildi betur til
blótaði hann svo í
sand og ösku ef
honum fannst
staða sín fara
versnandi. Þessi
hegðun við skák-
borðið, sem nú
myndi vera talin í
hæsta máta „óvið-
eigandi“ og leiða til brottrekstrar,
virðist ekki hafa verið átalin af
nokkrum viðstöddum, enda lítið
hægt að gera til að stöðva lífsorku
Labourdonnais. Á meðan Eng-
lendingurinn hvfldist að kvöldi til
eftir erfiða keppnisskák dagsins,
tvíefldist Frakkinn í lífsgleði sinni
og áfergju, borðaði yfir sig, drakk
hvert vínglasið á fætur öðru og
tefldi langt fram á nótt við sér
minni spámenn. Það er til marks
um þá djúpu virðingu sem Labo-
urdonnais naut sem skákmaður
löngu eftir dauða sinn árið 1940,
að þegar Paul Morphy sigraði Ad-
olf Anderssen árið 1858 lýstu að-
dáendur Murphys því stoltir yfir
að hann gæti kallast „jafningi" La-
bourdonnais. Eingöngu Anderssen
leyfði sér að gefa í skyn að Morp-
hy væri hugsanlega betri.
Hér er skák frá einu einvíga
þeirra Labourdonnais og
McDonnell sem tefld var í Lond-
on 1834:
Hvítt: A. McDonnell
Svart: L. Labourdonnais
1. e4 e5 2. Bc4 Bc5 3. c3 De7 4.
Rf3 d6 5. 0-0 Bb6 6. d4 Rf6 7.
Ra3 Bg4 8. Rc2 Rbd7 9. Dd3 d5
10. exd5 e4 11. Dd2 exf3 12.
Hel Re4 13. Df4 f5 14. gxf3 g5
15. De3 Re5 16. Bb5+ c6 17.
fxg4 Rxg4 18. De2 cxb5 19. f3
Rfg6 20. fxe4 Rxe4 21. Dxb5+
Dd7 22. Dxd7+ Kxd7 23. c4
Hae8 24. c5 Bd8 25. d6 f4 26. b4
h5 27. Hfl Hhf8 28. Ra3 Bf6 29.
Bb2 g4 30. Rc4 f3 31. Re5+ Bxe5
32. dxe5 h4 33. Hadl f2+ 34.
Khl h3 35. Hd3 Hg8 36. b5 g3
37. hxg3 Hxg3 38. Hd4 Heg8 39.
e6+ Kd8 40. H4dl h2 41. e7+
Kd7 42. c6+ bxc6 43. bxc6+
Kxc6 44. e8=D+ Hxe8 45. Kxh2
He6 46. Hcl+ Kb5 47. a4+ Kb4
48. Bc3+ Hxc3 49. Hxc3 Kxc3 og
hvítur gafst upp, 0-1.
Eftil vill hefur eng-
inn skákmaður fyrr
né síðar haft jafn
óseðjandi lyst á
skák; jafnvel Fi-
scher virðist blikna
í samanburði að
þessu leyti.
I
B R I D G E
Björn
Þorláksson
skrifar
Er ekkert að marka þetta
spil? Er þetta allt tilvilj-
unum háð? Hve stór er
heppnisþátturinn? Hve þungt
vegur stuðið?
Að sjálfsögu er svarið nei við
tveimur fyrstu spumingunum
en hinar tvær eiga ljóslega rétt
á sér. Ofangreindum spurning-
um er velt upp í ljósi þeirrar
sjaldgæfu stöðu að tvær sveitir
sem ekki komust áfram í und-
ankeppni íslandsmótsins í
sveitakeppni eru nú komnar í
10 liða úrslit! Hvernig má það
vera? Jú, tvær sveitir frá Húsa-
vík komast ekki í undankeppn-
ina vegna veðurs. Ekki er talið
hægt að fresta mótinu en til að
fylla kvarðann er náð í tvær
sveitir sem töpuðu í umspilinu
eftir Reykjavíkurmótið en voru
næst því að komast inn. Þetta
eru reyndar engar smásveitir,
Símon Símonarson og félagar
og sveit Málningar, en er nokk-
urt réttlæti í þessu, þótt um-
sjónarmanni sé langt í frá
nokkuð persónulega í nöp við
þessa ágætu menn? Af hverju
þessar tvær sveitir? Tímaskort-
ur? Af hverju ekki sveitirnar
sem voru næst því að skríða
áfram úr öðrum héruðum. Og
hvað með Húsvíkingana? Átti
að fresta þeirra vegna? Eru
sveitirnar sem ekki komast í
undankeppnina úr Reykjavík
miklu betri en sveitirnar sem
komast inn af landsbyggðinni?
Er þetta heppni, stuð, óheppni,
óstuð, reglugerð, geðþótti?
Hvenær er að marka getu
bridgespilara? Hvað er í gangi?
Spyr sá sem ekki veit, enda
vinnur ofanritaður meira og
minna við að spyrja spurninga
en láta aðra um svörin.
Fjörleg keppni
Þessi skrýtni prólógus segir
ekkert um annars mjög íjörlega
undankeppni. Fjórar af 5 A-
sveitum komust áfram, eða
Landsbréf, VÍB, Samvinnuferðir
og Hjólbarðahöllin en A-sveit
Marvins varð að bíta í það súra
epli að komast ekki áfram, eitt
stig vantaði. B-sveitir Búlka
Eurocard og Antons Haralds-
sonar komust áfram, E-sveit
Borgnesinga kom á óvart og
spilaði sig inn í úrslitin en um-
sjónarmaður veit ekki í hvaða
styrkleikaflokki sveitir Málning-
ar og Símonar voru í raun.
Ljóst er þó að þær rugluðu rið-
ilinn verulega.
Sveit Antons frá Akureyri
hlaut flest stig allra sveita eða
159 af 175. Það kom því ekki á
óvart þótt butlerárangurinn
væri pörunum sem skipa sveit-
ina hagstæður. Jónas P. Erlings-
son-Steinar Jónsson voru efstir
með tæpa 19. Næst komu
Magnús Magnússon-Pétur Guð-
jónsson og Anton og Sigurbjörn
Haraldsson urðu í fimmta sæti.
Kíkjum á eitt spil úr keppninni:
Suður/enginn
4 ÁTxxx
VGT9
♦ ÁTxx
♦ x
4 KGxx
V -
♦ Dxxx
♦ Gxxxxx
N
V A
S
4 xx
44 XXX
♦ Gxx
♦ ÁKxxx
4 Dx
ÁKDxxxx
♦ Kx
♦ Dx
Magnús Magnússon vann
síðustu slemmu mótsins á með-
an sami samningur, 6 hjörtu,
fór niður á hinu borðinu. Þetta
var gegn sveit HP Kökugerðar.
Magnús Magnússon. Mynd: BÞ
Þannig gengu sagnir hjá Magn-
úsi Pétri:
Suður Vestur Norður Austur
1 hjarta pass 1 spaði pass
3grönd* pass 6 hjörtu allir
pass
*góður litur og hliðarstopp.
Útspilið var spaði undan
kóngnum sem Magnús hleypti
eftir umhugsun. Þar með var
12. slagurinn mættur. Önnur
leið hefði verið að treysta á litlu
hjónin þriðju í tígli en á því eru
litlar líkur. Hvað gerist hins
vegar ef út kemur lauf og spaða
spilað í gegn? Þá er búið að
brjóta upp skvísinn á vestur
sem er bæði með tígullengdina
og spaðakónginn. Það er eina
vörnin sem heldur sagnhafa í
11 slögum.
Frá Bridgefélagi Akureyrar
Bræður hafa sigur
Sl. þriðjudag lauk tveggja
kvölda tvímenningskeppni með
barómeterútreikningi hjá
Bridgefélagi Akureyrar með
þátttöku 20 para. Lokastaðan:
1. Grétar Örlygsson-
Örlygur Örlygsson 99
2. Stefán Vilhjálmsson-
Guðmundur V. Gunnlaugsson74
3. Hróðmar Sigurbjörnsson-
Reynir Helgason 73
4. Stefán G. Stefánsson-
Stefán Ragnarsson 48
5. Pétur Guðjónsson-
Grettir Frímannsson 46
Næstu tvo þriðjudaga verður
einmenningur sem jafnframt er
firmakeppni BA. Þegar hefur
eitt kvöld verið spilað en tvö
bestu telja í keppninni um Ak-
ureyrarmeistaratitilinn. Eftir
páska hefst síðan Halldórsmótið
sem er board-a- match sveita-
keppni.