Dagur - Tíminn - 02.11.1996, Blaðsíða 16

28 - Laugardagur 2. nóvember 1996
ICONUNGLEGA SÍÐAN
tOagxxrÁEítmmn
ekki á flóamarkað
Furðulegur fróðleikur
um kóngalíf
BÚBBA furðar sig á
nokkrum staðreyndum
úr heimi konungborinna.
Iframhaldi af
spjalli mínu
um búðaráp
og fatakaup í
síðasta helgar-
blaði Dags-Tím-
ans, vilja fróð-
leiksfúsir lesend-
ur kannski fá að
vita hvað verður
um klæðnað
breska þjóðhöfð-
ingjans þegar
hann eða hún
fellur frá. Svarið
er einfalt: Allur
klæðnaður, ytri
sem innri er
varðveittur. f>eg-
ar George VI féll
frá árið 1952 þá
var klæðnaði
hans komið fyrir
í sérstöku her-
bergi í Bucking-
hamhöll, þar
með taldir 100
einkennisbún-
ingar. í hverri
viku eru fötin
yfirfarin til að
tryggja að þau
séu í fullkomnu
lagi. Auk ein-
kennisbúning-
anna er þarna
að finna skyrtur,
bindi, sokka, skó, ermahnappa
o.fl., o.fl.
inn. Var nýjum og fullkomnari
sýningarsal komið fyrir á fyrstu
hæð í Buckhinghamhöll.
Eftir að myndböndin komu til
sögunnar notar konungsfjöl-
skyldan einkabíóið sjaldan. Það
breytir því þó ekki að á hverjum
jólum er það fastur siður hjá
konungsfjölskyldunni að horfa á
uppáhaldsmynd Filipusar prins,
Þessa mynd birti ég bara af því að hún er svo flott.
The Hound of the Baskerville.
Þegar spenna myndarinar nær
hámarki og Sherlock Holmes,
sem leikinn er af Basil Rath-
bone, er að elta bófann þá æpir
Filippus prins - um hver jól og
á nákvæmlega sama andartaki:
„Svona drífðu þig maður, í guð-
anna bænum! Alltaf jafnspennt-
ur. Fihpus er mikill áhugamað-
ur um kvik-
myndir og reynir
ósjaldan á þolrif-
in í fjölskyldunni
með því að taka
virkan og óstöðv-
andi þátt í at-
burðarás þeirra.
Garðveislur
drottningar
Viktoría drottn-
ing stofnaði til
þeirrar venju að
halda garðveisl-
ur og bjóða
þangað almenn-
ingi. Upphaflega
var tilgangurinn
sá að konungs-
ijölskyldan fengi
tækifæri til þess
að hitta þegna
sína, almenning
í landinu. Á dög-
um Viktoríu var
það samt í raun-
inni þannig að
með þessu fékk
útvalið yfirstétt-
arfólk kost á að
hitta drottning-
una eina dags-
stund.
Þegar fyrri
heimsstyrjöldin
stóð yfir voru
600 blævængir
Blævængir hafa löngum verið í
uppáhaldi hjá kóngafólki. Þó
svo að það tíðkist ekki í dag að
hefðarkonur veifi slikum grip-
um, þá á Elísabet drottning
mikið safn blævængja. í safninu
er að finna 600 blævængi og er
sá elsti frá dögum Charles I.
Albert prins gaf Viktorxu
drottningu 10 blævængi úr fjöl-
skyldusafni sínu er þau giftu
sig. Á blævæng sem henni var
gefin á 25 ára valdaafmælinu
er áritun frá því sem næst öll-
um konungsfjölskyldum Evr-
ópu. Þar á meðal Alex og Nicky,
nöfn síðasta keisara og keisara-
ynju Rússlands.
Einkabíó í
Buckinghamhöll
Þegar Elísabet Englandsdrottn-
ing og Filippus prins giftust árið
1947 gáfu þrjár helstu kvik-
myndastofnanir Bretlands þeim
kvikmyndasýningarsal. Salnum
var komið fyrir í Clarence
House þar sem þau Elísabet og
Filipus bjuggu fyrst. Þegar
Elísabet varð drottning 1952
samþykktu gefendurnir að
drottningarmóðirin yfirtæki sal-
engar slíkar
veislur haldnar.
En George VI
og Mary drottn-
ing tóku upp
þennan sið að
nýju og héldu
árlega tvær
garðveislur við
Buckinghamhöll
og eina á völl-
um Holyrood-
setursins í Ed-
inborg, þegar
hirðin flutti til
Skotlands yfir
sumarmánuð-
ina. Eftir að
Elísabet II
komst til valda
lagði hiin
áherslu á að
garðveislurnar
væru ekki ein-
vörðungu fyrir
útvalið yfirstétt-
arfólk. í dag eru
tíu þúsund
boðskort send
út fyrir hverja
veislu en yfirleitt eru það að-
eins átta þúsund manns sem
þiggja boðið. Það er ekki hægt
að sækja um að verða boðið því
gestirnir verða að hafa verið
tilnefndir af sérstakri nefnd,
sendiráði eða sveitastjórnum. -
Það er því hæpið að hið upp-
haflega markmið náist í raun
og veru, drottningin hittir tæp-
lega meðal-Bretann, hvað þá að
hún geti kynnst viðhorfum hans
í átta þúsund manna veislu!
Skjaldarmerkjastofn-
un bresku krúnunnar
Skjaldarmerkjastofnim bresku
Skjaldarmerkjaverðir og skrifarar skjaldarmerkjastofnunar bresku krúnunnar í sínu fínasta pússi. Hvað segði
starfsfólkið í Þjóðarbókhlöðunni ef það þyrfti að ganga í svona búningum?
Árlega býður Elísabet II tugþúsundum í garðveislur.
krúnunnar, The College of
Arms, er merkileg stofnun sem
sinnir sérstökum verkefnum.
Skjaldarmerkjastofnunin var
stofnuð af Ríkharði III árið
1484 og hefur aðsetur í glæsi-
legu húsi við Thames ána.
Samtals vinna við stofnunina 50
manns, þeirra á meðal bóka-
safnsfræðingar, rannsóknar-
menn og hstamenn. Flestir vita
aðeins af tilvist skjaldar-
merkjavarðanna og annarra
embættismanna stofnunarinnar
en þeir birtast við setmngu
þingsins í afar litskrúðugum
búningum. Þó að nærvera
þeirra við þess konar athafnir
sé talin mjög mikilvæg til þess
að ljá samkomunni nauðsyn-
legan hátíðleikablæ þá gegna
starfsmenn stofnunarinnar
mikilvægum embættum ekki
síst lagalegum.
Fólk hvaðanæva að úr heim-
inum leitar til stofnunarinnar
til þess að fá úr því skorið
hvort þeir eigi tilkall til eigna
eða titla. Skrár stofnunarinnar
ná allt aftur til þess tíma er
Vilhjálmur bastarður hernam
Bretland árið 1066. Leitað er
eftir vitnisburði stofnunarinnar
og eru gögn hennar oft mikil-
væg í dómsmálum enda þykir
stofnunin afar vandvirk og fær í
ættfræðirannsóknum sínum.
Þá leiðbeinir stofnunin um
gerð skjaldarmerkja og tekur
að sér gerð þeirra. Stofnunin
leiðbeinir einnig um kjörorð
einstaklinga eða ljölskyldna,
sem geta verið á hvaða tungu-
máli sem- er. Kjörorð Karls
bretaprinS er t.d. þýsk:t Ich
dien (ísl: Ég þjóna).
Hver sem er getur leitað til
stofnunarinnar. Að fá staðfest
ætterni kostar 220 þúsund
krónur sem getur ekki talist
mikið, þ.e.a.s. ef að það færir
viðkomandi ódauðleika í formi
skjaldarmerkis.