Dagblaðið Vísir - DV - 28.11.1981, Qupperneq 9
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1981.
9
Laugardags-
pistill
VETTVANGUR HINS
ÓBREYTTA BORGARA
Sameining Vísis og Dagblaðsins
hefur að vonum vakið mikla athygli.
Bæði var að samruninn kom mönn-
um í opna skjöldu fyrir það hvað
hann bar brátt að, og svo hitt að
fæstir höfðu mikla trú á því, að
aðilar í harðri samkeppni mundu
sjálfviljugir ganga til slíkrar sam-
vinnu.
Auðvitað er það rétt, að aðstand-
endum blaðanna tveggja hefur áður
komið til hugar að sameina blöðin.
Formlegar viðræður hafa ekki farið
fram og þetta hafa frekar verið hug-
myndir heldur en áþreifanlegar
viðræður. Prentaradeilan og stöðvun
blaðanna vegna verkfallsins gaf
mönnum hinsvegar tóm til að ræða
hugsanlega sameiningu _og þá ekki
síst vegna þess fjárhagsvanda, sem
af stöðvuninni hlaust. Því má segja,
að það hafi verið fyrir tilverknað
prentara, að tveimur blöðum var
steypt saman í eitt og verður það að
kallast kaldhæðni örlaganna.
Samstarfsmenn
kvaddir
Útgáfa eins blaðs í stað tveggja
dregur úr prentstarfi, þótt alltof
imikið sé úr þvi gert. Versti skellurinn
lendir á prenturum Blaðaprents, en
þar hefur Vísir verið prentaður fram
að þessu. Samstarf ritstjórnar Vísis
og prentara í Blaðaprenti hefur
verið með ágætum, og þótt nú hafi
upp úr slitnað, þá er það ekki vegna
erfiðleika í samstarfi milli þessara
hópa. Aðrar ástæður hafa hér ráðið
um, og er það einlæg von, að úr at-
vinnumálum vina okkar í Blaða-
prenti rætist.
Sama gegnir um þá starfsmenn rit-
stjórnar Dagblaðsins og Vísis, sem
nú hefur verið sagt upp störfum. Sá
hópur er ekki stór, en vandamál
þeirra sem hverfa úr starfi er ekki
minna fyrir það. Það er ekki létt verk
fyrir yfirmenn að kveðja samvisku-
sama starfsmenn með þessum hætti,
en stundum neyðast menn til að gera
fleira en gott þykir.
Gömlu blööin
enn á lífi
Hvorki Dagblaðið né Vísir voru i
andarslitrunum.og raunar betur sett
en flest önnur dagblaðanna. Dag-
blaðið var næst stærsta dagblaðið og
Vísir var í miklum uppgangi. Báðir
gátu því gengið til samstarfs í sæmi-
lega sterkri stöðu og gerði það eftir-
leikinn auðveldari. Aðilar ganga
jafnir til sameiningar í einu og öllu,
nema þar sem augljóst hagræði er af
öðru og þá án ágreinings.
Allir vita að samkeppni var mikil
milli eftirmiðdagsblaðanna, en sú
samkeppni var heilbrigð og hvetj-
andi. Ekki er að efa, að fjölmargir
þeir, sem að hvoru blaði hafa staðið,
sjá eftir sínu fyrra blaði og eiga erfitt
með að aðlaga sig breyttum
aðstæðum, ekki síst þegar þær ber
svo skyndilega að. En þá verður að
hafa í huga, að Vísir jafnt sem Dag-
blaðið eru enn á lífi í hinu nýja blaði.
( meginatriðum geta menn fúndið í
„Dagblaðinu og Vísi” það lesefni,
fréttir og frásagnir, þætti og þjón-
ustu, sem þeirra fyrra blað bauð upp
á, og vonandi nokkuð til viðbótar,
bættara og betra. Hið nýja blað mun
að sjálfsögðu eignast sinn eigin
persónuleika smám saman, og við-
kvæmni um meiri svip eða yfirbragð í
aðra hvora áttina, er óþörf. Hún
mun hverfa, einfaldlega vegna þess,
að blaðið mun á næstunni mótast í
sinn eigin farveg, byggt á reynslu og
stíl eins og hann gerðist bestur á
hvoru blaði fyrir sig.
Dagblaðið og Vísir mun verða
stærra blað en fyrirrennararnir voru,
og veitir það að sjálfsögðu svigrúm
til að bjóða upp á meiri þjónustu og
betra blað. Að því verður markvisst
unnið.
að móta skoðamr, og skjóta skjóls-
húsi yfir gæðinga sina. Flokkspóli-
tisk þjónkun þeirra stendur ber-
skjölduð og verður enn meira áber-
andi. Flokksblöð opinberast betur
sem nátttröll í nútímafjölmiðlun.
Óháð f lokkum
í ríkisvaldi
Viðbrögð ríkishyggjumanna,
innan sem utan fjölmiðla, eru á sömu
lund. Þeir óttast frjálsa pressu, þeir
sjá veldi sínu ógnað og blása upp
smámál sem meiriháttar vandamál í
sambandi við samrunann. Þeir gera
aðstandendum hins nýja blaðs upp
sakir, ýja að mannvonsku þeirra í
garð starfsmanna og draga fram upp
sagnir nokkurra þeirra og pólitísk
viðhorf ritstjóra, sem hin alvarleg-
ustu mál. Þeir gleyma hinsvegar að
beina kastljósinu að þeirri merkilegu
staðreynd, að á einni nóttu hefur
hafið göngu sina fjölmiðill, sem getur
markað timamót, ekki aðeins í heimi
fjölmiðlanna, heldur öllu þjóðlífi hér
á landi. Ef fréttamenn væru heiðar-
legir og víðsýnir, þá ættu þeir að
fagna þeirri þróun, þeim atburði, að
hleypt sé af stokkunum blaði, svo
óháðu flokkum og ríkisvaldi, sem
raun bervitni.
Pólitísk
afstaða
Um pólitíska afstöðu hins nýja
blaðs er það eitt að segja, að engir
baksamningar hafa verið gerðir þar
um. Hvor aðili um sig veit um skoð-
anir hins. Þær hafa birst alþjóð i
leiðurum beggja blaða. Þær skoðanir
breytast ekki á einni nóttu.
Dagblaðið hefur verið gefið út
undir titlinum „frjálst og óháð”, og
enginn getur vænt það um annað eða
haldið öðru fram í sanngirni en að
undir því hafi blaðið staðið með
rentu. Vitaskuld hefur Dagblaðið
tekið afstöðu til manna og málefna,
jafnvel til rikisstjórna, enda þýðir
óháð blaðamennska ekki, að við-
komandi sé hlutlaus. Þvert á móti eru
það veifiskatar og einskis megandi
ritstjórar, sem ekki þora að taka
afstöðu og hala skoðanir á póli-
tiskum viðfangsefnum. Dagblaðinu
var fullkomlega fært að taka afstöðu
með eða á móti ríkisstjórnum án þess
að misbjóða kjörorði sínu að vera
„frjálst og óháð”. Eitt er að styðja
málstað, annað að vera honum
háður.
Á sama báti
Sama máli gegnir um leiðara Visis.
Undirritaður er sjálfstæðismaður og
hefur ekki farið í felur með það. Það
kom vissulega fram í leiðurum Vísis.
Sú afstaða hefurekki breyst.
En það að vera sjálfstæðismaður
þýðir ekki um leið, að viðkomandi sé
flokknum háður, taki við flokkslínu
og styðji hana í blindni. Undirritaður
á ekkert undir flokksforystu eða
flokkshagsnunum, og tekur sjálf-
stæða afstöðu lil manna og málefna
af eigin dómgreind og sannfæringu.
Óháð og frjáls blaðamennska er ein-
mitt fólgin í þvi, að segja hug sinn án
tillits til valdahópa, flokksklika eða
pólitískra fyrirmæla.
Að þessu leyti eru ritstjórar hins
nýja blaðs á sama báti.
Svo mun og vera með blaðið að
öðru leyti. Blaðamenn hafa ekki aðra
forskrift en þá að skrifa hlutlaust og
heiðarlega um atburði liðandi
stundar. Dagblaðið og Visir er
skipað úrvals fólki, sem ber virðingu
fyrir mikilvægu starfi sínu. Þegar
blaðið hefur komist yfir eðlillega
byrjunarörðugleika og slípast til,
verður sett á fulla ferð. Það er von til
þess að íslendingar muni meta hið
nýja blað, styðja það og nýta, heil-
brigðu og lýðfrjálsu þjóðfélagi til
framdráttar.
Ellert B. Scltram
Vopn í þágu
lýðræðis
í raun og sannleika hefur samrun-
inn skapað einstakt tækifæri til að
móta nýtt dagblað, nýjan fjölmiðil,
sem hefur burði og getu til að verða
gífurlega sterkt afi. Þá er ekki talað
um afl í hefðbundnum pólitískum
skilningi, heldur afl, sem hefur áhrif
sem fjölmiðill gagnvart valdaaðilum,
tæki í þágu almennings og í þjónustu
hans. Nýtt blað af þessari stærðar-'
gráðu er opið og ferskt, getur svarað
kalli almenningsálitsins, nútíma
viðhorfa, án þess að vera bundið í
klafa vanans, hagsmuna eða úreltra
skoðana. Þannig getur Dagblaðið
og Vísir orðið raunverulegur vett-
vangur hins óbreytta borgara, vopn i
þágu lýðræðis og valddreifingar.
Þessu hafa aðrir fjölmiðlar gert sér
grein fyrir, og þeim stendur stuggur
af hinu sameinaða dagblaði.
Flokksmálgögn þola ekki slika sam-
keppni, þau vilja fá að vera í friði til
Ellert B. Schram
ritstjóri skrifar