Dagblaðið Vísir - DV - 28.11.1981, Síða 38
38
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1981.
AÐALFUNDUR
SYFR
Stangaveiðifélags Reykjavíkur
verður haldinn að Hótel Loftleiðum, Víkingasal, sunnu-
daginn 6. desember og hefst kl. 13.30.
Dagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf.
Tilíaga frá stjórn félagsins um
breytingu á félagssköpum.
Stangaveiðifélag Reykjavíkur.
AUGLÝSENDUR
ATHUGIÐ!
SMÁ-auglýsingadeild
Dagblaðsins & Vísis
er í Þverholti 11
og síminn er 27022.
OPIÐ:
Mánudaga — föstudaga kl. 9—22
Laugardaga kl. 9—14.
Sunnudaga kl. 14—22.
Auglýsingadeild
Dagblaðsins & Vísis
er í Síðumúla 8
og síminn er 86611.
Þar er tekið á móti öllum
stærri auglýsingum frá kl. 9—17.30,
mánudaga — föstudaga.
Ritstjórn er í Síðumúla 12 og 14
og símar eru 86611 og 27022.
I vikulok
í vikulok
í vikulok
NÝTT!
r
í
Kaffivagninum\
K ínve
kvöld
taugardtS*
Tunn^^
vísb
KAFFIVAGNINN
VIÐ GRANDAGARÐ - SÍMI 15932
I geövonskukastí
með galtóma buddu
„Maður líttu þér nær”, er gamal-
gróin og fleyg setning, er skaut upp í
huga mér aftur og aftur, er ég lagði
augu og eyru við spekinni, sem flóði
af vörum Svavars Gessonar í Frétta
spegli sjónvarpsins síðastliðið þriðju-
dagskvöld.
Þótt það sé nú reyndar alltaf
hálf — sposkt og skemmtilegt í öðru
að hlusta á Svavar (þið kannist við
svipinn og glottið, sem segir: Látið
ekki svona, strákar ég hef miklu
meira vit á þessu en þið), þá er það
aldeilis hreint ótrúlegt hvað maður-
inn hefur þröngan og takmarkaðan
sjóndeildarhring.
Ef minnst er einhvers staðar á orð
eins og hagnaður eða ágóði, að
maður tali nú ekki um gróða, þá er
eins og blessaður maðurinn breytist í
mannýgt naut, sem veifað hefur verið
með rauðri dulu. Og gildir þar einu
hvort gróðinn er raunhæfur, það er
hvort klingir í raunverulegum krón-
um eða hvort brugðið er á leik með
tölur á blaði. Það er nefnilega
stundum gert eins og Svavari ætti að
vera kunnugt um mörgum öðrum
fremur.
Og nú var það Seðlabankinn, ym
hvað mest fór í taugarnar á Svavari
og strákunum hans. Eitt af þvi
fleyga, sem hann lét sér um munn
fara, var eitthvað á þá leið, að í ,,bar-
áttunni við verðbólguna yrðu allir að
leggja sitt af mörkum”. Visaði hann
þar til tilbúins bókhaldslegs hagnaðar
bankans. Einhverjar svipaðar gáfu-
setningar flugu, þegar verið var að
telja okkur hinum vesalingunum trú
um,að við þyrftum bara alls enga
kauphækkun. Allir yrðu að fórna
sneið af sinni köku, hvort sem þeir
ættu hana til eða ekki.
En aldeilis ekki blessað ríkið. Þá
má spreða og eyða líkt og ríkiskass-
inn margnefndi búi yfir þeim ótrú-
lega kynngikrafú, að í honum hækki
gullið um leið og af er tekið. Sem lik-
lega er heldur ekki svo fjarri lagi, því
að ef Svavar og co. vantar aur, þá eru
þeir fljótir að krækja krumlunum
ofan í annarra vasa, minn og allra
hinna, sama hvort þar er eitthvað að
hafa eða ekki. Það er eins og að berja
hausnum við stein að koma blessuð-
um drengjunum i skilning um, að
maður sé skítblankur, eigi hreinlega
ekki bót fyrir rassinn á sér, hvað þá
heldur eitthvað aflögu til að halda
uppi ríkisapparatinu.
Það setur að mér hroll í hvert sinn
sem ég þarf að bregða mér í búð að
geta ekki látið frá mér eina einustu
krónu, án þess að vita að obbinn af
henni fari í að halda uppi einhverju
stjórnlausu bákni, sem öllum er
nálægt koma er alveg sama um
hvort gengur vel eða Ula. Það er
sama hvort keypt er brók eða bokka,
:af hvoru tveggja rennur ótölulegur
fjöldi gjalda í ríkiskassann, án þess
að nokkuð að gagni skili sér til baka.
Óneitanlega rynni nú rauðvínið Ijúfar
niður, ef maður þyrfti ekki að hafa
þetta á samviskunni.
Og samt er ríkið á hausnum og allir
hinir líka, við sakleysingjarnir með
galtómar buddur og ekki síður at-
vinnurekendurnir, sem horfa á eftir
hýrunni í kassann jafnt og aðrir.
En við hverju er svo sem að búast
af Svavari og strákunum hans? Á
meðan hann sat i djúpum hæginda-
stól i ráðuneyti viðskipta, kom hatln
eitt sinn sem oftar á skjáinn. Þar
yppti hann öxlum frammi fyrir al-
þjóð og sagði: Hvaða máli skiptir,
hvort fyrirtækin fara á hausinn
(reyndar var verið að tala um aðal-
krimmana, kaupmenn, í það skiptið).
Það eru alltaf nógir til að taka við og
ef ekki, þá endum við bara með eitt
allsherjar og ágætis kaupfélag.
Hvílíkur mórall!
Og nú hefur sviðið enn verið fært
út. Að þessu sinni var það saklaus
almúginn, sem sauma þurfti að. Þrjú
prósent og kvart feangum við i kaup-
hækkun, reyndar með þeim fyrir-
vara, að tveimur prósentum ættum
við að gjöra svo vel og skila aftur
fyrsta mars. Á sama tíma koma aðrir
strákar og segja okkur, að kaupið
hafi skroppið saman um sex lil
tuttugu prósent á síðasta samnings-
tímabili. Ekki það, að við þyrftum að
láta segja okkur svo augljósan hlut.
Það er nefnilega svo einfalt málið,
sem aurarnir tala. Annað hvort eru
þeir til eða ekki, og oftar ekki. Allir
eru löngu hættir að fylgjast með
hversu hratt þeir hverfa út í bláinn.
En til hvers er ég nú að misþyrma
ritvélinni og ykkur með þessu rausi?
Öllu gáfulegra væri líklega að stein-
halda sér saman og leggja þegjandi
blessun sína yfir allt saman. Og
sennilega er óttaleg skömm að því að
vera að veitast að Svavari, sem líkast
til er besta skinn inni við beinið. Það
er löngu orðið ljóst, að litlu virðist
gilda hver vermir ráðherrastólana
blessaða og reynir að stjórna þessu
guðsvolaða landi (Æ, fyrirgefið orð-
bragðið um ættjörðina) og ennþá
síður virðist taka þvi að senda þeim
tóninn, er það gera. Eina ráðið væri
sennilega að leysa niðrum þá alla með
tölu og senda brókarlausa niður á
Torg. Þá kæmist kannski til skila frá
ísköldum bústnum bossunum upp í
það, sem á milli eyrnanna er á
flestum (heilann), hvar byrja ætti
baráttuna. Alla vega ekki í galtómri
buddunni hjá mér.
Jóhanna Birgisdóttir, blm.
Úr söhim
sjónvarpsins
„Við verðum því miður að hætta,
tímans vegna”, eru orð i tima töluð á
tæknivæddri öld. Þau eru jafnan að
heyra á síðkvöldum, þegar einn og
einn situr fyrir framan sjónvarps-
tækið sitt og ljær röddum
þingmanna eyru sín, þegar þeir þreifa
á kýlum efnahagslifsins í þáttum,
sem bera nöfnin Fréttaspegill, Frétta-
ljós eða Þingtíðindi og stundum
jafnvel Kastljós og svo má lengi telja.
En það virðist ekki skipta miklu
máli hver nafngift þessara þátta er,
ætíð setur tíminn strik í reikninginn
þegar efnahagsmál ber á góma
alþingismanna í slíkum þáttum, sem
þessum.
Fólk er raunar orðið samdauna
þessu tímaleysi og er sennilega fyrir
löngu síðan búið að gera upp hug
sinn, að efnahagsmálin verða ekki
leyst í þessum þáttum, hvaða
stjórnandi eða þingmaður, sem hlut á
að máli hverju sinni.
Það er líka staðreynd, að mikil
fólksekla er farin að hrjá stofur
landsins þegar þessum þáttum
sjónvarpsins er varpað á öldum Ijós-
vakans.
Einstaka þjóðmálaspekúlantar
virðast þó enn reyna á þolinmæði
sína með setu sinni fyrir framan þetta
tímaleysi sjónvarpsins fyrir
þjóðmálaumræður, en það er
þó örugglega fremur vegna þess, að
þeir hinir sömu eru vitandi það að
viðunandi vestri birtist fyrr en varir á
þessum eina og sama skjá heimilisins.
Mergurinn málsins i þessu tíma-
leysi, er ef út í það er farið, sá, að
fjárhagur ríkisfjölmiðlanna er að
sjálfsögðu afar bágborinn og því er
talið nauðsynlegt að skera niður allt
sjónvarpsefni. Hvort fjárhagsvanda
ríkisfjölmiðlanna má rekja beint til
þess, hversu nauman tíma fjármála
fræðingar Alþingis fá til að leysa
efnahagsvandann í sjónvarpssal, skal
ósagt látið, en víst er að, að einhverju
leyti má rekja hann til þess.
En hversvegna er fólki ekki lengur
jafntamt að horfa á þessa þætti í dag
og jafnan var á árum áður.
Eins og venjulega, eru auðvitað
margar og merkilegar ástæður fyrir
því.
Ein sú merkilegasta er örugglega
sú, að fólk er fyrir löngu búið að fá
hundleið á þessum eilífa barningi
þeirra manna sem það valdi á
Alþing þegar þeir birtast þeim í
heimahúsum allsöruggir um lausnir
vandans. Það er fyrir löngu síðan
búið að sætta sig við þá staðreynd,
að efnahagsmálin verða ekki leyst í
þáttum, sem slikum og um er rætt.
En er þá almenningur hér á landi,
í einhverju frábrugðnir íbúum
annarra landa, sem búa við
samskonar stjórnarfar, og hér á landi
ríkir.
Það er ekki líklegt, en vissulega
hlýtur aðstaða þess að vera nokkur
önnur. íslendingar eru jú fámennir
(fátækir og smáir) og allt efnahagslíf
og öll efnahagsumræða hlýtur að
ýmsu leyti að vera nokkuð frá-
brugðin umræðum þingmanna
annarra landa. Með hliðsjón af fá-
menninu ríkir og hér á landi annað
andrúmsloft í umræðum manna á
milli enda kemur það iðulega fyrir í
landinu að menn eru, að lasta ná-
kominn ættingja viðmælanda sins,
alls óvitandi um þær tengdir. Því
skyldi maður ætla, að gamla mál-
tækið ,,aðgát skal höfð í nærveru
sálar” eigi betur við hér á landi
fremur en í öðrum fjölmennari
löndum heims.
En fámennið virðist ekki aftra
einu einkenna islenskrar stjórnmála-
umræðu. En það er hið heiðvirða
persónulega skítkast sem er
viðloðandi allar umræður stjórn-
málamanna, raunar hvar sem þeir
talast við í nafni síns flokks.
Þetta einkenni stjórnmála-
umræðunnar er að vísu einnig fyrir
hendi í öðrum löndum heims, en
kemur vart eins mikið við náungann
þar, eins og hér á landi.
En ein er sú ástæðan fyrir téðri
þreytu almennings á stjórnmála-
umræðum, sem sennilega er
mikilvirkust. Hún er sú, að fólk er að
allmiklu leyti hætt að greina mörkin
á milli þeirra fjögurra flokka sem á
undanförnum árum hafa fyllt sali
Alþingis.
Samruni þeirra i stjórnar-
myndunum og það samstarf sem ríkir
i hverri ríkisstjórn hefur að miklu
leyti þurrkað út á ytra borðinu öll
séreinkenni flokkanna og sennilega
hefur mælirinn fyllst á síðustu árum
þegar farið var að gæta hverskonar
klofnings og óreiðu innan flokkanna.
Þetta hefur fengið fólk til þess að
ætla, að engu máli skipti hvaða
stjórnmálaflokki það greiðir atkvæði
sitt, því í rauninni skipti það litlu sem
engu máli hver valdahlutföllin séu
þegar á hólminn er komið og ríkis-
stjórn er mynduð. Öll séreinkenni
máist af tlokkunum, þegar stcfnuskrá
viðkomandi rikisstjórnar liggi fyrir. í
rauninni sé enginn blæbrigðamunur á,
stefnu landsins, þó stjórnin sé saman
sett úr þessum flokkum eða hinum.
Allt renni að hinum eina og sama ósi,
þar sem úti fyrir sigli efnahagsundrið
stefnulaust á öldum hafblámans.
Og á öldum ljósvakans, heldur
stjómmálaumræðan áfram, hver sem
nafngiftin er, og hættir jafn skjótt
og hún byrjaði — tímans vegna.
Sigmundur Ernir Rúnarsson,
blaðamaður.