Dagblaðið Vísir - DV - 13.09.1982, Qupperneq 12

12
DV. MÁNUDAGUR 13.SEPTEMBER 1982.
DAGBLAÐIÐ-VÍSIR
Útgáfufólag: FRJÁLS FJÚLMIDLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfuatjóH: SVEINN R. EYJÚLFSSON.
FramkvœmdaatjóH og útgáfuatjóri: HÚRÐUR EINARSSDN.
Ritatjórar: JÚNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aflatoðarritatjórí: HAUKUR HELGASON.
Fráttaatjéri: JÚNAS HARALDSSON.
Auglýaingaatjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÚLFUR P. STEINSSON. !
Ritatjóm: SÍÐUMÚLA 12-14. SÍMI 8S611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33! SÍMI 27022Í ^
Afgreiðala, áakriftir, amáauglýaingar, akrifatofa. ÞVERHOLT111. SÍMI27022.
Sími ritatjómar 86611.
Satning, umbrot, mynda- og pltítugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12.Prantun: ÁRVAKUR HF
SKEIFUNN119.
Áakriftarvarfl á mánufll 130 kr. Varfl I lauaasölu 10 kr. Halgarblað 12 kr.
Ellefu skulu þeir vera
Guðmundur J. Guðmundsson, Dagsbrúnarformaður
og alþingismaður, hefur leyst frá skjóðunni. Hann veifaði
rauðum vasaklútnum framan í verkamennina hjá Haf-
skip og bauð blaðamanni frá Helgarpósti í heimsókn. Og
svo kom svarið við stóru spurningunni, hvort hann hefði
greitt atkvæði í þingflokki Alþýðubandalagsins meö
kaupskerðingu bráðabirgðalaganna:
„Ég kýs aö svara þessu á þann veg einan, að útséð var
að af ellefu þingmönnum flokksins myndu ellefu greiða
atkvæði með. En svo eru til varaþingmenn . . . menn
geta líka sagt af sér þingmennsku. Flokkar verða að
standa saman á örlagastundu”.
Menn þurfa sennilega að lesa þessi spakmæli tvisvar
áöur en þeir ná meiningunni. Það er ekki fyrir alla að
skilja véfréttir í viðtengingarhætti!
Þetta svar tók Dagsbrúnarformanninn rúma viku að
bræða saman, framlengdi meira að segja sumarfríið til
að liggja yfir orðalaginu, enda mikið í húfi að styggja
hvorki flokksforystuna né verkamennina í Dagsbrún.
I framhjáhlaupi telur Guðmundur ekki tímabært að
titla sig sem þjóðhetju, en segist setja skilyrði fyrir stuðn-
ingi sínum viö kaupskerðinguna og hneykslast á Eggert
Haukdal fyrir selstöðukaupmennsku í pólitískum hrossa-
kaupum.
Nú er það í sjálfu sér athyglisvert, að Guðmundur er
sjálfur kominn á kaf í hrossakaup, úr því hann vill versla
með kaupskeröinguna með skilyrðum. Kaupmátturinn,
verðbæturnar og orlofið eru nefnilega líka markaðsvörur
í hrossakaupunum, alveg eins og Ölfusárbrú og Land-
eyjavegur ef út í það er farið.
Kjarasamningar eru hins vegar verðmeiri skiptimynt
heldur en vegagerð austur í sveitum ef menn stunda sel-
stöðukaupmennsku af alvöru.
Það veit að minnsta kosti Dagsbrúnarformaðurinn í
Reykjavík, sem hefur meira dálæti á heildsölunum
heldur en „sjálfskipuðum mönnunum í gáfumanna-
félaginu, sem hafa löggiltar skoðanir á því hvað flokkn-
um sé fyrir bestu í öllum sköpuðum málum”.
Allt eru þetta þó orðaleikir í ljósi véfréttarinnar í viö-
tengingarhættinum. tJr henni má lesa þá einföldu niður-
stöðu, að Guðmundur muni styðja kaupskerðinguna, eða
víkja sæti ella fyrir öðrum þingmanni, sem þægari verður
flokksforystunni á örlagastundinni.
Hingað til hefur það nefnilega ekki vafist fyrir neinum,
að ellefu séu ellefu. Ef þaö er fyrirséð aö allir ellefu þing-
menn Alþýðubandalagsins muni greiða atkvæði með
bráðabirgðalögunum, þá er lítið pláss fyrir jakann. Þá er
ljóst að Dagsbrúnarformaðurinn hyggst flýja af hólmi, ef
hrossakaupin ganga ekki upp. Þá ætlar hann að taka
flokkinn fram yfir Dagsbrún.
Það hlýtur að vera fróðlegt fyrir Dagsbrúnarverka-
menn að heyra þessar yfirlýsingar formannsins. Það sem
hann er að segja er nefnilega þetta:
Flokkurinn er búinn að samþykkja kaupskeröinguna.
Ég má ekki svíkja hann á örlagastundu. Ég ætla að gera
tilraun til að versla með kaupiö og verðbæturnar, en ef
það tekst ekki, þá mun ég hleypa varamanni mínum á
þing, eða segja af mér þingmennsku. Kaupskerðingin
blífur. Hún hlýtur ellefu atkvæði frá Alþýðubandalaginu,
og ellefu skulu þeir vera.
Og svo er ekki að efa að formaðurinn mun veifa rauða
vasaklútnum niöur á eyri og segja við strákana sína:
Ekki greiddi ég atkvæði með kaupskerðingunni. Ég er
ykkar maður. Ég stóð meö ykkur!
ebs.
Ein staðreynd er auðvitað skýr og
kristalklár: Ríkisstjómin í landinu er
meirihlutastjóm, og verður það enn
um sinn. Lagahefðir á Islandi em
veikar, stjórnarskráin gömul og óklár í
mörgum efnum, og ekki hafa lögfræð-
ingar og dómstólar bætt um betur.
Undantekningar em þó til, eins og
grein Haralds Blöndal, lögfræðings,
um bráðabirgðalög hér í DV fyrir
nokkrum dögum.
Þessar veiku lagahefðir gera hins
vegar að verkum að framkvæmdavald
leikur þann leik aftur og aftur að túlka
lögin sér í hag. Og ekki aöeins lögin,
heldur einnig stjómarskrána.
Það breytir ekki þessari ofur ein-
földu staðreynd: Þessi vonda ríkis-
stjórn, sem misst hefur allt niðuram
sig, hefur enga stjórn á efnahags-
málum og ætlar að skeröa stórlega
kjörin í landinu 1. desember, einkum
vegna eigin mistaka og óstjórnar,
hefur meirihluta á Alþingi. Hún hefur
aö minnsta kosti 31 þingmann. Þó hún
missti enn einn, og hefði 30, gæti hún
setið áfram. Ríkisstjómir eru einfald-
lega ekki felldar meö öðm en
vantrausti, og vantraust þarf 31
atkvæði.
Þó svo stjómarandstaöan stæði öll
saman að slíku, hefur hún enn ekki afl
atkvæða. Það er ekkert sem segir að
ríkisstjóm þurfi að koma lagafrum-
vörpum í gegn á Alþingi. Mönnum
getur þótt þaö æskilegt, en það er engin
skylda. Ríkisstjómir fara frá með
tvennum hætti. Þær segja af sér, eöa
þær em felldar með vantrausti. Van-
traustsleiðin er einfaldlega ófær, og
sennilega ætla þeir ekkert að segja af
sér í svipinn. Þaö er allt og sumt.
Eggert og Albert skipta einfaldlega
engu máli, svo mikið sem þá kann að
langa tii þess að spila stóra rullu. Þeir
skipta engu máli.
Geir Hallgrímsson og Olafur G.
Einarsson geta tuðað til eilíföamóns
um lýðræðið og þingræðið, stjómar-
skrána, forsetaembættið og virðingu
Alþingis. Það skiptir heldur engu máli.
(Þau fjögur ár sem ég hefi setið á
Alþingi hefi ég raunar aldrei heyrt
Olaf G. Einarsson halda ræðu um
annað en „lýðræðið” og „virðingu
Alþingis”!) Þeir em hins vegar ekki
stjómarskrá lýðveldisins. Hún er
rúmlega hundrað ára plagg og þar
1 DV þann 28. ágúst sl. birtist
athugasemd frá Gunnari Valdimars-
syni forstöðumanni Póstgíróstofunnar.
Athugasemd þessi er sögð vera við
grein, sem undirrítaöur reit í DV þann
19. ágúst sl. og fjallaði m.a. um
samanburö á ávöxtun orlofsfjár ann-
ars vegar hjá Póstgíró, og hins vegar
samkvæmt því samkomulagi, sem gert
var á s .1. vori á Vestfjörðum um ávöxt-
un orlofsfjárins á félagssvæöi A.S.V.
Heldur finnst undirrituöum þunnur
þrettándinn í athugasemdum forstöðu-
manns, en þó rétt að gera almenningi
ljósan leikaraskap hans, sem forstööu-
manns opinberrar stofnunar.
Gunnar segir þrjár meinlegar villur
koma fram í grein minni, sem hann
segist vilja leiörétta.
Fyrsta /eiðrótting?
Fyrsta leiðrétting Gunnarsá aðvera
við þá fullyrðingu mína, að ávöxtun
orlofsfjár samkvæmt samningi AJS.V.
félaganna, sé mun betri en Póstgíró
hefur f engist til að greiöa.
Leiðrétting forstöðumannsins er sú
aö það sé félagsmálaráðuneytiö, sem
ákveður vexti á orlofsfé hjá Póstgiró
hverju sinni.
Rétt er það hjá Gunnari að formlega
séð er það félagsmálaráðherra, sem
ákveöur þessa vexti. En eigi aö síður
er það í gegnum Póstgírókerfið, sem
ávöxtun orlofsfjár launafólks hefur
ekki verið hagstasðari en raun ber
vitni.
En heldur finnst nú undirrituöum
það litilmannlegt hjá forstööumannin-
um að skjóta sér bak við ráðherra
vegna þessa.
Og vel á minnst vegna þessarar
athugasemdar forstöðumannsins.
Hefur Gunnar Valdimarsson veriö á
annarri skoðun en ráöuneytið eða ráð-
herra varðandi vaxtamálin?
Hefur t.d. forstöðumaðurinn talað
máli hærri vaxta á orlofsfé hjá Póst-
gíró en ráðherra hefur ákveðið og for-
stöðumanninn þannig greint á við ráð-
herrann? Og ef svo er, hverjar hafa þá
verið hugmyndir eða tillögur forstöðu-
mannsins um vaxtakjör á orlofsfé hjá
Póstgíró?
Undirritaður minnist þess ekki að
hafa heyrt um eða séð hugmyndir
Gunnars eða tillögur um betri ávöxtun
á orlofsfénu. Hafi slíkar tillögur eða
hugmyndir komið frá Gunnari, en þær
t.d. verið drepnar af ráöherra, er
nauösynlegt að slíkt verði dregið fram
í dagsljósið, ekki síst þegar for-
stöðumaðurinn lætur að því liggja,
óbeint að vísu, að ráðuneytið eða ráð-
herra hafi verið þröskuldur í vegi betri
ávöxtunar hjá Póstgíró.
Karvel Pálmason
Ég er þess fullviss, að
forstöðumaðurimi verður við þeirri
beiðni undirritaðs, að birta nú þó seint
sé hugmyndir sínar eða tillögur um
betri ávöxtunarkjör hjá Póstgíró, hafi
hann hreyft slíku og það fest rætur hið
innra með honum að ráðherra hafi
ákveðið of lága vexti á orlofsféð. Væri
svo gæti a.m.k. launafólk borið hlýrri
tilfinningar til hans en ráðherra.
En slíkar tilfinningar launafólks
biða aö sjálfsögöu þar til
forstöðumaðurinn hefur svift hulunni
af þessum leyndardómi og birt sínar
hugmyndir fyrir alþjóð.
önnur leiðrétting
Gunnars?
I öðm lagi segir Gunnar mig fara
mjög frjálslega með tölur í saman-
burðinum á ávöxtun orlofsins hjá Póst-
gíró og samkvæmt Vestfjarðasam-
komulaginu.
Eg visa algerlega á bug slikum
fullyrðingum. Enda er þetta svo einfalt
reikningsdæmi að hver og einn, sem
kann einföldustu margföldunaraðferð
(spuming hvort stofnanamargföldunin
nær til þess), getur reiknaö þetta
sjálfur. Það er staðreynd, sem ekki
veröur gengið framhjá, að hefði launa-
fólk notið þeirrar ávöxtunar sl. orlofs-
ár sem Vestfjarðasamkomulagiö
býöur upp á hefði það þýtt frá 3,31% og
upp í 7,1% betri ávöxtun en þeir vextir
vom semPóstgírógreiddi ogskalenn
vísaö til þeirra útreikninga, sem
starfsmaður kjararannsóknamefndar
framkvæmdi og lagðir em til gmnd-
vallar.
Hafi forstöðumaðurinn ekki skiliö
þetta þá þýðir það á velskiljanlegri
íslensku, að Póstgírókerfið, hefur haft
af hverjum launþega á siöasta orlofs-
ári miðað við tekjuupphæö kr. 117.900.
sem lögð er til grundvallar, frá kr.
369.- og allt upp í kr. 763.-, miðað við
þaö, sem Vestfjarðasamkomulagið
býöur upp á.
Og til frekari upplýsinga fyrir for-
stöðumanninn, skal tekið fram, að
hefði ávöxtun Vestfjarðasamkomu-
lagsins gilt fyrir orlofsárið 1980 til 1981,
hefði munurinn verið enn meiri eða
allt upp í 9,1%, sem Póstgíró bauð upp
á verri ávöxtun.
Rétt þykir að vekja athygli forstöðu-
mannsins á, hafi hann ekki gert sér
grein fyrir því, að í mínum saman-
burði er verið að gera ráð fyrir því, að
ef borgað væri orlof af öllum félögum
innan AJS.V. og A.S.I. annars vegar
inn í Póstgíró og hins vegar samkvæmt
því samkomulagi sem nú hefur tekist