Dagblaðið Vísir - DV - 22.03.1983, Blaðsíða 18

18'
DV. ÞRIÐJUDAGUR 22. MARS1983.
BREIÐHOLTI ÆA SÍMI76225 Cr*-M Fersi k blóm di Bc/M miklatorgi JVX/Ai SÍMI22822 iglega.

Nauðungaruppboð
'sem auglýst var á 88., 92. og 94. tölublaði Lögbirtingablaðsins 1982 á
eigninni Þrastarlundi 9, Garðakaupstað, þingl. eign Birgis Pálssonar,
fer fram eftir kröfu Iðnaðarbanka isiands og innbeimtu ríkissjóös á
eigninni sjálfri föstudaginn 25. mars 1983 kl. 16.30.
Bæjarfógetinn í Garðakaupstað.
Laust embætti
er forseti íslands veitir
Prófessorsembætti í augnsjúkdómafræði við læknadeild Há-
skóla Islands er laust til umsóknar. Umsóknarfrestur er til 15.
apríl nk.
Gert er ráö fyrir að prófessorinn fái starfsaðstöðu við St.
Jósefsspítala, Landakoti.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsækjendur skulu láta fylgja umsókn sinni rækilega skýrslu
um vísindastörf þau er þeir hafa unnið, ritsmíðar og rann-
sóknir, svo og námsferil sinn og störf. Með umsókninni skulu
send eintök af vísindalegum ritum og ritgerðum umsækjenda,
prentuðum og óprentuðum. Umsóknir skulu sendar mennta-
málaráðuneytinu, Hverfisgötu 6 101 Reykjavík.
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTIÐ
14. mars 1983.
PLÖSTUN
PLÖSTUM VINNUTEIKNINGAR,
VERKLÝSINGAR, VOTTORÐ,
MATSEÐLA, VERÐLISTA, ^xv^x
KENNSLULEIÐBEININGAR,
TILBOÐ, BLAÐAÚRKLIPPUR,
VIÐURKENNINGARSKJÖL, UÖSRITUNAR-
FRUMRIT OG MARGT FLEIRA.
STÆRÐ: BREIDD ALLT AÐ 63 CM.
LENGD ÓTAKMÖRKUÐ.
OPIÐ KL. 9-12 OG 13-18.
LÆKJARGÖTU 2, NÝJA-BÍÖHÚSINU S 22680
Meöal efnis í marshefti:
ÆSTI hluti sögunnar
~lív fjallar um mögulegt svar
við annarri mjög erfiðri
Þetta er
*
é
*
N
spurningu.

spurningin um árásar-
girni mannsins. Um það hefur mikið
verið fjaUað og spurningin venjulega
sett upp eitthvað á þessa leið: Hvers
vegna hefur homo sapiens ' *
upphafi lcgið undir þeirn
búa yfir meiri morðfí
hneigð cn nokku^^SrtB^1
dýranna_^^^pPKjfc^Æ|
hreint út:
Taðreynd að við
rta og miskunnarlaus-
líegundin sem nokkru sinni
ár þrifist á jörðinni.” Hf þið hafið
lesið bók hans, 0» Human
Aggression, og aðrar álíka bækur og
greinar kemur í ljós að höfundarnir
eru ekki að tala um tegundina í heild.
Þeir eru að tala um undirtegundina
homo sapiens (5 ■ Þeir eru að segja
að karlmenn séu ofbeldishneigðari en
karldýr annarra tegunda.
Við skulum líta ögn nánar á þessa
staðhiéfingu. Er maðurinn blóð-
þyrstari en hákarl? Eða píranja?
Greinilega ekki, svo viðmiðunin er
líklega bara við spendýr. Er hann her-
skárri en úlfynja? Er hann morðfúsari
en rotta? Nci, ekki er hann það.
Samanburðurinn á kannski bara við
prlmata. Hvort myndum við fara
varlegar í að styggja, mann eða

>1.
minni prímatanna — til dæmis sæta
og hnoðlega ullarapann í Su^
Ameriku sem kastar sér o£jj
topp á axlir manns^
sér misboðið^^^^^^^^^^^
manninn^i^P^^^^^^^B^með
fimr. ____
HTÍ höfuð hans og
g augu. Á hvaða
rrTaðurinn ofbeldishneigðari
I^Ttta?
Er hann það kannski?
Gerum snögga vettvangskönnun.
Farðu út á tröppur og reyndu að
koma auga á nokkur lifandi sýnishorn
af homo sapiens I sínu rétta um-
hverfi. Það ætti ekki að verða örðugt
því dýrategundin er lögvernduð og
ekki I hættu með að deyja út.
Fylgjumst vandlega með hegðun og
samskiptum fyrstu tuttugu ein-
takanna sem við rekumst á af til-
viljun. Næst þegar við_ lesum of-
beldisklausu um manninn skulum
við breyta samheitinu I ímynd
einhverra þessara tuttugu andlita:
„Gluggapússarinn cr eitt ill-
skeyttasta rándýrið sem búið hefur á
jörðinni.”
, .Vopnið er hclsta tjáningartæki
kaupmannsins á horninu og það sem
honum er tamast að gripa til þegar
jafna þarf deilur.”
, .Pósturinn býr yfir sjúklegri
árásarhvöt af þvl afkvæmi hans eru
svo lengi ósjálfbjarga.’’
HOLDTEKJA
HINSILLA
Vígbúnaðarkapphlaupiö og umræður
um stöövun þess ætti ekki að fara
framhjá neinum manni sem telur sig
hafa minnsta snefil af „heilbrigðri
skynsemi”, þó margir, því miður, leiði
það hjá sér á þeim grundvelli að þar
geti einstaklingurinn engu um ráðið.
En mitt álit er að það sé einmitt
þetta sem stríðsæsingamenn treysta á
ásamt ýmsum áróðursbrellum í þá átt
að allt i einu sé komiö svokallað ójafn-
vægi í vopnabúnaði milli hinna
hemaöarlegu blokka, þ.e. NATO og
WTO (Varsjárbandalagsins).
Virðast þeir er annast þessa
uppbyggingu á áróðri alltaf „gleyma”,
aö sjálfsögðu af ásettu ráöi, Kina og
Japan. En öflugasti aðili WTO, þ.e.
Sovétríkin, telur sig þurfa, og það er
viöurkennt, aö binda talsverðan her-
afla á austursvæðunum og getur því
ekki komið til raunhæfs og sanngjams
jafnvægismats milli NATO og WTO
nema þetta sé tekið inn í dæmiö.
Einnig er í þessum áróðri vanmetinn
herafli vesturveldanna, að hluta til, á
þeim forsendum að hlutar hans em
undir stjóm eigin ríkja, þ.e. Englands
og Frakklands.
Ennfremur er aldrei talinn herafli
þeirra ríkja sem hafa lýst sig hlutlaus,
þ.e. Svíþjóð, Finnland, Austurríki og
Sviss, en óvíst er hvaöa stöðu þau
tækju sér á hættutímum. Einnig er
staöa Albaníu og Júgóslavíu óljós við
þær aðstæður.
Upphafið
Skæðasti og hættulegasti stríðs-
æsingamaður nútímans er að líkum
núverandi forseti USA. I forsetastól
komst R. Reagan, að mínu mati á eins
ómerkilegum áróðursforsendum
og hægt er að viðhafa í ríki er telur sig
vera lýðfrjálst, heilbrigt og til fyrir-
myndar.
Klæki þeirrar kosningabaráttu veit
ég fæsta, en minnist lauslega
kappræðuþáttar milli Reagans og
Carters f.v. forseta, sem hafði reynt
eftir mætti að rétta hag síns ríkis og
færa til betri vegar eftir hið ógeöslega
Víetnamstríð, ásamt Nixon hneyksl-
inu. (í Víetnam sprengdi USA „heiður
ríkisins” út úr mannkynssögunni).
Þar voru, eftir vanalegt pólitískt
karp, sett fram ýmis atriöi af hálfu R.
Reagans í spumarformi til kjósenda.
Ef tilgreindir málaflokkar, sem helst
höfðu farið aflaga í þjóðfélaginu,
teldust að mati þeirra vera í góðu lagi,
þá kysu þeir Carter en ef þeir teldu þá í
ólagi og vildu úrbætur, þá kysu þeir
sig.
Þetta gleyptu kjósendur, þótt
heimskulegt væri, og á slikum trúðleik
vann hann að líkum kosninguna. Og
eftir 2 ára reynslu stendur fátt eftir af:
kosningaloforðum nema stórauknar
fjárveitingar til „stríðsvæðingar”. 1
einni af fyrstu ræðum nýkjörins
forseta voru ávarpsorð, lausl. þýdd:
,,Vér höfum fyllsta rétt til að dreyma
hetjudrauma.” Að draumum sínum
em að sjálfsögðu allir menn frjálsir,
en þegar hetjudraumar koma fram í
verki á þann hátt sem stefna og/eða
ákvaröanir R. Reagans eru, þá er
alvara á ferðum sem kemur öllum
ibúum þessa hnattar við.
Brjálæðið
Að berjast á tvennum vigstöðvum
hefur aldrei verið talið æskilegt, en það
ersú staöa sem R. Reagan hefirkomið
USA í, sem standa höllum fæti á báöum
stöðum, en það er á efnahags- og
áróðurssviðinu. Um mannréttindi þarf
vart að fjalla, svo langt virðist vera
síðan forsetar USA hafa lesið og farið
eftir sinni eigin sjálfstæðisyfirlýsingu
frá 4. 7. 1776. Það munu því miður
sannindi að ýmsar þjóðir á áhrifasvæði
fyrrgreinds ríkis gætu beitt henni í
sjálfsvöm gegn USA og „The
American way of life”. (Svona geta
örlögin oröið ef illa er haldið á
málum).
Efnahagssviðið
Efnahagslíf USA hefur verið í
vissum öldudal og er það í og meö
vegna þess að í hinu „frjálsa markaðs-
kerfi” hafa þau ekki getað til fulls
haldið í við keppinautana, t.d. Japani.
Byggist þetta að hluta til á ónógri
endurnýjun framleiðslutækja og lágri
framleiðni ásamt háum vöxtum, í
þetta vantar þá sárlega fjármuni.
1. Rökstuöningur: Viðskiptajöfnuöur
USA var 1982 óhagstæður um 47,2
milljaröa dollara.
Kjallarinn
2. GreiðsluhalliáfjárlögumUSAárið
1982 nam 200 millj örðum dollara.
3. Atvinnuleysi er í aukningu, t.d. í
des. 1982 var það 10,8% (Newsweek
17/11983).
4. A sama tíma lifa 30 millj. Banda-
ríkjamanna undir fátæktarmörk-
um (sama blað).
5. Utgjöld til hermála 1983 eru áætluð
258 milljarðar dollara.
6. Áætlaður greiðsluhalli fjárlaga
USA næstu árin er frá 200
milljörðum upp í 300 milljarða dala
árið 1988. (Athugist að reynsla frá
stjórnarárum R. Reagans er sú aö
halli hefur farið langt fram úr
áætlunum og eru þessar tölur því
aðlíkumof lágar). ,
7. Við þessar aðstæður leggur R.
Reagan fram áætlun til 5 ára um
fjárveitingar til hemaðarmála
(stríðsvæðingar) að fjárhæð 1.600
milljarðar dala (Newsweek 20/12
1982).
8. Þetta „brjálæði” getur ekki talist
verk manns sem notar heilbrigða
skynsemi til áætlanagerðar og
þróunar á eölilegu þjóðlífi. Hann
lætur sig engu skipta síversnandi
samkeppnisaðstöðu, erfiöleika í
efnahagsmálum heima fyrir og
víðast í heiminum og aukið
atvinnuleysi í eigin ríki, ásamt
öllum aukaafleiðingum. T.d. er
herkostnaðurinn „greiddur” að
meirihluta til með fjárlagahalla
(3/5 til 4/5) er hefur ýmsar alvar-
legar aukaafleiðingar, t.d. hærri
vexti en þyrfti í hagkerfinu.
9. Einnig má benda á að f járfesting í
hergögnum er gersamlega
arðlaus. T.d. er það f jármagn sem
þarf til að skapa eitt starf á sviði
hergagnaframleiðslu nægjanlegt
til að skapa 2,3 störf á sviði þjón-
ustu og/eða framleiðslugreina til
friðsamlegra nota.
10. Það má benda á að fyrrgreind
áætlun bindur að hluta til næsta
forseta USA, sem er mjög alvar-
legt, hver sem hann verður.
Ragnarök
skynseminnar
Áróðurssviðið
Áróður í sambandi viö hernaðarlegt
vægi og eða misvægi milli hinna
kapítölsku og sósíölsku svæða hefur
verið og er ein risastór lygi sem hefur
verið rekin í hinum svokölluöu frjálsu
fjölmiölum á býsna lymskulegan hátt.
Er þar ekkert sparaö að „ljúga miklu
og Ijúga oft” í trausti þess að fáfræði
um hernaðarmálefni sé nægjanlega
mikil hjá fjölmiölaneytendum. Það
hefur tekist að byggja upp vilja til að
verja óhemju fé til hergagnafram-
leiðslu og almenningur víðast um heim
hefir látið það gott heita meðan
hagvöxtur og nokkurn veginn full
atvinna helst. En þetta eru liðnir tímar
og fólk fer að hugsa um að fjármagn
verði veitt til skynsamlegri nota en
drápstækjaframleiðslu.
Þetta áróðursstríð hefir nú geisað
um tíma og eru drápstækjaframleið-
endur og notendur þessara tækja að
komast í vöm og hana lélega. Hver
endalokin veröa mun koma í ljós.
Eg ætla hér að taka eitt dæmi af ótal-
mörgum um þá lygi, að sósíölsku ríkin
hafi haft afgerandi frumkvæði í þeim
málum. (Heimild „FREESE”.
Edvard M. Kennedy og Mark O.
Hatfield).
USA USSR
1945 Kjamorkusprengian 1949
1948 Langfleygar
sprengjuflugvélar 1955
1952 Vetnissprengja 1955
1958 Langdrægar eldflaugar 1957
1958 Gervihnettir á braut 1957
1960 Kafbátaeldflaugar 1968
1964 Margodda eldflaugar 1973
1972 Vamareldflaugar 1968
1970 Margodda eldflaugar sem 1975
geta hæft mörg skotmörk
1982 Langdrægar stýriflaugar 0
Ef fyrrgreindur listi er metinn
kemur í ljós að USA hefur oftast átt
frumkvæðið og það mjög mikið í
flestum tegundum vopnakerfa.
Illvirkinn
Nýlega mælti R. Reagan í ræöu á
einhverju prestaþingi í USA að
kommúnistar væru „holdtekja alls
hins illa í heiminum.” Fast er þar
kveðið að orði og af litlu viti. Því ef
saman er borinn ferill USA og hinna
kommúnísk-sósíölsku ríkja frá t.d.
1963 og til dagsins í dag þá mætti snúa
þessu alveg við og segja að USA og
beiting bandaríska hersins utan landa-
mæra ríkisins (Víetnam) ásamt stuðn-
ingi við ýmsar slátrarastjórnir í Mið-
og Suður Ameríku væri , Jioldtekja alls
hins illa sem í manninum getur búið og
dottið í hug að framkvæma, enda
mannfall og hinar herflilegustu dráps-
aðferðir með eindæmum á þessurn
svæðum. Ferskasta dæmi um póli-
tískan og hemaöariegan skepnuskap er
í E1 Salvador. Þar styrkir R. Reagan
slátrarastjóm meö óhemju fjárfúlgum
og mikilli hemaðaraðstoð til þess að
málaliðar auðstétta og leynilegar
„dauðasveitir” geti slátrað sem mestu
af óbreyttum borgurum sem eru að
reyna að vinna að því að skapa sér
lífvænleglífskjör.
Ekki er nóg með að seinheppnir og
skammsýnir forsetar USA (utan
Carter) hafi allt frá 1963 orðið til þess
aö Bandaríkjamenn má með allt að því
fullum rétti kalla holdtekju alls hins
illa í heiminum í nútíð, heldur ætlar R.
Reagan ásamt „haukahyski” sinu að
róa að því öllum árum að gera
Evrópu að hernaöarlegri og andlegri
líkkistu. Tek hér til greiningar
hemaðarlegu hliðina, þ.e. áætlanir um
uppsetningu á Persing H og stýriflaug-
amar.
Réttlætingu telja þeir sig finna í
svokölluðum hemaðarlegum yfir-
burðumWTO (Varsjárbandalagsins).
1. Sá sem hefir lesið og igrundað
mannkynssöguna ætti ekki að
furða sig á þvi að Rússar ásamt