Dagblaðið Vísir - DV - 03.10.1983, Blaðsíða 42

42
DV. MANUDAGUR 3. OKTOBER1983.
Tíðarandinn Tíðarandinn Tíðarandinn Tiðarandinn Tíðarandinn
þegar
örverpin
koma til
skjalanna
örverpin fara vel i lófa eins og sjá má. Skermurinn er býsna lftill og það kann að hafa viss áhrif á gerð sjónvarps*
þátta þegar stundir liða.
Meginkostur örverpanna er vita-
skuld stærðin, eða réttara sagt
smæðin. Þau eru aðeins 14 sentímetr-
ar á lengd og 9 á breiddina, fara
býsna vel í brjóstvasa og viti maður
af einhverju áhugaverðu í dag-
skránni, er ekkert auðveldara en
seilast í vasann, draga upp örverpið
og sjá hverju fram vindur á skján-
um.
Japanskir framleiðendur hafa þeg-
ar á boðstólum þægileg ferðasjón-
varpstæki með smáskjá, um það bil 5
sentímetra löngum, en örverpi Sin-
clairs hefur ýmislegt framyfir hina
japönsku keppinauta. Fyrst er að
teija að örverpin eru talsvert minni
en japönsku tækin og þar af leiðandi
þægilegri í meðförum. Myndskjárinn
sjálfur er hins vegar ámóta stór og
myndin þykir bæði bjartari og skýr-
ari og liggur þeim gæðum til grund-
vallar ný og fuilkomnari gerð af
myndlampa. Þessum kostum til við-
En þá vaknar sú spuming hvort
þessi ágætis tækninýjung muni leiða
til einhverra umtalsverðra breyt-
inga á dagskrá sjónvarpsstöðvanna
á Vesturlöndum og það má hæglega
leiða rök að því að svo muni fara.
Nærtækt er þá að rifja upp sem
snöggvast hvernig fór þegar hand-
hægu ferðaútvarpstækin komu til
sögunnar á sínum tíma. Menn gátu
þá haft með sér tækin í feröalög,
komið þeim fyrir í bifreiðum, stungiö
þeim í vasann og haft þau við höfða-
lagið á baðströndinni og þannig
mættiáfram telja.
Vitaskuld uröu útvarpsstöðvamar
að taka þessa stórfelldu breytingu
með í reikninginn og taka tillit til
hennar í dagskránni. Það er ærinn
munur á því að sitja heima í stofu
sinni að kvöldi dags meö kaffiboUa í
hendi og hlusta á útvarp, þeysast á
fleygiferð í bifreið eftir þjóðvegum
varpsdagskrána þegar fram liða
stundir. Almenningur mun kjósa sér
ríkulegri afþreyingu, söng og hljóm-
list, tíðari og gagnorðari fréttatíma
og það er heldur ekki ólíklegt að aug-
lýsingastofur geti hugsað með eftir-
væntingu tU framtíðarinnar hvað
sjónvarpið áhrærir.
Tækni og dagskrárúrval
Það má sem sagt gera því skóna að
örverpin hans Sir CUve Sinclairs
muni hafa sín áhrif á framvindu
sjónvarpsdagskrárinnar, að minnsta
kosti í löndum þar sem eitthvert tUUt
er tekið til óska almennings í þessu
efni.
En jafnvel hinar frábærastu tækni-
nýjungar koma fyrir ekkert og verða
að gjalti þegar mannsandinn er of
forhertur í heimsku og þvermóðsku
tU þess að nýta þær tU hinna betri
verka.
örverpin munu vsntanlega bafa sín óhrif ó sjónvarpsdagskróna þegar fram
líða stundir, en jafnvel glæsUegustu tækniframfarir mega sfn lítils þegar
róðamenn setja metnað sinn í að bafa dagskróna sem allra leiðinlegasta,
samanber f ramhaldsþættina voðalegu um Fontamara.
SiÓNVARPH) SKANAR
Mun örverpi Sir CUve Sinclairs
umbreyta dagskrá sjónvarpsstööva
á Vesturlöndum þegar fram í sækir
og sífellt fleiri koma höndum yfir
þessi örsmáu og handhægu sjón-
varpstæki?
Viö greindum í fréttum fyrir
skemmstu frá þessari skemmtUegu,
bresku tækninýjung sem í gamni og
alvöra hefur öðlast heitið örverpi á
íslenskri tungu, hvort sem sú nafn-
gift á eftir að loða við gripinn eða
víkja fyrir annarri hversdagslegri.
bótar kemur svo að örverpin verða
næsta ódýr; þau munu kosta 2.500
krónur í Bretlandi þó aö væntanlega
verði sú fjárhæð farin upp í einar
6.000 krónur þegar tækin verða kom-
in í verslanir á Islandi.
IMý tækni, ný dagskrárgerð
Það er margt sem leggst á eitt að
gera örverpin fýsilegan grip til eign-
ar og þaö má búast við því að þau
veröi almenningseign þegar tímar
liða.
eða flatmaga í góðum hópi á suð-
rænni ströndu og láta viðtækið
malla.
Ferðaútvarpið kallar á léttari dag-
skrá, meiri tónlist, líflegri talanda,
styttri og tíðari fréttir, og framþróun
í útvarpstækni á öragglega sinn þátt
í því að dagskrá vestrænna útvarps-
stöðva hef ur yfirleitt þokast í einmitt
þessastefnu.
Það er líka tæplega ofsagt að ör-
verpin munu valda einhverjum svip-
uðum breytingum varðandi sjón-
Þegar þannig er ástatt um dag-
skrárgerð að myndir og þættir virð-
ast gagngert valdir til þess eins að
auka ömurleika tilverannar, sem er
þó vissulega ærinn fyrir, þá er til lít-
ils að hampa nýrri tækniog heimta
skárra efni.
Sú manngerð sem ekki skirrist við
að setja illa gerða og hrútleiðinlega
framhaldsþætti á borö viö Fonta-
mara á einn besta sýningartíma vik-
unnar lætur sér ekki segjast við ör-
tölvur og flata myndlampa.
Sjónvarpið er mlkll hetmfllsblessun þegar sæmflega tekst tfl um dagskróna,
sjónvarpstæklft er iðulega fyrsta heimilistæki ungu hjónanna en nú gefst þeim
kostur á smærri tækjum og ódýrari.
Sú manngerð sem býður þreyttri
þjóð upp á aðra eins hörmung og
efnahagsvanda frönsku hástéttar-
kellingarinnar hér á dögunum lætur
sér yfirleitt ekki segjast við neitt,
hvorki tækniframfarir eða mannleg
sjónarmið.
Einfaldari myndgerð
Ekki er ólíklegt að örverpin muni
koma til leiðar ýmsum breytingum á
gerð sjónvarpsþátta, myndatöku og
klippingu.
Það er alkunnugt að ekki hentar
samskonar myndataka fyrir kvik-
myndir bíóhúsanna og leikna mynd
fyrir sjónvarp. Þetta er atriði sem
ieikstjórar þekkja og taka ýtrasta
mið af.
Kvikmyndatjaldið er geysilega
stórt um sig og mannsaugað fer létt
með að greina á því f jölmarga hluti,
hreyfingar og litbrigöi. Sjónvarps-
skjárinn er hins vegar svo smár í
sniðum að ekki er hægt að koma fyrir
á myndinni mörgum atriðum, svo að
myndgerðin sjálf verður öll einfald-
ari ef rétt er að verki staðið.
Það er spurning hvort örverpin
muni ekki herða enn á þessari þróun
því að 5 sentímetra langur mynd-
skjár, þótt bjartur sé, leyfir engin
smáatriði og það er trúlegt að sjón-
varpsefni sem er beinlinis saman
sett með hann i huga verði ennþá ein-
faldara og kannski dálítið hrárra en
nú er almennt talið við hæfi.
Auðvitað eru þetta aðeins getgát-
ur, sem hér hafa veriö fram settar,
en fróðlegar eru þær samt því aö
ævinlega sannast að ný tækni gerir
meira en að þjóna undir þau mark-
mið sem fyrir eru — hún breytir
þessum markmiðum og skapar
önnur og oft er betra aö sjá slíka þró-
un fyrir heldur en að skilja hana eftir
á.
Málakunnóttu islensku þjóðarhmar er þannlg farið að skýringarteztum með
útlendum myndum er iðulega ofaukið í s jónvarpinu og kæmi þar fyrir utan að
engu haldi á myndskjó örverpanna.
Sjónvarp