Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.1983, Qupperneq 4

DV. FIMMTUDAGUR10. NOVEMBER1983.
Bygging stálversins í Fögruvík tefst:
Reynt að stórtækka stofnkostnaðinn
Bygging stálvers Stálfélagsins hf. í
Fögruvík á Vatnsleysuströnd tefst'
fyrirsjáanlega allnokkuö. „Við erum
þegar hálfu ári á eftir áætlun, en
fjárskorturinn í þjóöfélaginu er
meginástæöan. Viö erum einmitt
núna aö reyna aö stórlækka stofn-
kostnaöinn, þótt stálverið veröi þá
ekki eins fullkomið,” sagöi Jóhann
Jakobsson, stjómarformaöur fé-
lagsins.
Aætlaö hefur veriö aö stálveriö
kosti 600 milljónir og verði þá jafnvel.
fullkomnasta litla stálveriö í heim-
inum. Aö sögn Jóhanns hefur nú
verið brugöiö á þaö ráö aö leita
aö notuöum tóíjum aö hiuta 01 þess
að gera stofnkostnaðinn viöráöan-
legan eins og stendur. Áætlanir
sýndu að stálverið gat boriö sig þótt
öll nýjasta tækni kostaði sitt, og þaö
á eins aö geta borið sig meö
blönduðum tækjakosti, þótt það verði
ekki meö öllu eins hagkvæmt í
rekstri.
Eeiknaö var með aö hlutafé næmi
30% af stofnkostnaði, þá 180 milljón-
um. En sú upphæö mun aö sjálfsögöu
lækka í krónum meö lækkun stofn-
kostnaðarins. Hlutafjárloforöum
hefur veriö safnað aö hálfu upp í þau
60% sem félagiö ætlaöi að útvega
sjálft á móti 40% frá ríkinu, sé miöaö
viö 180 milljónimar. En ekki er
víst aö mikiö vanti upp á ef tekst aö
lækka stofnkostnaðinn umtalsvert.
Búist er viö því að árangur af
lækkunartilraunum stálfélagsmanna
komi í ljós í næsta mánuði.
-HERB.
Verslunarráð mótmælir sérskatti á verslunar- og skrifstofuhúsnæði:
Er aukaskatturínn stjómarskrárbrot?
Stjórn Verslunarráös Islands hefur
ákveðiö aö láta reyna á fyrir dóm-
stólum hvort sérstakur skattur á
verslunar- og skrifstofuhúsnæði fari
ekki á svig viö ákvæöi stjómarskrár-
Breiðdalsvík:
Síldar-
söltun
gengur vel
Frá Sigursteini G. Meisteö,
fréttaritara DV á Breiðdalsvik.
Síldarsöltun hefur gengiö vel
hér eftir aö veiöi fór aö glæðast
og vinnur allt starfsfólk frysti-
hússins viö hana. Alls hafa verið
saltaöar rúmlega þrjú þúsund
tunnur.
Fjórir bátar landa á Breiödals-
vík, heimabáturinn Þórsnes, sem
var keyptur frá Stykkishólmi í
fyrra, og Stykkishólmsbátarnir
Ándey, Síf og Sigurvon. Sif SH 3
hefur landaö hér á mörgum síld-
arvertíðum en hinir bátarnir
voru seldir héðan þegar Hafnar-
ey, skutskip Breiödæla, kom.
Hafnarey kom nýlega úr fyrstu
veiðiferð sinni eftir svokallaöa 6
mánaöa skoðun og landaöi 52
tonnum a Fáskrúösfiröi þar sem
starfsfólk frystihússins hér var
viö síldarsöltunina.
-GB.
innarumfriðhelgieignarréttarins. ,
Skattur þessi var ákveöinn haustiö
1978 og átti þá aðeins aö leggja hann á
einu sinni. Hann hefur hins vegar verið
endumýjaður á hverju ári síöan og
„Þaö er þríhymingurí verkinu. Ekki
venjulegur þríhymingur heldur þrir
góöir vinir sem eru utan eöa innan viö
veruleikann, í eigin heimi, þar sem
munu eigendur verslunar- og skrif-
stofuhúsa vera búnir að greiða um 360'
milljónirí hann á núgildandi verölagi.
I nýja fjárlagafmmvarpinu er enn
gert ráö fyrir tekjum af þessum skatti
draumamir blómstra,” sagði Guðrún
Stephensen leikkona sem leikur eitt
aöalhlutverkanna í leikritinu Návígi
eftir Jón Laxdal sem Þjóðleikhúsiö
þrátt fyrir aö meirihluti núverandi
stjórnarþingmanna hafi margítrekað
lýst því yfir að skatt þennan eigi skil-
yrðislaust aö fella niöur. Því skorar
Verslunarráöiö á þingmenn aö standa
fmmsýnir í dag. „Þetta leikrit fjallar
um vináttu, eöa fjandvináttu.”
Guðrún sagði aö verkið væri bráö-
skemmtilegt og mikið af húmor og
viö fyrri yfirlýsingar ella veröi aö
reyna á réttmæti skattsins fyrir dóm-
stólum.
-GS.
leikararnir hefðu haft mjög gaman af
aö vinna viö þaö. „Leikritið er einlægt
og fullt af elsku til mannfólksins en
persónumar í því em ekki dæmdar,
þaö eru engar lausnir lagðar fram.”
Guðrún hefur ekki veriö mikið í
sviösljósinu upp á síðkastið. „Eg hef
verið á samningi hjá Þjóöleikhúsinu en
það hefur æxlast þannig, m.a. vegna
veikinda, aö ég hef ekki leikið mikið og
flest hlutverkin verið lítil. En nú hef ég
stórt og gott hlutverk og ég held að fólk
ætti að hafa gaman af þessu leikriti,”
sagöi Guörún aö lokum.
Leikritið Návígi er eftir Jón Laxdal,
eins og fyrr sagði, og fjallar um tvo
kvikmyndageröarmenn og konu ann-
ars þeirra, sem leggja á ráöin um kvik-
mynd. Hugmyndin veröur sífellt til-
komumeiri og handritasmiöur kall-
aöur til. En spumingin er hvort kvik-
myndagerðarmennimir vilja koma
hugmyndinni í framkvæmd.
Brynja Benediktsdóttir og höfundur
hafa Ieikstýrt verkinu en leikarar eru
Róbert Arnfinnsson, Borgar Garðars-
son, Guörún Þ. Stephensen og Baldvin
Halldórsson. -ÓBG.
Hór sjást Róbert Arnfinnsson, Guörún Stephensen og Borgar Garðarsson / hlutverkum sínum / Návígi
eftir Jón Laxdal.
Návígi:
„Bráðskemmtilegt leikrit”
— segir Guðrún Stephensen leikkona
f dag mælir Dagfari
í dag mælir Dagfari
I dag mæfiir Dagfari
ENN VÆUR ÞJÓÐVIUINN
Þjóðviljlim slær því upp á þriðju
síöu að norska lögreglan hafi gert
húsleit og gert upptæk skjöl hjá
norskum friðarsinnum. Blaðiö kemst
ekki undan því að upplýsa að ástæðan
er sú að norskir friðarsinnar hafa um
alllangt skeið verið iðnir við að safna
alls konar upplýsingum um varair
Noregs og sumt er birt í blaði þelrra
en aðrar heimullegar upplýsingar
fara leynilegri leið í sovéska sendi-
ráöið í Osló.
Hér er ekki um það að ræða að
verið sé að ofsækja friðarhópa, eins
og blaðamaður Þjóðviljans viil vera
láta, heldur er lögreglan einfaldlega
að verada hagsmuni norska rikisins.
Og það væri e.t.v. rétt fyrir þennan
blaðamann að hann tæki sig til og
læsi eitthvað um friðarsamtökin í
Noregi fyrir stríð, hveraig þeir
friðarsinnarair, Quisling og Jonas
Lie, söfnuðu upplýsingum um hera-
aðarmálefni og afhentu Adolf Hitler
sem Þjóðviijinn taldi eitt sinn helsta
friðarpostula heimsins (þegar griða-
sáttmáiinn var undirritaður við
Stalín á sínum tima).
En sagan af rannsókn norsku lög-
reglunnar á norskum friðarsinnum
rif jar hins vegar upp svipaðar sögur
af rannsókn á starfsemi danskra
friðarsinna en þar kom í ljós að for-
ustumenn dönsku friðarhreyfing-
arinnar voru sérlegir útdeilinga-
meistarar á rússneskt fé í Dan-
mörku.
Sömu sögu er að segja frá Svíþjóð.
Þar var nýsjálenskur KGB njósnari
teklnn höndum eftlr að hafa orðið
uppvis að því að safna ljósmyndum
og gögnum af hernaðarlega mlkll-
vægum stöðum í Svíþjóð, upplýsing-
um sem skiptu starf hans engu máli
en voru hins vegar mikilvægir fyrir
herra hans í austri.
Norðmenn vöknuðu á sinum tima
upp við vondan draum eftir að and-
varaleysi lýðræðisþjóðanna á milli-
striðsárunum haföi eflt Hitler svo að
hann þóttist hafa heiminn i hendi sér.
Þess vegna eru Norðmenn nú manna
einlægastlr í stuðningi við Atlants-
hafsbandalagið og era tortryggnir á
friðarhjal herranna i austri.
En á sama tima og sífellt berast
fregnir af því að forustumenn
frlðarhreyfinga í Noregi, Danmörku
og Sviþjóð séu teknir fyrlr að safna
óeðlilegum upplýsingum um varair
landsins til þess að afhenda and-
stæðingum ríkjanna heyrist ekkert
um svipaða starfsemi hér á landí.
Norski herinn á eftir friðarhreyfingunni:
Lögreglan lagöi
hald á félagatal
Norska lögreglan neyddist á
föstudag til aö skila aftur
megninu af þeim gögnum
sem hún lagði hald á um
miðjan síðasta mánuð í rass-
íu sem yf irmaður norska
heraflans, Sven Hauge,
krafðistgegn norska blaðinu
„ikke-vold“ og friðarhreyf-
ingunni „Folkereisning mot
krig“. Gögnin, m.a. félagatal
FMK og listi yfir áskrifendur
„ikke-vold“ höfðu greinilega
verið Ijósrituð, enda hafði
lögreglan gleymt að f jar-
lægja miða sem á stóð
hversu mörg eintök átti að
Ijósrita af hverri síðu!
Mál þctta hefur vakið mikla um-
ræðu í Norcgi, m.a. á Stórþinginu
og hefur framganga lögrcglunnar
verið harðlega gagnrýnd. m.a. af
ríkissaksóknara Norcgs scm á
mánudag viðurkenndi að lögreglan
hefði brotið ýmsar starfsrcglur í
innrásinni, m.a. neitað að hlcypa
lögfræðingi blaðsins inn í húsið og
neitað blaðamönnum um afnot af
síma.
Ritstjórn blaðsins var sökuð um
að hafa undir höndum skjöl, sem
varða
stjórnarfund „ikke-vold“ í PAX-
húsinu í Osló. Það var sjálfur
Haugc sem í gegnum síma ákvað
að félaglital FMK og listi yfir áskri-
fendur blaðsins skyldi gert upptækt
en hann hafði áður leiðbeint lög-
reglumönnunum um hvað þeir
skyldu leggja hald á. Aðgerðin var
í fullu samráði við norska varnarm-
álaráðherrann AndersC. Sjaastad.
Engin ákæra var gefin út og eng-
inn handtekinn og kærðu blaða-
merinirnir húsleitarheimildina til
héraðsdóms í Osló. Þar var síðan á
föstudag kveðinn upp sá úrskurður
að lögreglan skyldi skila aftur
megninu af því sem gert var upp-
tækt.
Blaðið „ikke-vold“ er málgagn
FMK og hefur komið út þrisvar
þessu ári. FMK-friðarsamtökin eru
ekki ný af nálinni, þau hafa lengi
barist gegn hervæðingu Noregs og
tekið virkan þátt í umræðunni um
norska varnarmálapólitík. í frétt-
inni um SOSUS-kcrfið á Andoy
var lögð áhersla á að með þessum
tækjum væri verið að gera Noreg
að mikilvægu skotmarki í stríði.
Umræður um þetta mál hafa rifj-
að upp sams konar rassíu árið 1977
þegar lögreglan gerði upptæk gögn
á skrifstofu blaðsins „Ny tid“ sem
þá hafði byrjað birtingu greina-
flokks um norsku lcyniþjónustuna
Ritstjóri þess blaðs, Ivar Johansen,
er einn tólfmenninganna, sem hafa
skrifað „ikke-vo!d“.
-ÁI
Og það væri vissulega gleðiefni ef
friðarþörf ýmissa manna islenskra
nemur staðar við þau mörk að gerast
ekki þegnar erlends valds.
Frásögn Þjóöviljans og tónninn í
þeirri grein bendir hins vegar til þess
að blaðið sé frekar stúrið yfir því að
upp komst um strákinn Tuma i Nor-
egi. Þannig virðist þetta gamla blað
einiægt hverfa til uppruna síns ef
eitthvað bjátar á.
Þar skiptir ekki máli hvera af
njósnurum Sovétríkjanna þarf að
verja. Blaðið hefur tekiö upp hansk-
ann fýrir þá aila: Burgess, Fuchs,
Rosenberghjónin, Alger Hiss og jafn-
vel Antony Blunt, en að sama skapi
hefur blaðið reynt að gera tortryggi-
lega alla þá menn sem farið hafa
vestur fyrir tjald. Þá eru ekki spöruð
stóru orðin um persónulega bresti
þessara manna og kynvilla, kven-
semi og skemmtanaþörf verða allt í
einu þeir brestir sem fyrirlitlegastir
eru í fari sérhvers manns.
Það þarf ekki að efa að fréttin frá
Noregi fer á sinn stað í rússneska
sendlráðinu, — þar sem geymdar
era þær greinar sem benda til þess
að þrátt fyrir allt megl nú treysta á
Þjóðviljann þegar í nauðirnar rekur.
Dagfari.