Dagblaðið Vísir - DV - 01.03.1985, Qupperneq 10

DV. FÖSTUDAGUR1. MARS1985.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Umsjón Þórír Guðmundsson
Kommúnískir
borgarskæru-
/iðar i sókn á
Lögreglan beitir ekki alltaf neinum silkihönskum í baráttunni gegn
óeirðarseggjum.
fílippseyjum
Mindano-skæruliðar berjast hatrammri baráttu gegn stjórn Marcosar.
manna skæruliöasveitir. Þær stjórna
um fimmtungi bæja á Filippseyjum.
Nú er spörfugladeild kommúnista
farin aö gera verulega vart viö sig í
borgunum.
Helsta vígi kommúnista er á Mind-
ana-eyju. Á stórum svæðum þar eru
orö þeirra lög. Þeir sjá um skatt-
heimtu af fyrirtækjum, aöallega í
námagreftri og landbúnaöi. Fyrir
aðeins einu ári sagöi Marcos aö
skæruliðar væru varla hættulegir.
Nú hefur opinbera afstaöan breyst
mjög. Varnarmálaráöherra eyjanna
viöurkenndi nýlega aö Nýi þjóðar-
herinn væri stærsta hættan sem
stjórnin ætti viö aö glíma.
Enginn treystir hernum
Hernum treystir enginn. Herfylkiö
í Davao hefur öðlast frægö fyrir
morð, svik, brask, mútuþægni og
fjárkúganir. Prestur á staðnum seg-
ir: „Svo margir hafa verið teknir af
hernum og síðan fundist dauðir með
merkipyntinga.”
Fólkið í fátækrahverfunum skýtur
skjólshúsi yfir skæruliöa kommún-
ista. Ekki endilega vegna þess aö
þaö styöji þá sérstaklega heldur
vegna þess aö þaö þeir eru þó aö
berjast á áþreifanlegan hátt gegn
hinum hataða her stjórnarinnar.
Fyrir ekki löngu var yfirmaöur
„heimavarnarliös” Marcosar rek-
inn frá Davao eftir aö framferöi
hans hafði gengið fram af mönnum í
Manila. Foringinn, Wilfredo „Baby”
Aquino (ekki skyldur hinum myrta
stjórnarandstööuleiðtoga), lofaöi að
áöur skyldi hann brenna niður
Agdao-fátækrahverfiö stóra þar sem
kommúnískum skæruliöum var oft
skýlt.
Þremur dögum síðar kveiktu ein-
hverjir menn í hverfinu og eyöilögðu
50 hús og geröu nærri 1000 manns
heimilislausa. Aquino fór síöar burt.
Af 37 heimavamarliðsmönnum, sem
eru staösettir í Agdao, eru aðeins
þrír eftir. Hinir hafa flúið eöa eru
dauöir.
Nú eru þaö sérþjálfuö lið hersins
sem gæta laga í Agdao. Þau lið hafa
þótt hafa nokkurn veginn hreinan
skjöld. Þó féll nokkuð stór blettur á
þann skjöld þegar liösmenn sérdeild-
anna handtóku mann fyrir orö 12 ára
gamals barns. Maöurinn var drep-
inn.
Morð og afleiðingarnar
Nýjustu vandræöin voru þegar fólk
í fátækrahverfinu geröist virkt í
flutningaverkfalli sem kommúnistar
stóöu fyrir til aö lama borgarlíf í
Davao. Fólkið fékk pata af því að nú
ætti aö leita hefndar gegn því. Þaö
skipulagði vaktir í fátækrahverfinu.
Um miönætti einn daginn tók vakt-
hópur sér smáhvíld hjá Santo Nino
kirkjunni en á hinum kaþólsku Fil-
ippseyjum eru slíkar kirkjur mið-
depill borgarlífsins og litið á þær sem
heilög vígi.
Konur og börn settust hjá varö-
hópnum. Boröaður var heitur matur
úr pottum.
Skyndilega birtust fjöbnargir
menn meö hettur yfir andlitinu. Þeir
skipuöu mönnunum aö leggjast niöur
og skutu nokkrum byssukúlum í
hvern þeirra. Einn baö sér griöa.
Hann var drepinn. Meö hríðskota-
byssum skutu þeir inn í hóp kvenna
og barna sem leituðu sér hælis í
kirkjunni. Þegar mennirnir fóru lágu
fjórir eftir í valnum. Hverfisbúar
telja aö þaö hafi verið heimavarnar-
liðið sem gerði þetta.
Nú eru minnismerki um moröin
fyrir utan kirkjuna. Fjórir steinar
merkja staðina þar sem mennirnir
fjórir féllu. Fólkið, sem áöur var ekki
nema hálfvolgt í stuðningi sínu viö
kommúnista, er einlægt í stuöningi
sínum nú. Á hverjum hinna fjögurra
steina er grafin táknmynd af kreppt-
um hnefa, táknmynd byltingar
kommúnista á Filippseyjum.
isherra sem þrjóskast viö aö láta af
völdum. Hann á sér fáa vini.
Aquino-málið fór illa með hann.
Þaö veikti verulega traust á honum
þegar helsti stjórnmálaandstæöing-
ur hans, Benigno Aquino, var skotinn
niður um leiö og hann lenti á Manila-
flugvelli í ágúst 1983. Ákæran á hend-
ur Fabian Ver, yfirmanni hersins, og
öörum foringjum innan hersins hefur
eyöilagt þaö álit sem eftir var á hern-
um. Tilraunir til aö koma moröinu á
kommúnista snerust í höndum yfir-
manns hersins.
Kommúnistar heimta skatt
Kommúnistarnir, sem berjast
gegn stjóm Mareosar, hafa 12.000
Ógnarstjórn
Spörfuglarnir berjast gegn 19 ára
stjórn Ferdinands Marcos. Sú stjórn
hefur æ meira líkst einræöis- og jafn-
vel ógnarstjórn. Þjóöarhersmenn
vilja hins vegar setja upp kommún-
ískt alþýðulýðveldi. Og þaö sem veld-
ur fólki áhyggjum er eftir því sem
harðstjórn Marcosar eykst því meir
vex fylgi kommúnista. Jafnvel hæg-
farasinnar og kirkjunnar menn eru
farnir aö líta á kommúnista sem eina
sameinaða afliö gegn Marcos á Fil-
ippseyjum.
Þetta veldur ekki síst Bandaríkja-
mönnum áhyggjum. Tveir af stærstu
hervöllum þeirra erlendis eru á Fil-
ippseyjum. Undanfarin ár hefur
stööugur straumur embættismanna
og sérfræöinga veriö til Filippseyja
Marcos hefur litla ástœðu til að vera sigurviss í baráttunni gegn skæru-
liðum.
Rodolfo Matupol, lautinant í lög-
reglunni, var aðeins 15 metra frá
heimili sínu í Davao-borg á Mindano
eyju, syöstu eyjunni í Filippseyja-
klasanum og þeirri næststærstu, þeg-
ar þrír vopnaðir menn réöust að hon-
um. Nokkrir skothvellir heyröust og
Matupol lyppaðist niður. Um leiö og
kona hans hljóp veinandi aö honum
beindi einn moröingjanna byssu
sinni að höföi hans og batt enda á líf
lögreglumannsins.
Þessi aftaka var sú fimmta á þessu
ári sem „spörfuglamir”, morösveit
kommúnista á Filippseyjum, fram-
kvæmdu. Undanfarna 30 mánuöi
hafa 70 lögreglumenn látiö lífið á
svipaöan hátt.
Enginn í einkennisbúningi í Davao
er óhultur. Nokkur hundruö borgar-
skæruliða Nýja þjóöarhersins taka
af lífi hvern þann sem þeir telja
„óvinfólksins”.
frá Bandaríkjunum til aö meta
ástand mála.
Bandaríkjamenn hafa lagt aö
Marcosi aö draga úr ógnarstjórn-
inni, leyfa hinni hægfara stjórnar-
andstööu aö taka meiri þátt í stjórn-
málunum, berjast gegn spillingu og
draga úr ofbeldisverkum hersins.
Marcos einangraður
En fátt bendir til aö Marcos hlusti.
Hann hefur ekki fariö út fyrir Mala-
canang höll sína í þrjá mánuði. Hann
er sjúkur maöur, þó deilt sé um hve
sjúkur hann sé. Hann var einu sinni
virtur af öllum landsmönnum en þaö
er hann ekki lengur. Hann er einræð-