Dagblaðið Vísir - DV - 06.12.1986, Side 12

12
LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 1986.
Lausafj áruppboð
Nauðungaruppboð á lausaljármunum fer fram
í dag, laugardag 6. desember, og hefst kl. 13.30
við vörugeymslu Dvergs h/f við Flatahraun í
Hafnarfirði.
Greiðsla við hamarshögg.
Bæjarfógetinn í Hafnarfirði.
Fjáröflun til byggingar
Biblíuskólans á Eyjólfs-
stöðum á Héraði
Samtökin Ungt fólk með hlutverk eru með
kökubasar og föndur í Grensáskirkju sunnu-
daginn 7. desember eftir messu (um kl. 15.) til
styrktar byggingu Biblíuskólans á Eyjólfsstöð-
um á Héraði. Góðar kökur og glæsilegt föndur.

#
BIAGK&DECKER
jólatilboðinu
Borvél, D154 R, + taska + stein-
bor og tappasett + vírboltaburs’i
+ gúmmídiskur + 5 stk. sand-
diskar. Jólaverð 5.804,-
Slípijuðari, ON 41, + 10 stk.
sandpappír P-60 + 10stk. P-100
+ 10 stk. P 150. Jólaverð
2.613,-
Stingsög, DN 531, + 3 stk. járn-
blöð + 3 stk. gróf blöð + 3 stk.
spónblöð. Jólaverð 3.003,-
Hefill, ON 712, + hefilpoki. Jóla-
verð 5.328,-
Hitabyssa, HG 991, +
sköfusett með 3 sköfum.
Jólaverð 3.248,-
Þú borgar fyrir
vélina.
Fylgihlutimir fylgja með.
SÖLUSTAÐIR
Reyjavik
Bílanaust, Síðumúla 7-9
G. Þorsteinsson & Johnson, Ármúla 1
Haukur og Ólafur raftversl., Ármúla 32
Húsasmiðjan, Súðarvogi 3-5
Verslunin Brynja, Laugavegi 29
Zimsen, Hafnarstræti 21
Zimsen, Ármúla 21
Kópavogur
Byko, Nýbýlavegi 6
Hafnarfjörður
Byko, Dalshrauni 15
Lækjarkot, Lækjargötu 32
Akranes
Versl. Axels Sveinbjörnssonar
Ólafsvík
Versl. Vík
Tálknafjörður
Bjarnabúð
Ísafjörður
Skipasmiðast. Marseliusar
Bolungarvík
Jón Fr. Einarsson, versl.
Ólafsfjöður
Valberg, byggingav.
Húsavik
Grímur og Árni
Seyðisfjörður
Stálbúðin
Egilsstaðir
Bílafell
Neskaupstaður
Raftversl. Sveins Elíass.
Grindavik
Bláfell
Keflavík
Stapafell
Vestmannaeyjar
G.S. byggingavörur
Merming
Hörpukeisari og harmleikari
Mlchael Grant - Neró, 272 bls.
Oagur Þorleitsson þýddi.
Öm & örtygur, 1986.
Þegar spurt er um helstu fól mann-
kynssögunnar eru menn gjamir á að
nefha Neró keisara. Á spjöldum sög-
unnar hefur varðveist mynd af Neró
sem holdtekju allra helstu lasta sem
viðgengust á hnignunarskeiði Róma-
veldis. Hann stendur okkur ljóslega
fyrir hugskotssjónum eins og Tasítus
lýsti honum þar sem hann horfir yfir
hina brennandi Rómaborg, syngur
fjálglega og leikur á hörpu. Menn
hafa ekki einasta kennt Neró sjálfum
um þennan bruna - hann vantaði lóð-
ir undir glæsihöll þá sem síðar varð
Gullhýsið - heldur einnig um að hafa
skellt skuldinni á kristna menn og
látið ofsækja þá fyrir.
Meðan hann stjómaði Rómaveldi
(54-68), hefur einnig verið talið að
hann hafi fyrirkomið Brittaníkusi,
syni Kládíusar, forvera síns í keisara-
stóli, og látið drepa Agrippínu, móður
sína, svo og Oktaviu, fyrri konu sína.
Ýmsa fyrirmenn lét Neró einnig myrða
fyrir litlar sem öngvar sakir.
Sjálfur lagðist Neró í taumlausan
ólifiiað og þótti sérfræðingur í ýmiss
konar kynsvalli.
Þetta segja ýmsar sagnfræðilegar
heimildir, misjafnlega berum orðum.
Vilhallir og trúgjarnir
En hefði Neró farið eins illa út úr
sögunni hefði hann látið kristna menn
í friði? Flest af því sem við vitum um
hann hefur nefhilega verið tilreitt af
kristnum söguspekingum og annála-
riturum.
Ekki eru rómverskir sagnfræðingar
heldur nógu áreiðanlegir. Þeir Tasít-
us, Svetóníus og Díó Kassíus, sem
mest skrifuðu um Neró, voru allir
uppi nokkru eftir dauða hans. Auk
þess vom þeir mjög svo vilhallir og
trúgjamir.
Oftar en ekki studdust þeir við end-
urminningar Agrippínu, móður Nerós,
sem ekki fékk að deila völdum með
Bókmenntir
Aðalsteinn Ingólfsson
syni sínum og var þarafleiðandi ansi
hvassyrt um son sinn.
Sagnfr æðingar nútímans, þar á með-
al Michael Grant, sá sem skrifar bók
þá sem hér er til umræðu, hafa gert
mikið til að rétta við orðstír Nerós.
Þeir draga vissulega ekki fjöður yfir
lesti keisarans, sjúklega tortryggni,
lostasemi og hégómagimd, en reyni
þó ekki að eigna honum allt það sem
upp á hann hefur verið borið.
Grant telur til dæmis mjög ósenni-
legt að Neró hafi ráðið Brittaníkusi
bana, telur fráleitt að hann hafi kveikt
í Rómaborg, og vill alls ekki eigna
honum frumkvæðið í ofsóknum á
kristnum mönnum.
Það kemur einnig fram í bók Grants
að í tíð Nerós hafi Rómaveldi verið
stjómað „dável“. Landamæri vom vel
varin, víkingum var stökkt brott af
Svartahafi, Korbúló, hershöfðingi Ne-
rós, lagði Armeníu aftur undir ríki
Rómveria og við hina herskáu Parþa
var gerður griðasamningur sem stóð
í fimmtíu ár.
Söng og dansaði
Grant telur einnig að dregið hafi
verið úr spillingu dómsmála og skatt-
heimtu í stjómartíð Nerós og vel hafi
verið farið með fjármuni ríkisins.
Neró fær einnig hól fyrir afskipti sín
af listum. Sjálfur átti hann þá ósk
heitasta að verða mikill listamaður
og reyndi ákaft að læra aðskiljanlegar
listgreinar, höggmyndalist, málaralist,
söng og ljóðagerð. Safhaði Neró um
sig skáldum og listamönnum, keppti
við þá og örvaði þá til dáða, svo fremi
þeir leyfðu honum að vinna allar
keppnir sem hann tók þátt í.
Gullhýsið mikla, sem Neró lét reisa,
var tímamótaverk í rómverskri bygg-
ingalist, og betri og fegurri Rómaborg
reis upp úr rústum brunans mikla árið
64, þökk sé Neró.
Eftir sem áður var Neró samt
„mannskæður" segir Grant, og bætir
við: „Ekki þó nema þegar hann var
hræddur, en því miður lét hann auð-
veldlega hræðast. Stjóm hans var
ógnarstjóm, vægari þó en algengt er
nú á tímum, því að ógnir hans og
hryðjuverk náðu ekki til nema örlítils
hluta þegna hans.“
Bók Grants er umfram allt alþýðleg
í besta skilningi. Ferill Nerós er ekki
tekinn til gagngerrar endurskoðunar,
heidur dregur höfúndur aðeins saman
það sem vitað er með vissu um keisar-
ann. Flest annað er látið liggja milli
hluta, nema hvað helstu sögusagnir
em skoðaðar og léttvægar fúndnar.
Aðall þessarar bókar er myndskreyt-
ing hennar. Birtur er mikill fiöldi
mynda af allrahanda dýrgripum og
fomminjum sem tengjast Neró og
stjómartíð hans, auk alls kyns skýr-
ingarmynda.
Fyrir okkur leikmennina í sagnfræði
er þessi bók kærkomin viðbót við doð-
rantá þeirra Durant-hjóna og fleiri
alþýðufræðara. Dagur Þorleifsson hef-
ur þýtt hana á lipra og tilgerðarlausa
islensku.
-ai
Ijóshærð og Ntfríð en...
Et þú bara vissir.
Höfundur: Helga Ágústsdóttir.
Utgefandi: Iðunn.
Önnur unglingabók Helgu Ágústs-
dóttur segir frá Sigrúnu 17 ára og
viðburðaríkum tíma í lífi hennar.
Sigrún á siðavanda foreldra sem sjá
um það að hún getur aldrei um
frjálst höfuð strokið. Henni gengur
illa að einbeita sér í náminu og er
vísað til sálfræðings. Sumrinu eyðir
hún á Mallorca.
Reykjavík
Ýmislegt drífur á daga Sigrúnar
en ástarmálin em í brennidepli. Am-
ar heitir draumaprins hennar.
Ekkert samband kemst á á milli
þeirra og lesandinn er raunar jafii-
nær um það í sögulok hvort Arnar
er verður allra þeirra tára sem Sigr-
ún úthellir fyrir hann framan af
sögu. Þó að Sigrún sé ljóshærð og
litfríð sýnir Amar henni engan
áhuga. Sigrún þorir ekki að eiga
frumkvæðið og kvelst af minnimáttr
arkennd. í og með vegna þessarar
þráhyggju Sigrúnar gengur henni
illa að einbeita sér að náminu en
einnig vegna þess að hún er mjög
óánægð heima og mikil togstreita
milli hennar og foreldranna.
Sigrún á góða vinkonu sem hún
getur rætt vandamál sín við og er
vandi hennar greinilega ekki sá að
hún sé lokuð eða einangmð. Einnig
er Benni vinur hennar makalaust
spakur og ráðhollur. Hann á aldrei
í vandræðum með að koma hlutun-
um í orsakasamhengi. Fyrir honum
eru vandamál Sigrúnar augljós eins
og hann útskýrir fyrir henni: „Þú
ert í fyrsta lagi alltof viðkvæm og
tekur hlutina bókstaflega inn í merg
og bein og svo skaparðu þér óþæg-
indi og kvíða með því að fara á bak
við fólkið þitt.“ (bls. 35)
/... /þér gæti liðið miklu betur ef
þú gerðir þér betur grein fyrir öllum
þeim möguleikum, sem þú hefur og
létir ekki hjartað sifellt stjóma í stað
heilans." (bls. 38)
í augum Benna og Ellu er ekki
rétt skynsamlegt að vera frávita af
ást á gæja sem virðir mann varla
Bókmenntir
Hildur Hermóðsdóttir
viðlits. Dálítið greiðist úr flækju Sig-
rúnar þegar hún fer að ganga til
Páls sálfræðings sem fær hana til
að líta bjartari augum á tilveruna.
Honum tekst samt ekki að breyta
viðhorfinu til foreldranna.
Mallorca
Þegar skólanum lýkur fær Sigrún
að fara í vist til Mallorca og gerist
þar u.þ.b. helmingur bókarinnar.
Hún dvelur hjá góðri og skilnings-
ríkri fjölskyldu og kynnist spænsk-
um vinum hennar. Fyrr en varir er
hún ástfangin á ný. Gæinn er enskur
og dregur Sigrúnu á asnaeyrunum
lengi vel. Um síðir kemur í ljós að
hann er í sambúð með annarri og
verður það hinni bláeygðu Sigrúnu
mikið áfa1' y.o öðm leyti er Spánar-
dvölin hugljúf og skemmtileg og hún
kveður hina raungóðu vini sina með
miklum söknuði þegar hún heldur
heim. Hún hefur líka séð að þrátt
fyrir allt er hún eftirsóknarverð og
það em fleiri fiskar í sjónum en
Amar og Paul.
Milli tveggja heima
Sigrún er unglingur í nútímasam-
félagi sem stríðir við ýmis vandamál.
Þau em þó miklu fremur persónu-
bundin heldur er þjóðfélagsleg. Hún
er feimin og dreymin, á erfitt með
að taka ákvarðanir og vita hvað hún
vill. Eins og Benni vinur hennar
segir: „ótrúlega lagin að búa til
flækjur". Vandamál hennar virðist
þó fyrst og fremst það að hún á of
fullkomið heimili þar sem allt fer
„eftir föstum reglum og lögmálum,
sem ekkert virðist geta haggað; engu
mátti hagga." Og hún á foreldra sem
em gamaldags og siðavandir. Fylgj-
ast með hverju fótmáli hennar og
leggja allar hennar ferðir og gerðir
út á versta veg. Virðist hér um
„tímaskekkju" að ræða í orðsins
fyllstu merkingu. Sigrún er orðin 17
ára, komin í menntaskóla og hreint
er ótrúlegt hvað hún lætur bjóða sér
í þessu efni. Á Mallorca er Sigrúnar
einnig gætt vandlega þó að ýmislegt
gerist úti í næturmyrkrinu. Þar er
allt á léttari nótunum og hún nýtur
skilnings og tillitssemi sem hún
þekkir ekki að heiman.
Fjarlægðin frá foreldrum hefur
vafalaust orðið Sigrúnu til góðs en
kannski hefur togstreitan innra með
henni síst minnkað við Spánarför-
ina. Greinilega hefur hún samt
þroskast og sér nú heiminn í nýju
ljósi þó að tilfinning hennar við
heimkomuna sé sú að hún togist
„milli tveggja heima, þess spánska
og íslenska“. Vonandi er hún nú
færari um að láta heilann stjóma
gerðum sínum í stað hjartans.
Það sem vegur þyngst í þessari
sögu er söguþráður sem er þmnginn
nokkurri spennu. Lesandi fylgir
Sigrúnu nær hvert fótmál 213 bls.
án þess að leiðast sú samfylgd. Þó á
stundum hefði höíúndur að ósekju
mátt stytta mál sitt. Umhverfið er
trúverðugt: Reykjavík og Mallorca
í nútímanum. Misræmis gætir hins
vegar í þvi hve staðháttum er ná-
kvæmlega lýst á Spáni og hverium
stað þar gefið rétt nafn en á íslandi
fáum við ekki einu sinni að vita í
hvaða skóla Sigrún gengur. Talað
er um „götuna þar sem Amar bjó“
elliheimilið, torgið, og krakkamir
skemmta sér í „Bláa hellinum"?
Sagan er skrifuð á góðu og eðlilegu
máh sem bæði unglingar og full-
orðnir geta áreiðanlega sætt sig við.
HH