Dagblaðið Vísir - DV - 05.09.1987, Side 18

Dagblaðið Vísir - DV - 05.09.1987, Side 18
18 LAUGARDAGUR 5. SEPTEMBER 1987. Nesskip er skipaútgerð í miklum uppgangi en hefur þó orðið fyrir miklum áföllum, eins og að horfa á eftir Suðurlandinu með mörgum góðum mönnum í hafið: )) Þessi jól voru hörmuleg. segir Guðmundur Asgeirsson framkvæmdastjóri er hann rifjar upp slysið U Langaði alltaf í útgerð „Ætli ég hafi ekki fengið þessa hugdettu í byrjun árs 1972 að stofna skipafélag," sagði Guðmundur er ég byrjaði á að spyrja hann um upphaf að stofnun fyrirtækisins. „í maí 1973 fór ég utan og skoðaði skip en það var ekki fyrr en í janúar 1974 sem við keyptum fyrsta skipið. Ég var búinn að vera til sjós í sextán ár þegar ég kom í land og það blundaði alltaf í mér að fara út í slíka útgerð. Arið 1971 fór ég til London og dvaldi þar einn vetur og lærði um skipaút- gerð. I framhaldi af því fór ég að vinna fyrir Hafskip í landi. Upp úr því varð Nesskip til.“ - Var ekki mikið mál að stofna skipafélag, nokkrir einstaklingar? „Upphaflega vorum við sjö saman og höfðum safnað okkur fimm millj- ónum í hlutafé. Við sáum að við þyrftum meiri peninga og fengum þá fleiri aðila með okkur. Hlutafélagið varð því tólf menn með tíu milljónir króna í hlutafé." - Dugði það til að kaupa skip? „1 fyrsta skipinu, sem við keyptum, borguðum við tuttugu prósent út sem voru rúmar átta milljónir. Skipið kostaði um 45 milljónir." - Hvaða skip var það? „Gamla Suðurlandið sem við keyptum frá Finnlandi. Við tókum við því 27. janúar 1974 og þá fór fyrir- tækið af stað.“ - Var það alltaf ætlunin hjá ykkur að verá í millilandasiglingum? „Já, það var alltaf meiningin. Við keyptum annað skip í febrúar 1976. Það var Vesturlandið sem hét þá Hvalsnes en við keyptum það hér á landi af Hólma hf. Það var tiltölulega nýtt skip, hafði aðeins verið gert út í tvö ár. A þessum tíma var ég einn á skrifstofunni sem við höfðum í Hafnarhúsinu." Stofnendur af Nesinu - Nú er fyrirtækið til húsa í nýju húsi á Seltjarnarnesi og kannski eðlilegt að það heiti Nesskip en af hverju var það heiti sett á fyrirtæki í Hafnarhúsinu? „Margir stofnendanna bjuggu hér á Seltjarnarnesinu. Það lá því bein- ast við að kalla fyrirtækið Nesskip og ég held að það sé ekki verra en annað.“ - Hvers konar flutningum byrjuðuð þið á? „Við byrjuðum á ýmsum tilfallandi flutningum, fluttum mikið af mjöli út og byggingarvörur heim og ýmis- legt fyrir stóru skipafélögin. Vorið 1975 breyttum við Suðurlandinu í kæliskip, einangruðum lestirnar og settum kælikerfi í skipið til að flytja saltfisk og vorum í því eftir það.“ - Er saltfiskurinn ykkar stærsti markaður? „Við erum með tvö skip í saltfisk- flutningum fyrir SÍF, ísnes og Hvítanes, svo saltfiskurinn er okkur mikilvægur. Stærsti viðskiptaaðilinn er Islenska járnblendifélagið hf. Við flytjum fyrir það rúm tvö hundruð þúsund tonn á ári. Heildarflutningar okkar voru tæp 800.000 tonn á árinu 1986.“ - Þið hélduð áfram að bæta við ykk- ur skipum. Var ekki erfitt að koma fyrirtækinu á gott flot með öllum þessum fjárfestingum? „Skipakaupin eru fjármögnuð mik- ið með lánum. Það náðist nú ein- hvern veginn að láta þetta ganga. Síðustu fjögur árin hefur skipaút- gerðin verið erfið.“ Hann var varla kominn í barnaskóla þegar hann byrjaði að stunda sjó- mennsku. Faðir hans var skipstjóri og báðir afarnir. Þeir fóru líka í útgerð og sama gerði Guðmundur Asgeirsson. Á fyrstu árum sínum í barnaskóla var hann farinn að gera út á grásleppubát á Skerjafirðinum og notaði yngri bræður sína tvo til að selja fiskinn. Ýmislegt gerðist síðan þangað til Guðmundur fékk þá bræður og aðra til að stofna með sér alvöru skipaútgerð. Fyrirtækið óx og er nú þriðja stærsta kaupskipaútgerðin á landinu og á næstflest skipin. Fyrirtækið hefur vakið á sér athygli með brautryðjendastarfi, svo sem að stunda siglingar erlendis og að breyta skipum sérstaklega fyrir saltfiskflutninga. Lífið er þó ekki allt dans á rósum því fyrirtækið missti marga góða og reynda menn sína með Suðurjandinu á jólanótt sl. eins og mörgum er enn í fersku minni. Guðmundur Ásgeirsson, framkvæmdastjóri Nesskips, lætur þó ekki deigan síga. Hann segir okkur sitt af hverju í helgarviðtalinu. - Af hverju er skipaútgerð erfiðari nú en áður? „Hún á erfitt uppdráttar í öllum heiminum. Það er offramboð á skip- um og of lág flutningsgjöld. Það hefur verið smíðað allt of mikið af skipum. Þetta er svipað og í land- búnaðinum. Menn héldu að skipin myndu aðeins endast í nokkur ár en síðan hefur auðvitað komið í ljós að þau endast vel í tuttugu ár. Einnig hafa flutningar í okkar grein minnk- að.“ - Þið eruð engu að síður í uppgangi? „Það má gefa öllu nafn. Við höfum verið að streitast við að halda áfram og sinna þeim viðskiptavinum sem við höfum haft. Það er að hluta til meira af vilja en mætti.“ - Hvenær fluttuð þið úr Hafnar- húsinu? „I mars 1977 fluttum við að Öldu- götu 15. Við keyptum þar einbýlishús af Vélstjórafélagi Islands og vorum þar með skrifstofur þar til fyrir þrem- ur árum að við fluttum hingað.“ - Var það langþráður draumur að komast með Nesskip út á Nes? „Ég skal nú ekki segja það. Okkur Guðmundur lætur til sín taka ef um einhverjar bilanir er að ræða og fer þá bara í vinnugallann. Hér er hann i Noregi ásamt norskum verkamönnum. bauðst þessi lóð og menn voru það bjartsýnir þá að þeir reistu þetta hús hérna. Hér er ágætis aðstaða. Við erum með skemmu þar sem við getum geymt ýmislegt fyrir skipin. Við þurf- um að hafa smámöguleika á að geyma dót. Þetta er ágætt hérna; gott útsýni yfir innsiglinguna til Reykjavíkur. Við erum út úr en þó mjög nálægt miðbænum." Samstarf við erlendan aðila - Þið hafið jafnframt fjölgað skipum ört: „Manni fannst á tímabili orðið lítið svigrúm hér heima þannig að við fórum út í samstarf með erlendum aðila og stofnuðum skipafélag sem heitir Isskip og við eigum sextíu pró- sent í. Félagið var stofnað vorið 1977 og við keyptum skip það árið sem hét ísnes. Það sigldi erlendis í tvö ár án þess að koma hingað heim. Á meðan það var í siglingum erlendis kom útboð frá Jámblendifélaginu sem við kynntum okkur og gerðum tilboð sem var tekið. Þá flutninga höfum við verið með síðan. I fram- haldi af samningnum við Járnblendi- félagið var Selnesið keypt 1979. Við keyptum svo Akranes árið 1981 sem var eingöngu í erlendum siglingum í tvö ár.“ - Þið lentuð í miklum vandræðum vegna Akraness á Vötnunum miklu (Great Lakes): „Já, Akranesið strandaði á Vötn- unum á leið til Chicago. Skipið tafðist í tíu daga á Vötnunum með tilheyrandi kostnaði og síðan þurfti það að vera í slipp á eftir í tvær vik- ur. Við erum með sjálfsáhættu upp á eina og hálfa milljón í hverju tjóni og berum einnig allt tekjutap vegna tafa, auk ýmissa annarra óþæginda sem fylgja slíku." - Var þetta fyrstá óhappið sem þið lentuð í? „Nei, við erum í óhöppum flesta daga í sjálfu sér, bara mismunandi stórúm. Þetta er mikil vinna og oft allan sólarhringinn. Skipin eru á ferðinni dag sem nótt og út um allan heim. Þegar þetta skeði með Akra- nesið fékk ég t.d. ekki svefn í marga sólarhringa." - ísnesið lenti líka í einhverju svip- uðu: „Þeir fengu á sig brotsjó um fjögur hundruð mílur vestur af írlandi og skipið lagðist á hliðina með timbur- farm sem kastaðist til og braut burt aðra lunninguna stafna i milli.“ Þegar hingað er komið sækir Guð- mundur myndaalbúm og sýnir mér myndir af óhöppunum, bæði Isnesinu og Akranesinu. H_ann lítur í forundr- an á dagsetningu ísnesóhappsins sem var 1978. „Mikið er tíminn fljótur að líða,“ sagði hann. „Mér finnst vera nokkur ár síðan þetta gerðist." Myndirnar sýna svo ekki verður um villst að þarna hafa mikil óhöpp átt sér stað. Guðmundur fór í bæði skiptin utan og fylgdist með skipun- um í slipp. „Þegar Akranesið strandaði á Vötnunum 13. desember 1984 þurft- um við að láta hendur standa fram úr ermum því loka átti Vötnunum 20. desember. Það kom tólf metra rifa á skipið og tvö-lestin fylltist af vatni. Við þurftum því að flytja farm- inn upp á dekk og láta kafara þétta rifuna að utan. Þegar lestin var tóm og þurr var smíðaður 15 metra lang- ur stálkassi inn í lestina og hann fylltur af steypu. Að því loknu var farmurinn, sem var stálrúllur, tekinn aftur niður í lestina. Skipið slapp síðan út af vatnasvæðinu á síðustu mínútu 24. desember í 22 stiga frosti.“ - Finnst þér þú hafa verið óheppinn með þín skip? „Nei, þetta er síður en svo meira en gengur og gerist. Það eru alltaf einhver óhöpp í gangi þó ekki heyr- ist um þau nema þegar eitthvað stórvægilegt gerist. Það er ekki bara hjá okkur - þetta þurfa öll skipafélög að glíma við. Það verða vélabilanir og því um líkt. Sem betur fer er það sjaldan sem eitthvað stórt gerist. Flest vandamálin getum við leyst í gegnum síma eða með öðrum ráðum. Við þurfum ekki alltaf að vera á þeytingi milli landa.“ Erlend áhöfn vegna skorts á vélstjórum - Hvað eigið þið mörg skip núna? „Þau eru sjö: ísnes, Saltnes, Hvíta- nes, Selnes, Sandnes, Akranes og eitt er í leigu hjá Eimskip og heitir Ur- riðafoss. ísnes er nýjasta skipið okkar. Við fengum það í apríl sl. en það er sérstaklega útbúið til saltfisk- flutninga. Eimskip er reyndar búið að fjárfesta í öðru eins skipi.“ - Kemur það illa við ykkur? „Manni hefði fundist eðlilegra að Eimskip legði meiri áherslu á að kaupa skip til áætlunarsiglinga í stað þess að eyða kröftum sínum á vettvangi með lítið svigrúm. Áætl- anasiglingar eru mjög arðbærar um þessar mundir. I dag á félagið ein- ungis tvö skip sem eru í áætlanasigl- ingum, þ.e.a.s. Eyrarfoss og Álafoss - önnur skip eru erlend leiguskip." - Nú stendur til að þið leigið Sand- nesið og setjið á það erlenda áhöfn: „Við rekum Sandnesið en breytum yfir í erlenda áhöfn vegna þess að skipunum fjölgaði hjá okkur og við höfum ekki nógu marga hæfa sjó- menn og skipstjórnendur til að mæta aukningunni. Það er t.d. nær útilok- að að fá fleiri vélstjóra til starfa. Það eru ekki margir sem vilja vera í löng- um siglingum. Þess vegna tókum við þann kost að prófa Filippseyinga til að sjá hvernig þeir reynast en þeir eru um borð 12 mánuði í einu.“ - Afhverjuererfittaðfá vélstjóra? „Þeir hafa mikla möguleika í landi. Við höfum venjulega alið þá upp fyrstu fimm til tíu árin eftir skóla og gert þá að mönnum og síðan fara þeir í gosdrykkjaverksmiðjurnar og ýmis önnur landstörf. Þannig er það.“ - Er þá illa borgað á sjónum? „Það þarf ekki endilega að vera. Ég held að það sé sæmilegt þó alltaf megi deila um það í uppsprengdu þjóðfélagi hvað er vel borgað og hvað ekki.“ - Hvar verður Sandnesið í sigling- um? „Það verður í stórflutningum í Evrópu, á Miðjarðarhafi og yfir til Ameríku.eftir því sem býðst. Við er- um með fimmtíu prósent af okkar flutningum til og frá íslandi og hinn helminginn erlendis. Sennilega mun draga úr því að Sandnesið komi til Islands. Við reynum að láta skipin, sem eru með íslenska áhöfn um borð, koma til íslands, eins og skiljanlegt er.“ - Hvað eru íslendingarnir þá lengi í ferðum? „Það getur verið allt frá tíu dögum upp í fjóra mánuði ef viðkomandi skip kemur ekki með farm til íslands á tímabilinu sem er ekki mjög oft.“ - Eru það fjölskyldumenn? „Já, yfirmennirnir hafa konurnar oft með í ferðum á sumrin og svo fá þeir frí fjóra mánuði á ári, oftast í þrennu lagi.“ Engin jól - Hefur engin hræðsla gripið um sig meðal manna á þessum stóru skipum eftir að Suðurlandið fórst? „Við höfum ekki orðið varir við Viðtal: Elín Albertsdóttir DV-myndir: Brynjar Gauti

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.