Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.1987, Blaðsíða 15
FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1987.
15
Þegar pósturinn hringir
Aldrei kunnum við eins vel að
meta störf póstmanna og þegar við
dveljumst erlendis. Það var ótrúlega
gott að kynnast bréfbera hverfisins
og vita að hann vissi hvað var gott
aö fá bréf og sendingar að heiman.
Stundum kom hann aukaferð ef
bréfið barst eftir að hann kom um
morguninn. Og okkur fannst eins
og honum þætti líka gaman að færa
okkur póstinn enda fékk hann
stundum kaffisopa eða bjórkrús fyr-
ir viðvikið. Stundvíslega klukkan
átta hvem einasta morgun datt póst-
urinn inn um bréfalúguna og það
þuríti mikið til ef það brást. Hann
hafði verið í starfinu alla ævi og
þekkti hvem íbúa hverfisins per-
sónulega og snyrtilegur einkennis-
búningur hans sem trúnaðarmanns
mikilvægrar þjónustustofnunar
samfélagsins auðveldaði nýfluttum
að þekkja hann frá öðrum.
Helst húsmæður
Finnst íslenskum póstmönnum
þetta kunnugleg mynd af íslenskri
póstþjónustu? Tæplega lengur. Mað-
ur er skelfing þakklátur ef pósturinn
kemur yfirleitt einhvem tima dags-
ins og fyrir kemur að hann kemur
alls ekki. Ástæðan er venjulega sú -
ef þrasarar kvarta - að konan sem
byijaði fyrir mánuði er hætt aftur
og nú er enginn í starfinu. Því að
auðvitað dettur engum fullfrískum
karlamanni í hug að leggja fyrir sig
bréfberastörf. Helst em það hús-
mæður í hálfu starfi sem halda um
stund að þetta borgi sig en komast
fljótlega að því að þær vinna ekki
fýrir sliti á fatnaði. Og fólkið á póst-
stofunni er ósköp kurteist og afsakar
þetta ástand en það fær bara ekkert
fólk. Og þrasarinn hefur ekki bijóst
í sér til að þrasa meira.
Það þýðir heldur ekkert að þrasa
við starfsfólk pósthúsanna. Það er
KjaUarinn
Guðrún Helgadóttir
alþingismaður
svo segði hann ekki meira. En svar-
ið er þetta: Starfsfólk pósthúsanna
getur ekki með nokkm móti lifað af
þeim launum sem því em boðin fyr-
ir störf sín.
Yfirpóstafgreiðslumaður, sem lok-
ið hefur þriggja ára námi, hefur
41.503,- á mánuði, eftir 13 ára starf
44.911,- á mánuði. Eftir 18 ára starf
nær hann 46.707,- á mánuði, og
hækkar ekki eftir það.
Byijunarlaun bréfbera em nú
30.941,- fyrir fullan vinnudag. Nýver-
ið fengu þeir 9% vetrarálag 8 mánuði
ársins og einhvem fatastyrk hafa
þeir og þó nú væri. Geta má sér til
hvert slit það er á fótum og þá ekki
síst skófatnaði að bera okkur póstinn
í þeirri veðráttu sem við búum við,
að ekki sé minnst á nauðsyn þess
„Það er löngu tímabært að embætti
póst- og símamálastjóra verði skipt 1
tvennt.“
stjómvalda að leysa þetta mál. Nú
hefur þetta vesalings starfsfólk
brostið þolinmæði og faglærðir póst-
menn hafa sagt upp störfum í
stórum stQ. í Reykjavík, á Akureyri,
í Kópavogi og Garðabæ, í Hafnar-
firði, sem sagt á flestum þéttbýhs-
svæðum landsins. Og hvað ætla
stjómvöld að gera? Skattgreiðendur
vúja fá póstinn sinn og þeir eiga rétt
á því. Eða er tími landpóstanna
runninn upp á ný? Er nútímapóst-
þjónusta á Islandi að hrynja?
Svariöer. . .
Hvers vegna er þetta fólk að segja
upp störfum? „Svarið er þetta,“
mundi fiármálaráöherra segja en
að vera vel á sig kominn hvað heilsu
varðar. Kemur þar til bæði veðrátt-
an og það þungamagn sem póstur í
heilu hverfi alla jafna er. Þarf svo
einhvem að undra þó að bréfberi
hverfisins skipti um andlit annan
hvem mánuð?
Nei, allt er þetta skiljanlegt. En í
nútímasamfélagi er póstþjónustan
einn mikilvægasti þáttur lífs okkar
og við eigum töluvert undir því að
hún sé rekin vel og skipulega. Mik-
ill meirihluti heimilisreikninganna
berst nú með póstinum og það getur
skipt fólk verulegum fiárhæðum ef
þeir berast of seint. Og kannast ekki
einhver við tilkynninguna um
námslánið sem kom ekki fyrr en eft-
„Á störf bréfbera hefur hreinlega verið litið sem ihlaupaverk," segir
greinarhöfundur.
ir helgi og tafðist því um hálfa viku?
Eða fundarboðið sem kom of seint?
Ótal dæmi mætti telja.
Ábyrgðarstörf
Pósturinn okkar á að berast hratt
og örugglega og okkur er ekki sama
hver er með hann í höndunum.
Starfsfólk póstþjónustunnar hefur
með höndum mikil ábyrgðarstörf og
þvi veröur að meta þau samkvæmt
því. Þetta er því miður ekki gert og
því er þessi samfélagsþjónusta aö
hrypja saman.
Valdhafar staðhæfa að þeir vilji
viðhalda velferðarþjóðfélaginu sem
íslenskum launamönnum hefur tek-
ist að knýja fram. En það eru orðin
tóm meðan kreppt er stöðugt að allri
opinberri þjónustu með beinu van-
mati á störfum þeirra sem hana
annast og lélegum launakjörum. Og
fáum opinberum störfum hefur ver-
ið minni sómi sýndur en störfum
póstmanna. Á störf bréfbera hefur
hreinlega verið litið sem ihlaupa-
verk. Starfsmenn póstþjónustunnar
hafa vafalaust goldið þess að Póstur
og sími eru enn undir sömu stjóm.
Það er löngu tímabært að embætti
póst- og símamálastjóra verði skipt
í tvennt. Hvor stofhunin um sig er
ærið verkefni í nútímaþjóðfélagi.
Guðrún Helgadóttir
Umferðarmál:
Loksins, loksins
Það mikla átak sem gert hefur
verið í umferðarmálum að undan-
fornu af hálfu lögreglunnar á
Reykjavikursvæðinu ber þess vott
hvað hægt er að gera í þeim málum
ef tekið er á þeim af skörungsskap
og vilja.
Engin vettlingatök
Ökumenn hafa verið sektaðir í
stórum stíl fyrir of hraðan akstur í
tuga- og jaftivel hundraðatali og
margir sviptir ökuréttindum fyrir
þjösnaskap og ófyrirleitni í umferð-
inni.
Það lá í augum uppi að þama
dugðu engin vettlingatök. Það stóð
ekki á hjáróma röddum sem vildu
halda því fram að lögreglan beitti
borgarana óviðurkvæmilegum að-
ferðum með þvi að nota ómerkta
bíla til að hafa hendur í hári ófyrir-
leitnustu ökufantanna. Var æski-
legra að mati þessa fólks að
lögreglan horfði endalaust framhjá
öllu því fióni og mannslifum sem
hefur verið fómað á altari umferðar-
ómenningariimar sem hér hefur
viðgengist á undanfömum árum?
Að nota ómerkta lögreglubíla til
umferðargæslu er engin séríslensk
neyðarráðstöfun heldur talinn sjálf-
sagður hlutur í þeim löndum þar
sem umferðarmenning er á langtum
hærra plani en hér hefur tíðkast
mörg undanfarin ár.
Tillit til byrjenda
Víða erlendis gildir sú regla að
þeir er fá sín fyrstu ökuréttindi (ungt
fólk) era skyldaðir til að nota merki,
svo sem stórt L, í afturglugga öku-
tækis síns til að sýna að þar er
óvanur ökumaður á ferð. Þetta er
látiö gilda í eitt ár. Það er ekki gert
Kjaflaiinn
Þórður Halldórsson,
fyrrv. lögregluþjónn
lífum. Þar er tapið mest og þjáning-
amar sárastar. Ég fagna því einnig
að sektir fyrir umferðarlagabrot
skuli hafa verið stórhækkaöar þvi
einhvers staðar stendur skrifað:
„Þar sem fiársjóður þinn er þar mun
og hjarta þitt vera.“
í rétti?
Enda þótt hraðakstur og annar
böðulskapur í umferðinni, sem nú
er gert stórátak í að lækna, sé það
þýöingarmesta sem verið er aö
reyna að fást við í augnablikinu em
önnur lagabrot í umferðinni mjög
áberandi. Ég vil sérstaklega nefna
þann ljóta sið, sem margir temja
sér, að aka inn á aðalbraut frá hlið-
arvegi í veg fyrir tiltölulega hraða
umferö á aðalbrautinni.
„Annaö atriði er hvernig sumir temja
sér að aka, oft langt undir löglegum
hraða á vinstri akrein tveggja brauta
vegar.“
í þeim tilgangi að lítillækka nýliðann
í umferðinni heldur til að auka ör-
yggi hans sjálfs þannig að aðrir
ökumenn taki tillit til hans. Ég veit
að lögreglan er fáliðuð og e.t.v. van-
búin tækjum en það er von mín að
sá árangur sem þegar er orðinn af
átakinu undanfamar vikur sýni og
sanni að ekki má láta deigan síga
framvegis í þessum malum því fá-
menn þjóð má ekki við því fióni sem
leiðir af ótryggri umferð aö ekki sé
talað um þann svarta skugga sem
yfir henni grúfir, í töpuðum manns-
Mér hefur verið sögð sú saga að
ökumaður hafi verið spuröur hvers
vegna hann geri þetta. Svarið var:
„Ef ég kemst út á aðalbrautina og
einhver ekur aftan á minn bíl þá
veit ég að ég er í rétti." Þessi þver-
skalla-hugsunarháttur á heima hjá
svo mörgum vegna þess aö ekki hef-
ur verið tekið nógu hart á þessu
broti.
Annað atriði er hvemig sumir
tenfia sér að aka, oft langt undir lög-
legum hraða á vinstri akrein tveggja
brauta vegar. Þeir lóna þar og tefia
„Að nota ómerkta lögreglubila er engin sérislensk neyðarráðstöfun,'
segir greinarhöfundur.
umferöina sem m.a. orsakar það að
þeir „ökuglöðu" böðlast áfram og
taka fram úr til hægri og vinstri eins
og skíðakappi í stórsvigi. Á þessum
atriðum er ipjög strangt tekið er-
lendis.
Stefnuljós með fyrirvara
Notkun stefnufiósa er hér á landi
alveg á frumstigi. Þeir sem á annað
borð bera það við að nota stefnuljós
sefia þau flestir á þegar þeir em að
byrja að beygja inn í hliðargötuna.
Þetta er stórhættuleg aðferð, í staö
þess að sefia stefnuljósið á með næg-
um fyrirvara og sýna þar með hvað
viðkomandi ætlar að gera. Þaö er
áberandi hvað leigubílsfiórar em illa
að sér hvaö þetta atriði varðar og
raunar mörg fleiri. Þeir ættu hins
vegar að vera til fyrirmyndar í um-
ferðinni þar sem þeir em allir
meiraprófsmenn og með meiri akst-
ursreynslu en flestir aðrir.
Ég get talið upp mörg fleiri atriði
en læt þetta nægja í bili. Ég var eitt
sinn að aka erlendis með þarlendum
manni og ræddum við talsvert um
umferðarmál. Mér hefur orðið það
öðm fremur minnisstæðara þaö sem
sá maður sagði: „Þú getur lesiö út
úr umferðinni lundarfar og lög-
hlýðni hverrar þjóðar fyrir sig. Eg
veit að þú hefur farið svo víða að
þú hefur eflaust tekið eftir þessu.“
Ég vona að íslenska þjóðin beri gæfu
til þess að fá háa einkunn í fiamtíð-
inni í umferöarmálum en til þess
þarf gjörbreytt hugarfar.
Þórður Halldórsson