Dagblaðið Vísir - DV - 05.04.1988, Síða 15
ÞRIÐJUDAGUR 5. APRÍL 1988.
15
Forsætisráðherra og PLO
Mikla athygll og umræöur hefur
vakið að utanríkisráðherra varð
við ósk fulltrúa PLO um aö ræða
við hann. Forsætisráðherra birtist
í flölmiðlum og var mikið niðri fyr-
ir.
Lýsti hann því yfir að hann hefði
sjáífur alls ekki rætt við fulltrúa
PLO þótt eftir hefði verið leitað.
Við hefðum öðrum hnöppum að
hneppa.
Utanríkisráðherra taldi hins veg-
ar sjálfsagt að ræða við menn, afla
upplýsinga og fá þannig sem besta
yfirsýn yfir gang mála.
Deilan fyrir botni
Miðjarðarhafs
Deila Palestínumanna og ísraels-
manna fyrir botni Miðjarðarhafs
er einstæö fyrir nær allra hluta
sakir. Hún er erfiðasta, einstæð-
asta og líklega merkilegasta landa-
þrætumál sem um getur. Mikið
vatn hefur runnið til sjávar og
málið er í ákveðnum farvegi, þótt
enn séu óleyst vandamál hrikaleg.
Gyðingar reistu kröfur sínar til
landsins á fomum bókum Bibli-
unnar. Guð leiddi ætt ísraels inn í
„fyrirheitna landið“. Landnáma-
bók ísraelsættar og sögurit Gamla
testamentsins sanna að ísraelsætt
tók landið til eignarvörslu.
Palestínuarabar beita hins vegar
einfaldlega þeim rökum að þeir
hafi búið í þessu landi mann fram
af manni í þúsundir ára. Þeir em
afkomendur Fihsteanna sem nafn
Palestínu er dregið af.
Öll er þessi saga mikil raunasaga,
dreifing ísraelsættar, gyðingurinn
gangandi, Holocaust, ótrúlegar
hörmungar. Saga Palestínuaraba í
flóttamannabúðum og nýjustu átök
KjáUaxiiui
Guðmundur G.
Þórarinsson
þingmaöur fyrir
Framsóknarflokkinn
á hernumdu svæðunum em einnig
hörmuleg.
Fréttir og myndir fjölmiöla af
framkomu ísraelsmanna á Gaza-
svæðinu og Vesturbakkanum
vekja hrylling.
Menn spyija sig hvort ísrael sé
að verða ný Suöur-Afríka. Palest-
ínumenn em lægra sett þjóð í
ísrael. Um þá gilda önnur lög en
gyðingana sjálfa. Þetta minnir
óþægilega á kynþáttaaöskilnaðar-
stefnu Suður-Afríku.
PLO
Hér verður ekki rakin saga frels-
issamtaka Palestínuaraba. Hún er
blóði drifin og hryðjuverk vekja
óhug og hrylling allra góðra
manna.
Afstaða íslendinga hefur og alla
tíð verið ljós. Þeir hafa stutt Israel
og tilverarétt ríkisins.
Hér á landi virðist eigi að síður
sem menn hafi verið talsvert ein-
angraðir. Forsætisráðherra virðist
telja að það eitt að ræða við fulltrúa
PLO sé fráleitt, komi ekki til greina.
Við höfum öðrum hnöppum að
hneppa.
Lítum aöeins á málið.
1) PLO hefur áheymarfulltrúa á
þingi Sameinuðu þjóðanna.
Hann situr þar, að mig minnir,
við hhð fuhtrúa Vatikansins,
páfaríkis.
Þessi samkunda þjóðanna telur
ekki PLO óhreinni en það að
þeim er heimilað að sitja þingin.
Fuhtrúi PLO hefur setið alþjóða-
þing jafnaðarmanna.
2) PLO hefur skrifstofu í New
York. Nýlega hefur þing Banda-
ríkjanna ákveðið að loka skrif-
stofunni.
„Opin og drengileg vinnubrögö utan-
ríkisráöherra eru Islendingum meira
að skapi en fílabeinsturnsstefna for-
sætisráðherra.“
Það vorar
Dagamir lengjast og jafndægur á
vori boða sumarið. Lóan er komin
og bráðum hoppa lömbin út um
aha móa. Grásleppukarlamir
koma með spriklandi rauðmaga og
gúrkutíðin byijar í búðunum. Ijós-
ið umvefur aht, landiö breytist í
græna paradís og hestamenn stefna
til fjalla. Mikið er gott að vera ís-
lendingur.
Hamingja og hreysti
Sérfræðingarnir segja að myrk-
rið eigi illa við mannkynið, menn
verði önuglyndir, uppstökkir og
þunglyndir. Sjónvarpið er tvisvar
búið að sýna okkur hve máttur
birtunnar er mikih á velhðan fólks
svo að íslendingar ættu að temja
sér mikla útivist. Sumir hafa þá trú
að fjöllin beri í sér strauma heil-
brigði og orku. Fomindíánar fóm
með sjúkhnga upp á fjallstoppa.
Aha vega er gott aö trúa einhveiju
og þegar maður ber augum hraust-
lega skíðamenn, glaðbeitta hesta-
menn eða sauðlétta fjahgöngu-
menn þá víkur vísindahyggjan
fyrir aðdáun og sá gmnur læðist
að manni að ef til vih hefði ein-
hverri stundinni verið betur varið
í dýröarríki íslenskrar náttúm.
Fjöllin, trölhn og hrossin hafa
líka þann fágæta eiginleika aö vera
ekkert að abbast upp á skoðanir
manna. Menn geta hugsaö óáreitt-
ir, sungið án þess að vera skamm-
aðir og meira að segja haldið
hrókaræður yfir fullu hesthúsi án
þess að nokkur andmæh. Hvílíkur
lúxus, hvílík efling sjálfstraustsins.
Sól og vor
Maðurinn er samt félagsvera,
„maður er manns gaman“ stendur
þar. Mikil ósköp. Það segir samt
ekkert um þaö aö einstaklingurinn
eigi ekki að styrkja sjálfan sig og
finna hamingju í kyrrðinni til þess
þá að verða eftirsóknarverðari fé-
lagi. Einhvers staðar stendur aö
menn eigi fyrst að rækta garðinn
sinn áður en farið sé að skipta sér
af náunganum. Þessar vorhugleið-
ingar geta sem sagt leiðst út í ahs
konar vangaveltur, heimspeki og
„metafysik". Gott og vel, það er líka
KjaUaiinn
Guðlaugur Tryggvi
Karlsson
hagfræöingur
hluti af menningunni. Eftir stendur
sú bjargfasta sannfæring að það sé
gott að vera íslendingur, það sé
hoht stundum að taka undir með
skáldinu sem þakkaði af hjarta
gjafimar sól og vor og það sé ekk-
ert óeðhlegt við það í heimi
vímugjafa og uppákoma að reyna
að leita hamingjunnar í heilbrigðu
lífemi og óbrotnu úti í náttúrunni.
Samhljóða menning
íslensk menning er einstök fyrir
okkur, af því að hún er lífsreynsla
okkar sjálfra. Á margan hátt er ís-
lensk menning samhljóma alþjóða-
menningu t.d. eins og hún birtist
okkur í lestri bóka sem afhjúpar
okkur söguna, líf kynslóðanna.
Bókin er hinn þögh vinur, hljóðlát
bíður hún þess að hún sé tekin til
handargagns og lesin. Hún abbast
ekki upp á okkur en er samt grund-
völlur margra annarra menningar-
forma. Hún er eins og fjölhn og
hrossin, hún er tíl staðar þegar
sálin þráir endumæringu.
íslensk menning
hluti okkar sjálfra
Eitt af því sem bókin segir okkur
úr íslenskri menningu og sem þjóð-
in trúir á, hefur enda ekki gert
minni kröfur á góðúm stundum en
aö hún varpi ljóma á gjörvalla
heimsmenninguna, er aö menn séu
breyskir og iht sé að egna óbh-
gjaman. Þjóðin trúir á Egil Skalla-
grimsson, Einar Þveræing, Gunnar
á Hhðarenda og Hrafnkel Freys-
goða vegna þess að hún finnur
þessa menn í sjálfri sér og dregur
sinn lærdóm af söguhetjunum.
„Sonur kappakyns" þarf líka að lifa
við myrkrið „aJftaninn vetrarlang-
an“ og ahar aðrar áhyggjur lífsins
en „enginn grætur íslending" þótt
hann brotni undir stigaskörinni og
farist.
Aukið framboð, aukin hætta
Það er mikih ábyrgöarhluti, eins
og íslendingar em skapi famir, að
egna þá frekar með aukinni Qöl-
breytni vímugjafa. „Flaskan fríöa"
hefur orðið nógu mörgum að fjör-
tjóni. Aukiö framboð býður hætt-
unni heim, að fleiri ánetjist. Það
þarf oft sterk bein til þess að vera
Islendingur, ekki síst ungur íslend-
ingur. Lífið brýtur menn niður,
myrkrið brýtur menn niður, óveðr-
in hamast á hinum brákaöa reyr.
Þá geta fjöllin verið víðs fjarri,
hrossin ekki til taks og bókasafnið
veðsett. Þá er freisting aö halla sér
að vímunni.
Persónufrelsi -farsælt val
Nú er svo sem ekki erfitt að fara
í ríkið og fá sér flösku, spumingin
er hvort það sé farsælt að auðvelda
„Sumir halda sig líka frá öllum vímu-
efnum lífið út og virðast ekki fara á
mis við neitt.“
Þjóðir Sameinuðu þjóðanna
hafa nánast samhljóða fordæmt
þessa ákvörðun. Telja hana frá-
leita því að nauðsynlegt sé að
fuUtrúi PLO sitji þingin. Utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna
hefur lýst því yfir aö þessi ák-
vörðun Bandaríkjaþings sé sú
vitlausasta í sogu þingsins.
3) Við höfum í vaxandi mæh átt
samleið með öðrum Norður-
landaþjóðum í utanríkismálum.
Utanríkisráðherrar allra Norð-
urlanda nema íslands höfðu
rætt við fuUtrúa PLO og sumir
við Arafat sjálfan.
Á fundi utanríkisráðherra
Norðurlanda hafði verið ákveð-
ið að fjalla um Palestinumáhð.
Þegar fuhtrúi PLO óskaði eftir
viðtah við Steingrím Hermanns-
son, átti hann þá að taka sömu
afstöðu og forsætisráðherra og
neita að ræða við hann?
Auðvitaö ekki, sbr. afstöðu ann-
arra Norðurlanda. Slíkt hefði
verið fráleitt. Ógjömingur er
fyrir íslendinga aö taka afstöðu
á þingum Sameinuðu þjóðanna
og Norðurlanda án þess aö setja
sig inn í viðhorf deUuaðUa.
Utanríkisstefna
sjálfstæöismanna
Utanríkisstefna sjálfstæðis-
manna minnir að mörgu leyti á
steintröh aftan úr fomeskju, sem
dagað hefur uppi.
1) Sjálfstæðismenn börðust í Víet-
nam löngu eftir að Bandaríkja-
menn hættu að beijast þar.
2) Sjálfstæðismenn börðust gegn
aðUd alþýðulýðveldisins Kína aö
Sameinuðu þjóðunum löngu eft-
ir aö Bandaríkjamenn og flest-
aUar þjóðir heims höfðu
samþykkt aðUdina.
3) Sjálfstæðismenn hafna allri
umræðu um endurskoðun vam-
arsamningsins við Bandaríkin
þótt hann sé áratugagamah og
viðhorf hafi breyst í ftölmörgu
frá því að hann var gerður.
4) í hinni erfiðu deUu fyrir botni
Miðjarðarhafsins vUja þeir neita
að ræða við suma deUuaöUa.
Málin em í blindgötu. Nýrra
vinnubragða verður að leita. En
forsætisráðherra situr eftir sem
fuhtrúi steintröhsins. Lausnin
virðist að hans mati Uggja í því
aö ræða ekki við menn.
Lausn hans virðist hggja í því
að látast ekki sjá vandamáhn,
sjá ekki veruleikann.
5) Viö höfum öðrum hnöppum að
hneppa, segir forsætisráðherra.
Við eigum að neita að ræða við
menn um vandamál þeirra, jafn-
vel þótt við samþykkjum að
fjaha um þau á fundum Norður-
landa.
Hvað með hungursneyð í Eþíóp-
íu? Hvað með málefni Afganist-
an o.s.frv.? Eru íslendingar ekki
fuhvalda þjóð í samfélagi þjóð-
anna? Em utanríkismál ekki á
dagskrá íslensku ríkisstjómar-
innar?
Uppþot forsætisráðherra í þessu
máh vekur undmn. Hvað veldur
þessum viðbrögöum hans er erfitt
að skhja.
Boð Sovétmanna til forseta ís-
lands er annað dæmi.
Opin og drengileg vinnubrögð
utanríkisráðherra era íslending-
um meira að skapi en filabeins-
tumsstefna forsætisráöherra.
Guðmundur G. Þórarinsson
.Vímuefni eru að leggja heilu þjóðirnar í rúst,“ segir greinarhöfundur.
það enn frekar. Sumir halda sig
líka frá öllum vímuefnum lífið út
og virðast ekki fara á mis við neitt.
Menn em samt misjafnir og ber aö
virða þaö og auðvitaö varöar það
persónufrelsi að neita mönnum um
eitthvað. En er það ekki löngu ljóst
að frelsi okkar endar á nefi náung-
ans? Hvers virði er frelsi sem
eyðileggur, veldur böh og öðmm
óhamingju. Má aldrei hugsa neina
hugsun til enda? Af hveiju leita
menn ekki til læknis í velferðar-
þjóðfélaginu ef þeim líður iha?
Heldur þarf að gera þeim eins auð-
velt og mögulegt er að ánetjast
vímuefnum.
Einn bjór-hræsni
Tölfraeði lýgur aldrei, er sagt, það
sé bara auðvelt að ljúga með tölum.
Halda menn að sú tölfræði, sem
sannar að aukið framboð vímuefna
auki hættuna á að ánetjast, sé lygi.
Þeir bendi þá á það sem sannara
er. Heldur nokkur því fram í alvöra
að „einn bjór“ fyrir ungling sé ekk-
ert mál? Það er hræsni. Það verður
enginn neytandi þess sem hann
byijar aldrei á og því yngri sem
hann byijar þeim mun hættara er
honum til þess að verða háður efn-
inu. Er verið að mála skrattann á
vegginn? Af hveiju fer þetta vesl-
ings fólk, sem slær um sig með
persónufrelsi, alþjóðaháttum og ís-
lenskum púkaskap ekki á næsta
spítala og horfir upp á afleiðingar
vímuefnanotkunar. Les það ekki
blöðin? Hlustar það ekki á fjölmiöl-
ana? Vímuefni era aö leggja heilu
þjóðirnar í rúst. Á samt ekkert að
gera, dingla bara sjálfsákvörðunar-
rétti? Hver er réttur hinna sem
þjást, sem em að reyna að sjá ör-
vita fólki farborða, sem verða fyrir
baröinu á vímuefnanotkun, sem
em rændir ástvinum og heimih?
Hefur það engan rétt?
Fellið bjórfrumvarpið
- þrengið að vímuefnum
Skert framboð á vissulega rétt á
sér. „Lífsgæðin“ em einu sinni tak-
mörkuð. Ef einhvem langar í bjór
á hann bara að hafa fyrir því að
verða sér úti um hann, beija upp á
hjá næsta sjómanni eða næsta flug-
manni sem mega koma með kassa
í land. Best væri að hann langaði
aldrei í bjór eða neitt vímuefni. Með
fullri virðingu fyrir persónufrelsi
og sjálfsákvörðunarrétti er miklu
meiri áhætta tekin með auknu
framboði heldur en takmörkun á
einhveiju sem reynist svo einskis
virði, verra en ekki neitt. Þaö verö-
ur aldrei gengið í gegnum lífð
öðruvísi en að velja og hafna. Þeir
sem em sérstaklega kjömir til þess
verða aö gera það af skynsemi.
Þeir hafa fyrir heilh þjóð að sjá.
Sækjum hamingjuna í birtuna,
fjöllin og áhugamálin. Höfnum
vímuefnanotkun. Alþingi íslend-
inga! Verið menn til þess að axla
ábyrgö. Felhö bjórfrumvarpið og
þrengiö á ahan hátt að vímuefna-
notkun.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson