Dagblaðið Vísir - DV - 26.10.1988, Qupperneq 30
30
MIÐVIKUDAGUR 26. OKTÓBER 1988.
LífsstiQ
Leikmenn eru aðskildir
- í blakíþróttinni
Margir vilja halda því fram aö blak
sé vinsælasta boltaíþrótt í heiminum
og þar meö vinsælasta íþróttin. Þó
eru hinir þó fleiri sem telja aö knatt-
spyrnan sé vinsælust. Blak er mikiö
—+stunduö íþrótt um allan heim en
knattspyrnan er tiltölulega ung
íþrótt í mörgum löndum og lítið stun-
duö. Blakíþróttin hefur nokkra sér-
stööu sem boltaíþrótt. í fyrsta lagi
vegna þess að andstæðingar eru aö-
skildir á vellinum og snertast aldrei.
og í ööru lagi veröa menn að geta
spilað allar stöður á vellinum.
Hvernig eru reglurnar?
Blaöamaöur haföi samband viö
íþróttakennarann Leif Harðarson,
sem er þekktur afreksmaöur úr
Þrótti í blaki, og spuröi hann út úr
um leikinn. „Fyrir þá sem vilja læra
blak getur virst svo sem reglurnar
" -séu nokkuð flóknar en þær lærast
þó fljótlega eftir að byrjaö er. Blak
er spilaö á velli sem er 9 sinnum 18
metrar á lengd, 9 sinnum 9 hvorum
megin netsins. Inn á völlinn er merkt
sóknarlína þrjá metra frá neti. Netiö
er í 2,43 metra hæð fyrir karla í
meistaraílokki, en í 2,24 metra hæö
fyrir konur í meistaraflokki. Hæö
nets frá gólfi fer smálækkandi eftir
því sem neðar dregur í aldursflokk-
um.
í hvoru liði eru 6 manns inná í einu
^ig veröa þeir að leika allar stööur á
Afelhnum. Þeir raöa sér yfirleitt upp
í tvöfalda röð, þrír fyrir innan sókn-
arlínu og þrír fyrir aftan. Maöurinn
lengst til hægri í öftustu línu sér um
uppgjafirnar hverju sinni. (Sjá skýr-
ingarmynd).
Spilaö er upp í 15 stig í hverri lotu,
en ávallt veröur þó aö muna tveimur
stigum í lokin. Þaö hð sem fyrr vinn-
ur 3 lotur vinnur leikinn. Liöið sem
á uppgjöf getur aöeins unniö stig. Því
geta leikir ýmist klárast mjög fljótt,
á 15-20 mínútum, eða staðið mjög
lengi, jafnvel marga klukkutíma. Það
hefur oft veriö talið til ókosta íþrótt-
arinnar þar sem erfitt er aö skipu-
leggja mót, eða þegar til dæmis á aö
sýna frá þessum leikjum í sjónvarpi.
Maðurinn, sem gefur upp, slær
boltann yfir á vaharhelming and-
stæðinganna, og þeir hafa síöan 3 til-
raunir/snertingar til að koma boltan-
um yfir. Þó er ekki talin meö sú
snerting þegar bolti fer af hávörn.
Takist ööru hvoru liðinu að koma
boltanum í gólfiö hjá andstæðingun-
um þá vinnst boltinn eða stig eftir
því hvort höið átti uppgjöf.
Ýmis boö og bönn eru í gildi. Bann-
aö er aö snerta netið og varnarmenn
fyrir aftan mega ekki skella boltan-
um nema þeir stökkvi upp fyrir aftan
sóknarlínu. Þegar skipt er um leik-
mann í hverri lotu má sá sem fer út
af ekki koma aftur inn á völlinn
nema fyrir sama mann og hann
skipti áður. Þetta er gert til að hð
geti ekki misnbtað aðstöðu sína og
haft alltaf stærstu mennina í hávörn-
inni fremst.
Þrjár megiriaðferðir eru notaðar í
handasnertingum fyrir utan upp-
gjafirnar. Það er fleygur, þegar menn
halda saman útréttum höndum og
taka boltann á olnbogann. Fleygur
er oftast notaður í fyrstu snertingu
eftir aö boltinn er kominn yfir. Síðan
er uppspil þar á eftir þegar menn
lyfta bolta hátt upp aö neti með bein-
um fingrum og síðan kemur skellur
þegar menn slá með neðri hluta lóf-
ans yfir netiö,“ sagði Leifur sem
eflaust er vel kunnugur þeirri hhð
íþróttarinnar.
Meiðsli sjaldgæf
í mörgum íþróttagreinum eru
meiðsli algeng en hvernig er því var-
iö með blakið? „Vegna þess að leik-
menn mætast aldrei á velhnum eru
meiðsli sjaldgæf. Helstu meiðsh eru
fingurmeiðsh fyrir menn í hávörn
ef þeir fá fasta skehi á sig og ökla-
meiðsli koma stundum fyrir. Annars
er hreyfing sú, sem menn fá í blaki,
nokkuð alhhða og þjálfar marga
vöðva. Stór kostur við íþróttina er
að menn geta stundað hana nokkuð
Aðeins ein deild
Blak er spilað í einni deild í meistara-
flokki hér á landi og eru 7 hð í karla-
flokki. Það eru Þróttur, ÍS, HK, KA,
Fram, HSK og Þróttur, Neskaupstað.
Lengi vel voru Þróttarar einráðir í
deildinni en nú hefur dregið saman
með liðum. Stúlkur spila einnig í
einni deild í meistaraflokki og þar
eru 6 lið. Það eru Þróttur, ÍS, HK,
KA, Þróttur, Neskaupstað, og Vík-
ingur. Auk þess er nokkuð um þaö
að hópar spili saman eða fyrirtæki.
Grunnskólanemendur fá að sjálf-
sögðu einnig að kynnast blaki í
íþróttatímum. Fyrir þá eru einnig
skipulögð mót. Æskulýðsráð stóð til
dæmis í fyrra fyrir blakmóti grunn-
skóla og tóku flestir skólanna þátt í
þeirri keppni. Þegar á heildina er lit-
ið eru iðkendur á íslandi þó ekki svo
margir og ef miðað er viö önnur lönd
lenda standa íslendingar ekki mjög
framarlega í landskeppnum.
Blak í íþróttahúsi Seljaskóla
Leifur Haröarson var með blaktíma
hjá níundu bekkingum fyrir
skömmu og ljósmyndari og blaða-
maður mættu á staðinn til að fylgjast
með. Það voru nemendur úr Öldu-
selsskóla af báðum kynjum sem
þama fengu tækifæri til að kynnast
íþróttinni. Þeir höföu ekki oft spilað
blak, en nokkrir þeirra höfðu þó
greinilega náð tökum á íþróttinni.
Blakvöllurinn er 9x18 m og sex menn eru inná f hvoru liði hverju Einn ungur piltur, Bjami Örn
' sinni. Staðsetning þeirra er merkt með tölustöfum. Sóknarlínan er 3 Kjæmested náði að vinna einar 11
m fró neti og mega varnarmenn ekki skella innan hennar. uppgjafir í röð og virtist efnilegur.
Þróttarar hafa unnið flesta titlana í blaki frá þvi keppni hófst og unnu með-
al annars bikarkeppnina síðast þegar hún var haldin. Leifur Harðarson
heldur á bikarnum.
Hann var tekinn tah og spurður
hvernig honum líkaði þessi íþrótt.
„Ég er nú meira fyrir fótbolta og
karate en ég æfi báðar þær íþróttir.
Þó finnst mér mjög gaman að blaki
þegar allir geta spilað af viti. Ég er
alveg sáttur við að hafa bæði stráka
og stelpur saman í tímum. Við fáum
þó sjaldan að spila blak í almennum
leikfimitímum, en íþróttafræði er
valgrein í skólanum og er þá hægt
að læra blak. Þá eru manni kenndar
allar reglur og undirstöðuatriði
íþróttarinnar," sagði Bjami Öm að
lokum.
í hinu liðinu virtist ung stúlka,
Jenna Jónsdóttir, vera með tilfinn-
ingu fyrir boltanum enda vann hún
nokkur stig í röð á góðum uppgjöf-
um. Hún var spurð hvernig henni
hkaði blakið. „Mér finnst þetta nokk-
uð skemmtilegt en þetta er aöeins í
annað sinn sem ég prófa blak. Því
miður kann ég reglurnar ekki til hlít-
ar, ég þyrfti að læra þær. Ég hef ekk-
ert gert að því að fylgjast með blaki
hingað til og fer ekki á leiki,“ sagði
Jenna Jónsdóttir.
Reglunum breytt
Leifur Harðarson fræddi okkur um
að reglumar í blaki hefðu nokkuö
breyst til að jafna leikinn milli sókn-
ar og varnar. „Minna loft er nú í
boltum en áður svo skelhrnir verða
ekki eins fastir. Auk þess var netið
stytt, eða antennumar færðar nær
hvor annarri th þess að gera sókn-
inni erfiðara fyrir. Með tímanum
hefur þróunin í blaki í heiminum
orðið sú að möguleikar sóknarinnar
voru orðnir miklu meiri en varnar-
innar og því vom þessar breytingar
geröar til að reyna að jafna leikinn,"
sagði Leifur. Hann bjóst alveg eins
við því aö næsta breyting yrði sú að
sóknarlínan yrði færð aftur um 2
metra til þess að jafna leikinn enn
frekar.
ÍS
í leikfimitíma niunda bekkjar Ölduselsskóla sáust oft falleg tilþrif. Leifur Haröarson, íþróttakennari krakkanna, fylg-
ist áhugasamur með. DV-myndir BG
mörg ár án þess aö dala, menn geta
verið í toppformi langt fram yfir þrít-
ugt,“ sagði Leifur.
9 m
18 m
I
-D- □ □
6 5
Sóknarlína
2 3 4
□ □ □
O 0 0
4 3 2
Sóknarlína
5 6
O 0
1 9 m
f
NET
Uppgjafir Q1
Tíðarandi