Dagblaðið Vísir - DV - 14.11.1989, Blaðsíða 28

28
•3ií } ;im«VO/ ;[|
ÞRIÐJUDAGUR 14. NÓVEMBER 1989.
Tarðaifarir
Ágústa Jónsdóttir lést 1. nóvember
sl. Hún var fædd 11. maí 1906, dóttir
hjónanna Jóns Guðmundssonar og
Ingibjargar Jónsdóttur. Árið 1927
giftist hún Einari Guðbjartssyni, en
hann fórst með es. Brúarfossi þá um
sumarið. Síðan bjó hún með Karli
Rósenkjær, í Vestmannaeyjum, en
hann lést árið 1939. Eftirlifandi eigin-
maður hennar er Skarphéðinn
Helgason. Útfor Ágústu verður gerð
frá Hafnarfjarðarkirkju í dag kl.
13.30.
Andlát
Júlíus Bjarnason, Akurey, Vestur-
Landeyjum, andaðist í Sjúkrahúsi
Suðurlands að kvöldi 10. nóvember.
Ármann Friðriksson útgerðarmaður
lést á heimih sínu 11. nóvember.
Vilmundur Stefánsson frá Akri,
Grindavík, lést á Hrafnistu, Reykja-
vík, laugardaginn 11. nóvember.
Margrét Þórðardóttir, áður til heim-
ilis í Keldulandi 17, andaðist í Borg-
arspítalanum laugardaginn 11. nóv-
ember.
Yngvi KriStinn Jónsson, Borgarholti,
Ásahreppi, Rangárvallasýslu, lést í
sjúkrahúsi Suðurlands 12. nóvemb-
er.
Þórleif Sigurðardóttir, Grýtubakka
18, Reykjavík, andaðist í Vífússtaða-
spítala laugardaginn 11. þ.m.
Metúsalem Stefánsson, Hvassaleiti
58, andaðist á heimili sínu mánudag-
inn 13. nóvember.
Einar Baldvin Bessason lést í
Landspítalanum 11. nóvember.
Emmy Hansson andaðist aðfaranótt
11. nóvember í Landakotsspítala.
Ásgeira Kr. Möller, áður til heimilis
á Ingólfsstræti 10, lést að kvöldi 12.
nóvember sl. í Sjúkrahúsi Suður-
lands.
Björg Björnsdóttir, Ytra-Hóli, Aust-
ur-Húnavatnssýslu, andaðist að
morgni laugardagsins 11. nóvember.
Magnús Hrafn Magnússon, Stórholti
13, Isafirði, lést af slysfórum 12. nóv-
ember.
Guðmundina Dýrleif Hermannsdótt-
ir lést 7. nóvember. Hún fæddist 2.
febrúar 1918 í Reykjavík, dóttir Sig-
urbjargar Þorsteinsdóttur og Her-
manns Hermannssonar. Eftirlifandi
eiginmaður hennar er Jóhannes
Bergsteinsson. Þau hjónin eignuðust
fjórar dætur. Útför Guðmundínu
verður gerð frá Bústaðakirkju í dag
kl. 13.30.
Guðni Sævaldur Jónsson, Fögrukinn
26, Hafnarfirði, verður jarðsunginn
frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði mið-
vikudaginn 15. nóvember kl. 13.30.
Guðbjartur Hólm Guðbjartsson,
Króki, Kjalamesi, verður jarðsung-
inn frá Brautarholtskirkju á Kjalar-
nesi miðvikudaginn 15. nóvember kl.
14.
Arnór Jóhannes Halldórsson,
Hvassaleiti 1, Reykjavík, sem lést
þann 4. nóvember sl., verður jarð-
sunginn frá Hallgrímskirkju mið-
vikudaginn 15. nóvember nk. kl. 15.
Tilkyrmingar
Kvenfélag Kópavogs
Spilað verður í kvöld í félagsheimili
Kópavogs. Byrjað verður að spila kl.
20.30.
Starfsmannafélagið Sókn og
verkakvennafélagið Fram-
sókn
halda fjórða og síðasta spilakvöldið
funmtudaginn 16. nóvember kl. 20.30 í
Sóknarsalnum, Skipholti 50 a.
Haustfagnaður félags
eldri borgara
verður haldinn 17. nóvember nk. í veit-
ingahúsinu Glæsibæ. Miðapantanir á
skrifstofu félagsins í síma 28812. Haldinn
verður basar og happdrætti sunnudaginn
10. desember í Goðheimum, Sigtúni 3.
Munum er hægt að koma á skrifstofu
félagsins.
Málþing um líknardauða
verður haldið 16. nóvember kl. 15.30-18 í
húsi BSRB að Grettisgötu 89, efstu hæð.
Fundarstjóri Amór Hannibalsson sál-
fræðingur. Framsöguerindi: Páll Ás-
mundsson læknir, Ólafur Þ. Jónsson
læknir, Lilja Þormar hjúkrunarfræðing-
ur, sr. Sigfmmu' Þorleifsson og Vilhjálm-
ur Ámason heimspekingur. Umræður.
Þjónustumiðstöð aldraðra
Vesturgötu 7
Léttar leikfimisæfmgar á þriðjudögum
kl. 10.45, fijálst spil kl. 13.30. Eftirmið-
dagsskemmtun á miðvikudögum kl.
13.30. Skúli Halldórsson tónskáld situr
við píanóið, tískusýning og fl. Sjónvarpið
mætir á staðinn. Kaffi á sínum stað.
Mætið vel og stundvíslega.
Fundir
Tónleikar
String Trio of New York
í kvöld, þriðjudagskvöld, heldur nýstofn-
að félag áhugafólks um vandaða djass-
og nútimatónlist, Betri tónlist í Reykja-
vik, tónleika í Norræna húsinu með
bandaríska djasstríóinu String Trio of
New York. Tónleikamir njóta stuðnings
Menningarstofnunar Bandarikjanna.
ITC deildin Harpa
heldur gestafund að Brautarholti 30 14.
nóvember kl.,20. Allir velkomnir. Upplýs-
ingar gefur Ágústa í s. 71673 og Guðrún
í s. 72731.
Félag einstæðra foreldra
Aðalfundur og tvítugsafmæli félagsins
verður haldið í fundarsal Norræna húss-
ins 16. nóvember kl. 20.30. Dagskrá: 1.
venjuleg aðalfundarstörf, 2. afmælis-
dagskrá, ræðumenn Jódís Jónsdóttir og
Margrét Margeirsdóttir. Svanhildur
Sveinbjömsdóttir syngur nokkur lög við
píanóundirleik. Mætið vel og stundvís-
lega.
JC Kópavogur
Félagsfundur verður haldinn í dag, 14.
nóvember, kl. 20.30 að Hamraborg 1, 3.
hæð. Meðal efnis verður inntaka nýrra
félaga. Gestur fundarins, Reynir Þor-
grímsson senator. Allir velkomnir.
Gódar veislur
endavel! m jsÉiiiy
Eftir einn -eiakineinn^a ir HÍV
MÉ umferðar RÁÐ
Menning
Svindl og brask
Þjóðleikhúsið sýnir:
LÍTIÐ FJÖLSKYLDUFYRIRTÆKI
Höfundur: Alan Ayckbourn.
Þýöing/staðfærsla: Árni Ibsen.
Tónlist/áhrifshljóð: Hilmar Örn Hilmarsson.
Leikmynd: Karl Aspelund.
Búningar: Rósberg R. Snædal.
Lýsing: Páll Ragnarsson.
Leikstjórn: Andrés Sigurvinssson.
Ekki vantar það að Alan Ayckboum er fimaafkasta-
mikill höfundur og margrómaður í sínu heimalandi,
Bretlandi. Hann hefur á síðustu 30 áram skrifað fjölda
leikrita (það fertugasta mun vera í burðarliðnum um
þessar mundir) og ekkert bendir til annars en hann
muni halda áfram að framleiða eitt til tvö leikrit á
ári, hér eftir sem hingað til.
Fyrir tveimur árum sýndi Leikfélag Reykjavíkur,
Óánægjukórinn, eftir hann og tæpum tíu árum áður,
Rúmrusk, sem gerði það gott á þeim tíma. Skrýtinn
fugl, ég sjálfur, var sýnt á Akureyri, 1979 og eru þá
upptalin þau verk Ayckbourns, sem sést hafa á sviði
hér á landi.
Ayckboum er leikhúsmaður fram í fingurgóma, leik-
ari, leikstjóri og leikhússtjóri og öllum hnútum kunn-
ugur. Hann fer létt með að koma áhorfendum á óvart
með snjöllum leikfléttum og hvers konar spih með
tíma og rúm. Þetta er reyndar ekki orðið neitt sérein-
kenni á verkum hans. Aðrir höfundar semja á svipuð-
um nótum en gengur misvel að hemja slíkar æfingar
með form, sem stundum vilja verða á kostnað inni-
haldsins.
í leikskrárgrein eftir þýðanda Litla fjölskyldufyrir-
tækisins, Árna Ibsen, er haft eftir Ayckbourn: „Við
verðum að finna þægilega leið til að segja óþægilegan
sannleika“.
Ég er ekkert viss um að ég skrifi undir þessi orð sem
bera vott um fremur htið áht á leikhúsgestum. En
víst er um það aö undir gamansömu yfirborði Fjölskyl-
dufyrirtækisins er sögð heldur óhrjáleg saga um svik
og brask þar sem ættingjar og samstarfsmenn taka sig
saman um að hlunnfara sína nánustu og mjólka pen-
inga út úr fyrirtækinu, til þess að viðhalda óhófi í eig-
in lífsstíl.
En aht er þetta auðvitað í mesta gríni.
Borgar Jónsson framkvæmdastjóri er að taka við
starfi í húsgagnaverksmiðju tengdafoður síns, þar sem
allir „toppamir" em ýmist skyldir honum eða tengd-
ir. Hann kemst fljótt að raun um að ekki eru alhr jafn-
strangheiðarlegir og hann sjálfur og lendir í óvæntum
hremmingum, þegar hann ætlar að fara að fletta ofan
af svindhnu. Við þetta bætast vandamál heima fyrir
og öh þessi saga speglar síðan ríkjandi siðferði og ghd-
ismat þjóðfélagsins.
Ami Ibsen hefur vahð þá leið að staðfæra ýmislegt
í leikritinu og herma bæði þýðingu og atburði upp á
íslenskar aðstæður. Þetta er ágætt markmið í sjálfu
sér en hefði mátt ganga ennþá lengra til að gera verk-
ið fyndnara og ádehuna beinskeyttari.
Sýningin fer vel af stað með drephlæghegu og vel
skrifuðu upphafsatriði sem skhaði sér vel í meðfórum
hópsins. En þrátt fyrir ágæta frammistöðu einstakra
leikara, svo sem Arnars Jónssonar, sem fer á kostum
í aðalhlutverkinu, daprast sýningin í seinni hlutanum
og dettur í parta. Þar er bæði um að kenna leikritinu
sjálfu og eins uppsetningunni sem slíkri.
Stelsýki og eiturlytjavandamál, sem afskipt og von-
svikin yngri dóttir Borgars stríðir við, verða utangátta
og ná ekki þeim tengslum við aöra þætti verksins sem
þau eiga að hafa. Það er síðan magnað mjög upp í loka-
atriðinu hvað hún er djúpt sokkin án þess að foreldrar
hennar megi vera að því að sinna henni. Þar verður
óþörf ofuráhersla þegar betur hefði farið á því að láta
áhorfendur um að draga sínar eigin ályktanir af því
sem á undan var gengið.
Leiklist
Auður Eydal
Leiksthl Gísla Rúnars Jónssonar átti ekki heldur vel
heima í þessari uppsetningu. Einkaspæjarinn Krist-
mann Meldal var eins og khpptur út úr þáttunum um
Hehsubæhð í Gervahverfi, en vantaði gjörsamlega
þann háska, sem persónunni á að fylgja. Hann á að
vera hlæghegur og hættulegur í senn en ekki hrein-
ræktað skrípi. Gísh vann þó persónuna alveg út í gegn
á þessum nótum, en var sem sagt úr aht annarri átt.
Karl Aspelund, höfundur leikmyndar, velur þá leið
að setja upp eina leikmynd, eitt staðlað heimih, en það
nýtisf sem fjögur, þar sem leikurinn fer fram á heimil-
um hinna ýmsu fjölskyldumeðhma. Leikmyndin er
nokkuð flókin, sýnir stofu, eldhús, svefnherbergi
o.s.frv. og stundum fer sögum fram á fleiri stöðum en
einum í senn.
Með því að leysa máhð með einni leikmynd verða
skiptingar hraðari en eha. En hrærigrauturinn, sem
á að sýna steingeldan smekk (smekkleysu) húsráðenda
fannst mér fuh mikih. Lýsing, sem Páh Ragnarsson
hannaði fékk þar litlu um breytt.
Búningarir em líflegir og gerðir af miklu hugmynd-
flugi. Höfundur þeirra er Rósberg R. Snædal. Tónhst
og áhrifshljóð Hhmars Arnar Hhmarsssonar mynduðu
góðan bakgrunn, án þess að trana sér fram.
Eins og fyrr segir stóðu margir leikendanna sig óað-
fmnanlega, þannig að ekki var við þá að sakast, þó
að slaknaði á framvindunni, þegar á leið. Fremur er
það leikritið sjálft, og leikstjómin, sem vísaði í of
margar áttir í senn.
Andrés Sigurvinsson skipar í hlutverkin reyndum
leikurum í bland við nýgræðinga. Þau Helga Braga
Jónsdóttir, Ólafur Guðmundsson bæði af yngstu kyn-
slóð leikara em fremur hikandi í hlutverkum sínum
og Sólveig Amarsdóttir sömuleiðis.
Lilja Þórisdóttir og Jóhann Sigurðarson túlka þokka-
hjúin Önnu Lísu og Berg með ágætum og Anna Krist-
ín Amgrímsdóttir er dæmigerð húsmóðir, sem búin
er að missa tökin á lífi sínu. Bjöm Karlsson leikur
eiginmann hennar, sem flúinn er inn í eldhús og ætlar
að nota iha fengið sparifé th þess að kaupa sér veitinga-
hús á Mahorca.
Siguröur Siguijónssons er fremur fámáll í hlutverk-
um ítölsku bræðranna fimm, en vinnur ágætlega úr
þeim á sinn hátt. Margrét Guðmundsdóttir og Róbert
Amfinnsson voru stólpagóð sem þau Hulda ívars-
dóttir og Karl Loftsson, ættfaðirinn sjálfur.
Lhja Guðrún Þorvaldsdóttir leikur Valgerði (Lillu),
konu Borgars af öryggi, og nær að spinna saman glettni
og alvöm. Hún spilar létt á móti Arnari Jónssyni, en
hlutverk Borgars er þungamiðjan í leikritinu. Amar
vinnur vel úr persónunni. Borgar telur sig vera hrein-
skiptinn og heiðarlegan og er grátbroslega saklaus í
upphafi. Hann þarf að temja sér annað sjónarhom og
taka upp nýjan siðferðismælikvarða, þegar hann
kemst í kast við fyrirmyndarfjölskylduna. Þetta verður
honum erfitt, en í lokin standa góðar vonir th að hann
sé orðinn jafnsphltur hinum.
Það er þannig grátt gaman og grár mórah, sem er
uppistaðan í leikritinu um htla fjölskyldufyrirtækið.
Þetta er að mörgu leyti fimlega gert verk, en þegar
upp er staðið er eins og höfundurinn hafi látið ytra
form ráða ferðinni um of á kostnað inntaks.
AE
Athugasemd
Vegna mistaka birtist leikdómur Auðar ekki í blað-
inu í gær. Beðist er velvirðingar á þvi.
Fjölirúðlar
Þættir þeir um Jónas Jónsson frá
Hriflu, sem veriö hafa á dagskrá
tvær síðustu helgar, voru vel gerðír
frá tæknilegu sjónarmiði séð. En :;
söguskhningi handritshöfundar og
flestra viðmælenda hans var mjög
ábótavant.
Jónas Jónsson var ekki maður
hins nýja íslands, eins og margsagt
var. Öðrunær.Hann varvarð-
veislusinni, sem snerist öndverður
við þéttbýlisþróun og eflingu út-
gerðar og verslunar og kallaði okk-
ur :borgarbúa ótíndan Grímsbý-
lýð.
Hann var fuhtrúi hnignandi at-
vinnugreinar, liins gamla íslands.
Þaökomekkiheldur skýrt fram í
þessum þáttum, hvernig Jónas
beítti ákæmvaldi sínu sem dóms-
málaráöherra, til dæmis gegn Jó-
hannesi Jóhannessyni bæjarfógeta
og Magnúsi Guömundssyni, eftir-
manni sínum f stöðu dómsmálaráö-
herra.
Þá láðist höfundi handrits að geta
þess (og hefur eflaust ekki vitað
það), aö tveir þingmenn Framsókn-
arflokksins áttu frumkvæði að
frægri heimsókn Helga Tómassonar
geðlæknis til Jónasar í febrúar 1930,
en Sjálfstæöisflokkurinn kom þar
hvergi nærrí.
Hermann Jónasson hafði lög að
mæla, er hann sagði siöar víð Jón-
asrÞúkannt að skrifa, enekkiað
sljórna.
Hannes Hólmsteinn Gissurarson