Dagblaðið Vísir - DV - 03.05.1990, Blaðsíða 9

FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 1990.
9
Utlönd
Aukinn þungi í sjálfstæðisbaráttunni við Eystrasalt:
Bhutfto HBbúin til viðræðna um Kasmír
Lettar undirbúa
fullveldisbaráttu
Þjóðarfylking Lettlands segist reiðubúin til að hefja undirbúning að sjálf-
Stæði. Símamynd Reuter
Aukinrt þungi’ hefur nú færst í
sjálfstæðisbaráttuna við Eystrasalt.
Litháar fóru í gær fram á stuðning
Vesturlanda í deilum sínum við
Moskvuvaldið og í nágrannalýðveld-
inu Lettlandi segjast aðskilnaöar-
sinnar reiðubúnir að hefja undirbún-
ing að sjálfstæði. Þjóðaifylking Lett-
lands segist hafa tryggt sér nægan
stuðning á þingi fyrir sjálfstæðisyfir-
lýsingu. Þó er talið að þeir muni fara
sér hægar en Litháar sem lýstu yfir
tafarlausu og skilyrðislausu fuUveldi
þann 11. mars. Þeir eiga nú í efna-
hagslegu stríði við stjórnvöld í
Moskvu.
í dag ganga lettneskir þingmenn til
kosninga um að endurvekja stjórnar-
skrá Lettlands eins og hún var áöur
en lýðveldið var nauöugt innlimað
inn í Sovétríkin fyrir fimmtíu árum,
að því er talsmaður Þjóðfylkingar
Letta segir. Eystrasaltsríkin þrjú
voru sjálfstæð ríki á millistríðsárun-
um. Fulltrúi Þjóðfylkingarinnar seg-
ir að stjórnarskráin verði lögð til
grundvaUar samningaviðræðum við
stjómvöld í Moskvu. En hann sagði
einnig að til að varna þess að til
deilna komi muni Lettar ekki lýsa
yfir tafarlausu sjálfstæði.
Þjóðfylkingin hefur ekki tvo þriðju
meirihluta á lettneska þinginu en
segist fuUviss um að hafa stuðning
tveggja þriðju þingmanna eins og
þarf til að sjálfstæðisyfirlýsingin fái
gildi. Búast má við að Lettar sam-
þykki sjálfstæði í áfongum á svipað-
an hátt og Eistlendingar. Samkvæmt
niðurstöðum skoðanakannana vill
meirihluta Letta sjálfstæði.
í Litháen hvatti Landsbergis forseti
Frakka og Vestur-Þjóðverja tU að
leggja að Sovétmönnum að hefja
samningaviðræður við Litháa sem
og að hafa mUUgöngu um sUkar við-
ræður. Landsbergis sagði þjóð sina
reiðubúna tU að frysta framkvæmd
þeirra laga sem sett hafa verið í Lit-
háan frá fullveldisyfirlýsingunni en
ítrekaði að ekki kæmi til tals að falla
frá henni.
Reuter
Pakistanar neita að þeir útvegi Kasmírbúum vopn, en myndin er tekin
i þjálfunarbúðum stutt frá höfuðborg Pakistans.
Sfmamynd Reuter
Forsætisráðherra Pakistans, Benazir Bhutto, sagði í gær að hún væri
tUbúin tU aö ræða við ráðamenn á Indlandi um framtíð Kasmírhéraðs
en hún viðraði jafnframt þá skoðun Pakistana að Indveijar væru að neita
indverskum íbúum Kasmír um sjálfsákvörðunarrétt. Hún neitaði að Pak-
istanar væru að hella oliu á eldinn með því aö láta byltingarmenn í hérað-
inu fá vopn.
Rúmlega 300 manns haík látist frá því í janúar eftir að bardagar brut-
ust út. Indland og Pakistan hafa tvisvar farið í stríð út af Kasmírhéraði,
en íbúar héraðsins sem eru flestir múhameðstrúar, vUja annaðhvort sjálf-
stæði þess eða sameinast Pakistan.
Pettersson fær skaðabætur
Svunn Christer Petterson, sem sat inni í 11 mánuði fyrir moröið á Olof
Palme, forsætisráðherra Svía, mun fá 300.000 sænskar krónur í skaðabæt-
ur. Petterson sem er eiturlyfjaneitandi, drykkjusjúklingur og þjófur hafði
farið fram á 2 milljónir sænskra króna en saksóknarinn Hans Stark seg-
ir að Petterson hafi ekki þjáðst eins mikið og hann lætur af láta og því
séu kröfur hans út í hött.
Ame Líljeros, lögfræðingur Pettersson, segir að saksóknarinn hefði átt
að vera mun rausnalegri því skjólstæðingur hans hefði verið undir miklu
álagi og myndi bera þess merki tU æviloka.
F.W. de Klerk, forseti Suður-Afriku, og blökkumannaleiðtoginn Nelson Mandela, eru í forsvari samninganefnda
suður-afriskra stjórnvalda og Afríska þjóðarráðsins i undirbúningsviðræðum fyrir formlegar friðarviðræður.
Símamynd Reuter
Viðræður hafnar í Suður-Afríku:
Söguleg stund
Afriska þjoðarráðið og stjóm hvíta
minnihlutans í Suður-Afríku hófu í
gær undirbúningsviðræður fyrir
formlegar friðarviðræður sem miða
eiga að auknum pólitískum réttind-
um handa blökkumönnum í landinu.
Á fundinum í gær samþykktu deilu-
aðilar dagskrá fyrir viðræðurnar í
dag og á morgun og munu ræða
helstu ágreiningsmál sem standa í
vegi formlegra viðræðna. Klerk, for-
seti Suður-Afríku, samþykkti að
hitta aö máli leiðtoga blökkumanna
og vinna að undirbúningi nýrrar
stjórnarskrár-er myndi-veita tutt-ugu -
og sjö milljónum blökkumanna í
landinu pólitísk réttindi til jafns við
þau sem fimm milljónir hvítra
manna í Suður-Afríku njóta. Þá sam-
þykktu deiluaðilar að ræða m.a. um
málefni pólitískra fanga, neyðarlögin
sem veriö hafa í gildi í S-Afríku í
þrjú ár sem og vopnaða baráttu Af-
ríska þjóðarráðsins gegn yfirráðum
hvíta minnihlutans.
Þrátt fyrir að defiuaðilar hafa sest
að samningaborðinu er ljóst að enn
er djúp gjá mfili afstöðu þeirra. Af-
ríska þfóðárráÓið 'segist ekki geta
- fiafið-'formlegar-samningaviöræður
við stjórnvöld fyrr en þaö nýtur sama
pólitíska frelsisins og stjórnarflokk-
urinn. Þvi svaraði forsetinn á þá lund
að það yrði erfiðleikum háð fyrir
stjórnvöld að sitja við samningaborð
„undir byssum hers Afríska þjóðar-
ráðsins".
Fundurinn í gær var sá fyrsti sem
stjórnvöld í Suður-Afríku eiga með
Afríska þjóðarráðinu í þrjátíu ár en
stutt er síðan starfsemi þess var
bönnuð.
Samkomulag um myntsameiningu
Stjómum Vestur- og Austur-Þýskalands hefur loks tekist að ná sam-
koraulagi um myntsameiningu ríkjanna sem tekur gildi í júlí. Samkorau-
lagið felur í sér að launagreiðslum, ellilífeyri og húsaleígu verður skipt
á genginu eitt austur-þýskt mark á móti einu vestur-þýsku en skuldum
fyrirtækja og öörum fjárhæðum verður skípt á genginu tvö austur-þýsk
fýrir eitt vestur-þýskt.
Viðskiptafræöingar og valdamiklir bankastjórar í Vestur-Þýskalandi
óttast nú að hið mikla peningaflæði frá Bonn muni auka verðbólguna í
Vestur-Þýskalandi sem er er nú ein lægsta í Evrópu.
Þjófur nær 300 milljónum punda
Þjófur náði í gær að ræna sem nemur 300 milljónum punda I verð-
bréfum frá sendli á götu í London. Englandsbanki hefur þó sagt að glæpur-
inn muni aldrei borga sig og varaði strax verðbréfafyrirtæki við þeim
bréfum sem stolið var en þau voru öll skráð.
Verðbréfin, sem eru aðallega notuð í viðskiptum banka og verðbréfa-
sala, var stolið þegar sendill var fótgangandi á leið með þau til annarrar
stofnunar en algengt er að þannig séu bréfin flutt á milli í fjármálaliverf
inu í London. Englandsbanki hefur þó í hyggu að innleiða kerfi sem bindi
enda á ferðir sendlanna með slík verðmætil.
Lýðrædisgyðjan fer frá Singapore
m
Lýðræðisgyðjan, útvarpsskipið sem ytirvöld i Kina segja að sé aðeins
partur i áætlun Öl að steypa stjórninni í Peking a< stóli, lagði úr höfn í
Singapore i dag.
Þeir sem standa að skipinu héldu að þeir gætu endurnýjað birgðir í
Hong Kong áður en þeir sigldu inn á alþjóóleg hafsvæði hjá Taiwan
þar sem ætlunin er að útvarpa gagn-kommúniskum áróðri til Kina en
stjórnvöld i Hong Kong neituðu beiðni þeirra.
Símamynd Reuter