Dagblaðið Vísir - DV - 17.07.1990, Side 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚLÍ 1990.
Fréttir
DV
Svavar Gestsson um fomleifarannsóknir útlendinga:
Aðalatriði hver hafi
forræði yf ir rannsóknunum
„Þaö er mesti misskilningur aö
þetta mál lykti af innilokunarstefnu
eöa slíku. Aðalatriðið er hver eigi að
hafa íorræði ylir fomleifarannsókn-
um á íslandi. Eigum við að hafa það
eða einhverjir aðrir. í sjálfu sér er
þetta því ekki deila um hvort útlend-
ingar rannsaki hér hluti eða ekki.
Deilan snýst um það hvort við fylgj-
umst meö þeim rannsóknum sem hér
fara fram og hvort við höfum upplýs-
ingar um það sem kemur út úr
þeim,“ sagði Svavar Gestsson
menntamálaráðherra í samtali við
DV.
Harðar deilur hafa sprottið upp um
hvort veita eigi bandaríska fornleifa-
fræðingnum Thomas McGovern
leyfi til að stunda beinarannsóknir
hér á landi. Meirihluti fornleifa-
nefndar hafði samþykkt að veita
McGovern leyfið en formaður nefnd-
arinnar, Sveinbjörn Rafnsson, neit-
aði að skrifa undir leyfisveitinguna
og vísaði málinu til Þjóðminjaráðs,
þar sem hann sjálfur á sæti. Þar var
síöan úrskurðað aö McGovern hlyti
ekki leyfið þar sem hann uppfyllti
ekki það skilyrði nefndarinnar að
kunna góð skil á íslensku og ís-
lenskri menningarsögu. Fornleifa-
nefnd fundaði síöan aftur um máliö
og komst að sömmu niðurstöðu og
áður. Þar sem formaður neitaði enn
að skrifa undir leyfisveitingu var
samþykkt aö senda máhð til úr-
skurðar menntamálaráðuneytisins.
Svavar sagði aö ráðuneytið hefði
fengið skjöl málsins í hendur í gær-
morgun og byijað væri að vinna úr
þeim. Væri niðurstöðu að vænta í
vikunni.
„í raun og veru er prófmál á ferð-
inni. Ný þjóðminjalög eru að taka
gildi og það tekur tíma að átta sig á
hvaða áhrif þau hafa. Menn virðast
ekki hafa áttað sig nægilega á að
þessar nýju reglur verður að virða.
Nú vilja menn hins vegar láta reyna
á lögin.“
Svavar sagöi að Thomas McGovem
sem slíkur væri algert aukaatriði í
málinu.
-hlh
ísaúörður:
Gamla kirkjan varðveitt
- efht veröur til samkeppni um hönnun nýrrar kirkju og safnaðarheimllis
Hlynnr Þór Magnússon, DV, ísafirði:
Sóknarnefnd ísafjarðar hefur sam-
þykkt að efna til samkeppni um
hönnun kirkju og safnaðarheimilis á
lóðum safnaðarins á horni Sólgötu
og Hafnarstrætis, þar sem gamla
kirkjan og gamla safnaðarheimihð
standa nú. Jafnframt samþykkti
nefndin endurskoðuð drög að bygg-
ingarforsögn kirkju og safnaðar-
heimihs.
Varðandi gömlu kirkjuna koma
tveir kostir til áhta: Annaðhvort
verður hún endurbyggð á nýjum stað
ellegar tekin niður og viðimir settir
í geymslu. Sóknarnefnd telur að það
sé í valdi húsafriðunarnefndar hvorn
þessara kosta skuli taka, en lóðina
þarf að rýma fyrir 1. maí 1991 þegar
framkvæmdir við nýbygginguna
eiga aö heíjast.
Isaíjarðarkirkja skemmdist mjög í
eldi fyrir þremur árum. Talið var aö
kveikt heíði verið í henni af ásettu
ráði en það hefur aldrei verið upp-
lýst. Deilur risu síðan um þaö hvort
gert skyldi við kirkjuna eða ekki.
Hönnuð var ný kirkja ásamt safnað-
arheimih sem átti að rísa á uppfyh-
ingunni framan við nýja Fjórðungs-
sjúkrahúsið en söfnuöurinn afsagði
Kirkjan á ísafirði sem skemmdist mjög í eldi fyrir þremur árum. DV-mynd EJ
þann stað síðan í almennri kosningu. miklum meirihluta að reisa skyldi
I vor var aftur á móti samþykkt með nýja kirkju á grunni hinnar gömlu.
Umferöarslys:
Færri alvarieg
meiðsl í ár
Talsvert færri hafa slasast alvar-
lega í umferðarslysum hérlendis
það sem af er þessu ári samanborið
við sama tíma í fyrra. í ár hafa 82
einstaklingar orðið fyrir alvarleg-
um meiðslum en á fyrstu sex mán-
uöum ársins 1989 höíðu 125 ein-
staklingar meiðst alvarlega í um-
ferðarslysum.
Svipaður fiöldi banaslysa hefur
átt sér stað það sem af er þessu ári
og á sama tíma á síðasta ári, en frá
áramótum nú hafa 13 manns látist.
Flestir hafa látið lífið í umferðar-
slysum í Árnessýslu, 6 manns, og
4 í Húnavatnssýslu.
Mun meira hefur orðið um slys á
ungu fólki á aldrinum 17-20 ára á
þessu ári en fyrstu G mánuði síðast-
hðins árs.
Hugsanleg skýring á fækkun al-
varlegra meiðsla í umferðarslysum
frá í fyrra er að talsvert hærra hlut-
fall þeirra sem slasast hafa í ár
hafa notað öryggisbúnað.
-RóG
Söfnun vegna vinnuslyss
Nú er farin af stað söfnun th
styrktar fiölskyldu mannsins sem
lenti í vinnuslysinu á bænum Kverná
við Grundarfiörö síðastliðinn
fimmtudag.
Maðurinn, Ragnar R. Jóhannsson,
bóndi á Kverná, missti vinstri hönd-
ina fyrir ofan olnboga þegar hann
festi hana í drifskafti á dráttarvél.
Að sögn Guðfinnu Jóhannsdóttur,
konu Ragnars, er hðan hans eftir
atvikum góð og er hann þegar kom-
inn á fætur.
Ragnar og Guðfinna eiga fiögur
börn. Sex ára, þriggja ára og þriggja
mánaða gamla tvíbura.
Þeim sem vilja leggja fiölskyldunni
liö er bent á að opnaður hefur verið
reikningur númer 1714 í Samvinnu-
bankanum í Grundarfirði.
BÓl
I dag mælir Dagfari
Það er einkennilegt með pólitíkina.
Þar má aldrei segja satt, hvað þá
að menn segi hug sinn, öðruvísi en
aht fari í bál og brand. Stjórn-
málamenn geta farið með hálf-
kveðnar vísur. Þeir geta logið upp
í opið geðið á kjósendum og enginn
gerir neitt. En þegar einhverjum
pólitíkusnum ratast satt á munn
ætlar allt vitlaust aö verða.
Þannig fór fyrir viðskiptaráö-
herranum breska sem fyrir ein-
hvern misskilning sagði það sem
honum finnst um Þjóðveija. Ridley
heitir hann, þessi ógæfusami
stjórnmálamaöur sem lét glepjast
til að segja sannleikann. Hann
sagði aö Þjóðverjar væru að taka
völdin í Evrópu, hann sagði að
Frakkar væru eins og kjölturakkar
í höndunumn á þeim þýsku. Hann
varaði landa sína, Breta, við því að
gefast upp fyrir Þjóðveijum þegar
þeír væru orðnir sameinaöir á nýj-
an leik og sölsuðu undir sig yfirráð
í heiminum. Það er alveg eins hægt
að afsala sér forræði í hendur Hitl-
er, sagði Ridley.
Það kemur í ljós að Ridley karl-
inn talar ekki aðeins fyrir sína
hönd. Hann talar fyrir hönd stórs
hluta bresku þjóðarinnar sem er
sama sinnis samkvæmt skoðana-
Satt skal kyrrt liggja
könnunum. Ridley er að. lýsa ótta
Breta og þorir að koma til dyranna
eins og hann er klæddur. En þetta
má ekki í stjórnmálunum. Það má
ekki segja sannleikann. Það er ljótt
að tala hla um Þjóðveija og það
má ekki móðga Frakka. Thatcher
reyndi í fyrstu að halda hlífiskhdi
yfir ráðherranum sínum og kolleg-
ar hans í þinginu gáfu það í skyn
að Ridley hefði verið fullur þegar
viðtahð fór fram. En allt koma fyr-
ir ekki. Ridley mátti taka pokann
sinn.
Það var svo eftir öðru að Verka-
mannaflokkurinn með Kinnock í
broddi fylkingar tók undir hræsn-
issönginn gegn Ridley og krafðist
afsagnar hans. Sjálfskipaðir full-
trúar verkamannanna og alþýð-
unnar í Bretlandi gátu auðvitað
ekki á sér setið til að sparka í ráð-
herrann, enda þótt hann hefði þau
ummæh uppi sem allur þorri Breta
vhdi sagt hafa. Það varð að bakka
Þjóðveijana upp th að koma höggi
á einn íhaldsmann.
Nú má vel vera að Ridley hafi
verið fuhur þegar hann lét Þjóð-
veijana hafa það. Þaö má vel vera
að blaðamaðurinn hafi lagt honum
orð í munn. En hinu verður ekki
mótmælt að öh Evrópa óttast upp-
gang Þjóðverja um þessar mundir
og hefur áhyggjur af aumingjaskap
annarra Evrópuþjóða gagnvart
yfirráöum Þjóðveija. Síðast þegar
Þjóðveijar skipulögðu útþenslu
þýska ríkisins beittu þeir skrið-
drekum og leifturstríði á vígvelUn-
um. Þeir voru þá svo óheppnir að
hafa hálfbijálaðan mann th að
stjóma þessum vígbúnaði. En þótt
sagnfræðingar og skriftafeöur hafi
kastað öllum sínum syndum á bak
við Hitler þá mega menn ekki
gleyma því að Hitler var ekki einn
og hefði aldrei komist með landa-
mæri Þýskalands th Moskvu ann-
ars vegar og TripoU hins vegar
nema vegna þess að þýska þjóðin
stóð með honum.
Nú hafa þeir skynsamari menn
við stjórnvöUnn sem sjá og skilja
að vígbúnaður og vopnavald er
óþarfi. Evrópa liggur hundflöt fyrir
þeim í efnahagslegum og póUtísk-
um skilningi. A sínum tíma var það
aðeins einn maður í Bretlandi sem
varaði við yfirgangi Þriðja ríkis
Hitlers. Það var Winston Churchhl
sem talaði fyrir daufum eyrum þeg-
ar hann sagði að England svæfi.
Honum var sparkað út í ystu myrk-
ur þangað til allt var um seinan.
Svo virðist sem sagan sé að end-
urtaka sig. Ridley þorir að segja
sannleikann um Þjóðveijana og
hunum er samstundis sparkað.
Kannske var hann fullur. Það var
Churchhl líka. Kannske það þurfi
fulla menn til að hafa hugrekki til
aö segja satt.
Ef menn ætla að halda lífi í póht-
ík eiga þeir að þegja eða í besta
falh að tala sér þvert um geð. Þetta
kunna íslenskir stjómmálamenn,
enda halda þeir lengst lífi í póUtík-
inni sem kunna að þegja þunnu
hljóði þegar sannleikurinn er ann-
ars vegar. En það er ekki eins vist
aö þjóðirnar og kjósendumir og
fullveldi ríkjanna haldi lengi lífi ef
og meðan sú stefna er ráðandi að
reka hvem þann úr embætti sem
opnar á sér túlann th að segja hug
sinn, fullur eða ófullur.
Dagfari