Dagblaðið Vísir - DV - 17.07.1990, Blaðsíða 28

28
ÞRIÐJUDAGÚR 17. JÚLÍ 1990.
Menning
Fréttir
Dráttlist
frá Búlgaríu
Þar til fyrir stuttu var Búlgaría tiltölulega lokað
land í myndlistarlegum skilningi. Myndverk eftir búlg-
arska listamenn voru sjaldséð utan landsins nema þá
á alþjóðlegum graflksýningum sem stjómendur menn-
ingarmála í Búlgaríu höfðu lagt blessun sína yfir. Hér
undanskil ég að sjálfsögðu búlgarska útlaga eins og
Chrysto.
Að gamni mínu fletti ég gömlum sýningarskrám frá
aðskiljanlegum grafíkbíennölum og tríennölum og
skoðaði framlag Búlgara. Þar ber auðvitað mest á
veikum með raunsæislegu yfirbragði sem þó eru ekki
öll þar sem þau era séð. Inni í þeim er oft að finna
ýmislegt sem ekki gengur alveg upp, sérkennilegar
hræringar dauðra hluta, lúmskan útúrsnúning á
venjubundnum samskiptum fólks og tilfæringum með
rými sem ekki eru alveg samkvæmt reglunum.
Ég hef sjálfsagt ekki verið einn um að flokka þessa
útúrdúra búlgarskra listamanna undir súrrealisma
og út af fyrir sig er sú flokkun ekki alveg út í hött.
Ótrygg veröld
í seinni tíð hefur hins vegar læðst aö mér sá grunur
að þama hafi í raun verið um að ræða nokkurs konar
andóf listamanna, meðvitaða eða ómeðvitaða tilburði
til að sýna fram á ótrygga undirstöðu þess þjóðfélags-
skipulags sem þeir bjuggu við.
Mér datt þetta sísóna í hug þegar ég skoðaði htla
sýningu á pennateikningum eftir búlgarska lista-
manninn Jordan Sourtchev sem nú stendur yfir á
neðri hæð Hafnarborgar í Hafnarflrði.
MyndHst
Aðalsteinn Ingólfsson
I teikningum hans fer nefnilega saman fágætlega
nákvæm úthstun á veruleika hlutanna og markviss
viðleitni til að grafa undan þessum sama veruleika.
Þó virðist myndveröld Sourtchves ekki vera framleng-
ing á „hinu opinbera" heldur einkaleg og uppfuh með
skáldskaparlegri launhelgi sem vörðuð er ýmislegum
myndlyklum og leiðarhnoðum, logandi bátum, logandi
tijám og öðru sem er fyrir ofan „venjulegan" skilning.
Endurreisn í andlitsmyndum
En ekki fer á milh máia næstum „endurreisnarleg"
virðing Sourtchevs fyrir mannlegri ásjónu. Andhts-
myndir hans eru eins og viðkvæmar helgimyndir,
varla af þessum heimi en hafa þó til að bera sálfræði-
lega áleitni. Og fyrst minnst er á helgimyndir þá eru
einnig á sýningu Sourtchevs myndlýsingar úr Bibl-
íunni þar sem skreytihst hinnar austrænu kirkjudehd-
ar er notuð til áhersluauka.
Það er óneitanlega fengur að því aö fá hingað snjall-
an teiknara úr fjarlægum menningargeira eins og
Búlgaríu. í thefni sýningarinnar hefur Sourtchev
raunar gerft sér ferð hingað th lands. Er þetta í fyrsta
sinn sem hann ferðast utan Búlgaríu. AI
Andlát
Elín Tómasdóttir andaðist á Drop-
laugarstöðum 15. júlí 1990.
Jóhannes Kristinsson skipstjóri,
Bröttugötu 9, Vestmannaeyjum, lést
á heimili sínu aðfaranótt 14. júlí.
Halldór Vigfússon rafvirkjameistari,
Smiðjuvegi 19, Kópavogi, andaðist í
Borgarspítalanum 15. júh.
Guðbjörg Guðmundsdóttir frá Seyð-
isílrði, Austurgerði 10, Reykjavík,
andaðist á Hrafnistu, Reykjavík, 13.
júlí.
Ásgeir E. Jóhannesson pípulagn-
ingameistari, Seljalandsvegi 18,
ísafirði, andaðist laugardaginn 14.
júlí.
Jón Sigurjónsson frá Bláfeldi, Kapla-
skjólsvegi 27, andaðist laugardaginn
14. júh.
Jarðarfarir
Guðrún Þ. Guðjónsdóttir andaðist á
dvalarheimilinu Ási, Hveragerði, 4.
júlí sl. Jarðarfórin hefur farið fram
í kyrrþey.
Guðný Þorvaldsdóttir, Hrafnaghs
stræti 33, Akureyri, sem lést í Fjórð
ungssjúkrahúsinu á Akureyri 11
júlí, verður jarðsungin frá Háteigs
kirkju fimmtudaginn 19. júlí kl. 13.30.
Ásberg Sigurðsson, fyrrverandi
borgarfógeti, Aragötu 7, Reykjavík,
sem lést í Landspítalanum 14. júh
verður jarðsunginn frá Dómkirkj
unni fóstudaginn 20. júlí kl. 13.30.
Guðrún Oddsdóttir, Hjallalandi 1,
Reykjavík, lést 9. júlí. Utför hennar
fer fram frá Bústaðakirkju miðviku-
daginn 18. júlí kl. 13.30.
Útfor Páls H. Jónssonar frá Laugum
verður gerð frá Húsavíkurkirkju
fóstudaginn 20. júlí kl. 14.
Hansina Anna Jónsdóttir frá Keis-
bakka verður jarðsungin frá Breiða-
bólstaðarkirkju á Skógarströnd
fimmtudaginn 19. júlí kl. 14.
örn Arndal Eðvarðsson, Silfurgötu
46, Stykkishólmi, sem lést 14. júh sl.,
verður jarðsunginn frá Akranes-
kirkju fimmtudaginn 19. júh kl. 14.
Tapað fundið
Símtól tapaðist
Símtól tapaðist á götu í Garðabæ 12. júlí
sl. Finnandi vinsanilegast hringi í síma
656350.
Tilkyimingar
Menningarsamtök Sunn-
lendinga stofnuð
Menningarsamtök Sunnlendinga
Mensa, voru stofnuð í Skálholti laugar-
daginn 9. júní. Samtökunum er ætlað að
vera vettvangm- um listir og þau fræði
sem tengjast sunnlenskri menningu. Að-
alfundur kaus hina fyrstu stjórn samtak-
anna: Hanna María Pétursdóttir, Skál-
holti, formaður, Ásmundur Sverrir Páls-
son, Selfossi, Guðmundur Óli Sigurgeirs-
son, Kirkjubæjarklaustri, Ingunn Jens-
dóttir, Hvolsvelli, og Rannveig Pálsdóttir,
Laugarvatni. Varastjórnarmenn eru
Gyða Guðmundsdóttir, Flóa, Drífa Hjart-
ardóttir, Rangárvallahr., Margrét Gunn-
arsdóttir, Hveragerði, Þórður Grétar
Ámason, Selfossi og Vilhjálmur Eyjólfs-
son, Skaftártunguhreppi. Stærsta verk-
efni Mensa á næstunni er að undirbúa
M-hátíð 1991 í samvinnu við mennta-
málaráðuneytið. Tvær sýningar eru
haldnar í tengslum við stofnun Mensa,
bókasýning í Héraðs- og bæjarbókasafh-
inu á Selfossi og málverkasýning Gunn-
ars Amar í Skálholtsskóla.
Minningargjöf um
Sverri Magnússon
Hinn 22. júni sl. lést Sverrir Magnússon,
fyrrum apótekari í Hafnarfirði, rúmlega
áttræður. Á löngum starfsferli skildi
hann eftir sig spor á flestum sviðum ís-
lenskrar lyíjafræði og var jafnan at-
kvæðamikill. Meðal annars var hann
einn af frumkvöðlum að stofnun
Parmaco hf., innkaupasambands apótek-
ara, og síðar að stofnun lyfjaverksmiðj-
unnar Delta hf. og sat lengi í stjóm beggja
þessara fyrirtækja. Sögu lyfiafræðinnar
sýndi hann ávallt mikinn áhuga og var
í stjóm íslenska lyfjafræðisafnsins frá
upphafi til dauðadags og atkvæðamikill
þar sem annars staðar. Vel má fullyrða
að án hans áhuga og fulltingis væri bygg-
ing Lyfjafræðisafnsins ekki komin svo
vel á veg sem raun er. Því er þess minnst
nú að hinn 12. júlí sl. færðu stjómir
Pharmaco hf. og Deltu hf. Lyfjafræðisafn-
inu minningargjöf um Sverri Magnús-
son, samtals eina og hálfa milljón króna,
er nota skal til áframhaldandi uppbygg-
ingu safnsins. Þessi minningargjöf er
bæði verulegur styrkur til þess að halda
áfram byggingu safnsins í Nesi og hvatn-
ing til þess að vinna áfram í anda Sverr-
is Magnússonar.
Næmniþjálfun
Fjögurra daga reynsla - námskeiðsferð.
Námskeið þetta mim byggjast á því að
efla athygli þátttakenda á eigin reynslu
hér og nú og á kraftmiklum stöðum úti
í náttúrunni, t.d. Snæfellsjökli. Einnig
verður leitast við að benda þátttakendum
á atriði sem eflt geta hæfni þeirra til ná-
inna samskipta. Framkvæmd nám-
skeiðsins fer að nokkru eftir samsetningu
hópsins og veðri. í grófum dráttum hitt-
ist hópurinn fimmtudagskvöldiö 19. júli
í Reykjavík þar sem fer fram kynning og
greiðsla þátttökugjalds. Leiðbeinendur
eru Leifúr Lopoldsson „vökumiðill" og
Guðríður Ebba Pálsdóttir. Hún hefur
mjög sterka sjáandahæfileika og vaxandi
lækningahæfúeika. Bæði hafa þau hlotið
þjálfun hjá dulrænum gestaltleiðbein-
anda að nafni John W. Alden en hann
hefur komið reglulega hingað til lands í
u.þ.b. tvö ár. Námskeiðsferðin verður
dagana 20.-24. júlí. Þátttökugjald er 9.500
kr. og er miðað við að greitt sé fyrir 20.
júli. Staðfestingargjald er 2000 kr. Upp-
lýsingar og skráning fer fram í síma
623211.
Sýningar
Gunnar Örn sýnir
í Skálholtsskóla
í tengslum við stofnfúnd Menningarsam-
taka Sunnlendinga, 9. júrú, var opnuð
sýning Gunnar Arnar Gunnarssonar í
húsakynnum Skálholtsskóla. Gunnar
Öm sýnir 33 myndir og nefnir sýninguna
„Sumar í Skálholti". Myndimar em nýj-
ar og hafa ekki verið sýndar áður, utan
ein sem var sýnd á Feneyjabiennalnum
1988. Allar myndimar em til sölu. Sýn-
ingin er opin almenningi í júlí allan dag-
inn og í ágúst kl. 13-17.
Krossanesverksmiðjan:
Stefnt á mót-
töku loðnu
á haustvertíð
„Þaö var tekin um þaö ákvöröun
á hluthafafundi í gær að halda
áfram framkvæmdum viö Krossa-
nesverksmiðjuna sem miðast viö
það aö hún geti tekið á móti loðnu
á haustvertíð. Þó er gert ráð fyrir
að framkvæmdin verði töluvert
minni í sniðum en gert var ráð fyr-
ir í fyrri áætlunum. Nýr tækjabún-
aður, sem átti að kaupa og setja í
verksmiðjuna, verður ekki keyptur
heldur verður verksmiðjan byggð
upp á þeim búnaði sem við eigum.
Við teljum að fyrirtækinu sé betur
borgið og hafi meiri framtíðar-
möguleika með að halda áfram
þannig,“ sagði Sigurður J. Sigurðs-
son, formaður bæjarráðs Akur-
eyrarbæjar, í samtali við DV en
Ákureyrarbær er langstærsti hlut-
hafi í Krossanesi hf. Þar með era
kauptilboð Síldarverksmiðja ríkis-
ins, sem legið hefur fyrir frá í síð-
ustu viku, á vélum og búnaði verk-
smiðjunnar úr sögunni.
„Mönnum sýnist að þama geti
verið um hagstæða rekstrarein-
ingu að ræða sem geti gengið. Við
getum látið verksmiðjuna greiða
niður skuldir fyrirtækisins og
haldið uppi framleiðslu og atvinnu
með þokkalegu móti.“
Miðað við upphaflegar. áætlanir
þurfti að minnsta kosti 60-70 þús-
und tonn af hráefni árlega tíl að
standa undir rekstrinum. Til að
standa undir rekstri verksmiðju af
þeirri stærð sem nú hefur verið
ákveðið að starfrækja er gert ráð
fyrir að þurfi ekki nema 20-30 þús-
und tonn af hráefni á ári.
21. júní birti DV frétt um að
kostnaður við uppbyggingu
Krossanesverksmiðjunnar væri
kominn um 60 milljónir fram úr
áætlunum. Með óbreyttu fram-
haldi stefndi í aö verksmiðjan yrði
ein skuldugusta loðnubræðsla
landsins en verksmiðjan skuldaði
um 700 milljónir við áramót. Þar
að auki efuðust menn um að verk-
smiðjan gæti tekið til starfa fyrir
áramót. Var því kannað hvað kost-
aði að leggja verksmiðjuna niður
og viðræður við SR um sölu tækja
hófust. -hlh
Þessa dagana verða hafnsögumenn á Höfn að notast við lítinn gúmbát við
störf sín þar sem Björgvin, bátur björgunarsveitarinnar, bilaði en hann
hefur verið lóðsbátur i sumar. Hér eru þeir Guttormur Rafnkelsson hafnar-
vörður og Ólafur Einarsson hafnsögumaður að huga að breytingunni við
ósinn og að innsiglingamerkjum á Austurfjörum. Þar hafa orðið miklar
breytingar á skömmum tíma. DV-mynd Ragnar Imsland
Ísaíjörður:
Velti á öðrum degi
Ungur maður, sem hafði haft bíl-
próf aðeins í einn dag, velti bíl sínum
á Sindragötu á ísafirði í gærkvöld.
Bílstjórinn missti stjórn á bílnum
með þessum afleiðingum. Ekki urðu
slys á fólki en bílhnn er talsvert
skemmdur.
Fjölmidlar
Hljómþýður jass
Það er vandaverk að fylgjast með
öllu því sem fram fer í fjölmiðlum
og oft er takmarkaður tími til slíks.
Og þar fyrir utan vantar stundum
áhugann þar sem efni þaö sem boð-
iö er upp á gefur ekki tilefni til að
eyöa sfnum dýrmætu frístundum í
það.
Það vill þó brenna við aö ákveðið
sjónvarps- eða útvarpsefni vekur
athygli manns. í gær átti Stöð 2 til
dæmis góðan sprett þegar sýndur
var nærri klukkustundar langur
jassþáttur.
Orðabók menningarsjóös skil-
greinir jass sem tónlist upprunna
frá trúar- og vinnusöngvum banda-
rískra negra, með sterkri hrynj-
andl og frelsi i flutningi.
Var þátturinn góð tilbreyting og
sérstaklega skemmtilegur. Það
skýtur nefnilega stundum þeirri
hugsun gegnum hugann að sjón-
varpsefnið, sem boðið er upp á, sé
oft á tíöum einhæft og lítt
vert. Það er gott aö fá frí frá enda-
lausum sápuóperam og amerísk-
um draumum.
Það sem á eftír kom var ekki síö-
ur merkiiegt en kannski ekki eins
skemmtilegt. Fjalakötturinn bauö
upp á japanska ást. Vakti það for-
vitni mína hvort hún væri frá-
brugðin evrópskri ást og komst ég
að þeirri niðurstöðu að svo væri
ekki. Hins vegar áttaöi ég mig á því
aö þaö hlyti að vera erfltt að vera
í giftingarhugleiöingum í Japan. Á
meðan á sýningu myndarinnar
stóð var ég samt ekki viss hvort
þarna var um að ræða austurlensk-
an húmor eða hvort ástarfundirnir
japönsku væru bara svona frara-
andi.
Aðrir dagskrárliðir ljósvaka-
miölanna fóra fyrir ofan garö og
neðan meðan fylgst var meö þess-
um tveimur. Fréttir lætur maður
þó aldreijfram hjá sér fara.
-Telma L. Tómasson