Dagblaðið Vísir - DV - 01.09.1990, Blaðsíða 3

LAUGARDAGUR 1. SEPTEMBER 1990.-
3
Fréttir
Lyflakostnaður landsmanna:
Rúmlega 70.000 krónur
á hverja fjjölskyldu
- útgjöld Tryggingastofnunar fara 500 milljónir fram úr áætlun
Það vakti mikla athygli á dögunum
þegar fjármálaráðuneytið birti
greinargerð um ástand og horfur í
ríkisfjármálum 1990. Þar kom fram
að Ríkisendurskoðun áætlar að
kostnaður Tryggingastofnunar
vegna lyfjakostnaðar fari um 500
milljónir fram úr áætlun en áætlunin
hljóðaði upp á rúmlega 2,1 milljarð.
Kostnaður Tryggingastofnunar fer
því nærri 24% fram úr þeim áætlun-
um sem gerðar voru.
Framúrakstur þessi, upp á 500
milljónir, þýðir með öðrum orðum
að hvert mannsbarn í landinu fái um
2000 krónum meira út úr Trygginga-
stofnun en áætlað var eða 8.000 krón-
ur á hverja fjögurra manna fjöl-
skyldu. HeOdarkostnaður Trygg-
ingastofnunar er rúmlega 10.000
krónur á hvert mannsbarn í landinu
eða 40.000 á hverja fjögurra manna
fjölskyldu.
Heildarlyíjakostnaður þjóðarinnar
er þó mun hærri en þessar tölur frá
Tryggingastofnun segja til um. Hjá
Lyfj averðlagsnefnd fengust þær upp-
lýsingar að heildarsala sérlyfja á
heildsöluverði hefði verið 3,6 millj-
arðar í fyrra en þá var kostnaður
Tryggingastofnunar rúmlega 2,1
milljarður. Heildarkostnaðurinn var
því nærri 70% meiri en kostnaður
Tryggingastofnunar. Því má áætla
að heildarlyfjakostnaður í ár nemi
4,4 milljörðum eða rúmlega 70 þús-
und á hverja fjölskyldu.
Guðrún Eyjólfsdóttir hjá Lytja-
verðlagsnefnd segir lyíjakostnað
aukast um 5-12% á fóstu verðlagi
milli ára. Það megi skýra með auk-
inni lyfjanotkun almennt en einnig
sé það vegna sífellt dýrari lyfja á
markaðnum. Lyfjanotkunin aukist
stöðugt og læknar séu duglegir við
að tileinka sér ný og dýr lyf sem
koma á markaðinn.
Skipting lyfjakostnaðar
Lyfjakostnaður skiptist milli sjúkl-
ings og Tryggingastofnunar ríkisins.
Vegna ákveðinna sjúkdóma greiðir
Tryggingastofnunin að fullu þau lyf
sem ávísuð eru á sjúkhnginn. Al-
gengast er þó að sjúklingurinn greiði
fast gjald sem nemur 750 krónum á
hverja afgfeiðslu, en 550 krónur þeg-
ar ávísað er á ódýrustu lyfln sem eru
á svokölluðum „bestukaupahsta“.
EUi- og örorkuUfeyrisþegar greiða
230 krónur fyrir hveija afgreiðslu en
170 krónur ef lyfiö er á „bestukaupa-
listanum". Tryggingastofnun tekur
ekki þátt í kostnaði vegna kaupa á
ákveðnum lyfjum, eins og vítamíni,
getnaðarvarnarlyfjum, megruna-
rlyfjum og lyfjum fil að hætta að
reykja.
„Bestukaupalistinn" var gefinn út
1. febrúar á þessu ári en á þeim lista
eru ódýrustu lyfm af hverri tegund.
Mörg lyf sömu tegundar innihalda
sömu efnin, í sömu hlutfollum og
verka eins en eru hins vegar á mjög
mismunandi veröi. Til þess að ná
fram spamaði og fólk mundi nota sér
þessi ódýrari lyf var því gefinn af-
sláttur ef lyf af „bestukaupahstan-
um“ væru notuð. Afslátturinn virð-
ist ekki hafa verið nægilega mikill
því þeim sparnaði, sem vonast var
eftir, hefur ekki verið náð. Ef þessi
hsti væri almennt notaður mundi
það spara ríkinu stórfé.
Margar ástæður hafa verið nefndar
fyrir gífurlegri lyfjanotkun lands-
manna. Sumir telja að læknar séu
of duglegir við að skrifa út lyf og
skrifi þá oft út of dýr lyf, þ.e. noti
ekki ódýrustu lyfin af þessum
„bestukaupalista". Aha vega hefur
lyfjakostnaður aukist um 5-12% á
milh ára síðustu ár.
Hin síðari ár hefur það færst í vöxt
að apótekarar innrétti læknastofur
og leigi læknum það gegn vægu
verði. Það þarf alls ekki að þýða að
læknum verði lausari höndin við
útskrift lyfseðla en alla vega sjá apó-
tekin sér hag í að hafa lækna í
grenndinni.
Lándlæknir segir að ein af sparn-
aðaraðgerðum spítalanna sé að láta
sjúklinga ná í lyf hjá apótekum í stað
þess að útvega þau á spítulunum eins
og áður var gert í mun ríkari mæh.
Þessi „sparnaður“ kostar ríkið hins
vegar stórfé því álagning apótekanna
leggst þá ofan á. Álagning apótek-
anna er 65% upp að þeim lyfjum sem
kosta 20.000 krónur. Kosti lyf meira
en 20.000 krónur er álagningin 40%
sem leggst ofan á 5000 króna fasta
álagningu.
Sparnaðaraðgerðum ekki
náð
DV hafði samband við Guðmund
Bjarnason heilbrigðisráðherra og
spurði hann út i þennan gífurlega
aukalyfjakostnað. Hann sagði að
með sparnaðaraðgerðum ráðuneyt-
isins hefði verið vonast eftir 300
milljón króna sparnaði. Með lægri
álagningu og veltuafslætti átti að ná
fram 150 milljón króna sparnaði og
með „bestukaupalistanum" átti að
spara aðrar 150 mihjónir. Heild-
Lærbrotnaði á golfvellinum
Helgi Jónsson, DV, Ólafsfiröi:
Ungur maður lentí undir dráttarvél
á golfvehinum á Ólafsfirði í gær og
var fluttur með sjúkrabíl á Fjórð-
ungssjúkrahúsið á Akureyri. Hann
lærbrotnaði og hlaut einnig meiðsli
á mjöðm.
Slysið varð með þeim hætti að
dráttarvélin hafnaði niðri í skurði
og lenti maðurinn undir vélinni.
Honum tókst þó að skríða upp úr
skurðinum og kalla á hjálp. Það varð
honum til happs að maður nokkur
heyrði í honum en að öllu jöfnu er
fátt um mannaferðir á golfvellinum
fyrir hádegið.
Hlutafé Granda hf. aukið
um 200 milljónir
Á hluthafafundi Granda hf. í gær Granda hf. um 200 milljónir og að
var samningur um sameiningu öllum líkindum verður hluti þeirra
Granda og Hraðfrystistöðvarinnar seldur á almennum hlutabréfamark-
formlega samþykktur og tekur gildi aði.
í dag. Ákveðið var að auka hlutafé -pj
söluálagning var lækkuð úr 17% í
15,5% og smásöluálagning úr 68% í
65%. Þessum markmiðum hefur hins
vegar ekki enn verið náð.
„Ástæður fyrir miklum lyfjakostn-
aði eru að við fáum sífellt ný og dýr
lyf á markaðinn og við getum hvorki
né viljum banna fólki að nota þau.
Að einhveiju leytí er um að kenna
aðhaldsaðgerðum á sjúkrastofnun-
um en við þær aðgerðir virðist lyfja-
salan hafa flust úr sjúkrastofnunum
inn í apótekin, en við það verða lyfin
dýrari. Á því máli þarf að taka.
Ég held að það megi ná fram meiri
sparnaði með skipulagsbreytingum.
Það er hægt með því að breyta dreif-
ingarforminu og stækka minnstu lyf-
sölusvæðin. Þá eru menn að skoða
róttækari breytingar eins og að koma
á hinu svokallaða „sænska kerfi“.
Þá er eitt fyrirtæki sem sér um alla
dreifingu.1' Guðmundur sagði að-
spurður að það þyrfti þó ekki að vera
ríkisfyrirtæki heldur gætí það verið
hlutafélag á svipaðan hátt og Bif-
reiðaskoðunin.
Guðmundur sagðist viöurkenna að
„bestukaupalistinn" heföi valdið
nokkrum vonbrigðum. Þar hefði
þurft að spila betur saman, ráðu-
neytið, neytandinn, læknirinn og
apótekið. „Bestukjaralistinn" var
miðaður við ódýrasta dagskammt
lyfja og því eru stærri pakkningar
ódýrari og það eitt gæti leitt til auk-
innar lyfjasölu.
Þegar hann var spurður að því
hvort það væri ekki allt of lítill verð-
munur á lyfjum á „bestukaupalistan-
um“ og öðrum lyfjum, sagði hann að
það gæti vissulega verið rétt. Hins
vegar væri þaö stefnan að breyta
ekki of mikið gjaldskrám þar sem
miklar aðhaldsaðgerðir væru í verð-
lagsmálum. Það væri þó spurning
hvort einstaklingar þyrftu ekki að
taka hlutfallslega þátt í kostnaðinum
með því að borga prósentur af verð-
inu.
Það þarf að gera einstaklinginn
meira meðvitaðan um lyfjaveröiö en
það þýðir að þátttaka hans mundi
aukast nokkuð. Viðmiðunin er sú að
einstaklingurinn greiði 20-25% að
jafnaði í lyfjakostnaðinum. Gjald-
skráin er miðuð við að kostnaður
einstaklingsins sé 20%.
Það má hins vegar ekki gleyma því
að aukin lyfjanotkun og betri lyf
hafa leyst ýmsar kostnaðarsamar
aðgerðir af hólmi þannig að það er
ekki eingöngu um kostnaðarauka að
ræða.“
-PÍ
NISSAN
KINGCAB4x4
SKEMMTILEGRI FARKOST
ER VART HÆGT AÐ HUGSA SÉR
2.4 I bensínvél
3,0 I V6 bensínvél.
Bein innspýting.
2.5 I dísilvél.
Eigum fyrirliggjandi
vönduð plasthús á King
Cab.
Ingvar
Helgason