Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.1990, Blaðsíða 14
.Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK.SÍMI (91 )27022 - FAX: (91)27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF‘„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1000 kr.
Verð í lausasölu virka daga 95 kr. - Helgarblað 115 kr.
Athyglisverð könnun
í gær voru birtar niðurstöður skoðanakönnunar á
vegum DV um fylgi flokka og ríkisstjórnar. Slíkar kann-
anir eru gerðar með reglulegu millibili og segja auðvitað
ekki nákvæmlega til um það hvernig úrslit kosninga
verða. Þær mæla hins vegar breytingar á fylgi flokk-
anna frá einum tíma til annars og eru mælistika á þeim
sveiflum sem verða hjá kjósendum frá einum flokki til
annars. Að því leyti er forvitnilegt að fylgjast með skoð-
anakönnunum að í þeim endurspeglast þau áhrif sem
stjórnmálaumræður og málatilbúnaður hafa á afstöðu
almennings. Það er til að mynda enginn vafi á því að
það mál, sem efst hefur verið á baugi að undanfórnu,
álversmálið, hefur umtalsverð áhrif á hug fólks þegar
það tekur afstöðu til einstakra flokka í þeirri skoðana-
könnun sem framkvæmd var um helgina.
í ljósi þess er nærtækast að draga þá ályktun að fram-
ganga Jóns Sigurðssonar iðnaðarráðherra í álmálinu
hafi mikið að segja í þeirri fylgissveiflu sem Alþýðu-
flokkurinn fær í könnuninni. í fyrsta skiptið síðan í
kosningunum 1987 mælist fylgi Alþýðuflokksins nær
15%, eftir að flokkurinn hefur haft á brattann að sækja
í öllum fyrri skoðanakönnunum. Alþýðuflokkurinn
mældist jafnvel með tæp 6% um tíma, þannig að hann
er heldur betur að ná sér á strik. Allavega hefur sú
ákvörðun Jóns Sigurðssonar að skrifa undir áfangasam-
komulag við Atlantal-hópinn í síðustu viku ekki skaðað
flokkinn.
Sjálfstæðisflokkurinn tapar mestu frá síðustu skoð-
anakönnun. Hann fer úr 54% niðúr í 47,5% fylgi. Áfram
er Sjálfstæðisflokkurinn langstærstur flokkanna og
virðist öruggur um góðan kosningasigur miðað við þau
27% atkvæða sem hann hlaut í síðustu kosningum. En
mikið vill meira og sá afturkippur, sem kemur í ljós í
nýjustu könnuninni, hlýtur að valda sjálfstæðismönn-
um einhverjum vonbrigðum. Getur verið að hik í álmál-
inu og undarlegt bræðralag með Alþýðubandalaginu í
því máli hafi sín áhrif? Hitt er annað að framboð Davíðs
Oddssonar í Reykjavík mun styrkja flokkinn í sessi í
stærsta kjördæminu og flokkur, sem nýtur nær helm-
ings fylgis, þarf litlu að kvíða.
Framsóknarflokkurinn heldur sinni fyrri stöðu, með
tæplega 20% fylgi, og bætir jafnvel við sig frá því síð-
ast. Þótt mörgum kunni að koma það undarlega fyrir
sjónir, er ekki hægt annað en þakka Steingrími Her-
mannssyni þann stöðugleika. Enda sækir ríkisstjórnin
í sig veðrið þar sem Steingrímur situr sömuleiðis við
stýrið.
Alþýðubandalagið nær sér ekki á strik. í síðustu
könnun hækkaði bandalagið úr 8% í rúmlega 10% fylgi
en það gengur nú til baka og skyldi engan undra. Deil-
urnar í flokknum hafa magnast og hér verður einnig
að draga þá ályktun að andstaða alþýðubandalags-
manna gegn álsamningunum eigi sinn þátt í fylgisleys-
inu. Ef Alþýðubandalagið telur sig geta grætt á því að
vera á móti álverinu og orkusölunni þá kemur það að
minnsta kosti ekki fram í þessari skoðanakönnun.
Kvennahstinn stendur í stað, sem undirstrikar þá
staðreynd að listinn hefur misst flugið og verður erfitt
fyrir þær kvennalistakonur að snúa þeirri þróun við.
Borgaraflokkurinn er ekki á blaði og kjósendur eru
greinilega búnir að afskrifa þann flokk, þótt forystu-
menn hans lemji ennþá höfðinu við steininn.
Skoðanakönnun DV er fróðleg fyrir þær sakir að nú
er að hefjast nýtt þing og flokkarnir vita hvar þeir
standa. Ellert B. Schram
ÞRIÐJUDAGUR 9. OKTÓBER 1990.
„Svo vildi til að byggður var fiugvöllur í Keflavík af varnaliðinu vegna þess að þar þóttu skilyrðin best,“
segir m.a. í grein Sveins.
Suðvesturlandið:
Hinn sameig-
inlegi óvinur
í umræðu um byggðamál er Suð-
vesturland oftast sett undir einn
hatt þegar rætt er um byggðaþróun
í landinu. Það er eftirtektarvert að
sjaldnast er talað um að Reykjavík
út af fyrir sig sé aðalóvinur lands-
byggðarinnar, heldur er alltaf
„Reykjavíkursvæðið" eða „suð-
vesturhornið“ nefnt sem það að-
dráttarafl sem dragi allan mátt úr
uppbyggingu landsbyggðarinnar.
Reykjavík
Þetta er merkilegt í Ijósi þeirrar
augljósu sérstöðu sem Reykjavík
nýtur umfram önnur byggðarlög á
Suövesturlandi m.t.t. þeirra fjöl-
mörgu þjónustustarfa sem þar eru
í boði. Fjölmörg þessara þjónustu-
starfa eru tilkomin vegna þeirrar
atvinnustarfsemi sem fram fer úti
á landsbyggðinni og spurning
hvort ekki sé ástæöa til þess að
flytja þau út á land. Stórstígar
framfarir í upplýsingatækni með
tilkomu tölva og hjálpartækja til
þess að senda upplýsingar milli
staða hafa skapað aðstæður til að
endurskoða staðsetningu ýmissa
þjónustuaðila sem nú eru í Reykja-
vík.
Bæjarfélögin í kringum Reykja-
vík hafa ekki nálægt því jafngóða
aðstöðu og Reykjavík hefur í krafti
þess að hún er höfuðborg og aðset-
ur stjórnsýslu og þjónustu. Hvað
þá sveitarfélögin fjær borginni á
Suðumesjum sem stjórnvöld hafa
í engu sinnt á undanförnum árum.
í ljósi þessa hljómar það furðulega
í eyrum okkar, sem búum í nálægð
borgarinnar, þegar við erum sett
undir sama hatt þrátt fyrir mjög
misjafna aðstöðu bæjanna.
Reykjaneskjördæmi
Reykjanesið hefur ekki byggst
vegna þess að stjórnmálamenn hafi
dregið taum kjördæmisins, nema
síður sé. Sjávarútvegurinn dafnaði
þar um tíma vegna þess að það var
hagvæmt að gera út báta á vetrar-
vertíð frá Suðumesjum þótt nú eigi
sá útvegur um margt í vök að veij-
ast.
Svo vildi til að byggður var flug-
völlur í Keflavík af vamarliðinu
vegna þess að þar þóttu skilyrðin
best. Eðlilga fór svo að vaxandi ís-
Kjallariim
Sveinn H. Hjartarson
hagfræðingur
lenskt millilandaflug væri best
staðsett í Keflavík með þeirri að-
stöðu og aðstoð sem fyrir hendi
var. Þá þurfti fljótt góðan veg til
borgarinnar og þeir sem starfa í
tengslum við flugiö settust margir
að í Garðabæ. Þessi þróun var ein-
faldlega hagkvæmasta leiðin og sú
skynsamlegasta.
Það var einnig af hagkvæmnisá-
stæðum og skynsemi að fyrsta stór-
iðjan var byggð í Straumsvík. Þetta
hefur eflt Hafnarfjörð til muna en
það verður ekki þakkað þingmönn-
um kjördæmisins né var á nokkurn
hátt reynt að koma í veg fyrir að
aðrir landshlutar fengju álverið.
Tökum svo uppbyggingu Kópa-
vogs, Mosfellsbæjar og Seltjarnar-
ness. Þessi sveitarfélög byggðust
upp vegna þess að höfuðborgin gat
ekki tekið viö þeim straumi fólks
sem vildi flytja þangað vegna
breyttra atvinnuhátta á lands-
byggðinni.
Það hefur verið mikið verk að
byggja upp þessi bæjarfélög og þau
hafa í dag vissulega aðdráttarafl
og teljast eitt atvinnusvæði en að-
stöðumunur þessara bæjarfélaga
gagnvart höfuðborginni er samt
sem áður mikill og fráleitt að tala
um höfuðborgina og bæjarfélögin í
Reykjaneskjördæmi eins og þau
séu undir sama hatti og borgin.
Nýtt álver
Það sem vekur ofangreindar hug-
renningar er sú umræða sem und-
anfarna mánuði hefur farið fram í
fjölmiðlum um staðsetningu nýs
álvers. Sumir vilja að álverið risi í
Eyjafirði og aðrir að það verði á
Reyðarfirði. Ráðherrar hafa gefið í
skyn að báðir þessir staðir kæmu
sterklega til greina. Eyfirðingar og
Austflrðingar voru famir að búa
sig undir að bítast um staðsetning-
una, þegar því er loksins stunið upp
að í raun hafi aldrei annar staður
en Reykjanesið komið til greina.
Þessi ákvörðun hefur skapað ill-
mælgi og öfund í garð Reyknes-
inga. En ákvörðunin er ekki fyrir
nein verk stjómmálamanna heldur
ráða hagkvæmnissjónarmið þeirra
sem ætla að byggja verksmiðjuna.
Það er því ekki fyrir tilstilli þrýst-
ings frá fólki í Reykjaneskjördæmi
að verksmiðjan verður væntanlega
reist þar.
Ef við einhvern er að sakast
vegna þessarar staðsetningar þá
voru það ráðherrar ríkistjómar-
innar sem drógu menn á asnaeyr-
unum mánuðum eða misserum
saman og létu í veðri vaka að verk-
smiðjan yrði reist fyrir austan eða
norðan.
Sveinn Hjörtur Hjartarson
„Bæjarfélögin í kringum Reykjavík
hafa ekki nálægt því jafngóða aðstöðu
og Reykjavík hefur í krafti þess að hún
er höfuðborg og aðsetur stjórnsýslu og
þjónustu.“