Dagblaðið Vísir - DV - 05.11.1990, Blaðsíða 24

££
32
.oeei flaaMavÓM .0 huoaoumám
MÁNUDAGUR 5. NÓVEMBER 1990.
Smáauglýsingar
■ Þjónusta______ M Líkamsrækt
Leigjum út veislusal fyrir alls konar
mannfagnað, afmælisveislur, árs-
hátíðir, erfidrykkju, brúðkaup, ferm-
ingar, fundi, jólaböll o.fl. Mannþing,
Borgartúni 18, símar 672020 og 613115.
Fótbolti, körfubolti, blak, skallatennis,
badminton o.fl. Eigum nokkra tíma
lausa í íþróttasalina um helgar og fyr-
ir kl. 17 virka daga. Tilvalið fyrir
vaktavinnu- og skólafólk. Ath. mán-
aðarkort í tækjasal á aðeins 1900 kr.
Góður leiðbeinandi. Námskeið í leik-
fimi byrjar 1. nóvember og 1. desemb-
er, verð 3500 kr. Góður kennari.
Gullsport, Stórhöfða 15, s. 672270.
LÁTTU EKKI 0F MIKINN HRAÐA A
VALDA ÞÉR SKAÐA! ||UWERDAR

Wt'
BR0SUM /
í nmfkríHnnl
í umferðinni
og allt gengur betor!
TAEKWONDO
Nýjung á íslandi. Lærið kór-
eska sjálfsvarnaríþrótt. Byrj-
endanámskeið hefst 6. nóv. 2
færir kennarar sjá um
kennslu, Steven Hall, 3. dan,
og Ægir Sverrisson, 1. dan.
Innritun í síma 38521 milli
kl. 16 og 18 alla virka daga.
.
■ ■ 1 3V
SE Á t UPF ENDLAR ÓSKA AFGREIÐSLU DV STRi •LÝSINGAR í SÍMA 271 ST &X. 922.
Lögtök
Að kröfu gjaldheimtustjórans í Reykjavík og að und-
angengnum úrskurði verða lögtök látin fara fram án
'frekari fyrirvara á kostnað gjaldenda, en ábyrgð
Gjaldheimtunnar, að átta dögum liðnum frá birtingu
auglýsingar þessarar, fyrir eftirtöldum gjöldum.
Vanskilafé, álagi og sektum skv. 29. gr. laga nr.
45/1987 um staðgreiðslu opinberra gjalda, fyrir 7.-9.
greiðslutímabil með eindögum 15. hvers mánaðar frá
ágúst til október 1990.
Reykjavík 1. nóvember 1990
Borgarfógetaembættið í Reykjavík
Merming
Sálarstríð Medeu
Hvaða erindi á ævaforn harmleikur byggður á ennþá
eldri goðsögnum til okkar sem lifum á öld hraða og
tæknidýrkunar? Er það svo að texti, sem ritaður var
fyrir hartnær 2400 árum, geti enn í dag hrifið okkur
og varpað ljósi skilnings á mannlegt eðli?
Vissulega eru svörin við báðum þessum spurningum
augljós. Leikrit Evrípídesar, Medea, fjallar um eitur
afbrýðisseminnar og það hyldýpi hefndarþorstans sem
heltekur Medeu þegar hún kemst að því að bóndi henn-
ar ætlar að taka sér nýja konu. Verkið er snilldarlega
skrifað, skírskotun þess altæk og áhorfendur geta les-
ið.út úr textanum ýmislegt, sem höfðar beint til nútím-
ans.
Medea harmar til dæmis sárlega hlutskipti sitt sem
konu. Ræða hennar hittir beint í mark í jafnréttisum-
ræðu dagsins í dag og orð bónda hennar, sem blindað-
ur af hagsmunahyggju réttlætir gjörðir sínar, láta
kunnuglega í eyrum.
Höfundurinn gerir Medeu stórbrotin skil í yerkinu
en hetjan Jason er hins vegar lltill karl og hentistefnu-
maður. Varla er hægt að bera saman ræðu Medeu
þegar hún rökstyður gjörðir sínar og þau voðaverk
er hún hyggst vinna og hins vegar smámannlega rétt-
lætingu Jasonar á þeim vendingum sem hann tekur í
hjónabandsmálum.
Þó að höfundur sé að færa gamla goðsögn í leikræn-
an búning er hann einnig að koma á framfæri algildum
mannlegum sannindum og harmleikurinn um Medeu
er fyrst og fremst hádramatískur og skáldlegur.
Þýðing Helga Hálfdánarsonar er eins og við er að
búast úr smiðju þess listasmiðs íslenskrar tungu. Fín-
leg blæbrigði hrynjandi og inntak skila sér- fullkom-
lega svo að hvergi er hnökra að finna. í textanum fara
saman snilli frumtextans og ljóst, skýrt og lifandi ís-
lenskt mál.
í þessari uppsetningu Alþýðuleikhússins er túlkun
textans þríein. Að sjálfsögðu er hið talaða orð þunga-
miðjan en textinn er líka túlkaður í tónlist/söng og
dansi. Vægi þessara þátta er mikið og sérstök tónlist
samin fyrir sýninguna. Tónskáld sýningarinnar er
Leifur Þórarinsson og dansaskáld Hlíf Svavarsdóttir.
Jóhanna V. Þórhallsdóttir syngur hluta textans og
þrír hljóðfæraleikarar leika með í sýningunni. Laglín-
ur eru einfaldar og mikil áhersla lögð á að höndla
inntak textans sem sunginn er. Allur flutningur tón-
hstar var mjög góður.
Á sama hátt er danstúlkun notuð til þess að brjóta
upp einhliða flutning textans og tjá tilfinningar, kvíða
og sorg kórs Korintukvenna sem sér hvað verða vill
án þess að geta aðhafst neitt. Dansarnir féllu misvel
inn í ferlið. Oftast styðja þeir og dýpka merkingu text-
ans en á stöku stað fannst mér þeir trufla og dreifa
athyglinni.
Dansarar eru þær Lára Stefánsdóttir, Lilja ívars-
dóttir og Bryndís Petra Bragadóttir og var túlkun
þeirra falleg þó að stundum skorti á samhæfingu.
Uppsetningin er oft mjög myndræn en þessi skipting
á það til að veikja textann í stað þess að þjappa honum
saman og dregur þar með úr dramatísku inritaki hans.
í heild fannst mér sýningin fullköld og fjarræn og
vanta meiri blóðhita.
Hins vegar er hún vel unnin og heildstæð á þeim
forsendum sem byggt er á og leikstjórinn, Inga Bjarna-
son, hefur lagt mikla rækt við uppsetninguna.
Sviðsmyndin ér byggð upp á sterkum, hreinum og
skýrum formum og litaskali flestra búninganna er
dempaður. En svo koma sterkir litir inn í myndina,
eins og búningur Medeu.
í baksýn á sviðinu eru tveir íhvolfir veggir, hvor til
sinnar handar, og þríhyrndur stöpull á milli þeirra.
Skáhallandi gólfflötur gengur fram og endar í hvössu
horni fram á salargólfið.
Þessi umgjörð er nýtt fyrir formsterka en dálítið
kyrrstæða uppsetningu, þegar frá er talinn dansinn.
Leikritið er talið skrifað árið 431 f.Kr. og byggir eins
og fyrr er sagt á sögninni um Jason og konu hans,
konungsdótturina Medeu. Jason hafði eins og fleiri
fornkappar verið sendur í mikla háskafór þar sem
hann lenti í erfiðum mannraunum. Þá kom fjölkynngi
Medeu að góðum notum en engu að síður þurfti hún
bæði að fórna bróður sínum og einnig að brjóta allar
brýr að baki sér hjá ættmennum sínum fyrir ást sína
á Jasoni.
Frásögn Evrípídesar hefst alllöngu síðar þegar
Medea hefur komist að því að Jason ætlar að taka sér
nýja konu, dóttur Kreons konungs í Korintu. Medea
tekur þetta óstinnt upp og strax í upphafi verksins
kemur fram váboði þegar fóstra hennar orðar illan
grun um að vöðaverk liggl í loftinu.
Og hefnd Medeu er grimmileg. Hún hyggst fyrst fyr-
irkoma brúði Jasonar og síðan tveimur ungum sonum
sínum og Jasonar. Þá fyrst telur hún fullhefnt fyrir
svik hans.
Eintal Medeu, þegar hún lýsir ætlan sinni' og tilfinn-
ingum, er einstakt. Hjá henni togast á annars vegar
móðurástin og hins vegar botnlaus afbrýðisemi og
hefndarþorsti.
Jórunn Sigurðardóttir leikur hlutverk Medeu sem
hlýtur að teljast meðal stórbrotnustu kvenhlutverka
leikbókmenntanna. Eins og gilti um sýninguna alla
fannst mér túlkun Jórunnar fullslétt og felld, rétt eins
og vantaði herslumuninn á að sýna ólguna sem inni
fyrir býr. Þó brá fyrir neistum af þeirri glóð sem er
að brenna Medeu upp til agna, einkum í svip og fasi,
Jórunn Sigurðardóttir leikur titilhlutverkið i uppfærslu
Alþýðuleikhússins á Medeu.
Leildist
Auður Eydal
þegar líður á verkið. Og gervið var mjög gott, kjóllinn
rauður sem blóð og hárið tinnusvart.
Anna Sigríður Einarsdóttir var traust í hlutverki
fóstrunnar og „opnaði" sýninguna mjög vel. Jónína
Ólafsdóttir gerði mynd barnavarðarins sterka og börn-
in tvö, sem léku syni Medeu og Jasonar, skiluðu sínum
hlutverkum vel.
Harald G. Haraldsson mátti varla vera lítilmótlegrí
í hlutverki Jasonar. Hann sýndi vel smámennið og
túlkaði sannfærandi ræðu hans um það að þegar allt
kæmi til alls væri hann einungis að tryggja hag Medeu
og barnanna með hinu nýja kvonfangi. Hins vegar var
ekki gott að ímynda sér hetjuna prúðu og kappann
Jason, sem goðsögnin segir frá, enda fer Evrípídes
ómjiikum höndum um hann, eins og áður var sagt,
og gerir hann að algjörri andstæðu hinnar stórbrotnu
og goðumbornu Medeu.
Eyvindur Erlendsson var fullþvingaður í hlutverki
Kreons, konungs í Korintu, og sama mátti segja um
Stefán Sturlu Sigurjónsson í hlutverki Eigefs, konungs
í Aþenu. Hann sýndi hins vegar ágæt tilþrif í hlut-
verki sendiboðans, sem segir frá láti brúðar Jasonar,
þegar banvænar gjafir Medeu hafa náð tilgangi sínum.
Kór Korintukvenna samanstendur af söngkonunni
Jóhönnu V. Þórhallsdóttur, dönsurunum þremur, sem
áður var getið og Þórunni Magneu Magnúsdóttur sem
er formælandi þeirra. Þórunn ijáði kórréttum tóni í
framsögninni sem bar vott um kvíðablandinn trega
og vitneskjuna um óumflýjanleg órlög.
Þó að mér hafl fundist vanta skarpari áherslur og
meiri blóðhita í uppsetninguna er þessi sýning Al-
þýðuleikhússins sannarlega þess eðlis aö enginn leik-
húsunnandi ætti að láta hana fram hjá sér fara.
Alþýöuleikhúsið sýnir i Iðnó:
MEDEA
Höfundur: Evrípídes
Þýðing: Helgi Hálfdanarson
Leikstjóri: Inga Bjarnason
Tónskáld: Leifur Þórarinsson
Dansskáld: Hlíf Svavarsdóttir
Leikmynd: Sigriður Guöjónsdóttir
Búningar: Ásdís Guðjónsdóttir
Lýsing: Björn Guömundsson
Förðun: Kristín Thors
-AE