Dagblaðið Vísir - DV - 22.06.1991, Blaðsíða 15
LAUGARDAGUR 22. JÚNÍ 1991.
15
í sumarbústað
Mig hefur lengi dreymt um að
eignast sumarbústað. Sælureit í
sveitinni, út af fyrir mig, laus við
ys og þys borgarinnar. Laus við
streitu og steinsteypu, dyrasíma og
talsíma. Reyndar er mér sagt að
bílasíminn hafi að einhverju leyti
rofið kyrrðina í sumarbústöðunum
en ég hef engan bílasíma eða far-
síma og mundi ekki taka það í mál
að hafa svoleiðis tól í mínum sum-
arbústað. Heldur ekki sjónvarp og
í mesta lagi útvarp til að hlusta á
veðurspána, enda eru sumarbú-
staðir til þess skapaðir að vera af-
drep frá tækninni og hávaðanum
og öllu því sem nútímanum fylgir.
Ég vil hafa minn sumarbústað út
af fyrir sig, griðland hins önnum
kafna manns þar sem hann getur
slappað af og hvílt sig. Þetta hefur
mig dreymt um.
Ég sé það á fostudögum að það
eru margir sem eiga sumarbústaði.
Bílaröðin úr bænum teygir sig
bæði í austur og vestur og mér er
sagt að allt þetta fólk sé á leið í
bústaðina sína og ég sit við
gluggann minn og öfunda allt þetta
fólk af þeim forréttindum og frelsi
sem felst í því að geta glaður ekið
' á vit bústaðarins og dvalið þar
helgarlangt. Sumir jafnvel sumar-
langt.
En sumarbústaðir kosta peninga,
nema fyrir þá sem erfa sumarbú-
staöi eða jarðir og geta gengið að
þeim vísum og það er sama hvað
ég safna og spara. Aldrei kemst ég
nálægt því að eiga fyrir sumarbú-
stað. Það lengsta sem ég hef komist
í sumarbústaðamálum var að ég
keypti á sínum tíma nokkra fer-
metra af landi þar sem gamall skúr
stóð, að niðurlotum kominn. Ég fór
nokkrum sinnum á staðinn til aö
skoða þessa landareign mina, gekk
í kringum skúrinn og settist á þúfu
til að virðá fyrir mér hvemig þessi
draumsýn gæti orðið að veruleika
án umtalsverðra fjárútláta.
Þetta var á snotrum stað við vatn
og silungsveiði og fjalishlið fyrir
ofan og reyndar svo brött að aur-
skriður höfðu runnið fram á land-
areignina mína og mun sú skriða
hafa verið orsökin fyrir því að bú-
staðurinn stóð skakkur og var ekki
lengur til brúks.
Hljóp á snærið
Þegar ég var búinn að skoða jörð-
ina og fasteignina með reglulegu
millibili í tvö eða þrjú ár og leggja
á ráöin um framtíöardvöl mína á
þessum stað kom önnur aurskriða
og eyddi því sem eftir var af gróðri
og þá fór hreppstjórinn í sveitinni
að skipta sér af þessari eign og
sendi jarðýtur á staðinn. Þegar ég
hreyfði mótmælum og spurði hver
hefði gefið leyfi til þessa jarðrasks
á annarra manna eignum var mér
sagt „ganske pænt“ að ég skyldi
sjálfur ekki kássast upp á annarra
manna jússur. Það kom sem sagt í
ljós að maðurinn, sem seldi mér,
átti aldrei neinn rétt á spildunni
og ekkert var þinglýst og ekkert
var skjalfest og ég hafði ekki einu
sinni rétt á að setjast á þúfumar
og láta mig dreyma á þessum stað.
Með það fór ég og hef ekki komið
þangað síðan.
En draumnum týndi ég ekki. Svo
var það aö einn kunningi minn
hringir í mig um daginn og segir
bara si sona: heyrðu, viltu ekki fá
lánaðan sumarbústaðinn minn yfir
helgina? Hvort ég vildi. Já, hann
þurfti að fara úr landi þessa helgi
og vildi síður að bústaðurinn stæði
auður. Það væri margt fólk á ferð-
inni og margt hægt að skemma og
betra að hafa einhvem á vaktinni.
Það eina sem ég þyrfti að gera
væri í mesta lagi að lakka gólfið
og slá blettinn ef ég nennti. Það var
nú það minnsta, sagði ég og taldi
dagana fram að helgi. Nú hljóp al-
deilis á snærið og saman sátum við
hjónin og skeggræddum um það
hvað við skyldum hafa það gott í
bústaðnum og njóta náttúrfegurð-
arinnar og hvíldarinnar og einver-
unnar.
Á kvöldin lá ég andvaka og hugs-
aði með eftirvæntingu til þess aö
vera nú með í bílaröðinni út úr
bænum og aumingjamir sem eftir
vom mundu mæna á mig öfundar-
augum og segja: þarna fer hann
Ellert. Hann hlýtur að eiga sumar-
bústað.
Mikið vora þetta notalegar and-
vökunætur og ég var sjálfur farinn
að trúa því að sumarbústaðurinn
væri minn.
Engin
eyðimerkurganga
Svo kom helgin.
Það var sólbjartur dagur í höfuð-
borginni þennan morgun. Yndis-
legt sólbaðsveður. Svona dagur
eins og þeir hafa verið undanfarið
og við höfum ekki, Reykvíkingar,
þekkt í áraraðir, enda liggur viö
að gefið sé frí á vinnustöðum til að
fólkið komist í sólbað. En svo mik-
ill var hugurinn og spenningurinn
að ég mátti ekki vera að því að
hugsa um sólina. Auk þess var nóg
af henni í sumarbústaðnum og ekki
til setunnar boðið.
Morguninn fór í að kaupa í mat-
inn og kaupa annan vaming. Kon-
an vildi hafa vaðiö fyrir neðan sig
og spurði um þetta og hitt en ekki
vissi ég hvort þar var gas eða raf-
magn, hvort hnífapörin væra á sín-
um stað eða dósahnífur tiltækur.
Hvað þá hvort bensín væri til á
sláttuvélina. Við rifumst dálítið um
farangurinn og þegar hún vildi
Laugardags-
pistiH
Ellert B. Schram
taka upptakara með sér var mér
öllum lokið og spurði hvort henni
dytti í hug að við værum að fara í
eyðimerkurgöngu?
Við lögðum af stað upp úr hádeg-
inu í hálffúlu skapi og upptakara-
laus. Umferðin þyngdist eftir því
sem lengra dró út úr bænum. Eng-
in leið að fara framúr og svo ókum
við af þjóðveginum og rykmökkur-
inn byrgði okkur sýn.
Bústaðurinn lá sunnan megin
vegarins. í miðjum rykmekkinum,
þar sem ekki sást til sólar þótt hún
skini, blessunin, og það var hvasst
þama í landslaginu og við vorum
dálitla stund að rata á réttan bú-
stað. Sem ekki var nema von, því
þama lágu þeir hver utan í öðrum
og allir eins. Þétt byggð íslenskra
sumarbústaða og sumarbústaðeig-
endur höfðu lagt bílum sínum hér
og hvar í þessu sama landslagi.
Það hefði verið óþarfi að kaupa
bensínið á sláttuvélina. Hún var
knúin áfram með handafli og ég
gekk strax til verks. Varð að launa
eigandanum greiðann og svo var
að lakka gólfið og ekki til sólbaðs-
ins boðið. Fjölskyldan varð að fara
út á meðan á þessum framkvæmd-
um stóð og rokið var með mesta
móti og þrátt fyrir sólskiniö var
nepja í loftinu og við höfðum
gleymt úlpunum í bænum.
Pylsur í sjoppunni
Eiginkonan norpaði undir hús-
veggnum og hélt á sér hita með því
að fylgjast með nágrannanum í
næsta bústað sem hafði komið sér
upp pottþéttu ráði til að heyra í
bílasímanum. í hvert skipti sem
síminn hringdi var hringingin
mögnuð upp með einhvers konar
hátalara í bílnum og skar í gegnum
merg og bein og eigandinn kom
samstundis hlaupandi út úr bústað
sínum inn í bíl.
Hann hlýtur að vera mikilvægur
maður, hugsaði ég, en konan fór á
taugum og ekki batnaði ástandið
þegar í ljós kom að bústaðurinn var
vatnslaus og eldamennskan fyrir
bí. Það var ekki um annað að ræða
en skjótast út í sjoppu á næstu
vegamótum og kaupa pylsur, enda
var lakklyktin á við meðalgott spítt
og ekki mönnum inn bjóðandi.
En hvað gerir maöur ekki fyrir
vini sína sem lána manni sumarbú-
staðinn og það var komið kvöld
þegar við gátum stigið fæti á ný-
lakkað gólfið og athafnað okkur
innandyra. Auðvitað var enginn
upptakari í húsinu en nóg af
hnífapörum fyrir þá sem hefðu
haft tækifæri til að éta annað en
pylsur úr sjoppunni.
Sólin var að ganga til viöar og ég
tók ekki í mál aö sitja inni þegar
roða sló á vestrið og íslenska sum-
ardýrðin skartaði sínu besta. Sum-
arbústaðir era einmitt til þess að
geta viðrað sig í náttúrunni, kom-
ast í snertingu við dýralífið og anda
að sér hreina loftinu. Njóta útsýnis
og kyrrðar og haldast í hendur í
rómantískri angurværð einver-
unnar. Við drifum okkur út og ská-
skutum okkur á milh bílanna. Lét-
um sem við heyrðum ekki í bílasí-
manum sem rauf næturþögnina.
Létum sem við sæjum ekki plast-
pokana í tröðinni. Gengum karl-
mannlega upp í norðangarrann og
hnepptiun að okkur.
Undirhúsvegg
Ég fann ekki fyrir kvefinu fyrr
en daginn eftir en það tók hálfa
nóttina að hrista hrollinn úr sér
og ekki minna en tvo skammta af
rommi og raunar hefði þessi nótt
orðið bærileg ef ekki hefði komið
til þetta vandamál með salernið.
Það var ekkert vatn í bústaðnum
og að svo miklu leyti sem ekki var
hægt að fresta hægðum sínum
fram yfir helgi voru ekki önnur ráð
en að læðast út undir húsvegg.
Vandinn var bara sá að allt í kring
voru bústaðir og augu á bak við
gardínur sem fylgdust með manna-
ferðum af þeirri einfoldu ástæðu
að þama var ekkert annað að gera
en fylgjast með því sem nágrann-
arnir voru að gera.
Ég fór tvo hringi í kringum bú-
staðinn án þess að færi gæfist. Ég
átti mér enga undakomuleið og lét
slag standa frammi fyrir ásýnd
þeirra sem með vildu fylgjast og
pissaði þar sem ég stóð. Undan
vindi.
Sem ég stend þama og tefli við
páfann finn ég allt í einu hreyfingu
undir annarri buxnaskálminni. Ég
skek fótinn til en á auðvitað erfitt
með snöggar hreyfingar undir
þessum kringumstæðum. Finn
fljótt að hér er eitthvað kvikt á ferð-
inni og átta mig á því að þetta hlýt-
ur að vera mús og það vel við vöxt
og var að gera hosur sínar grænar
fyrir mér. Þaö vora góð ráð dýr og
þið verðið að afsaka það, kæru les-
endur, þótt ég segi það en auðvitað
var mér ekki um sel með aðra
höndina upptekna og allt fráflak-
andi. Hristi ég nú fótinn sem óður
væri um leið og ég hringsnerist
þarna undir húsveggnum og
sprænan í allar áttir. Ekki síst þeg-
ar ég gat ekki lengur tekið mið af
vindáttinni.
Eitthvað hafa þessar skringilegu
athafnir mínar vakið forvitni eða
örvæntingu hjá manninum í næsta
sumarbústað því allt í einu og í
miðjum klíðum stingur hann höfð-
inu út um eldhúsgluggann og hróp-
ar: get ég nokkuð aðstoðað?
Það mun vera í fyrsta og eina
skiptið sem mér hefur verið boðin
aðstoð við að kasta af mér vatni!
Ég losaði mig við músina, renndi
upp buxnaklaufinni og lét mig
hverfa fyrir hom.
Það er hins vegar af sumarbú-
staðaferð minni að segja að ég og
mín fjölskylda fara ekki fleiri bú-
staðaferðir. Ég þóttist hólpinn að
sleppa heim. Eg þakkaði pent fyrir
lánið og er hættur að láta mig
dreyma um sumarbústað að sinni.
Ellert B. Schram