Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.1992, Blaðsíða 4

4
FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR 1992.
Fréttir
Sighvatur Björgvinsson heilbrigðisráðherra á Siglufj arðarfundi:
Líf eyriskerf ið er
eintómt skóbótakerf i
Gylfi Kristjáiason, DV, Akureyri:
„Lófeyriskerfiö eins og viö þekkj-
um það núna er slíkt að enginn
heilvita maður, sem væri að smiða
lífeyriskerfi frá grunni, myndi búa
til kerfi eins og það sem við búum
við í dag. Ekki nokkur heilvita
maður, vegna þess að þetta er ein-
tómt skóbótakerfi og menn hafa
aldrei gert sér grein fyrir því
hvemig það virkar í heild,“ sagði
Sighvatm- Björgvinsson heilbrigð-
isráðherra á fundi sínum með Sigl-
firðingum.
„Ef við miðum við einhleyping
þá skiptist lífeyrir í fjóra flokka.
Það er grunnlífeyrir sem er 12.123
krónur, og þennan grunnlífeyri fá
allir án tillits til þess hvað þeir
hafa miklar eöa litlar tekjur. Þetta
er grunnlífeyririnn sem Tómas
Ámason og Jóhannes Norðdal hafa
þótt þeir hafi margfaldar tekjur á
við flest ykkar. Síðan kemur tekju-
trygging sem þeir fá sem hafa litlar
eða engar tekjur, þá kemur heimil-
isuppbót sem þeir fá sem búa einir
og svo kemur sérstök heimilisupp-
bót fyrir þá sem búa einir og hafa
Utlar eða engar tekjur. Grunnlíf-
eyrir einstaklings sem hefur fullan
lífeyri er samtals 47.225 krónur.
Þetta er það hæsta sem lífeyrir ein-
staklings getur orðið.
Hvað er verið að skerða af þessu?
Við erum bara að skerða grunnlíf-
eyrinn sem allir fá án tillits til efna-
hags. Og hvernig skerðum við
hann? Það gerum við með hliðsjón
af atvinnutekjum þannig að sá elli-
lífeyrisþegi sem hefur 65.847 krón-
ur í atvinnutekjur hefur að meðal-
tali á milli 80 og 90 þúsund krónur
samtals í tekjur. Skerðingin byrjar
í raun og vem hjá þeim sem hafa
á milli 80 og 90 þúsund krónur í
mánaðartekjur.
Það sem gerist er að fyrir hveijar
þúsund krónur fyrir ofan 65.847
krónur skerðist grunniífeyririnn
um 250 krónur þannig að af hverj-
um þúsund krónum sem viðkom-
andi hefur í atvinnutekjur umfram
þetta renna 750 krónur í hans eigin
vasa. Og ég ítreka það að það era
aðeins atvinnutekjur sem skerðast
og það er aðeins grannlífeyririnn
sem er skertur. Tekjulausa fólkið
fær enn óbreyttan lifeyri. Það
breytist ekkert hjá 9 af hveijum 10
ellilífeyrisþegum.
Auðvitað geri ég mér það ljóst að
þetta fólk, gamla fólkið sem hefur
meira en 66 þúsund krónur í at-
vinnutekjur á mánuði, er ekki
breiðu bökin þótt þetta sé sá hópur
ellilífeyrisþega sem hefur hæstu
atvinnutekjumar. Sú skerðing sem
þama kemur til er vegna þess að
við komumst hvergi undan því aö
lækka einhvers staðar útgjöld og
þessi skerðing sem er 250 milljónir
af 14 milljarða lífeyrisgreiðslum er
ekki mjög stór fjárhæð," sagði Sig-
hvatur.
Aðilar vinnumark-
aðarins sýndu alls
engan áhuga
Gylfi Kristjánsaan, DV, Akureyri:
„Ég er alveg sammála þeim sem
segja að það sé ekki sama á hvaða
hátt útgjöld til heilbrigðisþjónustu
era lækkuð. Við leitum leiða sem
skila okkur árangri og varðveita
kjamann í velferðarkerfinu. Ríkis-
stjómin óskaöi eftir því aö ræða þessi
mál við Alþýöusambandið og aöila
vinnumarkaðarins. Aðilar vinnu-
markaðarins höfðu engan áhuga á
því,“ segir Sighvatur Björgvinsson
heilbrigðisráöherra.
„Þeir höíðu engan áhuga á þvi aö
standa að tillögum um hvemig ætti
að draga úr ríkisútgjöldum og skera
niður. Þeir sögðu það vera okkar
verk. Síðan koma þeir og segja að
það eigi ekki að gera þetta svona
heldur öðruvísi. Þegar þeir era
spurðir hvemig öðruvísi þá segja
þeir bara að til þess séu margar að-
ferðir. Þá spyr maður eins og hvað
og þá kemur svar eins og þaö að
breiðu bökin eigi að bera þetta. Þegar
þeir eru spuröir hvemig eigi að gera
það svara þeir að til þess séu ótal
leiðir.
Svona lagaö gengur ekki. Ég vildi
gjaman fá að heyra um einhveijar
aðferðir sem skila okkur árangri en
ég hef ekki heyrt þær. Ásmundur
Stefánsson sagði í Morgunblaösgrein
að það ætti ekki að taka á lyfjamálun-
um eins og við gerðum, það ætti að
taka á læknum. Hvemig átti að taka
á læknum? Ásmundur Stefánsson
hefur aldrei upplýst það. Það er vin-
sælt að segja svona þangað til farið
er að spyija," sagði Sighvatur.
Gylfi Kristjáaasan, DV, Akureyri;
„Það er min skoðun og mér finnst
það sárgrætilegt að það eru aðeins
þeir sem verst eru settir, þeir sem
minnst mega sín, ellilífeyrisþegar,
barnafólkiö og örorkulífeyrisþeg-
amir sem era látnir bera þennan
þunga sem viö viðurkennum að
þarf aö axla,“ sagöi Bogi Sigur-
bjömsson, skattstjóri á Norður-
iandi vestra, á fundi með heilbrigð-
isráöherra á Siglufirði.
„Það vantar fé í ríkissjóö en þaö
er grátlegt aö byija á þessu fólki
öl aö bjarga málunum og ég trúi
því ekki fyrr en ég sé þaö að alþýöu-
flokksfólk hér í Siglufirði láti ráð-
herra fara með það héðan aö þetta
sé ailt f lagi.
Ég tel mig sæmílega efhaðan
mann og ég skammast mín fyrir
þaö aö borga ekki eins og einu pró-
senti meira í tekjuskatt en slík ráð-
stöfun myndi þegar á heildina væri
litið þýöa 1,4-1,8 milijaröa í ríkis-
kassann. Ég skammast raín fyrir
þaó að Alþýðuflokkurinn skuli
standa að því að bijóta niður vel-
ferðarkerfiö. Ég er alveg sammáia
ráðherra varöandi þaö aö það á
ekki að borga hátekjumönnum elli-
lífeyri, það þarf engin orð um það
að þeir menn þurfa ekki að fá
grunniífeyrl
Hugsið ykkur það að þegar það
vantar þessa peninga í rfldskassann
þá eru lögö gjöld á fólk sem á við
veikindí að stríða, jafnvel 100-200
þúsund króna byröar. Égþekki slikt
fólk og fyrir það þýðir þetta lágmark
10 þúsund króna launaskerðingu á
mánuði. Það er furöulegí aö Ai-
þýðuflokkurinn skuli láta Sjálf-
stæðisflokkinn teyma sig áfram og
svo er talaö um aö þetta séu ekki
skattar, j
aö borga,“ sagðí Bogi.
Sighvatur Björgvinsson heilbrigðisráðherra sótti Siglfirðinga heim i fyrrakvöld. Niðurskurðurinn í heilbrigðiskerfinu
brann á mönnum og stóð fundurinn fram á nótt. DV-mynd gk

I'. i

p \ AfV
Þannig reynum við
að hlífa þeim sem
minnst mega sín
Gyifi Kristjánsson, DV, Akureyii
Á fundi sínum á Siglufirði gerði
Sighvatur Björgvinsson heilbrigðis-
ráðherra ítarlega grein fyrir því
hvemig lögð er áhersla á að hlífa
þeim tveimur hópum sem minnst
mega sín, eins og hann orðaði þaö,
varðandi kostnað viö læknisþjón-
ustu en þaö er annars vegar vera
bamafólk og hins vegar gamalt fóik.
Sighvatur sagði að fyrir heimsókn
til læknis á stofu eða í heilsugæslu-
stöð heföi fólk ekki greitt neitt en
greiddi nú 600 krónur. Fyrir heim-
sókn utan vinnutíma greiddi fólk 500
krónur en nú 1000 krónur. Við
læknavitjun í heimahús greiddi fólk
400 krónur en nú 1000 krónur. Fyrir
læknaviljun heim í eftírvinnu vora
greiddar 1000 krónur, nú 1500 krón-
ur. Einnig hækkar sérfræðings- og
göngudeildargjald úr 900 krónum í
1500 krónur og rannsókn á röngten-
stofu hækkar úr 300 í 600 krónur.
„Allt era þetta hækkanir, en
hvemig hlífum við barnafólkinu og
gamla fólkinu?" sagði Sighvatur.
„Þrátt fyrir þessar hækkanir, hækk-
ar ekki hámarksgjald þeirra sem
þurfa mikið á þjónustunni að halda
og þannig hlífum við þeim. Hámarks-
gjald þeirra var 12 þúsund krónur á
ári og það hækkar ekki.
Áður fyrr þurfti bamafólkið aö
greiöa að hámarki 12 þúsund krónur
fyrir hvert bam í fjölskyldu áður en
það fékk fríkort. Ef þrjú böm voru í
fjölskyldu þurfti bamafólkið aö
greiða 36 þúsund krónur fyrir þessi
böm áður en það fékk fríkort fyrir
þau. Með breytingunum sameinum
við öll börnin, sama hvað þau era
mörg, undir eitt kostnaðarþak og
upphæðin sem áður var 36 þúsund
krónur er nú 12 þúsund krónur.
Þannig reynum við að hlífa barna-
fólkinu.
Og hvemig reynum viö aö hlífa
gamla fólkinu? Það gerum við þannig
að elli- og örorkuiífeyrisþegar, sem
áður greiddu ekkert, borga nú 200
krónur og það er hækkun. Gamalt
fólk, sem hefur þurft að fá lækni
heim til sín, þurfti áður að borga 500
krónur en núna 350 krónur. Gamalt
fólk sem þurfti lækni heim til sín
eftir dagvinnutíma greiddi 400 krón-
ur, þarf nú að borga 350 krónur.
Gamalt fólk, sem þurfti aö fá til sín
næturlækni, þurfti áður að borga
eitt þúsund krónur, þarf nú aö borga
500 krónur. Þannig reynum við að
hlífa gamla fólkinu við þeim hækk-
unum sem við erum að koma á,“
sagði Sighvatur.