Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.1992, Blaðsíða 14
14
FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR 1992.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SlMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð í lausasölu virka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Ríkisvernduð einokun
Ríkisvemduð einokun hefur löngum átt upp á pall-
borðið á íslandi. Ríkið sjálft hefur að sjálfsögðu notið
einkaréttar og einokunar á hinum ýmsu sviðum. Má
þar nefna Ríkisútvarp, Póst og síma, Áfengis- og tóbaks-
verslun ríkisins, framleiðslu sements og áburðar, Síld-
arútvegsnefnd og Bifreiðaeftirht ríkisins, svo dæmi séu
tekin. Auk þess hefur tilhneiging verið rík til að veita
einstökum fyrirtækjum fákeppnisaðstöðu. Útflutningur
sjávarafurða hefur verið háður leyfum stjómarráðsins,
leyfi til flugrekstrar em í höndum ráðuneytisins, ís-
lenskir aðalverktakar hafa notið einokunaraðstöðu við
verktakastarfsemi á Keflavíkurflugvelli, útgerðin er háð
kvótum og landbúnaður hefur verið verndaður með
niðurgreiðslum og innflutningsbönnum.
Sjálfsagt á þessi árátta rót sína að rekja til þeirra tíma
þegar þjóðin var fátæk og fámenn og hér var lítið hægt
að gera nema ríkisvaldið legði fram fé og forgöngu.
Sömuleiðis gætir hér áhrifa þeirra stjórnmálaviðhorfa
að þjóðfélaginu væri fyrir bestu að atvinnurekstur og
fjármagn væri í öruggum höndum hins opinbera. Sósíal-
isk póhtík hefur sannarlega átt ítök hér á landi og það
víðar heldur en í hinum svokölluðu sósíahsku flokkum.
Sjálfstæðisflokkurinn átti sinn stóra þátt í forréttindum
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna og Sölusambands
íslenskra fiskframleiðenda. Flokkurinn hefur jafnframt
því miður þvælst fyrir ýmsum aðgerðum í frjálsræðis-
átt og eru þess nýleg dæmi bæði úr fluginu, útflutningn-
um og ohuversluninni. Hvenær hefðu íslenskir aðal-
verktakar notið einokunaraðstöðu í fjörutíu ár nema
vegna blessunar Sjálfstæðisflokksins og hverjir eru það
sem dyggast styðja kvótakerfið nema fuhtrúar þessa
sama flokks?
Á undanfömum misserum hafa komið brestir í ríkis-
vemdaða einokun á ýmsum sviðum. Skylt er að taka
fram að þar hafa Sjálfstæðisflokkur og ekki síður Al-
þýðuflokkur átt sinn þátt en fyrst og fremst hefur frels-
ið verið að aukast vegna þrýstings frá almenningsáhti
og utanaðkomandi áhrifum. Afnám einkaréttar ríkisins
á útvarps- og sjónvarpsrekstri varð að veruleika vegna
þrýstings almennings og tengsl okkar í alþjóðlegum við-
skiptum og tæknibreytingar hafa knúð á um breytingar
í frjálsræðisátt á fleiri sviðum. Gott dæmi um þetta er
innrás Skandia á tryggingarmarkaðinn. Annað dæmi
er tilboð amerískra aðha í símtöl vestur um haf. Póstur
og sími neyðist til að lækka gjaldskrá sína af þeim sök-
um, sem fyrirtækinu hefði senrúlega aldrei dottið í hug
að öðrum kosti.
Fyrir nokkrum árum seldi ríkið Bifreiðaeftirlitið og
stofnað var nýtt fyrirtæki í einkarekstri undir nafninu
Bifreiðaskoðun íslands. Það var góðra gjalda vert að
losa ríkið frá þessum atvinnurekstri en galh á gjöf
Njarðar var sá að nýja fyrirtækið naut ríkisvemdaðrar
einokunar og hefur hagað sér samkvæmt því. Upplýst
er að Bifreiðaskoðunin kaupir bhnúmeraplötur fyrir
1300 krónur en selur þær aftur th viðskiptavina fyrir 4
þúsund krónur. Þetta er okur í skjóh einokunar. Þetta
er dæmi um það að einokun er engu betri, hvort heldur
hún er í höndum ríkisins eða einkaaðha.
Vinnuveitendasambandið vinnur þarft verk þegar
það bendir á slík thvik, með sama hætti og Alþýðusam-
bandið hefur vakið athygh á mismunandi skattgleði ein-
stakra bæjarfélaga. Hvort tveggja er grein af sama
meiði. Gjaldtaka í krafti forréttindaaðstöðu.
Ríkisvemduð einokun er hvarvetna th óþurftar.
Ehert B. Schram
„En nú hefur Alþýöuflokkurinn, jafnaðarmannaflokkur íslands, fengið samþykktar á Alþingi tillögur um ein-
hliða skattlagníngu á elli- og örorkulífeyri, án þess að bæta það upp nokkurs staðar annars staðar í almanna-
tryggingum."
Tekjutenging elli-
og örorkulífeyris
aðarmannaflokkur íslands, sagði
nei.
Framsóknarflokkurinn vildi af-
nema það ákvæði í núgildandi lög-
um að hjón eða sambýlisfólk yrði
fyrir 10% skerðingu lífeyris. Al-
þýðuflokkurinn, jafnaðarmanna-
flokkur íslands, sagði nei.
Framsóknarflokkurinn vildi
lækka skerðingarhlutfall tekju-
tryggingar úr 45 í 40%. Alþýðu-
flokkurinn, jafnaöarmannaflokkur
íslands, sagöi nei.
Framsóknarflokkurinn vildi
hækka vasapeninga til þeirra sem
eru inni á stofnunum og tekju-
tengja þá. Alþýðuflokkurinn, jafn-
aðarmannaflokkur íslands, sagði
nei.
Framsóknarflokkurinn vildi
hækka ekkju- og ekkilsbætur líf-
„Þessar gerðir sínar réttlætir heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra með
því að halda því fram að tillögur hans
um tekjutengingu séu þær sömu og
fyrrverandiheilbrigðisráðherra. Hér
er um hrein ósannindi að ræða af hálfu
heilbrigðis- og tryggingarmálaráð-
herra og því nauðsynlegt að leiðrétta.“
Kjallarinn
Finnur ingólfsson
alþingismaður Reykvíkinga
í tíð ríkisstjóraar Steingríms
Hermannssonar fór fram heildar-
endurskoðun á lögunum um al-
mannatryggingar. Sá sem þetta rit-
ar var formaður þeirrar nefndar
er sá um endurskoðunina. Aihr
stjómmálaflokkar sem nú eiga sæti
á Alþingi, nema Kvennahstinn,
áttu fuhtrúa í endurskoðunar-
nefndinni. Tilgangurinn með end-
urskoðuninni var að gera al-
mannatryggingalöggjöfina skýra
og einfalda og leita leiða til að hag-
ræða og spara 1 almannatrygging-
unum. Markmiðið var að færa frá
þeim sem betur mega sín til hinna
sem þurfa á aðstoð almannatrygg-
inganna að halda.
Alþýðuflokkurinn þorði ekki
Fyrrverandi heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, Guð-
mundur Bjamason, ákvað í fram-
haldi af endurskoðun almanna-
tryggingalaganna að leggja fram á
Alþingi frumvarp til laga um al-
mannatryggingar. Sjálfstæðis-
flokkurinn, sem þá var stjómar-
andstöðuflokkur, lagðist gegn
frumvarpinu þar sem það gerði ráð
fyrir tekjutengingu elh- og örorku-
lífeyris. Það var þá skýr afstaða
Sjálfstæðisflokksins að tekjuteng-
ing elh- og örorkulífeyris kæmi
ekki til greina. Nú hefur Alþingi
samþykkt tekjutengingu elh- og
örorkulífeyris með tilstyrk Sjálf-
stæðisflokksins. Alþýðuflokkur-
inn, jafnaðarmannaflokkur ís-
lands, treysti sér ekki til að standa
að fmmvarpi því sem Guömundur
Bjamason lagði fyrir Alþingi þar
sem það gerði ráð fyrir tekjuteng-
ingu elh- og örorkulífeyris. Nú hef-
ur heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðherra Alþýðuflokksins, jafnað-
armannaflokks íslands, fengið
samþykkt sem lög frá Alþingi að
elh- og örorkulífeyrir sé tekju-
tengdur frá 1. febrúar.
Réttlætir gerðir sínar
með ósannindum
Þessar gerðir sínar réttlætir heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra
með því að halda því fram að tihög-
ur hans um tekjutengingu séu þær
sömu og fyrrverandi heilbrigðis-
ráðherra. Hér er um hrein ósann-
indi að ræða af hálfu heilbrigðis-
og tryggingamálaráðherra og því
nauösynlegt að leiðrétta. Tekju-
tenging elh- og örorkulifeyris getur
verið réttlát og eðlileg. Af hálfu
Framsóknarflokksins hefur tekju-
tenging lífeyris ahtaf verið bundin
því skhyrði aö sá spamaður, sem
af henni hlytist, yrði notaður til
þess að hækka bætur og auka bóta-
rétt til að tryggja sem best hags-
muni þeirra sem raunverulega
þurfa á almannatryggingum aö
halda. Það er út frá þessum sjón-
armiðum sem Framsóknarflokk-
urinn telur að tekjutenging elh-
og örorkulífeyris geti verið rétt-
lát.
Alþýðuflokkurinn, jafnaðar-
mannaflokkur íslands, sagði
nei
Nú skal gerður ofurhtill saman-
burður á hvað fólst í fmmvarpi því
sem fyrrverandi heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra lagði fyrir
Alþingi og því sem núverandi heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra
hefur fengið samþykkt á Alþingi.
Framsóknarflokkurinn vildi
tekjutengja elh- og örorkulífeyri og
nota þann sparnað, sem af því hlyt-
ist, til að hækka bætur og auka
bótarétt. Alþýðuflokkurinn, jafn-
aðarmannaflokkur íslands, vildi
ekki fara þessa leið heldur hefur
nú vahð þá leið að skattleggja elh-
og örorkulífeyrisþega sérstaklega
með tekjutengingu elh- og örorku-
lífeyris.
Framsóknarflokkurinn vildi
hækka lífeyri og tekjutryggingu
örorkulífeyrisþega um 14%. Al-
þýðuflokkurinn, jafnaöarmanna-
flokkur íslands, sagði nei.
Framsóknarflokkurinn vildi
hækka örorkustyrk um 7% og
heimila uppbótargreiðslur á ör-
orkustyrk sem gæti numið aht að
50%. Alþýðuflokkurinn, jafnaðar-
mannaflokkur íslands, sagöi nei.
Framsóknarflokkurinn vhdi
hækka frítekjumark hjóna úr 70 í
75% af frítekjumarki tveggja ein-
staklinga. Alþýðuflokkurinn, jafn-
eyristrygginga og lengja bótatíma.
Alþýöuflokkurinn, jafnaðar-
mannaflokkur íslands, sagði nei.
Framsóknarflokkurinn vhdi
hækka bamalífeyri. Alþýðuflokk-
urinn, jafnaðarmannaflokkur ís-
lands, sagði nei.
Framsóknarflokkmmn vhdi
hækka sjúkra- og slysadagpeninga
um 55%. Alþýðuflokkurinn, jafn-
aðarmannaflokkur íslands, sagði
nei.
Ábyrgöin er hjá
Alþýðuflokknum
Með andstöðu sinni við frumvarp
fyrrverandi hehbrigðis- og trygg-
ingamálaráðherra, Guðmundar
Bjamasonar, kom Alþýðuflokkur-
inn, jafnaðarmannaflokkur ís-
lands, í veg fyrir þær bótahækkan-
ir og réttindabætur fyrir ehi- og
örorkulífeyrisþega sem Framsókn-
arflokkurinn vhdi ná fram og að
framan er lýst. En nú hefur Al-
þýðuflokkurinn, jafnaðarmanna-
flokkur íslands, fengið samþykktar
á Alþingi thlögur um einhhða
skattlagningu á elh- og örorkulíf-
eyri án þess að bæta það upp nokk-
urs staðar annars staðar í al-
mannatryggingimum. Ábyrgð Al-
þýðuflokksins er því mikh.
Orð og gerðir Alþýðuflokksins,
jafnaðarmannaflokks íslands,
kristahast í þessu máh. Hvílíkt
öfugmæh á nokkrum stjómmála-
flokki.
Finnur Ingólfsson