Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.1992, Qupperneq 8

8
FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 1992.
Fréttir
Hlýt ao láta athuga hvernig
f rídagar kennara eru nýttir
- segir Ólafur G. Einarsson menntamálaráðherra
- Það hafa heyst kvartanir þess efn-
is frá foreldrum að kennslutimi í
skólum sé ekki nýttur sem skyldi.
Hefur ráðuneytið eitthvert yfirlit
yfir þetta atriði?
„Það vita það allir, sem vilja vita,
að hinn lögboðni kennslutími er
ekki nýttur alls staðar í grunnskól-
anum. Það vantar meira að segja
mikið á það í sumum skólum. Eg
er núna að láta taka saman skýrslu
um þetta. Ég vil ekki sitja undir
því að það sé ég og ég einn sem sé
að skerða lögboðinn kennslutíma
nemenda í grunnskólanum, vegna
þess að ég veit að það gera aörir
og hafa gert í áraraðir. Það hefur
ekki verið það eftirlit með þessum
lilutum sem þarf að vera og kenn-
arar hafa komist upp með það að
nýta ekki þennan lögboðna tíma.
Það eru einungis þeir, sem eru í
toppi, sem verða að skerða. Hinir
þurfa að bæta við.
-Hvað um frídaga kennara á
kennslutímanum?
Að sjálfsögðu þarf að huga að öll-
um þeim frídögum sem kennarar
hafa komið sér upp á kennslutím-
anum. Á fundi með foreldrafélag-
inu í Breiðholtsskóla í gær kom
slík gagnrýni fram á kennara að
menntamálaráðherra þótti orðið
tímabært að taka upp hanskann
fyrir þá. Mér finnst að það hljóti
að koma til athugunar hvemig
þessir frídagar kennara eru nýttir,
hvers vegna það em til dæmis svo
mikil frí. í kringum prófdaga. Þaö
hggja ekki fyrir nein fyrirmæli frá
menntamálaráðuneytinu um slíkt.
Ég heyri kvartað undan því að
krakkar komi heim eftir að hafa
verið tíu mínútur í tíma og aö þetta
1 eigi jafnvel viö um yngstu bömin.
Þá hef ég fengið fullyrðingar frá
nemanda um að það séu teknar tíu
mínútur af hverjum einasta tíma.
Ég sagðist að vísu ekki trúa þessu,
þótt ekki megi véfengja fólk, en
mér er sagt að þetta sé svona nokk-
uð víða. Og hvað eru menn þá aö
tala um tveggja tíma vikulega
skerðingu ef svona nokkuð á sér
raunverulega staö.“
-Ymsum hefur þótt umræðan um
skerðingu í skólakerfinu snúast
upp í einkastríð kennara og ráð-
herra í fjölmiðlum á síðustu dög-
um?
„Ég lít ekki á þetta sem stríð milli
kennara og ráðherra. En mér hafa
þótt viðbrögð kennara alveg ótrú-
lega hörð. Þeir hafa hins vegar rök-
stutt Sínar aðgeröir og málflutning
með því að verið væri að stofna
skólastarfinu í hættu. Ég hef aldrei
dregiö í efa umhyggju kennara og
annarra sem hafa tjáð sig um þetta,
fyrir bömunum. En mér hefur þótt
þetta ganga of langt miðað við það
sem ég hef sagt að yrði skerðing á
vikulegum kennslutímum. Ég má
kannski ekki gera kröfu til að mér
sé trúað en ég geri það nú samt.“
............—
-Þú hefur sagt að þú vitir með
vissu um dæmi þar sem kennarar
hafi ófrægt þig og störf ráðuneytis-
ins í kennslustundum. Mun æðsti
maður skólamála ekki taka á þeim
málum og jafnframt upplýsa hverj-
ir hafi verið þar að verki, þannig
að öll kennarastéttin liggi ekki und-
ir grun?
„Nei, það geri ég ekki. Þetta era
viðfangsefni skólanna sjálfra.
Menn verða að gera það upp við
sig hvort þetta eru aðferðir sem
hæfa við uppeldi ungdómsins í
skólum landsins. Þessi orö mín
verða þeir að taka til sín sem eiga.“
-í skýrslu Hagfræðistofnunar Há-
skólans um kosti og galla við leng-
ingu grunnskólans kemur fram að
hagnaður þjóðarbúsins getur num-
ið allt að 2,5 milljörðum króna á árí
sé skóladagurinn lengdur i 35
kennslustundir á viku hjá öllum
bekkjum. Þú vilt hins vegar stytta
kennslutímann um tvær stundir á
viku, ásamt fleiri aðgerðum sem
eiga að skila 180 milljóna sparnaði.
Þarna stangast hlutirnir á.
„Skerðingin gengur á svig við
þessa niðurstöðu. En ég lít á skerö-
inguna sem tímabundið ástand. Við
Yfirheyrsla
Jóhanna S. Sigþórsdóttir
erum aö ganga inn í nýja tima, sem
við verðum að laga okkur aö. Niö-
urstöður skýrslunnar fela í sér
auknar fjárfestingar, en við höfum
einfaldlega ekki svigrúm til slíks
núna, jafnvel þótt viö trúum því
að þær muni skila verulegum arði
í nánus'tu framtíð. En ég held að
það sé ekki ágreiningur um það í
sjálfu sér að stefna beri að sam-
felldum skóladegi, einsetnum skóla
og lengri viðvera.
- Kemur niðurskurðurinn, þ.e.
fækkun kennslustunda og fjölgun í
bekkjardeildum, allur til fram-
kvæmda í haust eða verður honum
dreift á lengri tíma.
„Já, meginþættimir í niður-
skurðinum koma til framkvæmda
haustið 1992.“
-Þú hefur fullyrt að nemandi sem
er að ljúka grunnskóla hafi aldrei
haft fleiri kennslustundir að baki
en einmitt nú. Kennarar benda á
að þetta sé þriðji niðurskurðurinn
sem dynji á skólakerfinu og að
kennslustundum á viku hafi fækk-
að sem nemur heilum skóladegi á
nokkrum árum.
„Það er hægt aö leika sér með
þessi súlurit, taka fyrir einstaka
árganga og sýna fram á aö þeir
hafi sumir hverjir minni vikulegan
kennslutíma heldur en var 1960.
En ég segi, grunnskólanemandi á
lokastigi nú hefur meiri tímafjölda
aö baki en nokkurn tíma hefur ver-
ið áður.
- Frumvarp um Lánasjóð íslenskra
námsmanna nýtur ekki fylgis allra
þingmanna í stjórnarflokkunum.
Áttu von á að það náist samstaða
um það?
„Það er unnið að því núna að ná
um það samstöðu. Ég hef lýst því
margsinnnis yfir, í umræðum í
þinginu, viðræðum við stúdenta og
víðar að ég sé opinn fyrir tillögum
um aðrar leiðir. Þær verða samt
að liggja að því grundvallarmark-
miði sem við höfum sett, að við
náum að rétta sjóðinn við.“
- Hvaða tilslakanir værir þú reiðu-
búinn til að samþykkja?
„Ég hef nefnt aðrar endur-
greiðslureglur en ég get ekki sagt
á þessari stundu hverjar þær gætu
orðið. Ég er að láta reikna út ýmsa
möguleika. Þá hefur verið rætt
hvort afborganir eigi að hefjast
einu ári eftir námslok, eins og gert
er ráð fyrir í framvarpinu. Ég er
reiðubúinn aö athuga það, setji það
markmiðin ekki í verulega hættu.
Varðandi vextina þá eru 3 prósent-
in ekki nein heilög tala. En tilslak-
anir þar þýða þýða hærri afborgan-
ir og jafnvel að fella brott tekju-
tenginguna.
-Stendur til að leggja Námsgagna-
stofnun niður?
Hún er nú í sérstakri athugun
núna. Þaö hafa öðra hvoru komið
upp kröfur um það að leggja hana
niður sem ríkisstofnun og fela
einkaaðilum alla námsbókagerð.
Ég vil fá svör við því hvort þetta
sé hægt. það kemur til greina að
breyta Námsgagnastofnun en ég sé
ekki að hægt sé að leggja hana nið-
ur.“
- Þú hefur gagnrýnt fréttaflutning
fréttastofu Ríkisútvarpsins. Á hún
að hlíta öðrum lögmálum en aðrar
fréttastofur af því að hún tilheyrir
ríkisfjölmiðli?
„Mér finnst ríkisrekstur á svona
fjölmiðli ekki réttlætanlegur nema
fréttastofan gæti fyllsta hlutleysis
og henni sé treyst. Mér finnst hafa
skort á það. Ég hef orðið fyrir því
sjálfur að fréttaflutningur af því
sem ég er að segja eða gera gefur
allt aðra mynd af því heldur en
raunin ætti aö vera. Þetta fmnst
mér afskaplega vont.“
- Viltu einkavæða Rikisútvarpið?
Nei, ég hef ekki veriö talsmaður
þess. Hins vegar vil ég láta endur-
skoða útvarpslögin. Þar er ýmislegt
sem ég hef engan áhuga á, til dæm-
is menningarsjóður útvarpsstöðva.
Ég vil ekki hafa hann í því formi
sem hann er núna, það er ekkert
réttlæti í því. Stöðvarnar sitja alls
ekki við sama borð viö úthlutun
úr honum. Ég held að það sé ein-
faldast að hver stöð sjái um sig með
þeim tekjum sem hún fær.
-Hvað um peningahítir eins og
Þjóðleikhúsið, Þjóðminjasafnið,
Þjóðarbókhlöðuna, SS-húsið og
Þjóðskjalasafnið á sparnaðartim-
um?
„Það þarf ýmist að ljúka bygg-
ingu þessara stofnana eða endur-
bæta þær. Þetta era verkefni upp
á 4-5 milljarða króna. Nú er verið
að vinna skýrslu um fyrirliggjandi
framkvæmdir. Þegar ég hef fengið
hana í hendur hyggst ég gera nokk-
urra ára áætlun um hvernig þetta
verði fjármagnað árlega, þannig að
hver og ein stofnun viti við hveiju
hún megi búast á næstu fjórum
árum, til dæmis.