Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1992, Side 32

52
FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1992.
Skák___________________________________________________________________________________pv
Sitt sýnist hveijum
um mannsfórnina
„Það er nú meira hvað þessir ungu
skákmenn kunna af teóríu,“ er al-
gengt viðkvæði eldri og reyndari
skákmanna. Þeir sakna garnla
tímans þegar skákbækur voru fá-
séðar og beita varð hyggjuvitinu
allt frá fyrsta leik. Þeim finnst ós-
anngjamt að ungu skákmennimir
skub komast upp með að tefla beint
upp úr bókum og gjarnan svo flók-
in afbrigði að „gömlu meistaram-
ir“ sjálfir standa á gati og geta eng-
an vegin leyst vandamábn yfir
borðinu.
Svona hefur skákfræðunum
fleygt fram. Hitt er svo annað mál
að það á jafn vel við nú eins og
fyrir þijátíu árum að btið er á því
að græða að læra byrjunarleikina
utanbókar. Hugmyndirnar að baki
leikjunum skipta máb og hvemig
þær em útfæröar. Og sífebt koma
nýjar leiðir fram á sjónvarsviðið
eða nýstárlegar áætlanir og skbn-
ingur manna á ýmsum „stöðutýp-
um“ eykst að sama skapi.
Byrjanafræðin hafa tekið mikl-
um breytingum á nokkram áratug-
um. Hér í eina tíð kom tiltölulega
fljótt í ljós hvort eitthvert afbrigðið
var „gott“ eða „slæmt". Nú á dög-
um virðast yngri skákmenn hreint
ekki keppa að því að ná betri stöðu
úr byijun. Markmiðið er að fá fram
flókna og erfiöa stöðu og úrsbt
skákarinnar ráðast þá af því hvor
teflir áfram af meiri útsjónarsemi.
Á vissan hátt má því segja að
vopnaviðskiptum sé frestað fram í
miðtaflið.
Eitt þessara tískuafbrigða er að
finna í Nimzo-indverskri vörn þar
sem svartur fómar manni fyrir tvö
peð og sterka stöðu. Þessi hugmynd
kom fyrst fram á milhsvæðamót-
inu í Manbla 1990 en áður var af-
brigðið tabð óteflandi á svart. Á
þessum tveimur ámm hefur mikið
vatn runnið tb sjávar en enn er
ekki fjóst hvort fómin stenst.
Skoðum tvær skákir með þessu
afbrigði. Fyrst skák tveggja efnbeg-
ustu stórmeistara heims, Lettans
Sírovs - sem hér tefldi á Apple-
mótinu á dögunum - og Frakkans
Lautiers. Fyrsti nýi leikurinn í
skákinni kemur í 19. leik og fram
kemur flókin staða sem erfitt er að
meta. En Sírov teflir af meiri út-
sjónarsemi - raunar er lærdóms-
ríkt að sjá hvemig hann spinnur
úr stöðunni. Teflt á alþjóðamótinu
í Biel í fyrra, þar sem Sírov varð
einn efstur.
Hvítt: Alexei Sírov
Svart: Joel Lautier
Nimzo-indversk vörn.
1. d4 RfB 2. c4 e6 3. Rc3 Bb4 4. Dc2
c5 5. dxc5 Ra6 6. a3 Bxc3+ 7. Dxc3
Rxc5 8. b4 Rce4 9. Dd4 d5 10. c5 b6!?
11. f3 bxc5 12. bxc5 Da5+ 13. Db4
Dc7!
Þetta er hugmyndin margum-
rædda. Endatafbð eftir drottninga-
kaup á b4 er á hinn bóginn slæmt
á svart og því var þetta afbrigði
ekki tabð hæft tb útflutnings.
14. fxe4 Hb815. Da4 + Bd716. c6!? 0-0
En ekki 16. - Bxc6? vegna 17. Bf4!
er hvítur nær að hægja hættu frá.
Nú strandar 17. cxd7? á 17. - Dc3+
o.s.frv.
17. Bd2 Bxc6 18. Da5 De5 19. Bc3
Ungu pbtamir em vel undirbún-
ir. Sírov endurbætir hér skák
Gurevits og Timmans frá Linares
1991, sem tefldist 19. Hcl Rxe4 20.
Rf3 Db2! 21. e3 Bb5 22. Db4 Bxf2 23.
Dxb2 Hxb2 24. Hxfl Hfb8 25. Bc3?!
Hxg2 26. Be5 Ha8 27. Hgl? Rd2!! og
Timman náði vinningsstöðu.
-tvær skakir 1 tiskuafbrigði Nimzo-indverskrar varnar
Alexei Sírov, sem sigraöi ásamt Jóhanni Hjartarsyni á Apple-mótinu á dögunum, teflir gjarnan flókin og viðsjárverð byrjanaafbrigði.
19. - Dxe4 20. Bxf6 gxfB 21. Rf3 d4
22. Dd2 e5 23. h4
Sírov gagnrýnir þennan leik í
skýringum og telur að svartur
hefði nú getað tryggt sér stöðuyfir-
burði með 23. - Hb3! 24. Hh3 He3!
er hvítur á erfitt með að losa um
stöðuna. í stað textaleiksins mæbr
Sírov með 23. g3! og telur tafbð í
jafnvægi.
23. - Dg6? 24. Kf2 Kh8 25. h5 Dg7 26.
Hcl Hb6 27. g4! e4?
Ekki 27. - Dxg4? 28. Bh3! Dxh5 29.
Bd7! og vinnur en 27. - Hfb8 var
rétti leikurinn og enn er tafbð
óljóst.
Umsjón
8 £ *
7 A i*i
6 I É. á
5 A
4 il A-
3 A
2 #A
l|l JL+ 2
28. Dxd4! exf3 29. h6! Dg6
Eða 29. - Dg5 30. Hh5! Dg6 31.
exf3 með vinningsstöðu.
30. exf3 Bb7 31. Bd3 Dg5 32. Hbl!
Frábær leikur því að. hrókur
svarts á b6 er virkur. Nú hótar
hvítur 33. Hxb6 axb6 34. Bf5! og
,jarða“ svörtu drottninguna tb ei-
lífðamóns.
32. - Hxbl 33. Bxbl De5 34. Dxe5?
En nú fatast Sírov úrvinnslan.
Jón L. Árnason
Með 34. Dd3! f5 35. Dxf5 Dxf5 36.
Bxf5 er hvíta taflið léttunnið. Eftir
textaleikinn á svartur meiri von en
staða hans er þó áfram afar erfið.
34. - fxe5 35. Bf5 Bc8 36. Hcl Bxf5
37. gxf5 Hb8 38. Hc7 Kg8 39. Ke3!
Kf8 40. f6! Ke8 41. He7+ Kf8 42.
Hxa7 Ke8 43. Ke4 Hbl 44. a4 Hhl 45.
a5 Hh6 46. Kxe5 Hhl 47. a6
Og svartur gafst upp.
í debdakeppni Skáksambands ís-
lands í síðasta mánuði var þetta
afbrigði enn tb umræðu er sveitir
Skákfélags Akureyrar og Taflfé-
lags Garðabæjar mættust í úrsbta-
viðureigninni. Eins og fram hefur
komið 1 DV sigmðu Garðhæingar
og þessi skák, sem tefld var á 2.
borði, átti sinn þátt í því.
Hvítur reynir nýja hugmynd í 17.
leik og hefur árangur sem erfiði
eftir að svartur missir af besta
framhaldinu. En í flækjum mið-
taflsins snúast vopnin í höndum
hvíts.
Hvítt: Áskell öm Kárason (Akur-
eyri)
Svart: Sævar Bjamason (Garða-
bær)
Nimzo-indversk vörn.
1. d4 Rf6 2. c4 e6 3. Rc3 Bb4 4. Dc2
c5 5. dxc5 Ra6 6. a3 Bxc3+ 7. Dxc3
Rxc5 8. b4 Rce4 9. Dd4 d5 10. c5 b6
11. f3 bxc5 12. bxc5 Da5+ 13. Db4
Dc7 14. fxe4 Hb8 15. Da4+ Bd7 16.
c6 0-0 17. Rf3!?
Abt kemur þetta kunnuglega fyr-
ir sjónir þar til hvítur breytir út
af framangreindri skák með ridd-
araleik sínum. Mér þykir þó bklegt
að 17. Bd2 gefi hvítum meiri vonir
- sjá skýringar við 20. leik svarts.
17. - Rxe4 18. e3 Bxc6 19. Dc2 Hfc8
20. Be2
20. - De7?
Víkur drottningunni undan svo
að nú stendur hvíta drottningin
andspænis ibskeyttum hrók á c-
línunni. Um leið hefur drottningin
auga með h4-reitnum svo að hvíti
riddarinn vogar sér ekki burt.
Hugmyndin er góð en útfærslan
röng. Mér sýnist 20. - Dd8! mun
sterkara. Sá leikur hefur aba kosti
20. - De7 auk þess sem drottningin
getur skákað á a5 undir vissum
kringumstæðum. En mestu skiptir
að þá er 8. reitarööin betur varin
og hrókurinn á c8 valdaður. Eftir
20. - Dd8! hótar svartur 21. - Bb5
(og 21. Hbl Bb5! bjargar ekki mál-
um hvíts). Svartur ætti þá mjög
hættulegt frumkvæði.
21. Hbl! Bb7
Nú yrði svarið við 21. - Bb5? vita-
skuld 22. Hxb5! o.s.frv.
22. Dd3 Rc3? 23 Hb3 Re4
E.t.v. hafði Sævar hugsaö sér aö
leika 23. - Rxe2 24. Kxe2 Ba6 en
hvítur á svarið 25. Dxa6! er svört-
um eru allar bjargir bannaðar.
24. Dbl!
Sterkara en 24. Hbl - nú gæti
hvítur svarað 24. - Rc3 með 25.
Db2; t.d. 25. - Rxe2 26. Kxe2 Ba6+
27. Kf2 og hvítur hefur alla þræði
í hendi sér.
24. - Dc7 25. Bd2 g5!?
Góð tilraun til að blása lífi í glæð-
umar og hvítur lætur glepjast. Hér
er 26. Bd3 góður leikur, sem gerir
aðstöðu svarts erfiða.
26. 0-0 g4 27. Ba5
Hvítur hafði stólað á þennan leik.
27. - Dxa5 28. Hxb7 Hxb7 29. Dxb7
Dc3!
En þessi öflugi leikur svarts gerir
aðstöðu hvíts hartnær vonlausa.
T.d. 30. Dxa7 gxf3 31. gxf3 Rc5 32.
Kf2 d4! með yfirburðastöðu; eða 30.
Rd4 Dxe3+ 31. Khl HfB! og hótar
32. -Dxd4, eða 32. - Rf2 + með vinn-
ingsstöðu.
30. Ba6 Dxe3 + 31. Khl Hf8! 32. Db2
Hvítur sleppur ekki bfandi úr
klemmunni eftir 32. Rgl Rf2+ 33.
Hxf2 Dxf2 og gerir því örvænting-
arfuba tilraun.
32. - gxf3 33. gxf3 Rc3! 34. Dg2+ Kh8
35. Hgl Dh6 36. Dg4 f5 37. Df4 Df6
38. Dxa7 e5 39. Dc5 e4 40. fxe4 Rxe4
41. Da7 f4 42. Bfl f3
Og hvítur gafst upp.