Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1992, Blaðsíða 12
12
Spumingin
ÞRIÐJUDAGUR 5. MAÍ 1992.
Hvaö áttu mörg
pör af skóm?
Guðmundur Sigfinnsson nemi: Sex
pör, bæði tfi úaegu og annars brúks.
Þórólfur Grímsson bílstjóri: Fimm til
sex pör. Stígvél og allar græjur.
Ólöf Ingimundardóttir, afgreiðslu-
kona í skóbúð: Þessu get ég varla
svarað, ég á svo mikið. Ég giska á
fimmtán pör.
Helcna Hilmarsdóttir nemi: Svona
sex pör, af ýmsum gerðum.
Katrín Kjartansdóttir nemi: Svona
fimm pör og svo ætla ég að kaupa
skó fyrir sumarið.
Auður Einarsdóttir afgreiðslukona:
Ætli ég eigi ekki svona sex eða sjö
pör.
Lesendur
Sjómannaafsláttur
eða dagpeningar?
Jói skrifar:
Ég hef verið sjómaður í nokkur ár,
haft góð laun og þau hlunnindi sem
kölluð eru sjómannaafsláttur í skatti.
Ég hef ekki alltaf verið á sama skipi,
stundum reyndar á nokkrum skip-
um á sama ári. Þetta hefur orðið til
þess að ég á góða pennavini á skatt-
stofu umdæmisins. - Oftast hef ég
orðið að „sanna“ dagafiölda minn
með vottorðum, staðið í kærum og
ýmiss konar leiðindum, að mínu
mati.
Á liðnu ári varð ég við beiðni opin-
bers fyrirtækis að vinna hjá því í
mánuð í Reykjavík, vegna sérfræði-
þekkingar minnar, og mér heitð jafn-
góðum launum og hlunnindum í
formi dagpeninga. Konan mín er op-
inber starfsmaður og þurfti að sækja
3,vikna námskeið í Reykjavík. Varð
að samkomulagi að þessi ferð okkar
væri á sama tíma.
Við fórum akandi á bílnum og vor-
um á honum í Reykjavík (fengum
samt bæði greitt fyrir fuUt flugfar
gegn venjulegri kvittun). - Við bjugg-
um hjá foreldrum mínum og vorum
þar í fullu fæði á tímbilinu.
Uppgjör okkar fyrir þennan mánuð
var svohljóðandi: Ég, Jói: Laun kr.
200.000, dagpen. í 30 daga á kr. 6.760
eða alls kr. 202.800 mínus skattar af
launum kr. 55.656. Útborgaö kr.
347.142.
Konan: Laun kr. 75.000, dagpen. í
21 dag á kr. 6.760 eða alls kr. 141.960
mínus skattar af launum kr. 5.900.
Útborgaö kr. 211.060. Samtals fyrir
okkur bæði kr. 558.202.
Hefði ég verið á sjónum á sama
tíma hefðu laun okkar til ráöstöfunar
verið kr. 233.122 þar sem aðeins kem-
ur til viðbótar frádráttur; 30 dagar á
kr. 660 í sjómannaafslætti.
Við pennavinimir, ég og skattstof-
an, höfum verið í sambandi. Ekki út
af dagpeningum eða hvemig þeim
var ráðstafað, heldur 12 dögum í sjó-
mannaafslætti, (kr. 7.920) sem þeir
telja að ég hafi ofreiknað mér. Þetta
kom mér talsvert á óvart. Og þó.
Dagpeningar era eitthvað sem „opin-
berir starfsmenn" skilja. Þrátt fyrir
að ég hafi haft um 140% meira í ráö-
stöfunarlaun í mánuð vegna dagpen-
inga, virðist engum veröa óglatt. Og
reyndar ekki mér heldur, ég varð
bara hissa.
Vangaveltur mínar era því þessar:
Væri ekki betra fyrir okkur sjómenn
að fara fram á dagpeninga þegar við
eram á sjó og hætta að berjast fyrir
sjómannaafslætti. sem virðist hafa
óorð á sér. Við gætum farið fram á
frítt fæði, (eða greitt „hráefniskostn-
að“) og greitt örlitla húsaleigu fyrir
klefann. Ég er nærri því sannfærður
um aö ráðstöfunarfé okkar í mánað-
arlok yrði meira, færri bréf frá skatt-
stofum bærast sjómönnum þar sem
krafist væri vottorða. Og allir yrðu
ánægðir.
ValdsQómun veruleikans
Jakob Gunnar skrifar:
Ef þegnum þessa fámenna þjóðfé-
lags tækist aö efla með sér hófsemi,
sanngimi og samfélagslegan heiðar-
leika þá væra flest vandamál úr sög-
unni hér. Öll kreppa í efnahags- og
atvinnumálum hyrfi í sandinn í
þessu afmarkaða auölindalandi. En
ekkert bendir til að slík andans þró-
un sé í augsýn. Allt sýnist stefna ört
niður á við, í átt til vaxandi óréttlæt-
is og ofstjómunar. Öll hugsjóna-
hyggja virðist á hröðu undanhaldi
ensérhagsmunir látnir hafa forgang.
Ýtt er undir hina lágkúrulegustu
eiginleika í fari mannverannar og
sem tákna má með tveimur orðum;
auðgræðgi og valdafíkn. Þeir sem
standa fremstir í flokki með forræði
þjóðarinnar í höndum sér, skipa öðr-
um aö spara og einkum þeim sem
aldrei hafa haft tækifæri til óhófsemi
í eyðslu. Sjálfir hafa valdhafamir í
öllum tilvikum stjómað ofeyöslunni
um leið og þeir hafa náð að hreykja
sér í stjómarstöður með blekkjandi
áróðri. Þeir hampa sínum höttum og_
ætlast til að almenningur virði emb-'
ættisgjörðimar takmarkalaust.
Þjóöin er látin verja miklum fiár-
munum í þágu siðmenningar og
kristinnar trúar og gæða þessara
hugtaka. Ætla mætti að þeir sem náð
hafa að skara að sér forræðisvöldum
í þjóömálum gluggi eitthvað í kristið
orðfæri. Máske helst á stórhátíðum,
og þá vonandi með virkum huga.
„Þeir skeyta ei um það mikilvæg-
asta í lögmálinu: réttvísina, misk-
unnsemina og trúmennskuna. Þeir
sýnast hið ytra réttlátir fyrir mönn-
um en hiö innra eru þeir fullir af
hræsni og lögmálsbrotum." Hefur
eitthvað breyst í þessum efnum í tvö
þúsund ár?
Notaðar þyrlur ódýrari
Kristján Guðmundsson skrifar:
í fréttum af væntanlegum þyrlu-
kaupum fyrir Landhelgisgæsluna
hefur aðallega verið rætt um þrjár
þyrlutegundir. Nefnilega Super
Puma vélina og hinar tvær banda-
rísku tegundir, Bell og Sikorsky. Um
þetta hefur svokallaður ráðgjafahóp-
ur um þyrlukaup skilað áliti til
dómsmálaráðherra. Nú er áætlað að
ríkisstjómin ákveði næstu skref í
málinu fljótlega. - Ekkert er gefið
upp hvaða kost ráðgjafgahópurinn
telur bestan.
Eftir heimildum sem maður veröur
að telja traustar, er verð t.d. á nýrri
Super Puma þyrlu á bilinu 600-900
miUjónir króna. Möguleikar era hins
vegar miklir að fá keypta notaöa
Super Puma þyrlu og þá jafnvel með
Hringið í síma
632700
milli kl. 14 og 16
-eða skrifið
ATH.: Nafn og súnanr. verður
að fylgja bréfum
fáum tímum á mótorum eins og það
er kallað, fyrir u.þ.b. 400-500 milljón-
ir. Oft fylgja ýmsir varahlutir með í
kaupunum.
Þetta er möguleiki, sem ég held að
hafi ekki verið kannaður tfi fulln-
ustu, og alla vega kemur það ekki
fram í fréttum um skýrslu ráðgjafa-
hópsins. - En þama gæti ríkið sparað
nokkur hundrað mfiljónir króna en
jafnframt fengið tæki sem fullnægöi
öllum ströngustu kröfum og kæmi
að sömu notum. - Mér finnst að
minnsta kosti aö þennan möguleika
verði að kaxma mjög vel áður en
lokaákvörðun er tekin um kaup á
þyrlu fyrir Gæsluna.
Super Puma þyrla á flugi. - Gætl ríkið sparaö sér nokkur hundruð milljón-
ir með því að kaupa eina notaöa?
skrifar:
Ég furöa mig á því þegar hver
skrfifinninn á fætur öðrum geys-
ist fram á ritvöllinn tfi aö verja
Kohl, kanslara Þýskalands, gep
lofi um hann í íslenskum fiöl-
miðlum. Lofið var á þá lund að
honum heföi tekist meö lýðræðis-
legum og friðsamlegum hætti aö
skapa landi sinu þann sess valds
og virðingar sem Hitler ætlaði að
ná með hernaði.
í þessu felst engin ásökun um
einræðisbrölt af hálfu Kohl. Þvert
á móti er athygli vakin á stjóm-
visku Þjóöverja og óviðjafhanleg-
um dugnaði þeirra frá lokum
seinni heimsstyrjaldar. Það er
ljótur leikur að rangtúlka orð og
ummæli manna. Slíkt gera ein-
ungis „kverúlantar". En við höf-
um aöeins séð byijunina. Þjóð-
veijar eiga eftir að móta og aga
nýja Evrópu. Þýska þjóðin er vin-
veitt íslendingum, enda skyld
okkur.
Eggertog láns-
Unnur hringdi:
Ég var að lesa grein Eggerts
Haukdal alþm. um lánskjaravísi-
töluna. Eggert segir þá sem tóku
þessi verðtryggöu lán ekki hafa
getaö séð fyrir hvemig málin þró-
uðust og því era lánin óviðráöan-
leg í dag. Ég er t.d. með eitt slíkt
lán sem ekki er viðlit aö greiða
niður í þessu lífi! Lánskjaravisi-
töluna verður að afnema eins og
Eggert hefur lagt til á Alþingi.
AndstæðingarEES
Ingvar Bjömsson hringdi:
Mér finnst einkennilegt að þeir
sem harðast berjast gegn aöild
okkar að EES samningunum
skuli aldrei taka undir þá hug-
mynd að leita eftir fríverslunar-
samningi við Bandaríkin. Þó
segja þeir ávallt aö leitað skuli
„eitthvað annaö“ en tfi Evrópu-
ríkjanna. Nefndur fríverslunar-
samningur nægir okkur íslend-
Jóhanna
ífötDavíðs!
Fjóia hrmgdi:
Mér finnst það hreinlega út í
hött að nokkur sfiórnmálamaður
skuli leggja sig niöur við að taka
nákvæmlega samatfi bragðs sem
annar sfiómmálamaður er búinn
að gera. Það fara að vísu ekki
allir í fót Davíðs Oddssonar en
Jóhönnu Sigurðardóttur hefur
nú sýnilega tekist þaö með því
aö láta sækja sig heim í hjólastól
til að eyða deginum í honum og
kynna sér ferli fatlaðra.
Jóhörmu hefði verið nær að láta
aka sér til heimfia hinna bág-
stöddu 1 þjóðfélaginu og kynna
sér hvemig fólk kemst af í dag
með þær smánartekjur sem því
era ætlaðar mörgu. Ekkert kem-
ur í stað raunveruleikans, ekki
einu sinni gervifatlaöur sfióm-
málamaður.
ÖmurSegaðstaða
ítívolíi
S.P. hringdi:
Ég fór með böm með mér í tí-
voliið í Hveragerði á sumardag-
inn fyrsta. Þar var satt að segja
ekki glæsfiegt eða skemmtilegt
umhverfi. Aðstaöan þarna var
ömurleg að öllu leyti. Þarna
rigndi á fólk inni í húsunum og
maður varð gegndrepa af bleytu
og hrásiaga. - Þetta ástand er
ekki bjóöandi neinum, ekki held-
ur þótt krakkar eigi í hlut.
Ég er undrandi ef ekki hafa
fleiri en ég boríð sig upp undan
þessu því aö þama er þó þjónusta
seld gestum og gangandi þegar
opið er. Þetta verður að taka
rækfiega I gegn að rainu mati ef
þama á að vera opið áfram.