Dagblaðið Vísir - DV - 23.05.1992, Síða 26

26
LAUGARDAGUR 23. MAÍ 1992.
Ragnheiður Davíðsdóttir vegur að flokksræðinu:
„Ég vil ekki láta kalla mig upp-
reisnarkonu þó sumir álíti mig þaö.
Ég fylgi einfaldlega sannfæringu
minni en mér datt ekki í hug að þaö
yrði svona mikið íjaörafok út af því.“
Það var sannfæring Ragnheiðar Dav-
íðsdóttur að rétt væri að greiða at-
kvæði gegn tillögu formanns
menntamálaráðs, Bessíar Jóhanns-
dóttur, um að leggja bæri niður
Bókaútgáfu Menningarsjóðs. Það var
einnig sannfæring Ragnheiðar að
rétt væri aö samþykkja vantrausts-
tillögu á Bessí.
Pólitísk sprengja
Ýmsir sem eru á öndverðum meiði
Leifur Þórarinsson
tónskáld Rvk
Alda Möller Jóhann G. Möller | Alvilda M. Thomsen
leikkona Rvk 1“ kaupm. Hvammsf. j- húsfr. Keflavík
Hallgr. Guðmundss.
forst. Togaraafgr.
Guðmunda Helgad.
fangav. Rvk
Guðný Arngrímsd. fe húsfr. Hjarðardal [r húsfr. Hjarðardal j

Stefanía Arngrímsd. | húsfr. Flateyri j
Arngrimur J. Vídalín | b. Hjarðardal Dýraf. 1
Bjarni Jónatansson
verkam. Flateyri
Jónatan Þorlefisson
verkam. Litlu-Þúfu
Anna F. Jónsdóttir
Litlu-Þúfu
/ 'jM — , — *" mm'^
Ragnheiöur Davíðsdóttir
J Páll S. Jónsson skipst. Haukadal Jón Sigurðsson B b. Hrauni Dýraf. 1
Helgi Pálsson
b. Haukdal Dýraf.
Andrea Andrésd. | Andrés Halldórsson
húsfr. Haukdadal r- b. Bakka Dýraf.
Ragnheiður Davíðsdóttir
frændgarður
Davíð Guðmundss.
húsasmíðam. Rvk

b. Hofi, Þingeyri

Guðmundur Helgas. i. trésm. Rvk

Guðrún Jónsdóttir þ húsfr. Hofi
Einar Jónsson
b. Bakka
Kristín Ólafsdóttir
húsfr. Bakka
Jón Jónsson
b. Ytri-Húsum
Jakobína Ásgeirsd.
húsfr. Rvk

Þóra Arnadóttir
húsfr. Bíldudal
}
Arni Kristjánsson
útg.m. Bíldudal
Jakobína Jónsdóttir I
húsfr. Bíldudal
Asgeir Asgeirsson
verkam. Bíldudal
Jóhanna Bjarnad.
húsfr. Álftamýri
Asgeir Jónsson
b. Álftamýri
Jl
Guðmundur J.
form Dagsbrúnar

Guðmundur Guðms.
sjóm. Rvk
Guðmundur Friörikss
sjóm. Hjallkárseyri
l
•>
\
\ Friðrik Jónsson |
l b. Hrafnseyrarh.
>

W.W.'.'W.VW.VY.'.WMW.VAV.
Bjarni Friðriksson
júdókappi
I
Friðrik Jóhannsson || Bjarney Friðriksd.
starfsm. Gufum r~ húsfr. Auðkúlu
CÐ
viö aðgerðir Ragnheiðar telja það
hins vegar til marks um pólitíska
einfeldni að styðja vantrauststillögu
á formanninn sem er úr röðum sjálf-
stæðismanna. Augljóst sé að stjórn-
arflokkarnir ákveði sín á milli hver
eigi að vera formaður ráðsins. Ragn-
heiður hafi því mátt vita að um póli-
tíska sprengju væri að ræða. Sumir
halda því fram að hún hafi með þessu
viljað vekja athygli á sjálfri sér.
„Ég tel margar leiðir vænlegri til
þess,“ andmæhr Ragnheiður. „Þetta
hefur sannarlega ekki veriö
skemmtilegt tímabil. Þetta hefur haft
mikil áhrif á fjölskylduna og álagið
á heimilinu hefur verið gífurlegt. Svo
bar þetta upp á í miðjum próflestri
hjá mér og ég hélt á tímabili að ég
myndi ekki hafa það af og var ákveð-
in í að segja mig úr einu prófi. Árang-
urinn varð hins vegar prýðilegur og
ég þakka það ekki þingflokki Alþýðu-
flokksins."
Vantrauststillaga
eina leiðin
Ragnheiður fullyrðir að van-
trauststillaga hafi verið eina leiðin.
„ Annað er ekki hægt þegar formaður
stofnunar, sem hann stýrir, gengur
gegn hagsmunum þess sem honum
er trúað fyrir. Formaðurinn sagði
upp útgáfusamningi viö Háskólann,
skrifaði starfsfólki Menningarsjóðs
bréf þar sem tilkynnt eru nánast
starfslok og að rýma eigi húsið án
þess að svo mikið sem bera það und-
ir Menntamálaráð. Formaðurinn tók
einnig einhhða þá ákvörðun aö
minnka upplag á bókum sem ég tel
vera brot á samningi við höfunda.
Alvarlegasta máhð var þó að formað-
urinn ætlaði að ganga gegn gildandi
lögum með tihögunni um að leggja
Bókaútgáfu Menningarsjóðs niður.
í fjárlögum stendur reyndar skýr-
um stöfum að stefnt skuli að því að
leggja hana niður. En fjárlög ganga
auðvitað ekki lengra en gildandi lög
í landinu eins og Sigurður Líndal
lagaprófessor bendir á. Við vildum
tryggja útgáfu þeirra bóka sem hafa
menningar- og fræðslugildi. Ef við
hefðum haft vinnufrið til að móta
shkar tihögur þá hefði niðurstaðan
hugsanlega getað orðið sú að bók-
menntafræöistofnanir Háskólans
hefðu komið inn í þessa mynd hvort
sem það héti Háskólaforlag eða eitt-
hvað annað. Þetta var meira að segja
th umræðu á þingflokksfundi Al-
þýðuflokksins og Jón Baldvin var
meðal þeirra sem taldi það eðhlegt.
Þaö var ekkert kappsmál fyrir okkur
að láta það heita Bókaútgáfu Menn-
ingarsjóðs. Aðalmáhð varð hins veg-
ar að einstakhngur innan Alþýðu-
flokksins leyfði sér að hafa skoðanir
sem stangast á við stefnu ríkisstjóm-
arinnar."
Össurarþáttur
kom á óvart
Um þá ákvörðun þingflokks Al-
þýðuflokksins að kjósa nýjan aðal-
fuhtrúa í stað Ragnheiðar segir hún
að sér þyki sem skoðanafrelsi og lýð-
ræði hafi beðið hnekki. Hún segir
nokkra þingmenn hafa tekið upp
hanskann fyrir sig í þingflokknum.
Hún hafi þó ekki fengið stuðning þar
sem hún átti jafnvel helst von á hon-
um. „Össurar þáttur Skarphéðins-
sonar hefur komið mér ákaflega mik-
ið á óvart. Það hefur verið sérstak-
lega gott samband á milh okkar alla
tíð og við vorum hálfpartinn sam-
ferða inn í flokkinn, komum úr Nýj-
um vettvangi, og höfum haft svipað-
ar skoðanir í pólitík. Mér hefur þótt
Össur hingað til vera hugsjónamað-
ur, fylginn sér og ákveðinn. Maður
sem hefur barist fyrir þeim sem
minna mega sín í þessu þjóðfélagi.
Það er öllum minnisstætt þegar hann
stóð á þingpöllum og hélt þrumandi
ræðu yfir þingheimi þegar átti að
vega aö kjörum námsmanna. Þá dáð-
ist ég að honum eins og fleiri. Þess
vegna kom þessi afstaða hans mér
mjög á óvart. í fyrsta lagi að hann
skyldi bregðast svona við að lýsa því
yfir í sjónvarpi að það væri ekkert
sem mælti gegn því að kjósa nýjan
aðalfulltrúa og jafnframt rengdi
hann álit Sigurðar Líndals. Þó hann
Ragnheiður Davíðsdóttir gekk í lög-
regluna af ævintýraþrá. Lífsreynsl-
an, sem hún öðlaðist í því starfi,
varð til þess að hún ákvað að beita
sér fyrir bættri umferðarmenningu.
DV-mynd S
hafi ekki beint sagt aö hann væri
þeirrar skoðunar að ég viki mátti
lesa það úr orðum hans. Það kemur
á óvart að maður, sem sjálfur flúði
flokksræðið í Alþýðubandalaginu,
skuh svo taka upp svipuð vinnu-
brögð í nýjum heimkynnum í póhtík-
inni.“ Ragnheiður lýsir því yfir að
hún hafi orðið fyrir ákaflega miklum
vonbrigðum með afstöðu Óssurar.
Með tárin í augunum
„Hann opinberaði svo skoðanir
sínar enn frekar þegar hann lét sig
hafa það að greiða atkvæði með til-
lögu sem gerir það að verkum að
fjöldi námsmanna verður að hverfa
frá námi. Sjálf var ég stödd niðri á
þingi þegar frumvarpið var tekið fyr-
ir. Þar voru ungar, einstæðar mæður
sem voru hreinlega með tárin í aug-
unum. Stúlkur sem hafa barist í
gegnum nám og búa á Hjónagöröun-
um og eiga varla fyrir salti í graut-
inn. Þær kváðu svo sterkt aö orði að
þær yrðu aö hætta námi í haust. Það
hafa ekki allir aðstöðu til að leita
eftir undirskrift á víxil til að fleyta
39
LAUGARDAGUR 23. MAÍ 1992.
-------EOOí .fii: flUDAQfl/.DUA.
sér áfram í bankakerfmu vegna þess
að það er búið að gera hálfa þjóðina
að vanskilafólki með póhtískum að-
gerðum.“
Efast um forystuhæfi-
leika Jóns Baldvins
Ragnheiður kveöst ekki geta séð
annað en að Jón Baldvin Hannibals-
son sé að beygja sig undir vilja Sjálf-
stæðisflokkins. „Mér þykir þetta
vekja efasemdir um forystuhæfileika
Jóns Baldvins sem hefði átt að vera
í lófa lagið að leysa jafn einfalt mál
og þetta. Mér hefur verið sagt að
Alþýðuflokkurinn hafi verið í þeirri
klemmu að annaðhvort fórna mér
eða styggja stóra bróður. Rökin, sem
lögð eru til grundvahar, eru þau að
ríkisstjómarsamstarf sé nú einu
sinni ríkisstjórnarsamstarf. Jafnvel
Alþýðuflokkurinn með allar sínar
fahegu hugsjónir verði að beygja sig
undir stjómarsamstarf. En í því sam-
bandi er vert að minna á stjórnar-
skrá lýðveldisins og heit sem hver
einasti þingmaður er látinn gangast
undir þegar hann sest inn á Alþingi,
það er að fylgja fyrst og fremst sann-
færingu sinni. Hún gangi lengra en
trúnaður við samstarfsflokka og
jafnvel kjósendur."
Flokksræði út
yfir velsæmismörk
Þetta ákvæði stjómarskrárinnar
segist Ragnheiður hafa haft í huga
og varið gerðir sínar og skoðanir með
hhðsjón af því. „Það er sorglegt að
ekki skulu fleiri þingmenn hafa
manndóm í sér að fylgja sannfæringu
sinni inni á Alþingi. Þetta flokksræði
er farið að ganga út yfir öh velsæmis-
mörk. Það er sorglegt að horfa upp
á besta fólk sitja og beygja sig undir
flokksaga og ríkisstjórnarsamstarf.
En sem betur fer em enn til jafnaðar-
menn meðal þingmanna Alþýðu-
flokksins sem trúa á jafnaðarhug-
sjónina og vinna í þágu fólksins í
landinu, eins og til dæmis Jóhanna
Sigurðardóttir. Það var meðal ann-
ars vegna veru hennar í flokknum
sem ég gekk i Alþýöuflokkinn á sín-
um tíma. Ég dáðist að verkum henn-
ar og mig tekur sárt að horfa upp á
hvað hún þarf oft að beygja sig, ein-
faldlega til að halda friðinn. Eg fer
ekki leynt með þá skoðun mína, sem
jafnframt er skoðun fjölmargra ann-
arra, að Jóhanna eigi að verða næsti
formaður Alþýðuflokksins.“
Ljóta uppistandið
Ragnheiður gekk í Alþýðuflokkinn
haustið 1990 og var strax kosin í
flokksstjóm. Hún tók þátt í prófkjöri
1991 og hafnaði í sjötta sæti og er nú
þriðji varaþingmaður Alþýöuflokks-
ins. Hún hefur enn ekki setið á þingi.
„Það yröi kannski ljóta uppistandið
ef ég slysaðist inn á þing einhvern
tíma næstu þrjú árin. Ég hyggst
nefnilega ekki segja af mér sem vara-
þingmaður því ég er kosin til þeirra
starfa af kjósendum. Og ef svo ólík-
lega vildi tíl að ég lenti inni á þingi
mun ég að sjálfsögðu fylgja ákvæð-
um stjómarskrárinnar og minni eig-
in sannfæringu.“ Það er viss baráttu-
glampi í augum Ragnheiðar þegar
hún lýsir þessu yfir.
Sárt að segja
sig úr flokknum
Hún segir það taka sig mjög sárt
að þurfa að segja sig úr flokknum.
„Ég sé ekki að ég hafi um neitt annað
að velja og ht þannig á að Jón Bald-
vin hafi hálfpartinn vísað mér úr
flokknum því honum var Ijóst að ég
myndi segja mig úr flokknum ef kos-
inn yrði nýr aðalfulltrúi. Það er
kannski ekki mikil blóðtaka að missa
manneskju eins og mig.“ Ragnheiður
segir móður sína, Guðmundu Helga-
dóttur, einnig munu segja sig úr Al-
þýöuflokknum en hún gekk í hann
um leið og Ragnheiður.
Ekkertskyltvið
jafnaðarstefnu
Jafnaðarhugsjónina segir Ragn-
heiður ahtaf vera jafn sterka, fahega,
göfuga og mannbætándi. Sem slík
Fyrir fáeinum vikum samþykkti hún vantrauststillögu á formann Menntamálaráðs. Nú hefur hún sjálf verið látin víkja. „Mér þykir þetta vekja efasemdir
um forystuhæfileika Jóns Baldvins sem hefði átt að vera í lófa lagið að leysa jafn einfalt mál og þetta,“ segir Ragnheiður Davíðsdóttir.
DV-mynd GVA
standi hún ahtaf fyrir sínu. „En sum-
ir þeirra sem eiga að framfylgja
henni hafa brugðist að mínu mati.“
Ragnheiður segir það ekkert eiga
skylt við jafnaðarstefnu þegar Al-
þýðuflokkurinn leyfir sér í stjómar-
samstarfi að vega að velferðarkerf-
inu á meðcm varla sé hróflað við
bruðlinu. „Amma mín er 82 ára göm-
ul. Hún borgar að meðaltah 10 til 20
prósent af laununum sínum mánað-
arlega í lyf eftir að Sighvatur Björg-
vinsson komst í stól heilbrigðisráö-
herra. Margir fatlaðir vinir mínir em
að shgast undan greiöslubyrðinni
sem fylgir lyfjakaupum. Margt af
þessu fólki getur ekki lifað án ly-
fjanna. Þetta em minnihlutahópar
sem sjaldan heyrist í. Það er skylda
okkar sem eigum að gæta hagsmuna
þeirra að tryggja að þeir fái að lifa
með reisn, að þeir fái að njóta þeirra
mannréttinda að hafa ofan í sig og á.“
Stolt af upprunanum
Ragnheiður leggur áherslu á að
hún sé haldin ríkri og sterkri réttlæt-
iskennd og kveðst vonast til að ekki
verði htið á það sem oflof aö hún
skuh taka það fram. Hún getur þess
að hún sé Vestfirðingur í báðar ætt-
ir. Þeir séu ákaflega réttsýnt og stolt
fólk og hún segist vera stolt af því
að eiga uppmna sinn á Vestfjörðum.
„Það kæmi mér ekki á óvart þótt
ættir okkar Jóns Baldvin lægju ein-
hvers staðar saman,“ segir hún hlæj-
andi. „Ég hef ahtaf áhtið Vestfirðinga
hehsteypt fólk. Þeir em mælskir og
skemmtilegir og þar stendur Jón
Baldvin alveg undti nafni sem Vest-
ftiðingur.“
í lögregluna
af ævintýraþrá
Ragnheiður var 1 lögreglunni í níu
ár, frá 1976. „Æth það hafi ekki veriö
af ævintýraþrá sem í gekk í lögregl-
una,“ útskýrti hún val sitt. í lögregl-
unni kynntist hún áhugamáh sínu
númer eitt, umferðarmálum, og hún
starfaði lengi við mnferðarfræðslu
bama. „Sú lífsreynsla, sem ég bý að
eftir þetta starf, er ómetanleg. Það
em miklar andstæður í starfinu.
Annars vegar að vara böm við hætt-
unum og hins vegar að koma á vett-
vang þar sem böm höfðu orðið fóm-
arlömb umferðarslysa." Hún telur
að það hafi verið þessi lífsreynsla
sem varð til þess að hún ákvað að
beita sér fyrir bættri umferðarmenn-
ingu. „Það er sú póhtík sem ég vh
vinna áfram í ef hægt er tala um
póhtík í því tihiti."
Hún ætlar ekki að ganga í annan
stjómmálaflokk, segist vera búin að
fá nóg þó hún hafi aðeins verið í
póhtík í tvö ár. Síðasthðinn vetur var
hún í íslenskunámi í Háskólanum
eftir að hafa starfað við blaða-
mennsku í sex ár. Næsta vetur ætlar
hún í hagnýta fjölmiðlun í Háskólan-
um. „Það er best að flýta sér í það
nám. Ég óttast að niðurskurðarstefn-
an bitni á þessu námi og því eins
gott að ljúka þvi af á meðan það er
í boði. Síðan tek ég til við íslenskuna
á ný.“
Framtíðar-
draumurinn
Þó hún hafi greinhega ekki alveg
sagt skihð við fjölmiðlana er framtíð-
ardraumurinn að gerast kennari úti
á landi og skrifa bækur í tómstund-
um. Eftir Ragnheiði hafa komið út
tvær ævisögur og ein bamabók. Hún
segist þó eiga eftir aö sannfæra eigin-
mann sinn, Jóhann Óskarsson, um
ágæti þess að flytja út á land. Sonur
þeirra, Jökuh, 8 ára, hefur áhuga á
hestamennsku eins og móðirin og hst
vel á hugmyndina aö fjölskyldan geti
ef th vih komið sér upp hestum.
Ragnheiður talar þó um að það sé
aðeins fjarlægur draumur.
„Þessa stundina er ég aðahega að
hugsa um velgengni mína í prófun-
um og þá staðreynd að innan fárra
daga hef ég störf sem sumarmaöur í
lögreglunni. Svo bíð ég með eftir-
væntingu eftir fyrstu bamabömun-
um því Svavar sonur okkar verður
tvíburafaðti í sumar. Það em því
margti miklu merkhegri hlutti að
gerast í lífi mínu en þeti atburðti sem
dregið hafa athyglina aö mér síðustu
daga.“
-IBS