Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.1992, Blaðsíða 4

4
MÍÐVIKUDAGÚR 22. JtJLÍ 1992.
Fréttir
Bjöm Líndal aðstoöarbankastjóri
Landsbankinn hefur
búið sig undir áföll
- og er enn að - 600 milljonir á afskriftareikning það sem af er þessu ári
„Það er rétt aö hafa í huga að í
árslok 1991 voru 80 prósent af út-
lánum Landsbankans til annarra
en sj ávarútvegsfyrirtækj a, “ sagði
Björn Líndal, aðstoðarbankastjóri
Landsbankans, þegar hann var
spurður hvort niðurskurður í þors-
kveiðum kæmi ekki til með að
verða Landsbankanum erfiður en
60 prósent allra sjávarútvegsfyrir-
tækja eru með viðskipti í Lainds-
bankanum.
„Opinberir aðilar eru með 17 pró-
sent útlána Landsbankans, ein-
staklingar eru með 22 prósent og
verslun 16 prósent svo nokkur
dæmi séu tekin. Engu að síður hafa
menn viljað hafa vaðið fyrir neðan
sig og staða afskriftarsjóðs hjá
bankanum í árslok 1991 var 2.600
milljónir króna þrátt fyrir að á því
ári hafi 1.100 milljónir króna end-
anlega verið afskrifaðar. Á fyrstu
sex mánuöum þessa árs hefur
Landsbankinn lagt 600 milljónir til
viðbótar í afskriftasjóðinn. Þetta
sýnir að bankinn hefur búið sig
undir áföll og er enn að. Samhhða
er sífellt unnið að athugun á stöðu
sjávarútvegsfyrirtækja. Það er að
mínu mati rangt að alhæfa mikið
um aögerðir bankans á næstu
misserum. Hvert fyrirtæki hefur
sitt sérkenni sem talka verður tillit
til,“ sagði Bjöm Líndal.
Þaö liggur fyrir aö mörg sjávarút-
vegsfyrirtæki munu eiga í veruleg-
um erfiðleikum á þessu ári. Niður-
skurður í þorskveiðum veröur
eflaust til þess að flýta fyrir vand-
anum.
Arnar Sigurmundsson, formaður
Félags fiskvinnslustöðva, hefur
sagt í samtali við DV að hætta sé á
fjöldagjaldþrotum í sjávarútvegi og
fplksflótta í framhaldinu. Davíð
Oddsson forsætisráðherra hefur
sagt í samtali við DV að ríkisstjóm-
in standi frammi fyrir erfiðum
ákvöröunum og hægt sé að taka
ákvörðun sem geti leitt tíl þess aö
atvinnulíf í heilu byggðunum geti
hmnið.
Það sem gerst hefur á Bíldudal
getur því allt eins verið upphafið
að öðm og meira. Þó svo leigu-
samningur hafi verið gerður við
Útgerðarfélag Bflddælinga um
þrotabú Fiskvinnslunnar er sá
samningur aðeins tfl haustsins og
mikfl óvissa er um hvað tekur við
þegar samningurinn rennur út.
Nokkuð öruggt er aö kröfuhafar,
en þar er Landsbankinn efstur á
blaði, munu sækja að fá sem mest
út úr gjaldþroti Fiskvinnslunnar.
Helstu verðmæti þrotabúsins em
70 prósent eignarhluti í fiskiskip-
unum Sölva Bjamasyni og Geysi.
Landsbankinn er tfl dæmis með
mikfl veð í Sölva Bjamasyni.
Takist heimamönnum ekki að
kaupa skipin og veiðiheimfldimar
er framtíð Bíldudals í mikilli
óvissu. Jón Bjömsson, formaður
verkalýðsfélagsins á Bíldudal, og
Einar Þ. Mathiesen sveitarstjóri
hafa báðir sagt í samtali við DV að
þeir sjái ekki fram á að heimamenn
geti keypt veiðiskipin og kvótana.
-sme
Það var fríður hópur tvibura sem kom saman að Varmalandi um helgina.
DV-mynd Setma Baldvinsdóttir
Tvíburamót að
Varmalandi
Fjölskyldumar sem hittust að
Varmalandi um helgina vom frá-
bmgðnar flestum öðmm fjölskyld-
um á ferðalagi að því leyti að í hópn-
um vora tuttugu tvíburar. „Þetta er
í annað skipti sem tvíburaforeldrar
fara í tjaldferðalag saman,“ segir
Selma Baldvinsdóttir úr Garðabæ
sem sjálf á átta ára gamlar tvíbura-
dætur. „Það er bæði skemmtilegt og
gagnlegt því foreldramir skiptast á
skoðunum um ýmislegt sem viðkem-
ur uppeldi tvíbura.“
Tvíburamir, sem skemmtu sér
saman að Varmalandi, voru úr öllum
landshlutiun en hefðu gjarnan mátt
vera fleiri og eldri, að sögn Selmu.
„Elstu tvíburamir vora átta ára en
þeir yngstu sem komu við vora fjög-
urra mánaða. Það hefði verið gaman
ef unglingar hefðu líka verið með.
Þaö er ýmislegt varðandi unglingsár-
in sem við sem eigum yngri böm
veltum fyrir okkur. Það hefði einnig
verið gaman að hitta fullorðna tvi-
bura.“
Undanfarin þrjú ár hafa tvíbura-
foreldrar á höfuðborgarsvæðinu
komið saman einu sinni í mánuði og
miðlað hver öðrum af reynslu sinni.
Selma leggur á það áherslu að konur
sem gangi með tvíbura séu einnig
velkomnar á fundina sem haldnir
era síðasta miðvikudag hvers mán-
aðar í Vitanum í Hafnarfirði og
Fjörgyn í Grafarvogi. „Það vakna svo
margar spumingar og sumar verða
jafnvel óttaslegnar. Það er hins vegar
ákaflega skemmtilegt að vera tví-
buramóðir." ibS
í dag mælir Dagfari
Presturinn kærir
Presturinn í Reykholti hefur höfð-
að mál á hendur ríkisstjóminni tfl
að hnekkja bráðabirgðalögunum.
Bráöabirgðalög ríkisstjómarinnar
vora sett tfl að koma í veg fyrir aö
presturinn í Reykholti fengi launa-
hækkun umfram það sem hinn al-
menni launamaður í landinu hefur
sætt sig viö. Bráöabirgöalögin segja
að taka eigi mið af þjóðfélagsað-
stæðum hverju sinni þegar Kjara-
dómur kveður upp dóma um kjör
og kaup embættismanna. Það varð
tfl þess að Kjaradómur tók tfl baka
fyiri ákvörðun sína um launa-
hækkanir til prestanna og dæmdi
þeim lúsarlaunin sem aörir fá.
Þessu reiddist presturinn í Reyk-
holti. Hann vill ekki sætta sig við
að fá það sama og aörir. Hann vill
fá meira og segir aö prestar séu
alveg máttlausir og veijulausir
gagnvart svona yfirgangi. Sem má
tfl sanns vegar færa. Prestar hafa
lengi skírskotaö tfl Guðs, enda hef-
ur Guö margoft bænheyrt presta
af skiljanlegum og stéttvísum
ástæðum. En nú hafa klerkamir
gefist upp á Guöi almáttugum og
biöla tfl Kjaradóms, enda er Kjara-
dómur alla jafna traustari en guðs-
trúin þegar kemur að lífskjörum.
Hvorld prestar né sóknarböm lifa
af guðsorðinu einu saman og sú
bábflja er löngu afsönnuð að hægt
sé að metta fimm hundrað manns
á einu brauöi.
Presturinn í Reykholti höfðar
ekki tfl guðslaga þegar hann fer 1
mál við rikisstjómina. Hann höfð-
ar tfl siðferðflegra raka, enda getur
hann ekki séð aö brýna auðsyn
hafi borið tfl að kippa tfl baka
launahækkuninni sem búið var að
dæma prestastéttinni. Stjómar-
skráin segir aö því aðeins megi
setja bráðabirgðalög að brýna
nauðsyn beri til. Hver var þessi
. brýna nauðsyn aö lækka launin hjá
prestum? Ekki hafa þeir krónumar
eða tekjumar tfl skiptanna! Eða er
það í þágu almannahagsmuna að
prestar lepji dauðann úr skel og
hafi ekki til hnífs og skeiðar? Á að
drepa prestana úr hor og hungur-
sneyð á undan þeirra eigin safnað-
arbömum? Hver á þá að jarða?
Presturinn í Reykholti segir að
prestar séu vopnlaus aðili. Þetta
þurfti klerkur ekki að taka fram.
Allir vita að prestar ganga vopn-
lausir í prédikunarstól og bænin
er bitlaust vopn þegar ríkisstjómir
era annars vegar. Þær duga vel
gagnvart sauðsvörtum almúgan-
um og guðhræddum lýðnum en
harðsvíraðir ráðherrar þekkja
ekkert annað en vopn og vopna-
brak og þess vegna verður presta-
stéttin að tefla formanni sínum úr
Reykholti tfl að skylmast við ríkis-
stjómina í dómssölum réttarins.
Það veröur hver aö heyja sitt stríð
með þeim vopnum sem tfltæk era.
Nú þegar presturinn í Reykholti
heyr sitt stríð í nafni drottins og
réttarins og launanna, sem hann
ekki fékk, verður forvitnflegt að
fylgjast með þróun málsins.
Ef dómurinn kemst að þeirri nið-
urstöðu aö ríkisstjómin hafi fariö
aö lögum með því að afturkalla
launahækkunina til prestanna fæst
staðfesting dómsvaldsins á þeirri
brýnu nauðsyn stjómarskrárinnar
aö laun presta megi ekki hækka.
Þá má búast viö því að klerkamir
grípi tfl þeirra vopna sem hingað
tfl hafa þeim ekki verið tfltæk.
Presturinn í Reykholti mun ekki
sitja þegjandi undir því að þjóðar-
hagur krefjist þess að hannþúi viö
sultarlaun.
Ef hins vegar dómurinn kveður
upp þann dóm að ríkisstjórnin hafi
ekki haft rétt tfl að svipta klerka
launum, sem búiö var að dæma
þeim, mun bijótast út ný borgar-
styijöld þar sem launþegar í land-
inu munu grípa tfl sinna eigin
vopna í réttlátri reiði yfir því að
guðsmönnunum séu dæmdar
launahækkanir sem aðrir hafa
ekki fengið.
í báðum tilvikum er hætt við að
málshöfðun prestsins í Reykholti
eigi eftir aö draga örlagaríkan dilk
á eftir sér. Þannig mun íslenska
prestastéttin, sem hingað tfl hefur
haft það fyrir aöalstarf aö boða
sátt og frið í heimi hér, efna til
þeirra átaka meðal landsmanna aö
eldar munú loga og deflur rísa,
langt út fyrir gröf og dauða þessar-
cu- þjóðar. Þá fer að verða spurning
um það hvorum megin Guð muni
fylkja hði. Styður hann þjóna sína
í launabaráttunni eða mun hann
ætla þeim það hlutverk Krists að
krossfestast í þágu málstaöarins?
Það kemur í ljós í bæjarþinginu.
Dagfari