Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1992, Qupperneq 4

4
FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1992.
Fréttir
Guðmundur Hallvarðsson, formaður Sjómannafélags Reykjavíkur og Birgir Björgvinsson, stjórnarmaður í félag-
inu, hittu skipstjóra Bakkafoss, Rolf Kolkmann (lengst til vinstri) að máli í gær og kröfðust skýringa á launum
Filippseyinganna. DV-mynd BG
Filippseyingamir á Bakkafossi:
Verið að notfæra
sér neyð manna
„Skipstjórinn sýndi okkur pappíra
þar sem fram kom að laun filipps-
eysku skipverjanna væru um 55 þús-
und krónur með yfirvinnu og öllu.
Við getum auðvitað ekki sagt að
maðurinn ljúgi en við erum ekki til-
búnir að kyngja þessu. Það er greini-
leg skítalykt af þessu og ljóst aö eitt-
hvað óhreint er þama í pokahom-
inu,“ segir Birgir Björgvinsson hjá
Sjómannafélagi Reykjavíkur.
Nokkrir stjórnarmenn frá Sjó-
mannafélaginu fóm um borð í
Bakkafoss þegar skipið lagðist viö
Sundahöfn um hádegið í gær til að
athuga hvað væri hæft í kæru sjö
Filippseyinga um borð þess efnis að
laun þeirra væru einungis 22-23 þús-
und krónur á mánuði sem er mun
lægra en lágmarkslaun alþjóða flutn-
ingaverkamannasambandsins, ITF,
segja til um.
Að sögn Birgis ná laun Filippsey-
inganna sjö ekki lágmarkslaunum
ITF sem em um 70 þúsund krónur.
„Samkvæmt þeim plöggum, sem
skipstjórinn sýndi okkur, er samið
örlítið undir lágmarkslaununum en
við höfum grunsemdir um að í raun
fái Filippseyingamir mun minna eða
nálægt 23 þúsund krónum. Við get-
um ekki kyrrsett skipið nema menn-
imir komi til okkar og staðfesti þetta.
Hins vegar er ljóst að ef þeir gerðu
það myndu þeir sjálfsagt missa vinn-
una ef þeir eru þá ekki þegar búnir
að missa hana,“ segir Birgir.
Það er þýskt útgerðafélag sem rek-
ur Bakkafoss en Eimskip leigir það
til flutninga fyrir sig. I 16 manna
áhöfn skipsins em auk Fihppseying-
anna 6 íslendingar og 3 Þjóðverjar.
„Þetta mál kemur Eimskipum ekk-
ert við en menn frá ITF munu skoða
þetta þegar skipið kemur út en það
siglir á morgun. Við verðum svo bara
að athuga hvort það verður framhald
næst þegar skipið kemur hingað til
lands en við komumst að sannleikan-
um fyrir rest,“ segir Birgir.
Samkvæmt heimildum DV er oft í
gildi nokkurs konar tvöfaldur samn-
ingur fyrir menn frá fátækum lönd-
um sem vinna á fragtskipum. Þeir
em látnir skrifa undir einhverja
pappíra til að uppfylla skilyrði ITF
en fá svo borgað mun minna eða
missa vinnuna ella. Jafnvel munu
vera dæmi þess að skipstjórar hiröi
hluta launanna en veiti áhöfn i stað-
inn leyfi til að smygla vömm og
áfengi til að drýgja tekjurnar.
Að sögn Birgis fær Sjómannafélag-
ið iðulega fréttir af lágum launum á
leiguskipum. „Launin eru oft niður
úr öllu valdi. Menn til dæmis frá
austantjaldslöndunum, sem eiga
ekki fyrir grautnum, eru sums staðar
í vinnu bara upp á fæöi og eru því
fegnir. Það er bara verið að notfæra
sér neyð þessara manna með þessum
hætti," segir Birgir. -ból
Filippseying-
arnir fá sömu
laun og aðrir
- segir Kolkmann, skipstjóri á Bakkafossi
„Það er alls ekki satt að Filipps-
eyingamir í áhöfninni fái lægri
laun en þeir eiga að fá. Þeir fá mjög
góð laun á þessu skipi. Hver Filips-
eyingur fær um 55 þúsund krónur
á mánuði og það fá allir sem era í
sömu stöðu hér um borð sömu
laun, án tillits til þjóðemis," segir
Rolf Kolkmann, skipstjóri á Bakka-
fossi, sem lagðist að bryggju við
Sundahöfn í gær.
„Ég frétti fyrst af þessu frá ís-
lendingunum í áhöfninni. Þeir
sögðu mér að það væm fréttir um
laun Filippseyinganna í fjölmiðlum
á íslandi. Þetta eru furðulegar
ásakanir," segir Kolkmann sem er
þýskur.
Þeir Filippseyingar sem DV hitti
að máli í gær um borð í Bakkafossi
sögðust vera ánægðir og ekki hafa
undan neinu að kvarta.
„Við skrifuðum undir skjal á
þriðjudagskvöldið þar sem kemur
fram að við erum ánægðir með all-
ar aðstæður. Það er enginn tvöfald-
ur samningur í gangi hér og ég
veit ekkert um þær kvartanir sem
hafa borist til flutningaverka-
mannasambandsins," sagði
Filippseyingurinn Rudy Suson, há-
setiáBakkafossi. -ból
\
Bakkafoss kom til Reykjavíkur um hádegisbilið í gær. Grunur leikur á
að sjö Filippseyingar í áhöfninni fái mun lægri laun en þeim ber sam-
kvæmtsamningum. DV-myndBG
í dag mælir Dagfari
Arðvænt búðarhnupl
Ljótt er'að heyra. íslendingar stela
í verslunum fyrir einn og hálfan
milljarð á ári. Hvorki meira né
minna. Þetta þýðir að ef búðar-
hnuplararnir skiluðu þýfmu frá
síöustu fjórum árum og borguðu
fyrir það mundu koma sex millj-
arðar í kassann hjá kaupmönnum.
Það jafngfldir fjárlagahallanum hjá
Friðriki og bjargaði þjóðarhagnum.
Þetta sýnir hvað búðarhnuplið er
stórtækt og Dagfari lýsir aðdáun
sinni og undrun að verslunareig-
endur og kaupmenn standi undir
þessum gripdeildum. Það munar
um hálfan annan milljarð á ári og
ekki mundi flskvinnslan bera sig
eða útvegurinn ef fiski væri stolið
fyrir þessa upphæð á ári hveiju.
Kaupmenn hafa hins vegar lifað
þessa þjófnaði af og það gera þeir
ekki með því að afskrifa þýfið. Þeir
leggja einfaldlega hærra á hina
vöruna sem ekki er stohð og þann-
ig borgum við hin, þessi heiðarlegu,
fyrir stuldina og hnuplið og sitjum
uppi með dýrari vöm, sem ekki er
stolin, fyrir það eitt að við borgum
fyrir hana. Þaö er sem sé verið að
refsa stálheiðarlegu fólki fyrir
þjófnaði annars fólks sem sleppur
algerlega viö borgun og refsingu.
Nú á auðvitað að þakka fyrir að
eitthvað sé eftir í búðunum eftir
að þjófarnir hafa látið greipar sópa
um hillumar fyrir einn og hálfan
milljarð, en það er auðvitað engin
sanngimi í því að blásaklaust fólk
gjaldi fyrir slíka verknaði og sleif-
arlag búðareigenda að hafa hendur
í hári þjófanna. Að vísu verður að
viðurkenna að erfitt kann að vera
að leita á hverjum og einum viö-
skiptavini, en þegar helftin af þjóð-
inni er farin að stunda búðarhnupl
er auðvitað ástæða til að koma upp
sams konar leitartækjum í versl-
unum og þeir hafa á flugvöllunum.
En ef kaupmenn taka ekki þjófn-
aðina á sig og heiðarlegir viðskipta-
ivnir em látnir borga fyrir það sem
hinir stela, er þá ekki kominn tími
til að leita til ríkisins og krefjast
þess að það greiði niður það htla
sem eftir er í búðunum þegar hinu
hefur verið stohð? Annað eins hef-
ur nú verið styrkt hér á landi og
kaupmenn eiga að hafa vit á því
að velta vandanum yfir á ríkið í
staðinn fyrir að velta honum yfir á
þessa örfáu sem enn ganga um
búðimar í þeim eina tilgangi að
kaupa fyrir það sem upp er sett.
Annars hafa kaupmenn bmgðist
við þessum vanda með sérstökum
hætti. Þeir efndu til ráðstefnu um
búðarþjófnaöi og ávísanafals og
vonandi hafa sem flestir sótt þessa
ráðstefnu ef ske kynni að þar væri
hægt að læra búðarhnuphð til hht-
ar. Öðruvísi er ekki hægt að skilja
fundarboðiö en að þar fari fram
kennsla í búðarhnuph. Menn geta
ekki komið í veg fyrir búðarhnupl
nema læra hvemig þaö fer fram.
Kaupmenn vita sem sagt að ann-
ar hver maður, sem kemur inn í
verslanir þeirra, hyggst ná sér í
vörur án þess að borga. En kaup-
menn vita meir. í samtali við fram-
kvæmdastjóra Kaupmannasam-
takanna í DV í gær kemur fram að
starfsmenn hggja einnig undir
grun. Ýmist starfsmenn sem koma
með vömrnar í búðimar, þeir sem
telja og fara höndum um vörumar
í búöinni, sem á mæltu máli er af-
greiðslufólkið sjálft.
Þetta er dálaglegur fjandi. Ekki
er nóg með að viðskiptavinirnir séu
þjóíkenndir heldur er starfsfólkiö
líka með stelsýki og hnuplar öllu
lauslegu meðan kaupmaðurinn sér
ekki th. Þetta em grimm örlög og
hræðilegur heimur. Búðirnar eru
að verða gróðrarstía þjófnaða og
gripdeilda og ef það er rétt að vörur
hverfa fyrir einn og hálfan milljarð
á ári þá sér Dagfari ekki betur en
að aðrir þjófnaöir séu smámunir í
samanburði við þessa glæpi. Inn-
brot em bara gamanleikir og vopn-
uð rán tíðkast ekki á íslandi, enda
óþörf ef hægt er að stela öhu steini
léttara án vopna og án eftirhts og
án þess að hljóta aðra refsingu en
aö borga það sem stohð var.
Það kemur nefnhega fram í
spjahinu við Kaupmannasamtökin
að það þykir ekki taka því að draga
menn fyrir dóm ef þjófnaðurinn
nemur ekki nema sjö þúsund krón-
um. Það er sem sagt ráðlegging frá
lögreglunni að viðskiptavinir í
verslunum, sem koma þangað th
að stela, steh ekki nema því sem
þeir eiga fyrir ef þeir eru gripnir!
Dagfari