Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1992, Blaðsíða 15
FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1992.
15
Opinberar vimuefnaveitingar:
Brennivín á
kostnað borgarans
Þaö hefur varla farið fram hjá
mörgum að íjárhagsstaða Reykja-
víkurborgar fer nú versnandi eftir
óhóflegar fjárfestlngar í gæluverk-
efnum síðustu ára. Því skyldi mað-
ur ætla að borgarstjórn Reykjavík-
ur leitaði allra leiða til þess að
skera niður ónauðsynleg útgjöld.
Það vakti því sannarlega furðu
margra og jafnframt hneykslan
þegar meirihluti borgarstjórnar,
með Markús Örn Antonsson borg-
arstjóra í fararbroddi, vísaði frá
tiUögu Ólínu Þorvarðardóttur um
afnám áfengis- og tóbaksveitinga í
veislum og móttökum borgarinnar
á rúmhelgum dögum.
Engin haldbær rök voru fyrir frá-
vísuninni, engar málefnalegar um-
ræður áttu sér stað og því hlýtur
að hvarfla aö manni sá grunur að
meirihluti borgarstjórnar eigi per-
sónulegra hagsmuna að gæta í
þessu máli. Borgarstjóri gerðist
jafnframt svo ósvífinn að væna
flutningsmann tillögunnar um
skinhelgi án þess að gera minnstu
tilraun til þess að réttlæta áfengis-
og tóbaksveitingar borgarinnar eða
taka upp málefnalegar umræður
um tillöguna.
Pólitískt hugleysi
Eftir áðurnefndan gjörning í
borgarstjóm Reykjavíkur hefur
undirrituð orðið vör við mikla
gagnrýni á störf meirihlutans. Sú
gagnrýni er með öllu hafin yfir
pólitík - enda var tillagan sem slík
þess eðhs að allir borgarfulltrúar
ættu að geta veitt henni brautar-
gengi. En hvað gerðist? Sem fyrr
tóku borgarfulltrúar meirihlutans
afstöðu með borgarstjóra og sam-
þykktu þannig áframhaidandi vin-
og tóbaksveitingar.
Enginn þeirra hafði sjálfstæða
tískt hugleysi og undirgefni. Borg-
arstjóra ferst því að tala um skin-
helgi (hræsni) Ólínu Þorvarðar-
dóttur. Hann ætti að líta sér nær.
Áfengisneysla býður
hættunni heim
Sú sem þetta ritar hefur oft verið
viðstödd opinberar móttökur á
rúmhelgum dögum þar sem ómælt
áfengi er veitt. Þar gildir einu hvert
tilefnið er. í mörgum tilfellum em
slík „boð“ haldin á tímabilinu 17-19
og þar af leiðir að flestir viðstaddir
mæta beint úr vinnu sinni til þess
að njóta veiganna á kostnað borg-
arans. Og víst er að fæstir.slá hend-
inni á móti ókeypis brjóstbirtunni.
- Fyrir utan húsiö bíður bíllinn.
Slíkar samkomur eru fjölmennar
- enda eru flest nærliggjandi bíla-
stæði yfirfull. Sömu bílastæði eru
einnig sem næst auð þegar klukkan
„ ... eftir stendur sú hryggilega stað-
reynd að meirihluti borgarstjórnar vill
halda áfram að drekka brennivín og
reykja tóbak á kostnað almenn-
ings... “
KjaHariim
Ragnheiður Davíðsdóttir
háskólanemi og þátttakandi
í Áhugahópi um bætta
umferðarmenningu
skoðun á málinu. Þeir einfaldlega
hlýddu yfirboðara sínum og herra.
Þó má geta þess að meðal borgar-
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins eru
læknar og forvígismenn íþrótta- og
tómstundamála; fólk sem í starfi
sínu hefur horft upp á skelfúegar
afleiðingar áfengisneyslu; fólk sem
á góðum stundum talar fjálglega
um gildi þess að neyta ekki áfengis.
Afstaöa þessara borgarfulltrúa
hlýtur því að flokkast undir póli-
fer að halla í átta. Hver er ástæðan?
Drukku allir ávaxtadrykk? Ég læt
glöggum lesendum eftir að geta í
eyðurnar.
Ábyrgðarleysi meirihlutans
Við sem störfum ekki hjá ríki eða
borg erum ekki vön því að neyta
áfengis í vinnutímanum. Hvaö rétt-
lætir það að ríki og borg noti skatt-
peninga okkar til þess að veita
áfengi og tóbak í veislum sínum?
Opinber „móttökuhátíð“.
m.a. í grein Ragnheiðar.
„Slíkar
samkomur eru fjölmennar," segir
Varla þarf að minna á að nú stend-
ur fyrir dyrum að skera niður fjár-
magn til áfengisvarna auk þess sem
fjöldi manns gengur atvinnulaus í
Reykjavíkurborg.
Það er því fullkomið ábyrgðar-
leysi og jafnframt vanvirða við
hinn almenna borgara að sólunda
fé úr sameiginlegum sjóðum okkar
í vímuefni - þó lögleg séu. Tillaga
Ólínu Þorvarðardóttur var því ekki
aðeins siöferðilega rétt - hún var
líka tímabær í ljósi þeirra að-
stæðna sem við blasa í þjóðfélag-
inu.
Hlutverk borgarfulltrúa
Með því að vísa frá tillögu Ólínu
hefur meirihluti borgarsljórnar
ekki aðeins orðið sér til háðungar
heldur hefur hann brugöist skyldu
sinni gagnvart kjósendum sínum.
Slík vinnubrögð hljóta að kalla á
ýmsar spumingar. Er það ekki
hlutverk borgarstjómar að gæta
hagsmuna Reykvíkinga? Höfðu
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
kannað vilja flokkssystkina sinna
áður en tillögunni var vísað frá?
Hvernig geta þeir réttlætt áfengis-
og tóbaksveitingar við opinberar
athafnir á kostnað hins almenna
borgara? Og ef þeir telja sig geta
þaö - hvar vom rökin fyrir frávis-
uninni?
Og að síðustu: Eru það viðtekin
vinnubrögð meirihlutans, þegar
rök skortir, að niðurlægja sam-
starfsmenn sína með því að viðhafa
ósæmileg orð um persónu þeirra?
Enn hafa ekki fengist svör við þess-
um spurningum, en eftir stendur
sú hryggilega staðreynd að meiri-
hluti borgarstjórnar vill halda
áfram að drekka brennivín og
reykja tóbak á kostnað almennings
i borg þar sem félagsleg vandamál
aukast með hverium deginum.
Ragnheiður Davíðsdóttir
Draumurinn um herlaust land
Hin opinbera röksemd þeirra sem
vildu hafa hér bandarískan her er
gufuð upp. Rússarnir, sem herstöð-
in átti aö veija okkur fyrir, eins og
sagt var, eru orðnir nánustu
bandamenn Bandaríkjanna sem
áttu að „verja okkur".
Eftir er bara hin röksemdin, að
sumir stórgræða á hernum og
margir aðrir hafa lífsviðurværi sitt
af honum. Nú er herinn að draga
saman í framkvæmdum sem þýöir
kannski að þessi röksemd gufi líka
upp.
Einmitt á slíkum tímum ætti að
vera hægt að rífa upp baráttuna
gegn hemum. Nú getur heldur eng-
inn sagt lengur að það sé bara fjar-
lægur draumur að búast við því að
herinn fari einhvem tíma.
Herinn fer þó ekki af sjálfu sér.
Hernaðaryfirvöld Bandaríkjanna
telja staöinn mikilvægan fyrir sig.
Hins vegar ættu íslendingar nú að
geta staðið saman um að hann fari,
og það er fyrir mestu.
Að missa vinnuna
hjá hernum \
Það er sannarlega ekkert grín að
missa vinnuna hvort sem er hjá
hernum eða annars staðar. Hins
vegar eiga viðbrögðin ekki að vera
eins og hjá utanríkisráöherra, og
hans líkum, sem grátbiðja herinn
um að fá að byggja fleiri hernaðar-
mannvirki. Atvinnuleysi vegna
samdráttar á Vellinum sannar það
sem við höfum í raun öll vitað. Við
getum ekki treyst erlendu hemað-
arveldi fyrir framtíð okkar. Við eig-
Kjallarmn
Ragnar Stefánsson
jarðskjálttafræðingur
„Herinn fer þó ekki af sjálfu sér. Hernaðaryfirvöld Bandaríkjanna telja
staðinn mikilvægan fyrir sig,“ segir Ragnar i greininni.
„Einmitt á slíkum tímum ætti aö vera
hægt að rífa upp baráttuna gegn hern-
um. Nú getur enginn sagt lengur að það
sé bara íjarlægur draumur að búast við
því að herinn fari einhvern tíma.“
um aö treysta á okkur sjálf og
byggja upp þá atvinnuvegi og þá
vinnu sem er hagstæð fyrir okkur
sjálf. Bandarískur her er ekki hér
fyrir okkur. Hann er hér vegna
markmiða bandarískra valdhafa og
mun miskunnarlaust reka íslend-
inga úr vinnu þegar það þjónar
best þeim valdhöfum.
Herinn skilur eftir sig rústir.
Hann hefur með nærvem sinni á
Suöumesjum rústað það atvinnulíf
sem þar ér eðlilegast.
Við eigum að gera þá kröfu til
hersins að hann fari og að hann
hreinsi til eftir sig. Að hann hreinsi
olíuna og eitrið úr jarðveginum og
stríðskumbaldana úr útsýninu.
Það land, sem verður eftir, er þjóð-
inni miklu dýrmætara en vilyrði
um nokkurra ára launagreiðslur í
viðbót.
Spillingin af hernum
Nærvera bandaríska hersins hef-
ur haft slæm áhrif á samfélags-
kennd íslendinga og sjálfstraust. í
skjóli hersins hefur alist upp klíka
auðmanna og valdamanna sem
byggir auð og völd á nærvem hans.
Þeir sjá þá einu framtíð að vera í
slíku skjóli, hvort sem það er með
aðildinni að EES (EB) eða með
hemum. Þessi klíka veit að vegur
hennar yrði lítill ef sú trú efldist
með þjóðinni að hún gæti staðið á
eigin fótum.
Fyrir samfélagið er ekkert eins
spillandi og það að upphefðin komi
að utan en samfélagsþegnamir geti
ekkert sjálfir. Slíkt dregur úr sköp-
unargleðinni og drepur frumkvæð-
ið. Mest af efnahagsvandanum,
svokölluðum, er af þessum rótum
runnið.
Látum drauminn rætast
Samtök herstöðvaandstæðinga
hafa lengi staðiö ein og allt of fá-
menn í baráttunni gegn hernum.
Hinn 24. október halda þau árlegan
landsfund sinn. Þessi fundur þarf
að verða vendipunktur til að stór-
efla baráttuna gegn hemum, bar-
áttuna fyrir því aö láta drauminn
rætast. RagnarStefánsson