Dagblaðið Vísir - DV - 02.02.1993, Blaðsíða 24
24
ÞRIÐJUDAGUR 2; FEBRÚAR 1993.
Neytendur
Mengun af hávaða og
Stjómendur kvikmyndahúsa fengu
nýlega í hendur bréf frá Heilbrigöis-
eftirhti Reykjavíkur varðandi hljóö-
styrk og hreinlæti. í bréfinu er sagt
-’-mð mæhng hljóöstyrks hafi sýnt aö
hann sé yfir leyfilegum mörkum eða
yfir 85 desibil (dB) og bent á aö heröa
þurfi eftirlit á meöan á sýningum
stendur. í annan stað var bent á mik-
inn sóðaskap af völdum sælgætis og
sælgætisumbúða. Farið er fram á að
stjórnendur hvetji gesti til betri um-
gengni. Öll kvikmyndahús fengu
þetta bréf en ekki voru tilgreindar
niðurstöður á mælingum.
„Þessi könnun okkar í kvikmynda-
húsum kemur fyrst og fremst til
vegna kvartana kvikmyndahúsa-
gesta. Mælingar sýna í mörgum til-
fellum, og reyndar ailtof mörgum,
að hljóðstyrkur er hafður of hár,“
sagði Dagmar Vala Hjörleifsdóttir,
—-heilbrigðisfulltrúi hjá Heilbrigðiseft-
irhti Reykjavíkur.
Mælt í tvær mínútur í senn
Dagmar hefur farið á vegum Heil-
brigðiseftirhtsins á milli kvikmynda-
húsa og mælt hljóðstyrk og nú er
verið að fara annan hring.
„Við höfum reynt að mæla í sömu
stærð af sölum og höfum farið á
kvöldsýningar og á sjö-sýningar.
Nemi mælitækisins er hafður í höf-
uðhæð til þess að ná þeim hljóðum
sem koma á mannseyrað. Ef styrkur
**fer yfir 85 dB í lengri tíma er heym-
in farin að bíða hnekki.“
Mælt er í tvær mínútur í senn og
fundið út meðaltal hverrar mæhngar
út aha sýninguna. Dæmi eru um aö
tækið hafi aðeins þrisvar sýnt styrk
undir 85 dB á mælingartímanum.
„Þetta segir okkur að nánast öh
sýningin er yfir æskilegum mörkum
eða 85 dB. Nú eru flest kvikmynda-
hús með svo góð tæki að hávaðann
á að vera hægt að stíha. Bréf okkar
var tUmæU tíl stjómenda um að taka
vinsamlega í þessa ábendingu," segir
Dagmar Vala. „Einnig eru mældir
bíóin eins og við getum á milli sýn-
inga. Við reynum að gera það sem
við getum og höfum ruslakörfur um
allt hús. Ef fólk getur ekki séð sóma
sinn í því að nota þær körfur leiðum
við það ekki að körfunum."
Ekki vandamál hjá okkur
„HeUbrigðiseftirhtið sendi öllum
kvikmyndahúsum eitt svona dreifl-
bréf og þar á meðal okkur. Þar er
talað um athugun og hún mjög al-
mennt orðuð. Við höfum beðið um
skýringar og nánari upplýsingar en
því erindi hefur enn ekki verið sinnt.
Það væri öllum tíl hagsbóta að aðilar
ynnu saman að þessu mikhvæga
máh. Þetta vandamál á ekki að vera
hjá okkur. Ég kannast við eitt tilfelli
og það var á frumsýningu en þá var
óskað eftir að myndin yrði keyrð
hátt. Þetta var ekki opinber sýning
og okkur því óviðkomandi," segir
Friðbert Pálsson, forstjóri Háskóla-
bíós.
Einfalt stilliatriði
Hann segir einfalt að stiUa hljóðið
í salnum. Þar eru stilhtakkar og sér
sýningarmaðurinn um að hafa hljóð-
ið eins og það á að vera.
„UpphaUega var salurinn mældur
og myndimar eru svolftið breytileg-
ar í hljóðsetningu. Bíómyndir eru
mismunandi en í þessu húsi er sýn-
ingarmönnum uppálagt að stiUa
hljóðið í samræmi við þær kröfur
sem em gerðar. Sé það gert á þetta
ekki að vera vandamál. Staðreyndin
er sú að bíógestir kvarta af og tU yfir
hljóðinu og það er ýmist of hátt eða
of lágt.“
Varðandi mshö sagði Friðbert að
bíóið hefði í nokkra mánuði verið
með auglýsingaherferð í gangi þar
sem gestir eru hvattir tU að ganga
vel um. „í þessari mynd bemm við
saman kvikmyndahús og heimili.
Við flnnum fyrir miklum mun og
umgengnin er öll miklu betri nú en
áður.“ -JJ
- mælingar sýna sums staðar óþarfa hávaða
Hávaði i sumum kvikmyndahúsum hefur reynst yfir leyfilegum mörkum. Ungt fólk vill hafa meiri kraft og hávaða
en það eldra.
hæstu topparnir og eru tU dæmi um
100 dB og meira. En svona toppar
standa stutt."
Hvetjum til betri umgengni
Auk hávaðamæUnganna var gerð
athugasemd við umgengni í sölum
kvikmyndahúsanna.
„Þetta eru salir upp á margar miUj-
ónir og eigendur eru búnir að leggja
mikið á sig tíl þess aö gera þá huggu-
lega fyrir fólkið sem gengur alveg
hrikalega Ula um. Þessi sóðaskapur
er algerlega óþörf ruslmengun. Fólk
lætur ekki allt drasl vaða á gólfið
heima hjá sér. Við vUjum hvetja gesti
kvikmyndahúsanna tU að ganga bet-
ur um og stjórnendur tíl að ýta und-
ir það. Það hlýtur að vera öllum í
hag að bæta þessa þætti.“
Ekki hærra nú en áður
Árni Samúelsson er eigandi Sam-
bíóanna sem er stærsta kvikmynda-
húsafyrirtækið með flesta sah.
„Þetta hefur ekki verið neitt hærra
en verið hefur síðustu tíu tU fimmtán
ár. Ég held það sé ekki mikill hávaöi
í kvikmyndahúsum. Ég tel að hávað-
inn sé frekar á skemmtistöðunum.
Það geta komið upp toppar en það
er enginn jafnaðarhávaði yfir mörk-
um. Hljóöið á filmunni er þannig að
það kemur toppur inn og ekki getur
sýningarmaðurinn rokið til og lækk-
að þegar hann kemur, það er bara
ekki hægt að ætlast til þess. Tæknin
er orðin svo mikil í dag að hljóðsetn-
ingin er allt öðruvísi en hún var fyr-
ir tuttugu árum en hún er búin aö
vera eins í rúm tíu ár,“ segir Ámi
Samúelsson. „Við reynum að þrífa
rusli í kvikmyndahúsum
Tómstundaskólinn:
Spennandi
nómskeið
Eigum enn laust á þessi námskeið:
MÓDELTEIKNING
VATNSLITAMÁLUN
AKRÝLMÁLUN
SILKIMÁLUN
SLÆÐUHNÝTINGAR
SÖNGNÁMSKEIÐ
GLUGGAÚTSTILLINGAR
INNANHÚSSKIPULAGNING
STAFSETNING
TALMÁLSHÓPAR í TUNGUMÁLUM
AÐ HANNA 0G SAUMA EIGIN FÖT
SKAPANDI SKRIF
VÉLRITUN
ALMENN SKRIFSTOFUSTÖRF
AÐ GERA VIÐ BÍLINN SINN
TRÉSMÍÐI FYRIR KONUR
BÓKFÆRSLA
HLÍFÐARGASSUÐA
AÐ LESA ÚR TAROT
GARÐASKIPULAGNING
FLUGUHNÝTINGAR
SJÁLFSNUDD
TÓMSTUNDA
SKOUNN
Grensdsvegi 16a
Sími 67 72 22
Útbod á flugfarseðlum fyrir ríkisstarfsmenn:
IATA-reglur
banna ekki afslátt
á sölulaimum
- segir talsmaóur IATA
„Eg ætla ekki að dæma um það,
það verður að spyrja fjármálaráð-
herra um þetta atriði. Ákveðið var
að ganga til samstarfs við Flugleið-
ir og það tókst að ná góðum samn-
ingi,“ segir Skarphéðinn Steinars-
son, viðskiptafræðingur í fjármála-
ráöuneytinu, aðspurður hvort ekki
væri óeðlilegt að í útboð væri sett
þaö skilyrði að einungis mætti
beina viðskiptum til eins fyrirtækis
eins og gert var í nýlegu tilboði á
vegum ráðuneytisins.
Fjármálaráðuneytið leitaði ný-
lega tilboða frá ferðaskrifstofum í
flugfarseðla fyrir ríkisstarfsmenn
á grundvelli samnings við Flugleið-
ir en ríkið hyggst spara 35 til 40
milljónir á farseðlakaupum á ári.
Þær fjórar skrifst^fur, sem valdar
voru, voru Úrval-Útsýn, Ferðskrif-
stofa íslands, Ferðaskrifstofa stúd-
enta og Söludeild Flugleiða. Mikil
óánægja er meðal forráðamanna
Samvinnuferða-Landsýnar og fleiri
skrifstofa með máhð og því er hald-
ið fram að þetta fyrirkomulag
brjóti í bága við reglur bæði IATA
og EES.
í fyrra tilfelhnu halda menn því
fram að það sé alveg útilokað að
bjóða jafn mikinn afslátt og ríkiö
æthst til öðruvísi en að taka hann
af sölulaunum og að það sé alveg
skýrt í samþykktum Alþjóðasam-
taka flugfélaga, IATA, að óheimht
sé að bjóða afslátt af sölulaunum.
Einnig hefur verið bent á aö út-
boðsskilmálar ríkisins stæöust
ekki lög ef EES-samningurinn væri
kominn í gildi, rökin eru þau að
samningurinn banni að í útboð sé
sett það skilyrði að einungis megi
beina viðskiptum tíl eins fyrirtæk-
is, í þessu tilfelh Flugleiða.
Skarphéðinn segir þegar búið að
beina þeirri spumingu th LATA
hvort óheimilt sé að bjóða afslátt
af sölulaunum og það svar fengist
að svo væri ekki. í ljós hefði komið
að reglumar hafi verið afnumdar
fyrir tveimur ámm að kröfu EB
enda um samkeppnisskerðandi
ákvæði að ræða. Það væri tahð að
ef einhver hópur seljenda byndist
samtökum um það að gefa ekki af-
slátt þá væri það samkeppnisskerð-
ing.
Talsmaður IATA í Genf segir eng-
ar sérstakar IATA-reglur th um
þetta atriði og leyfhegt sé að gefa
afslátt af sölulaunum. Þegar flugfé-
lög hafi selt umboðsaðhum sæti sé
það algjörlega undir ferðaskrifstof-
unum komið á hvaða verði þær
selja sætin. -Ari