Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.1993, Qupperneq 4

4
FIMMTUDAGUR 4. MARS Í993
Fréttir
TiUögur atvmnumálanefndar ASÍ og VSÍ:
Opinberar framkvæmdir
auknar um 4-6 milljarða
- tekið verði 1,5 milljarða erlent lán og bensíngjald hækkað um 4 krónur
Atvinnumálanefnd Alþýðusam-
bandsins og Vinnuveitendasam-
bandsins hefur imnið tillögur til rík-
isstjómarinnar í tengslum við þá
kjarasamninga sem standa yfir. Tll-
löguplaggið er dagsett 23. febrúar.
Þar er lagt til að í ár verði 4-6 millj-
örðum króna varið til opinberra
framkvæmda þjá ríki og Reykjavík-
urborg.
Samkvæmt tillögunum yröu fjár-
festingar í byggingarframkvæmdum
47 til 50 milljarðar króna eða allt að
3 prósentum meira en á síðasta ári.
Þær framkvæmdir sem nefndin legg-
ur til að farið verði í munu skapa 800
manns atvinnu.
Til að fjármagna þessar fram-
kvæmdir leggur nefndin til að beinar
erlendar lántökur opinberra aðila
verði 1,5 milljarðar króna. Ríkið taki
1 milljarð og Reykjavíkurborg 500
milljónir að láni erlendis. Frestað
verði fyrirhugaðri fjárfestingu í inn-
fluttum tækjum um í til 1,5 milljarða
króna. Sérstakt bensíngjald, 3 tii 4
krónur á lítra, verði sett á sem gefi
500 milljónir. Spamaöur í rekstri
hins opinbera verði 500 milljónir
króna. Hafin verði sala happdrættis-
skuldabréfa innanlands sem gefi 500
milljónir og fengið verði innlent og
erlent áhættufjármagn upp á 500
milljónir króna.
í tillögum nefndarinnar er lagt til
að nýtt verði heimild í húsbréfakerf-
inu til að rýmka lánamöguleika ungs
fólks, sem er að kaupa sína fyrstu
íbúð, til þess að örva íbúðabyggingar
í landinu. Þá leggur nefndin til að
hjá ríkinu fari 1,5 milljarðar í vega-
gerð, 1 milljarður í viðhald og endur-
bætur á opinberum byggingum og
500 milljónir í nýbyggingar. Hjá
Reykjavíkurborg fari 500 milljónir
króna í gatnagerð, 200 milljónir í við-
'hald og endurbætur á byggingum og
300 milljónir í nýbyggingar.
Varðandi vegaframkvæmdir, sem
eru fyrirferðarmestar, leggur nefnd-
in til breikkun Vesturlandsvegar um
Ártúnsbrekku og gatnamót Höfða-
bakka, framkvæmdir við norður-
hluta Reykjanesbrautar og við
Víknaveg milli Sandgerðis og Kefla-
vikurflugvallar, sömuleiðis við veg
milli Grindavíkur og Þorlákshafnar
og Nesveg milh Grindavíkur og salt-
verksmiðjunnar. Þá er lagt til að
heimila undirbúning að tvöfoldun
Reykjanesbrautar. Hefur í því sam-
bandi verið nefnt að taka vegatoll af
umferð um brautina.
Um þessar hugmyndir atvinnu-
málanefndarinnar er ekki samstaöa,
hvorkiinnanASÍnéVSÍ. -S.dór
* r
Tillögur atvinnumálanefndar ASIA/SI
1,5 milljarðar
RÍKIÐ
BVega- og gatnagerð
[~~1 Viðhald og endurbætur
á opinberum byggingum
ö Nýbyggingar
500 millj.
200 mlllj. 3PP mil1 -
BORGIN
CS3H
mXiSm

Tfflg
« ' -YÍ ,
■ Tmm

Vörubilspallur fór af bíl á mótum Hringbrautar og Njarðargötu i fyrradag.
Á pallinum voru fiskkassar. Betur fór en á horfðist. DV-mynd Sveinn
Þingmenn Alþýðuílokksins leggja til:
Öllum f iski verði landað
á f iskmarkaði hér heima
- Pétur Sigurðsson vill að hann verði líka allur unninn heima
í þeirri leit manna að möguleikum
á að auka atvinnu eru að minnsta
kosti þrír þingmenn Alþýðuflokks-
ins, Óssur Skarphéðinsson, Karl
Steinar Guðnason og Pétur Sigurðs-
son, með þá hugmynd að öllum fiski
af íslandsmiðum verði landaö á fisk-
markaöi hér heima. Pétur Sigurös-
son gengur meira að segja svo langt
að leggja til að hann verði líka allur
unninn hér heima. Þetta myndi þýða
að ferskfiskútflutningur legðist af.
„Það er auðvitað ekkert nema gott
um þaö að segja að menn ræði at-
vinnuskapandi tækifæri eins og
vegagerð og húsbyggingar. Það eru
hins vegar verkefni sem leysa ekki
atvinnuvandann nema tímabundiö.
Það eina sem dugir til að skapa hér
betra atvinnuástand vegna minnk-
andi sjávarafla er að öllum fiski verði
landað hér heima og hann unninn
hér líka,“ sagði Pétur Sigurðsson,
formaður Alþýðusambands Vest-
fjarða. Hann situr nú á þingi í forföll-
nm Sighvats Björgvinssonar.
Karl Steinar telur vafasamt að
krefjast þess að fiskurinn verði allur
unninn hér á landi þar sem svo gott
verð fæst fyrir hann á mörkuðum í
Evrópu. Hann segir aftur á móti sjálf-
sagt að öllum fiski verði landað hér
heima þannig að fiskvinnslan eigi
jafna möguleika og útlendingar að
bjóða í hann.
-S.dór
Fróðleg deila hefur sprottið upp
milli Morgunblaðsins annars vegar
og Jón Sæmundar Sigtujónssonar,
fyrrverandi alþingismanns, hins
vegar. Jón Sæmundur er formaður
1 lyfjahópi heilbrigðisráðherra sem
hefúr stýrt niðurskurðartilraunum
í lyfiakostnaöi.
Deilt er um hvort spamaður hafi
náðst fram eöa ekki. Tölumar, sem
um er að ræða, skipta hundruðum
milfjóna og milljörðum. í fjárlögum
fyrir árið 1992 var gert ráð fyrir 800
milijóna króna spamaði í 3000
milljóna króna útgjöldum. Deilan
snýst um það hvort þessi spamað-
aur hafi náð fram að ganga.
Jón Sæmundur segir að spamað-
ur hafi verið verulegur ef tekið er
tillit tii útgjafda ríkisins í lyfiamál-
um síðustu árin. Morgunblaðið
segir að spamaöur hafi ekki náðst
fram sé miðað við fiárlög síðasta
árs.
Jón Sæmundur segir að ekki eigi
að taka mark á fiárlögum. Morgun-
blaðið segir að fiárlög séu lög og
eftir þeim eigi að fara eins og öðr-
um lögum.
Dagfari leggur ekki dóm á þaö
hvor hafi rétt fyrir sér enda hefur
Dagfari ekki vit á peningum. Dagf-
ari hefur ekki vit á fiárlögum. Ekki
Sparnaður í eyðslu
frekar en Jón Sæmundur sem seg-
ist ekki taka mark á fiárlögum.
Morgunblaöið hefur heldur ekki
mikið vit á fiárlögum ef það vill aö
farið verði eftir þeim. Jón Sæ-
mundur segir nefiíilega að fiárlög
séu marklaus og þeir í ráðuneytinu
láti sér ekki til hugar koma aö fara
eftir vitlausum fiárlögum.
í framhaldi af þessum vangavelt-
um er það auðvitað góð spuming
til hvers fiárlög eru ef ekki er tekið
mark á þeim? Dagfari heldur að
fiárlög séu sett til að menn geti séð
hvað mikið er farið fram úr þeim.
Þannig að ef menn fara fram úr
þeim þá sýnir það í raun hversu
fiárlög eru vitlaus. Fjárlög eru sem
sagt sett til að sýna fram á hvað
eyðslan hjá ríkinu er mikil og hver
hún þarf að vera en ekki hver hún
verður. Fjárlög eru til viömiðunar
um það hvað raunsætt er að gera
og hvaö eytt er mörgum krónum
umfram þá vitleysu sem menn eru
að ákveða í fiárlögum út frá því
hvaö þeir hafa mikla peninga um-
leikis.
Jón Sæmundur bendir hins vegar
á að raunhæfur samanburður fáist
því aðeins að miðað sé við útgjalda-
tölur frá fyrra ári. Ef fiárlög gera
ráð fyrir spamaði með því að
lækka útgjaldatölur frá kostnaði
síðasta árs til kostnaðar næsta árs
þá eru það áætlanir um spamaö
sem stundum standast og stundum
ekki. Hitt er meira virði að sjá að
spamaöur næst fram þótt haim sé
ekki sá spamaður sem kemur fram
í fiárlögum ef það er spamaður frá
fyrra ári.
Nú er það að vísu ekki svo að
spamaður hafi náðst fram í lyfiaút-
gjöldum sem er lægri heldur en
tölumar frá því í hittifyrra, heldur
bendir Jón Sæmundur á að tölum-
ar em þær sömu sem þýðir aö
spamaður hefur náðst miðað við
hvað útgjöldin hefðu átt að hækka
ef ekki hefði verið sparað!
Viömiðun spamaðarráðgjafans í
ráðuneytinu er með öðrum orðum
ekki viö fiárlög og heldur ekki við
tölur frá síðasta ári heldur miðar
hann við þá tölu sem hvergi er á
blaði en er sú tala sem hefði komið
út ef ekki hefði verið sparað. Með
því aö ná sömu tölu frá einu ári til
annars hefur náöst mikill sparnað-
ur því sú tala er lægri heldur hún
hefði orðið ef ekkert hefði verið
sparað.
Allt þetta kann að þykja nokkuð
flókið en er í rauninni sáraeinfalt.
Lyfiakostnaðurinn hefur til að
mynda dregist saman þótt hann
hafi staðið í stað og þótt hann sé
hærri en gert var ráð fyrir, vegna
þess aö Alþingi reiknaði með aö
spamaðurinn yrði meiri heldur en
hægt var að spara og þess vegna
er sparnaðurinn meiri miðað viö
þann spamað sem raunverulega
var hægt að gera ráð fyrir.
Með því að taka fiárlög annars
vegar og áætlanir ráðuneytisins
hins vegar og bera þær tölur saman
við útgjöldin í fyrra og hittifyrra
hefur náðst fram gífurlegur spam-
aður þótt hann komi ekki fram í
fiárlögum og áfjáist ekki í ríkis-
reikningum. Þetta er góður árang-
ur því það er ekki á hvers manns \
færi að spara þau útgjöld sem ekki
verða til og ekki er gert ráð fyrir
nema sá sem sparar viti sjálfur
hveiju hann mundi hafa eytt ef
hann hefði ekki sparað.
Dagfari