Dagur - 19.12.1987, Blaðsíða 11

Dagur - 19.12.1987, Blaðsíða 11
19. DESEMBER 1987 - DAGUR - 11 Jónas Þórisson. JólíAfríkimki - Jónas Þórisson kristniboði segir frá jólahaldi í Eþíópíu Hvernig eru jólin haldin í fjarlægum löndum? Jónas Þórisson, sem starfaði um árabil sem kristniboði í Afríku, svaraði nokkrum spurningum um jólahald í Eþíópíu og Kenya, og þykir eflaust mörgum forvitni- legt að heyra um það hvernig menn fara að því að halda jól í steikjandi hita og glampandi sólskini. vermg er haldið upp á jólin í Eþíópíu? „Innfæddir halda upp á jólin á öðrum tíma en við, þ.e. 7. janúar. Árið hjá þeim byrjar 12. september því þeir hafa annað tímatal en við og eru sjö árum á eftir okkar tímatali. Núna er árið 1980 í Eþíópíu. Þótt innfæddir haldi upp á jólin 7. janúar þá héldum við kristni- boðarnir og fjölskyldur okkar alltaf upp á jólin þann 24. des- ember, og þá á okkar hefðbundna hátt. Veðrið á þessum árstíma er mjög heitt, alltaf steikjandi hiti og sólskin hvern dag. Börnin komu heim úr heima- vistarskólanum 2-3 dögum fyrir jól og við héldum þeim norð- lenska sið að skera út og steikja laufabrauð rétt fyrir jólin. Á aðfangadag rr farið út í kjarr og höggvið jólátré, en í Eþíópíu vaxa ágæt barrtré, vel nothæf sem jólatré. Tréð er skreytt og sett í eitt hornið á stofunni en ekki notað til að dansa í kringum það eða slíkt, því innfæddir binda sumir andatrú við tré og viðhafa dýrkun á þeim. Ef við færum að dansa kringum tréð yrði slíkt atferli auðveldlega mis- skilið. Aðfangadagskvöld er haldið hátíðlegt á hefðbundinn hátt en jólastemmningin kemst þó ekki á fyrr en um kvöldið eftir að dimmt er orðið. Þetta er heitasti árstím- inn þarna og 30 stiga hiti í skugganum á daginn. Daginn eft- ir tökum við okkur frí frá vinnu, þótt innfæddir séu við sína vinnu eins og venjulega, því jóladagur er eins og hver annar dagur vik- unnar hjá þeim.“ - Hvernig halda innfæddir upp á jólin? „Þeir halda upp á jólin þannig að snemma á jóladagsmorgun fer fólkið að undirbúa matargerð. í Konsó voru t.d. 2-3 saman um að slátra geit. Þá er. farið í kirkju eins og vanalega á hátíðisdögum og guðsþjónustan tekur a.m.k. tvo klukkutíma. Eftir það er far- ið heim og fólkið tekur til við matseld. Segja má, að jólahaldið byggist aðallega á þessu tvennu hjá innfæddum, að fara í kirkju og borða góðan mat, þ.e.a.s. það síðarnefnda er fyrir þá sem geta veitt sér slíkt. Kunningjar fara á milli húsa, fara í matarboð hver hjá öðrum og rabba saman. Þeir, sem eiga góð föt og til- heyra „fínna“ fólkinu, ef svo má komast að orði, klæðast þeim, en aðrir ganga í þeim fötum sem þeir klæðast hversdagslega." - Leggur þetta fólk nokkuð aðra merkingu í jólahaldið en þeir sem hafa alla sína tíð tilheyrt kristinni kirkju? „Nei, það held ég ekki. Þó er ekki eins mikið um jólagjafir þarna eins og tíðkast hjá okkur, þær eru algengastar meðal þeirra betur efnuðu og þeirra, sem hafa dvalið erlendis. í höfuðborginni eru verslanir sem reyna að ná til slíkra aðila. Úti á landi nær hátíðin aðeins til eins dags og er í mjög kristilegum anda.“ - Er þetta eini munurinn á jólahaldi hér heima og þar sem þú dvaldist lengst? „Nei, ég verð að segja að meðal kristinna manna í Eþíópíu er lögð mikil áhersla á trúarlegt innihald jólanna og ekki nærri því eins mikið lagt upp úr ytri rammanum og tíðkast hér heima. Hvað okkur varðaði þá leitaði hugurinn oft til heimaslóðanna um hátíðina og oft fengum við jólapakka að heiman með góðum mat og bréfum. Maður var því oft meira heima í huganum en aðra daga ársins. Mér finnst ramminn urn jóla- hald íslendinga nú á dögum vera orðinn mjög mikill og sver. Hið ytra ræður að mestu leyti ferð- inni og ekki er hægt að greina innihald jólanna nema í þoku- móðu oft á tíðum. Ég held að spenna og streita sé orðin svo mikil í sambandi við jólin hérna á íslandi að menn fara oft alveg með sig á henni í kapphlaupinu fyrir jólin. Allir vilja hafa svo fínt í kringunt sig um jólin, sem er ekki nema eðlilegt að vissu marki, en menn mega ekki gleyma alveg innihaldi hátíðar- innar. Jólagjafirnar voru ekki eins dýrar og miklar og algengt er hér á landi. Okkar bestu jólagjafir voru smádót sem krakkarnir okk- ar smíðuðu í skólanum, kannski máluð sultukrukka með hjarta og blómum á eða litlir, útskornir munir. Þessar gjafir gáfu öllum miklu meira en dýrir hlutir gera í dag. Það er vel hægt að halda jól án þess að drukkna í gjöfum og vellystingum. Ég vil beina því til þeirra sem uppgötva það um seinan að jólin hafa farið framhjá þeim að draga sig i' hlé og hugsa í einrúmi um sín mál. Þá verða jólin meiri hátíð en ella. Fólk verður þreytt á þessum erfiða jólaundirbúningi og spennan er svo mikil að það áttar sig ekki á innihaldi jólanna og getur þvf ekki notið þess að halda jólin hátíðleg. Mér finnst vera of ntikið um að fólk hlaupi á eftir ímynduðum verðmætum en glati merkingu jólanna, einkum hinni trúarlegu merkingu. Það er eðlilegt að vilja hafa hreint og þrifalegt í kringum sig en ekki að hugsa á þann veg að nauðsynlegt sé að endurnýja heilu búslóðirn- ar. Sú merking er ekki hin kristna merking jólahátíðarinnar.“ EHB Jóknyndagáía Dags Höfundur jólamyndagátunnar er Níels Halldórsson á Akureyri. í gátunni er gerður skýr greinarmunur á grönnum og breiðum sérhljóðum. Lausn gát- unnar er eiginlega tvíþætt: Eins konar fyrirsögn annars vegar og vinsamleg ábending eða hvatningarorð hins vegar. Þegar þið hafíð ráðið gátuna, þá færið útkomuna á lausnarseðilinn á bls. 30, ásamt nafni og heimilisfangi og sendið til okkar í Strandgötuna. Athugið að senda verður inn lausnarseðilinn til að ráðningin teljist gild. Lausnir þurfa að berast Degi fyrir 22. janúar n.k. Dregið verður úr réttum lausnuin en í boði er vöruúttekt að eigin vali að verðmæti krónur 10.000.00.

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.