Dagur - 19.12.1987, Síða 29
19.
" 1987
i
nafn á jólasveininum ákaflega
skrýtið.
„Pað er föst regla hjá þeim eitt
hundrað íslendingum sem búa í
Perth að koma saman 1. desem-
ber og minnast jólanna sameigin-
lega. Samkoman fer fram í stór-
um skemmtigarði: Þar er grillað,
jólasveinninn kemur í heimsókn
og á eftir er farið í ýmsa leiki.
Við reyndum alltaf að halda
okkar jól og vorum með íslensk-
an mat. Létum reykja handa
okkur kjöt fyrir jólin og skipt-
umst á jólakveðjum við fólkið
heima. Við fengum á milli 40 og
50 jólakort að heiman og ég held
að það hafi örugglega enginn
íslendinganna fengið eins mörg
kort og við, enda býsnuðust þeir
mikið yfir því.“
- Héldu íslendingarnir vel
hópinn?
„Já. Þeir hafa með sér ágætan
kunningsskap og halda uppi
spurnum hver um annan. Um
tíma var komið saman einu sinni
í mánuði og spiluð félagsvist á
heimilunum til skiptis. Það var
ákaflega gaman.“
- Fenguð þið fréttir að heim-
an, t.d. blöðin?
„Við skrifuðumst mikið á við
fólkið heima og það var ákaflega
duglegt að skrifa okkur. Það voru
aðaltengslin okkar við það og svo
fengum við líka Feyki sendan.“
Magnús í girðingarvinnunni.
Það sat í okkur
að fara heim
- Plagaði heimþráin ykkur
mikið?
„Ekki beint. Við- skruppum
hingað tvisvar á tímabilinu í
heimsókn og Kidda í eitt skipti
betur. Við vorum alltaf á þessu
Brugðið á leik á jólahátíðinni.
flakki. En það er svo skrýtið með
það, að fyrst maður var orðinn
svona fullorðinn þegar við fórum
út, þá var eins og það sæti alltaf í
manni að fara heim,“ sagði
Magnús.
„Sigga litla sem var 5 ára þegar
við fluttum út var strax alveg
ákveðin að fara heim aftur. „Ég
vil ekki týna íslenskunni. Þið
verðið að tala við mig íslensku
því ég ætla heim aftur,“ sagði
hún og strax við fyrsta tækifæri
lét hún líka verða af því. Fyrir 6-
7 árum skrapp hún hingað á milli
skóla og var hér 8 mánuði í fisk-
vinnu hjá Kirkjusandi í Reykja-
vík ásamt ástralskri vinkonu
sinni. Svo ákvað hún í fyrra að
flytja heim og var því komin ári á
undan okkur. Hún var í mjög
góðri og öruggri vinnu hjá ríkinu,
en það aftraði henni ekki frá því
að koma heim.“
- Hvernig er afkoma Ástralíu-
búa?
„Þeir sem hafa atvinnu lifa
ágætu lífi. En atvinnuleysi er tals-
vert þarna sérstaklega meðal
yngra fólks og maður verður var
við mikið vonleysi í ungu fólki.
Þegar ungir krakkar sem hættir
eru í skóla eru spurðir, af hverju
þeir haldi ekki áfrani að læra, er
svarið: Til hvers! Þegar auglýst er
starf fyrir unglinga, sækja 50-100
um og síðan er þeim sagt að þau
verði látin vita. Og svo bíða þau
án þess að fá nokkurn tímann að
vita neitt. Mörg þeirra voru búin
að sækja svo oft um að þau voru
hætt að standa í því, búin að gef-
ast upp. Enda skilur maður það
vel að fólk fyllist vonleysi þegar
því er ekki einu sinni svarað. Ég
á ekki gott með að skilja hvernig
stendur á þessu atvinnuleysi. Því
nú gefur landið mikið. Ávaxta-
rækt er mikil og námugröftur,
járn og gull og nýlega fundust að
því sagt er auðugustu demanta-
námur í heimi.“
Fólk getur misst vinnuna
fyrirvaralaust
- Þú sagðist, þegar ég bað um
þetta viðtal, alltént vita að
Islendingar hefðu það gott, en
þeir kynnu bara ekki að meta
það.
var sagt einn morguninn að hann
þyrfti ekki að mæta oftar. Hann
krafðist skýringa en fékk engin
svör. Ég gekk eftir skýringunni,
sem var sú að hann hefði skropp-
ið út úr húsinu sem hann var að
vinna í til að fá sér að reykja. Það
þurfti ekki meira. Þetta var mikið
áfall fyrir manninn, en hann fékk
vinnu annars staðar svo það
bjargaðist þannig lagaö.
Mér fannst líka slæmt, að það
að litlu að ég yrði rekinn fyrir
þetta. Ef mannskapurinn á verk-
stæðinu hefði ekki staðið á bak
við mig og hótað að ganga út,
hefði svo farið.
Ég er þó ekki að segja að
svona hafi þetta verið alls staðar,
en töluvert um það.“
Með áætlunarbíl yfir
þvera Ástralíu
- Ferðuðust þið rriikið?
„Nei, það var ósköp lítið. Lítið
meira en heimsóknir til barnanna
okkar. Unnur bjó í 350 kílómetra
fjarlægð og við fórum nokkrum
sinnum til hennar. Það var ekki
svo lengi verið að aka þangað eft-
ir malbikinu. Öllu lengra var til
Hilmars sem býr í Queensland-
fylki alveg hinum megin, á norð-
austurströndinni. Þangað fórum
við tvisvar með áætlunarbíl.
Ferðast var dag og nótt og tók
ferðin 3 sólarhringa. Þá gerði
maður sér vel grein fyrir hvað
Ástralía er stór. Farið var yfir
Nullarbrorsléttuna um lengsta
beina veg heimsins. Landslagið
meðfram veginum er ósköp til-
breytingalíiið. Þó maður svæfi í 2
tíma fannst inanni þetta vera
sami runninn og fór fyrir glugg-
ann rétt áður en maður sofnaði.
Annars er mjög fallegt í Ástralíu
og líklega mundum við ferðast
Frá 1. des. hátíð íslendinga í Perth.
I
Á ferðalagi skammt frá borginni Albany, sem er suður með vesturströnd-
inni, ásamt Þórólfi bróður Kiddu, sem brá undir sig betri fætinum og kom í
heimsókn.
„Já þeir eiga gott að hafa
atvinnuöryggið, það held ég að sé
það sem mest skortir í Ástralíu.
Menn vita ekkert með vissu hvað
þeir halda vinnunni lengi. Það
eru mörg dæmi þess að menn
missi vinnuna 45-50 ára og cftir
það er nær ógjörningur fyrir þá
að fá vinnu annars staðar. Þeir
eru þá taldir vera orðnir of gamlir
fyrir vinnumarkaðinn. Þegar ég
var að girða í kringum hús sem
ríkið átti, leigði þar smiður
u.þ.b. 45 ára. Hann hafði misst
vinnuna á þeim forsendum að
hann væri orðinn of gamall. Það
var greinilegt á því sem hann var
búinn að laga kringum húsið að
þetta var góður smiður og dug-
legur. Ég hefði skilið ef þeir
hefðu rekið mig því ég var þó
réttindalaus, en að hann skyldi
vera rekinn var mér óskiljanlegt.
Mátti ekki tjá mig
við vinnufélagann
Svo veistu aldrei nema þú verðir
rekinn. íslendingi sem vann með
mér, góðum smið á besta aldri,
var eins og maður mætti ekki tjá
sig um hlutina, eins og fólk gerir
hérna. Hér segir hver maður það
sem honum býr í brjósti, en það
munaði ekki nema hársbreidd
einu sinni að ég yrði rekinn bara
vegna þess að ég talaði of mikið.
Við smiðirnir fengum tíma-
áætlanir á verkin. Við vorum að
smíða eldhússkápa og það var
alveg sama hvort þeir voru ein-
faldir eða með einhverju mixi, að
alltaf var ætlaður sami tíminn á
fetið. Ég fór að gagnrýna þetta
við vinnufélaga minn og sagði að
það færi hvert fyrirtæki fljótlega
á hausinn á að vinna eftir svona
áætlunum. Daginn eftir kallaði
verkstjórinn minn á mig og
spurði hvort ég hefði verið að
segja eitthvað við vinnufélaga
minn daginn áður. Eftir svolitla
umhugsun minntist ég gagnrýn-
innar á áætlunina. Þá sagði hann
mér að ég skyldi aldrei aftur tala
um það við næsta mann hvað mér
fyndist um hlutina. Ég skyldi
frekar tala um það við hann
sjálfan. Það hefði nefnilega mun-
meira um ef við skryppum þang-
að í heimsókn. Þá hefðum við
meiri tíma en þegar við bjuggum
þar. Perth borgin sem við áttum
heima í er ákaflega falleg borg.
Heimili okkar var upp við hæðirn-
ar þar sem mikið er um ávaxta-
ekrur; epli, appelsínur og vímið.
Þaðan var aðeins 20 mínútna
akstur niður að baðströndinni.
Við vorum reyndar ekki dugleg
að nota hana,“ sagði Magnús.
Heimferðin var fljótlegri en
ferðin út 19 árum fyrr. Flugið til
London tók tæpan sólarhring.
Hilmar sonur þeirra, sem kvænt-
ur er stúlku frá Burma, er sá eini
úr fjölskyldunni sem enn sem
komið er hefur ekki hugað að
neimför. Unnur kom heim í
haust og mun gerast kennari við
Grunnskólann á Sauðárkróki
núna eftir áramótin. Jón Björn
var fyrir stuttu búsettur á Krókn-
um í ár, en dvelst nú í Perth þar
sem kona hans er við nám. Öll
eiga börn Magnúsar og Kristínar
íslenska maka, að Hilmari
undanskildum. -þá