Dagur - 04.04.1992, Blaðsíða 10

Dagur - 04.04.1992, Blaðsíða 10
10 - DAGUR - Laugardagur 4. apríl 1992 * „Eg vil fínna dagsbirtuna flæða um augu mín/ í tærum hljómi eðlileika og sakleysis: án áhrifa!“ - Þannig hefst ljóðið Án áhrifa í Ijóðabókinni Tehús ágústmánans sem nýkomin er út hjá Almenna bókafélaginu. Höfundurinn er Akureyringur, búsettur í Svíþjóð, og ættu þá margir að kveikja á perunni. Hann heitir Jóhann árelíuz og er Einarsson. Jóhann árelíuz sótti ísland heim í tilefni af útgáfu nýju bókarinnar, en Tehús ágústmánans hlaut fyrstu verðlaun í bókmenntasamkeppni AB og er vandað til útgáfunnar. Að sjálfsögðu notaði Jóhann tækifærið og skrapp til fóstru sinnar, Akureyrar, sem ávallt laðar fram Ijúfar minningar - og sárar. Þessar minningar ætlum við að rifja upp. Jóhann árelíuz (Einarsson) er fæddur á Akureyri 28. ágúst 1952, meyja fram úr fingurgómum og sannkallaður Eyrarpúki enda fæddur og uppalinn í Eyrarvegi 35. Hann er af vopnfirskum ættum, faðir hans var bóndi í Vopnafirði en neyddist til að hætta búskap vegna heymæði og fluttu þau hjónin með þrjú elstu börnin til Akureyrar á fimmta áratugnum. „Ég var einn af fáum KA-mönnum á Eyr- inni og hef allar götur verið ákaflega þakk- látur fyrir það. Ég hef alltaf kunnað vel við mig í minnihluta enda er þá meira að berjast fyrir og gegn. Eyrin var á þessum tíma eitt stórt leik- svæði. Hjallarnir voru þarna fyrir neðan, tún, hesthús, hlandpollur sem við kölluðum Kwai-fljótið, braggar og bryggjur. Við lék- um okkur í fótbolta allan liðlangan daginn, fórum niður í Slipp og í ýmis fyrirtæki, ræddum við karlana og kynntumst atvinnu- lífinu. Við fengum að sitja í hjá vörubíl- stjórum út í Krossanes og það var alltaf nóg að gera. Nú er leiksvæðið lagt undir bíla- stæði og iðnaðarhús. Hverfin voru líka aðgreindari en nú, Inn- bærinn, Brekkan, Eyrin, Þorpið. Stétta- skiptingin var býsna skýr. Það var til dæmis lítið um forstjóra á Eyrinni.“ Ætlaði að verða atvinnumaður í knattspyrnu Fótboltinn spilaði stórt hlutverk í lífi strák- anna. Jóhann og bræður hans voru sleipir í boltanum og eflaust muna allir eftir snilldar- töktum Þormóðs (Móða) bróður hans. „Þessi tími er liðinn. Nú fara strákarnir varla í fótbolta að gamni sínu lengur heldur er æft með þjálfara á ákveðnum tímum. Vissulega er það gott til að byggja upp þrek en ég held að tæknin komi frekar með frjáls- um leik. Ég lék mér mikið einn með bolta, fór í svig á lóðinni og reyndi að láta boltann límast við lappirnar. Við komum líka reglu- lega saman og skiptum í lið og þá voru strákarnir á öllum aldri. Ég var ekki nema fimm ára þegar ég fékk minn fyrsta heila- hristing í fótbolta. Þá sá ég Þormóð bróður þrefaldan stumra yfir mér en eftir þrjár mínútur spratt ég á fætur og hjólaði í stóru strákana.“ - Hvað varð síðan um knattspyrnumann- inn Jóhann Einarsson? „Ég ætlaði að verða atvinnumaður og var alinn upp í þeirri trú. Elsti bróðir minn, Vignir, kom þessum áhuga að hjá okkur hinum. Hann var áskrifandi að erlendum fótboltablöðum og ég safnaði myndum úr þeim. Ég fór að æfa fótbolta en hætti 1969 þegar ég var kominn upp í 2. flokk. Ætli sveitaböllin hafi ekki tekið við af fótboltan- um. Síðasti leikurinn sem ég spilaði var gegn Þór á grasvellinum. KA vann leikinn 11:4 og ég gerði m.a. tvö síðustu mörkin, það síðasta með brjóstinu. Þetta sumar var ég reyndar farinn að slá mjög slöku við æfingarnar. Áhuginn hjá mér var ekki eins ódrepandi og hjá Þormóði bróður sem spil- aði þangað til hann varð 35 ára og er enn að í skallablaki af sama áhuga.“ Skólagangan skrykkjótt nokkuð Frá hinum efnilega knattspyrnumanni hverfum við að skólagöngu Jóhanns. Hún hófst í Hreiðarsskóla þar sem drengnum gekk illa að læra og hlýða og var löngum lát- inn sitja í skammarkróknum. Þá fór hann í hinn nýja Oddeyrarskóla og tók miklum framförum í námi, ekki síst í lestri enda var bókhneigð hans farin að láta kræla á sér. Síðan lá leiðin upp í Gagnfræðaskóla Akur- eyrar og eitthvað tók að halla undan fæti. Hann fór tvisvar í landspróf en það varð að samkomulagi milli Sverris Pálssonar, skóla- stjóra, og Vignis bróður Jóhanns, sem var kennari á Blönduósi, að pilturinn færi vest- ur og Jóhann varð gagnfræðingur frá Mið- skólanum á Blönduósi. „Það var góður bókakostur á Blönduósi og ég las mikið, síst þó námsbækurnar. Ég uppgötvaði Stein Steinarr fyrir alvöru, las Laxness, sökkti mér niður í bókmenntasögu Kristins E. Andréssonar og kynntist atóm- skáldunum. Ljóðið Sumarnótt eftir Jón úr Vör var opinberun fyrir mig. Þarna ákvað ég að gerast skáld og fór að yrkja eitthvað annað en ferskeytlur um Framsóknarflokk- inn. Mér fannst þetta vera mitt hlutskipti og frá 1971 hef ég litið á mig sem skáld," sagði Jóhann árelíuz. Einmitt þetta ár, 1971, innritaðist Jóhann í Menntaskólann á Akureyri. Þegar hann hafði mætt með höppum og glöppum í eina tvo mánuði tók Steindór Steindórsson, skólameistari, hann á beinið vegna fjarvista. Steindór spurði hvort hann hefði einhvern áhuga á að vera áfram í þessum skóla. Jú, Þaðþ; - segir Jóha Jóhann sagðist hafa áhuga á náminu en áhuginn fyrir öðru væri meiri. Hann hætti síðan í MA um áramótin 1971/72. Vann á þrettán vinnustöðum á hálfu ári „Þetta var á uppreisnarárunum og kennarar hugsa til þeirra með hryllingi. Það var mikil ólga í nemendum og agaleysið algjört. Við þurftum að hugsa um margt annað en að lesa námsbækurnar og sitja í tímum," sagði Jóhann og glotti. - Hvað tók við eftir þessa skömmu dvöl í MA? „Árið 1972 var mjög skrautlegt hjá mér. Ég vann á þrettán vinnustöðum og var þó aðeins hálft árið í vinnu vegna anna við skriftir. Ég fór á vertíð í Vestmannaeyjum sem stóð í einn og hálfan sólarhring. Ég var kokkur á bát með Begga heitnum skans. Þetta var skammvinn sæla. Ég varð sjóveik-

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.