Dagur - 08.12.1992, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Þriðjudagur 8. desember 1992
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. 1200ÁMÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ KR. 110
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMNETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON (íþróttir),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON,
ÓLIG. JÓHANNSSON, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
SIGRÍÐUR ÞORGRÍMSDÓTTIR (Sauöárkróki vs. 95-35960, fax 95-36130),
STEFÁN SÆMUNDSSON, ÞÓRÐUR INGIMARSSON
UÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Óafsakanleg framganga
heilbrigðisráðherra
íslenskir ráðherrar hafa stundum verið sakaðir um að
vera full yfirlýsingaglaðir í fjölmiðlum. Þær ásakanir eiga
því miður við rök að styðjast. Mörg dæmi eru um það frá
síðustu árum að van- eða óhugsaðar hugmyndir, sem
ráðherrar setja fram í fjölmiðlum, hafi valdið taugatitr-
ingi, sárindum og óánægju, innan ríkisstjórnar sem utan.
Þjóðin hefur jafnvel orðið vitni að því er íslenskri ríkis-
stjóm hefur verið slitið í umræðuþætti í sjónvarpi, í beinni
útsendingu. Er það vafalaust heimsmet, sem seint verður
slegið.
Sumir íslenskir stjórnmálamenn virðast ekki ætla að
læra að hlýta viðteknum venjum og siðrænum vinnuregl-
um. Þeir gleyma sér í sviðsljósinu, láta sjálfsagða kurteisi
og tillitssemi lönd og leið og velja sér í hæsta máta óeðli-
lega boðleið til að koma viðkvæmustu málum á framfæri.
Ráðherrar núverandi ríkisstjórnar hafa margoft tilkynnt
ákvarðanir um stórfelldan niðurskurð fjárveitinga til
ýmissa ríkisstofnana í fjölmiðlum - án þess að kynna
hlutaðeigandi aðilum málið fyrst. Þeir virðast ekki láta sig
það neinu varða að slíkar ákvarðanir hafa oftar en ekki í
för með sér uppsagnir starfsfólks á viðkomandi stofnun-
um og breytta hagi þeirra sem þurfa á þjónustu stofnan-
anna að halda.
Ráðherrar núverandi ríkisstjórnar hafa ítrekað virt eðli-
legar boðleiðir mála að vettugi. Dæmin eru mýmörg en
nýjasta og ef til vill skýrasta dæmið er einungis nokkurra
daga gamalt. Síðastliðinn miðvikudag lýsti Sighvatur
Björgvinsson, heilbrigðisráðherra, því yfir í fréttatíma
Ríkisútvarpsins að starfsemi Kristnesspítala yrði færð
undir rekstur Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri. Hann
lýsti því jafnframt yfir að þessi ráðstöfun myndi leiða til
40 milljóna króna rekstrarsparnaðar. Þarna var ráðherr-
ann að sögn að kynna niðurstöður nefndar, sem hann
skipaði til að endurskoða rekstur Kristnesspítala. Það er
staðreynd að hvorki framkvæmdastjóra spítalas né starf-
sfólki hans, hafði verið tilkynnt um þessa niðurstöðu áður
en hún var kynnt alþjóð. Það er staðreynd að fram-
kvæmdastjóri spítals reyndi ítrekað í tvo daga að ná tali
af formanni nefndarinnar, en án árangurs. Loks er það
staðreynd að framkvæmdastjóri Fjórðungssjúkrahússins
á Akureyri heyrði það fyrst í útvarpsfréttum að stofnun
hans ætti að taka við rekstri Kristnesspítala! Það gefur
augaleið að ef ná á fram 40 milljóna króna sparnaði í
rekstri Kristnesspítala mun það leiða til uppsagna fjöl-
margra starfsmanna stofnunarinnar. Boðleiðin sem heil-
brigðisráðherra valdi, skapaði því ekki aðeins sárindi,
heldur einnig óvissu og jafnvel ótta meðal starfsfólks
tveggja sjúkrastofnana við Eyjafjörð. Orð Bjarna Arthúrs-
sonar, framkvæmdastjóra Kristnesspítala, í Degi sl.
fimmtudag, lýsa framkomu ráðherrans afar vel: „Með
þeirri framkvæmd sem höfð var á er verið að segja yfir-
mönnum Kristnesspítala upp störfum gegnum fjölmiðla, “
sagði Bjarni.
Ljóst er að Sighvatur Björgvinsson, heilbrigðisráð-
herra, valdi ranga og óeðlilega boðleið til að tilkynna
ákvörðun sína og nefndar sinnar. Hann beitti ruddalegri
aðferð til að koma boðunum á framfæri. Framganga hans
í þessu máli er í senn afleit og óafsakanleg. Ákvörðunin
sjálf, þ.e. að færa starfsemi Kristnesspítala undir rekstur
Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri, er svo kapituli út af
fyrir sig og efni í margar greinar. BB.
Leiklist
„Hart í bak“ á Raufarhöfti
Föstudaginn 27. nóvember var
frumsýnt á Raufarhöfn leikrit
Jökuls Jakobssonar, Hart í bak.
Leikstjóri og hönnuður búninga
og leikmyndar er Guðfinna Mar-
grét Óskarsdóttir. Því miður
komst undirritaður ekki á frum-
sýninguna vegna annarra verk-
efna og sá því sýningu 1. desem-
ber.
Leikverkið Hart í bak felur í
sér afar stórt svið mannlegra eðlis-
þátta. Til þess að það njóti sín,
þarf að nást dramatík og létt-
Ieiki og allt sviðið þar á milli.
Slíkar kröfur er ekki auðvelt að
uppfylla og stendur jafnvel í
þeim leikurum, sem til atvinnu-
manna teljast.
Heildarsvipur uppsetningar
Leikfélags Raufarhafnar á Hart í
bak er góður. Sviðsmynd er vel af
hendi leyst og gefur góðan bak-
grunn fyrir framrás sýningarinn-
ar. Lýsing sviðsmyndarinnar er
vel fullnægjandi. Reyndar hefði
mátt biðja um örlítið meira á
þessu sviði, en ýmsar aðstæður
valda því, að lengra var ekki unnt
að ganga.
Sérlega góð er frammistaða
Páls G. Þormars í hlutverki Stígs
skóara og safnaðarformanns. Páll
hefur greinilega til að bera ýmsa
fínlega kosti góðs leikara, svo
sem næmt tímaskyn, sem gerir
flutning hans áhrifamikinn og
markvissan.
Hrólfur Björnsson fer með
hlutverk Láka, sonar Áróru spá-
konu. Hrólfur fer almennt vel
með hlutverk sitt og á marga
stórgóða spretti ekki síst í við-
skiptum við Finnbjörn bissness-
mann og Árdísi, ungu stúlkuna
að austan.
Björg Hjördís Ragnarsdóttir
leikur Árdísi. Björg fer hóflega
og ljúflega með hlutverk sitt og
skapar sannferðuga persónu í
túlkun sinni.
Sigrún Guðnadóttir fer með
hlutverk Guðbjargar kennslu-
konu. Sigrún nær verulegum tök-
um á persónu hinnar gamal-
reyndu kennslukonu, sem reynir
að gera mann úr fyrrum nemenda
sínum og hefur til hans hlýjar
taugar þó hann hafi verið baldinn
og henni óþægilegur.
Jónatan, fyrrverandi skip-
stjóri, er leikinn af Jónasi
Friðriki Guðnasyni. Hlutverkið
er í sjálfu sér ekki ýkja rismikið,
en nær nokkrum hápunktum,
sem Jónasi tekst almennt vel að
skila. Sérlega vel gerði hann í
lokaatriði verksins, en þar rís
persónan hvað hæst.
Sigurveig Björnsdóttir er í
hinu vandasama hlutverki Áróru
spákonu, dóttur Jónatans. Þetta
hlutverk krefst mikils af þeim,
sem með það fer. Áróra sveiflast
á milli sterkra geðhrifa; er svarri
eina stundina en blíð eða gerir sig
blíða þá næstu. Sigurveig gerir
iðulega vel í þessu viðamikla
hlutverki. Sem dæmi má nefna
nokkur samleiksatriði með Stíg
skóara og einnig atriðið, þegar
rukkarinn heimsækir hana. Fyrir
kemur hins vegar, að henni förl-
ast nokkuð. Sem dæmi má nefna
nokkur tilfelli, þegar replikkur
koma ekki svo snöggt sem skyldi
og einnig að í heild tekið náði
Sigurbjörg ekki nógu góðum tök-
um á samleik við Jónatan föður
sinn.
Kristján Önundarson leikur
Finnbjörn, bissinessmann. Hann
á góða spretti. Þannig tekst hon-
um vel í atriðinu, þegar hann set-
ur Áróru úrslitakosti. Því miður
nær leikur Kirstjáns þó of oft
ekki nógu vel þeim hálfgildings
vandræða- og flóttablæ, sem
persónan þarf að hafa.
í smærri hlutverkum voru
Angela Agnarsdóttir, Sóley B.
Sturludóttir, Bergur Júlíusson og
Jónas Pálsson. Öll stóðu sig vel.
Guðfinna Margrét Óskarsdótt-
ir, leikstjóri með meiru, hefur
unnið umtalsvert afrek með þess-
ari sýningu. Það kemur reyndar
ekki á óvart, því að fyrri uppsetn-
ingar hennar á Raufarhöfn, sem
undirritaður hefur séð eða haft
fréttir af, sýna, að í Margréti er
ekki á ferð nein venjuleg leikhús-
áhugamanneskja, heldur kona
með stálvilja til verka, næmt
auga og ekki síst getu til þess að
hrífa með sér þá, sem með henni
starfa.
Verk sitt við uppsetningu Leik-
félags Raufarhafnar á Hart í bak
hefur Margrét unnið af mikilli
kostgæfni. Afar sjaldan kemur
fyrir, að dauðir punktar séu í sýn-
ingunni - fyrir utan þau stuttu og
reyndar leiðinlegu smáhik, sem
stafa af því að viðbragð kemur
heldur seint á eftir áreiti. Mjög
fátítt er einnig, að leikarar líkt og
bíði. Sem dæmi um slíkt má þó
nefna óhóflega lítil viðbrögð
Láka, þegar Áróra hendir rukk-
aranum út.
í heildina litið, hefur Margrét
enn einu sinni skapað heildstæða
sýningu og mjög vel frambæri-
lega úr þeim lítt reynda og í
mörgum tilfellum óreynda efni-
við, sem hún hefur í áhugasömu
fólki um leiklist á Raufarhöfn.
Það er lofsvert og gott dæmi um
það, hverju má áorka, þegar
áhugi er vakinn og margar fúsar
hendur leggja saman til góðra
verka.
Sýningunni á Raufarhöfn fylgir
efnismikil leikskrá. Á meðal efn-
is í henni er grein eftir G. Mar-
gréti Óskarsdóttur, sem hún
nefnir Til umhugsunar. Þar segir
hún meðal annars: „Fólkið verð-
ur að vilja leikfélag - vilja
leikhús," því að „Leiklist vex
ekki af sjálfri sér, heldur af krafti
og trú fólksins á sjálft sig.“
Viljinn, krafturinn og trúin virð-
ast vera fyrir hendi á Raufarhöfn.
Haukur Ágústsson.
Vilhjálmur Ingi Árnason:
Er óeðlilegt afskiptaleysi
í iimferðarlöggæslu á Akureyri?
„Umferðarmáti Akureyringa er staðreynd, en ekki liggur jafn Ijóst fyrir
hvort kenna megi þar um vísvitandi og vítaverðu afskiptaleysi lögreglu,“
segir Vilhjálmur Ingi m.a. í grein sinni.
Heiðursmennirnir Árni Valur
Viggósson og Brynjólfur Brynj-
ólfsson hafa að undanförnu gert
umferðarmálum okkar Akureyr-
inga og afskiptum eða öllu heldur
afskiptaleysi lögreglu af þeim
nokkur skil.
Brynjólfur varpaði í síðustu
grein sinni fram þeirri spurningu
hvort Neytendafélag Akureyrar
og nágrennis geti tekið á þessum
málaflokki. Hann leiðir jafn-
framt hugann að þeirri ágiskun
sinni, að yfirmaður í lögreglunni
sé hugsanleg orsök vandans með
því að innprenta ungum lögreglu-
mönnum afskiptaleysi hvað varð-
ar þennan þátt löggæslunnar.
Neytendafélög leitast við að
styðjast við staðreyndir og forð-
ast ágiskanir. Umferðarmáti
Akureyringa er staðreynd, en
ekki liggur jafn ljóst fyrir hvort
kenna megi þar um vísvitandi og
vítaverðu afskiptaleysi lögreglu.
Svar mitt við spurningunni
verður því að vera á þá leið, að
hingað til hefur Brynjólfur ein-
ungis komið fram með ágiskun
og hugleiðingu um að orsökin
liggi í innrætingarstarfi eins Iög-
regluþjóns og ekkert umfram
það.
Sé hægt að sýna fram á að ein-
hver yfirmaður í lögreglunni
hvetji undirmenn sína til að nota
blinda augað meir en góðu hófi
gegnir, þá er það að sjálfsögðu
neytendamál, en ég hef enga
haldbæra vitneskju um slíka inn-
rætingu, og get því ekki snúið
mér að þeim vanda ef hann er þá
yfir höfuð fyrir hendi.
Hins vegar veit ég að við erum
margir ökumennirnir á Akureyri,
sem væri hollt að líta í eigin barm
og leita orsakanna þar, á ég þar
ekki við félagana Brynjólf og
Árna, því þeir reyna örugglega
að aka í samræmi við orðtakið
„sá skal ekki grjóti kasta...“. Ef
ég þekki þá rétt.
Það stendur síðan upp á lög-
regluna sjálfa að svara því, hvort
ágiskun Brynjólfs um eðli og
innihald innrætingarstarfseminn-
ar eigi við rök að styðjast eða
ekki. Ég varpa því boltanum yfir
í Þórunnarstræti, ef vera skyldi
að einhver á þeim bæ gripi, og
kæmi með frekara innlegg í þess-
ar hugleiðingar um umferðarmál.
Fyrir hönd Neytendafélags
Akureyrar og nágrennis,
Vilhjálmur Ingi Árnason.