Dagur - 08.12.1992, Blaðsíða 8

8 - DAGUR - Þriðjudagur 8. desember 1992
Jobbi
- saga eftir Vigfús Björnsson, úr bókinni „ Leitin“
Komin er út bókin „Leitin“ eftir Vigfús Björnsson. - Bók þessi
hefur að geyma 25 sögur og þætti þar sem stiginn er dans á hinni
mjóu og vandasömu línu smásögunnar. - Til að gefa einhverja
hugmynd um efnið má nefna m.a. lögfræðinginn Odd og endur-
komu hans á bernskustöðvar eftir 40 ára náms- og embættisframa,
heima og erlendis. Þá segir frá Emmu og ástarbralli hennar við
kornungan pilt - og síðar hörðum kjörum með sjálfselskum karli.
Jobba, sem fer suður til dýrðarinnar Reykjavíkur að afla sér auðs
og frama. Svarta hausnum. Draugnum sem giftir sig strákagullinu,
Agnesi. Lilla, kamarhreinsara hjá sýslumanni - og hlunnindum
nokkrum þar að lútandi. JR - karlrembu. Ámunda bisnismanni.
Erótískum lagerstörfum. Valda á Brimbakka og mæðgunum Lillu
og Gullu. Hinni þokkaríku og gáfuðu Guðnýju og illskufullri
„Kerlingunni Vömm“. Hryssunni Lipurtá, Kolflnnu, Bárði og
dramatískum skiptum þeirra. Einnig segir frá óvæntum ævintýrum
í sambandi við strákinn Palla. Hér er sagan af henni Moniku,
Reykjavíkurstúlkunni og menntakonunni, sem mætir forlögum
sínum norður í Skagafirði - í sárasta harmi og ýtrustu sælu. Hér á
eftir birtum við eina sögu úr bókinni, söguna um Jobba.
Saga þessi er ekki alveg ný af
nálinni en þarf þó ekki að vera
neitt verri fyrir það. Hún er af
honum Jobba, munaðarlausum
strák. Hann var alinn upp á afdala-
koti en réði sig umsvifalaust að
fermingu lokinni til ríkasta bónda
sveitarinnar. Jobbi þóttist sann-
arlega orðinn maður með mönn-
um eftir að hafa ráðið sig hjá Teiti
stórbónda í Skál.
Ekki var alveg laust við að
Jobbi gerði sig svolítið merkileg-
an við gömlu húsbænduma sína
eftir að hann var kominn í krist-
inna manna tölu, eins og hann
orðaði það. Þau höfðu notað svo
rækilega út úr honum að hann
varla óx né hélt holdum þau ár
sem hann var búinn að vera í kot-
inu hjá þeim. Svo þegar gamli
húsbóndi hans ætlaði að halda
uppteknum hætti svaraði Jobbi
með spekingssvip: „Þeir þóttust
vera vitrir en voru heimskingjar."
Og þegar sá gamli sagði að hann
væri með hortugheit svaraði Jobbi
enn hátíðlegri í bragði: „Sjáandi
sjá þeir ekki og heyrandi heyra
þeir ekki.“ Þetta var það sem sat
eftir hjá Jobba eftir ferminguna.
Honum fannst þetta eins og sniðið
upp á húsbónda sinn í kotinu og
því bjó það svo rækilega um sig í
kolli hans. Þessar lærðu tilvitn-
anir urðu svo til þess að húsbónda
Jobba hætti að lítast á blikuna.
Hann sá að strákurinn hafði allur
forherst við ferminguna og taldi
því vissast að losa sig við hann
áður en verra hlytist af.
Ótrúlega var hann pervisinn
vetrarmaðurinn sem kom pjakk-
andi heim túnið á Skál með al-
eiguna í smá-pinkli undir hend-
inni. Þessi skinhoraði og lágvaxni
skrokkur hafði undarlega stór-
vaxnar og þrútnar hendur, kulda-
bláar. Þótt vetrarmaðurinn væri
klæddur bættum og snjáðum lörf-
um var hann hinn snarborulegasti
á svip. Á höfðinu bar hann gamalt
derhúfupottlok, skælt út í aðra
hliðina - og hallaði eilítið undir
flatt.
Á stórbýlinu Skál var ekki
annað fólk á þessum vetri en
Teitur bóndi, ung kona hans og
Jobbi. Jobbi sá það fljótt að ætlast
var til þess að hann ynni fyrir
kaupinu sínu! Það var þó strax
skárra að þræla fyrir einhverjum
aurum en að þræla eins og í kotinu
og fá ekki einu sinni almennilega
ofan í sig. - Sífellt nagg og nöldur
voru launin hans þar.
Á Skál fékk Jobbi að éta eins
og hann gat í sig látið og var það
fljótt að segja til sín. Hann blés út
á alla kanta og híungurinn á
efrivörinni tók að flæða upp eftir
vöngum hans eins og silkivefur.
Nefið tók að þrútna og bólgna
upp. Vissir bólunabbar spruttu
upp um allt andlit og báru vitni
um yfirfljótandi vessastarfsemi.
Teitur sagði við matarborðið að
gelgjustrákar væru líklega mest
þreytandi mannfígúrur sem fyrir
fyndust. Jobba fannst hann þyrfti
að fara að raka sig því öllum varð
starsýnt á silkihíunginn framan í
honum. En hann átti enga rakvél
og Teitur sagði hann greinilega
kominn með hvolpavit. Unga
konan hans Teits hlustaði þögul á
og leit viðkvæmum augum til
Jobba.
Teitur bóndi var mikill maður
og gjörvilegur og orðlagður
vinnuþjarkur. Af einhverju var
hann orðinn ríkasti maður sveit-
arinnar. - Eitt af verstu verkunum
sem Jobbi var látinn gera var að
brytja sfld úr stórri steinþró, í roll-
umar. Steinþró þessi var innst í
skemmunni þar sem sfldin geymd-
ist allan veturinn í kuldakrapi með
svolítilli íblöndun af salti. En það
var kalsaverk að standa tímunum
saman í skemmukuldanum og
brytja slepjaða sfld í nær tuttugu
blikkfötur. Rollumar vom gráðug-
ar í sfldina, sem var gefin sem
fóðurbætir, svo þetta var daglegt
starf hjá Jobba. Óft var hann kald-
ur og loppinn og tíminn í skemm-
unni ætlaði aldrei að líða. En
Jobbi hafði ekki vanist því að
vorkenna sjálfum sér og tók upp á
því að stytta sér stundir við sfld-
arskurðinn með því að taka Teit
bónda ögn á hvalbeinið.
„Maður veit nú meir en þú
heldur, Teitur Þorgeirsson,“ fliss-
aði Jobbi niður í barm sér. „Það er
ekki nóg að vera stórbóndi, næ, di
skal mera til - eins og danskurinn
segir. - Þeir þóttust vera vitrir en
vom heimskingjar. - Þóttust vita
en vissu ekki. - Ekki er víst að þú
værir svona sjálfumglaður, ef þú
vissir hvað gerist á morgnana
þegar þú ert farinn út að gefa roll-
unum þínum!!“ Jobbi setti sig í
keng og hló pukurslega. „Ætli að
það minnkaði ekki eitthvað í þér
loftið! - Hu, það heyrist svo sem
ágætlega í gegnum einfalt panel-
þilið á milli okkar og það er
enginn vandi að heyra hrotumar í
þér um leið og þú leggst á kodd-
ann - þó konan þín geri sitt til að
halda þér uppi. - Maður hefur svo
sem líka heyrt í þér brakið á
morgnana áður en þú klæðir þig í
leppana. - Þá ert þú úthvfldur og
byrjar daginn með braki og brest-
um! Hí-hí. - Þú hlærð alltaf á eftir
eins og þú hafir unnið eitthvert
stórvirki. - Þú ert alveg ofsalegur
karl þegar þú ferð fram í eldhús að
fá þér eitthvað." Jobbi nuddaði
sultardropann af nefinu með bláu
og köldu handarbakinu og saug
jafnframt hressilega upp í nefið. „f
dyrargættinni heyrir maður svo
hrópin í þér um leið og þú ferð að
gefa rollunum þínum: - Reyndu
svo að hafa þig í fjósið strákur og
sofðu ekki á þig lús! - en maður er
nú ekki svo vitlaus sem þú heldur!
Þú veist ekkert um gatið sem
komið er á panelvegginn! Ég sló
bara burt lítinn kvist og síðan get
ég kíkt inn í hjónaherbergið. - Já,
það er þama ágætis gægjugat og
gaman að sjá hvemig þú berð þig
að! Hí-hí. - Það er samt miklu
skemmtilegra að horfa á konuna
þína. - Þú gleymist nú alveg hjá
henni. Hoj-hoj!“ Jobbi lagði frá
sér hnífinn og stóð gleiður og
útskeifur frammi fyrir hnakknum
hans Teits, sem hékk þama í
skemmunni. „Hún er líka fimmtán
ámm yngri en þú en ekki nema sjö
ára munur á mér og henni! - Þú
heldur að þegar þú ert búinn að fá
það sem þú vilt að þá sé hún
ánægð! - Ánnað er nú samt að sjá
í gegnum kvistgatið! - Jobbi litli
tók þá til sinna ráða og bætti um
betur. - Það var sko engin hand-
vömm á því. - Af hverju heldur þú
að hún vilji ekki að ég fari út á
morgnana um leið og þú? - Að ég
þurfi að sofa ögn meir! -Já, gettu
bara. - Þú ímyndar þér að það sé
vegna þess að ég sé unglings-
ræfill! - Nei, hún hefur sko annað
í huga en að láta mig sofa, unga
konan þín. - Hemm! Hún segir að
ég sé jafnoki þinn og vel það. -
Já, og sittu svo bara með það Teit-
ur Þorgeirsson óðalsbóndi!”
Eftir að Jobbi fór að ræða
svona skemmtilegt málefni við
sjálfan sig var hann alltaf jafn-
hissa á því hvað hann var fljótur
að brytja sfldina - og átti jafnvel
erfítt með að slíta sig úr skemm-
unni að verki loknu. - Jobba var
það ljóst að hann yrði aldrei neitt
meir en vinnumannsnefna meðan
hann væri í Skál, hjá Teiti bónda.
Hugur hans stefndi hærra. Hann
stefndi til dýrðarinnar í Reykjavík
og fyrir þá drottningu ætlaði hann
að fóma öllu. - Um vorið setti
hann upp skakka pottlokið sitt.
Tók pjönkur sínar, hristi úr sér
hrollinn og stefndi suður til henn-
ar Reykjavíkur.
Jobbi hafði aldrei séð neitt því
líkt sem hana Reykjavík, þegar
hann kom þangað skröltandi í
langferðabfl síðla kvölds. Ljósin
flæddu um allt svo fagurleg, eins
og í himnaríki. Hann stóð þama
stirður og vegalaus, en brosið datt
samt ekki af andliti hans. Hann
gekk örfá skref, hingað eða þang-
að eða til baka, með litla pinkilinn
sinn undir hendinni. Hann mændi
á alla bflana og þessa glæsilegu
strætisvagna og stóm klukkuna á
Lækjartorgi. Einhvem veginn
barst hann svo í Austurstræti og
hringsnerist þar dolfallinn, tím-
unum saman. Og þar sem hann
vafraði um í undmn og hrifningu
fram og aftur um Austurstrætið
álpaðist hann fyrir glæsilegan
gljáandi fólksbfl. Hann var næst-
um hreykinn yfir því, en gat ekki
staðið upp. í bflnum var gamall
herlæknir úr Malæjalöndum ásamt
syni sínum sem var við stýrið.
Herlæknirinn var ölvaður og
hringsnemst augun glæfralega í
hausnum á honum, meðan hann
skoðaði Jobba, svo við lá að Jobbi
skellti upp úr. Hringanórinn, eins
og Jobbi kallaði herlækninn með
sjálfum sér, vegna þess hvað
augun hringsnemst í höfðinu á
honum, komst að þeirri niðurstöðu
að hnéð á Jobba væri illa tognað
og nokkuð úr lagi gengið, þannig
að Jobbi yrði að liggja hreyfingar-
laus í réttum umbúðum mán-
aðartíma eða svo! Þegar herlækn-
irinn frétti að Jobbi ætti ekkert
athvarf að leita til og væri rétt að
koma til höfuðborgarinnar utan af
landi, rak hann í rogastans.
„Hvað ert þú eiginlega að
álpast hingað til Reykjavíkur án
þess að hafa nokkurt víst athvarf
að leita til?“ spurði hann hálf-
þóttalega og glennti upp glym-
umar svo sást í hvítt, hringinn í
kringum glamrandi sjáöldrin.
„Eg er kominn hér til að afla
mér auðs og frama,“ svaraði Jobbi
að bragði með drýldnu glotti, þótt
kvalimar í hnénu ætluðu alveg að
drepa hann. Það varð því úr að
herlæknirinn tók hann heim í
kjallarann til sín, til bráðabirgða.
Innan um tómu brennivíns-
flöskumar í kjallarakompunni
hans Jobba var í geymslu íburð-
armikið rúm. Það var úr svörtum
harðvið, allt útskorið svo Jobbi
hafði aldrei séð neitt því líkt. „Ég
er bara strax kominn í rúm eins og
kóngur," sagði hann yfir sig
hreykinn þegar hann lagðist í
rúmið. Herlæknirinn athugaði
meiðslin nánar eftir að Jobbi var
kominn upp í hið konunglega
rúm. Hann ranghvolfdi í sér
augunum og glennti þau upp svo
sá í hvítuna allan hringinn og
tuldraði eitthvað óskiljanlegt
meðan hann þuklaði og þreifaði
hnéð. Þegar hann ætlaði að segja
Frostrásin FM 98,7
Útvarp á Norðurlandi með aðsetur á Akureyri.
Erum komnir í loftið!
Frostrásin FM 98,7
Sími 27687 ★ Útvarp með sál
íbúð tíl sölu!
Til sölu, nú þegar, á afar hagstæðu verði, 3ja herbergja ris-
íbúð á Oddeyrinni (Reynivellir 4). Hún hefur sérhita, og all-
ar raflagnir eru nýlega yfirfarnar.
Fallegt útsýni. - Góð lóð. - Lán fylgja!
Eigandi er lögbúandi í Reykjavík og er þar meö nýstofn-
aða fjölskyldu og er þess vegna mikið í mun að koma
íbúðinni í verð og hefur slegið allverulega af núverandi
matsverði.
Nánari upplýsingar er að fá hjá Fasteignasölunni hf.,
Gránufélagsgötu 4.
eitthvað á íslensku mundi hann
ekki orðin og Jobbi flissaði í barm
sér. Eftir að hafa skoðað hnéð og
gert á því sársaukafullar tilraunir,
tók hann púða sem þama var,
gerðan úr hlébarðaskinni - eða
einhverju slíku, og lét undir hné
Jobba. í þeim stellingum skyldi
svo Jobbi liggja hreyfingarlaus í
hálfsmánaðartíma, eða svo. Síðan
rigsaði herlæknirinn burt og Jobbi
sá engan í tvo sólahringa. Hann
gat ekki sofið fyrir kvölum í
hnénu, en hann var yfir sig hreyk-
inn af harðviðarrúminu og fannst
hann hafa verið ógurlega heppinn.
Svo var það á þriðja degi að
inn til hans kom unglingsstúlka
með smurt brauð og mjólkurglas.
Hún sagði að pabbi sinn hefði
steingleymt að Jobbi væri þama í
kompunni og ekki sagt neinum frá
því - þar til allt í einu að það rann
upp fyrir honum áðan! „Hann er
orðinn svo hroðalega gleyminn
hann pabbi og oftast dmkkinn til
að halda niðri malaríunni."
Stúlkan hló og Jobbi hló á móti.
Hann hámaði í sig brauðið, strauk
mjólkina úr silkiskegginu og hló.
- Stúlkan fór út með tóman brauð-
diskinn og tómt mjólkurglas.
Jobbi var enn glorhungraður en
hafði ekki orð á því. Stúlkan
sagðist koma aftur á morgun - og
hún ætti raunar að færa honum
næringu meðan hann væri
rúmfastur. „Ég heiti Signý,“ sagði
hún um leið og hún lokaði
kompuhurðinni á eftir sér.
Nú sofnaði Jobbi með bros á
vör, en hafði varla sofið lengi
þegar drepið var á dymar hjá
honum. Þar var þá komin Signý
með þónokkum útbúnað í fanginu.
Jobbi reif upp augun og starði á
hana.
„Ég stal rakhníf frá pabba,
hann á eina tíu, svo er hér raksápa
og sjóðandi vatn í máli og
rakkústur,” sagði hún í hálfum
hljóðum.
Ég skal raka þig - ég er vön að
raka pabba."
Jobbi glotti við tönn. „Hu,
svona er að vera á hraðferð til
auðs og frama,“ skríkti hann
stórhrifinn. Signý setti stórt hand-
klæði framan á hann og skrúbb-
aði á honum kjammana með rak-
burstanum freyðandi sápuskúmi
svo að sápukúlur flugu um alla
kompuna. Það var ekki laust við
að Jobba kitlaði svo hann gaf frá
sér stöðugt hláturstíst. Þegar
Signý hafði skrúbbað hann nægi-
lega með burstanum kom hún með
rakhnífínn. Jobbi starði á hann og
varð ekki um sel. Hann hafði
aldrei séð svona áhald áður, bara
rakvélar, en hann róaðist fljótt
þegar hann fann ömgg handtök
Signýjar og mjúka hönd hennar á
vanga sér. Hann hló og skríkti
allan tímann sem hún var að raka
hann og strauk hróðugur yfir
kjammana á eftir. Signý skildi
eftir rakhnífinn hjá honum og
sagði honum að raka sig einu
sinni í viku!
Þegar Jobbi fékk loks leyfi
herlæknisins til að klæða sig var
hnéð kreppt. Þannig staulaðist
hann um í hálfan mánuð með
kreppt hné. Herlæknirinn rang-
hvolfdi voðalega í sér glamrandi
lausum glymunum og sendi Jobba
til náttúrulæknis á Grettisgötunni.
Signý var látin fylgja honum og
styðja hann á milli strætisvagna.
Jobbi tók öllu sem sjálfsagðri
upphefð og var með gamanyrði á
vör og undarleg tilsvör svo Signý
var stöðugt að missa út úr sér hlát-
urinn. Hún beið eftir Jobba meðan
læknirinn dembdi honum í sjóð-