Dagur - 05.02.1994, Qupperneq 7
Laugardagur 5. febrúar 1994 - DAGUR - 7
Eiður er bjartsýnn í dag, en fyrir hálfu öðru ári bar hann sig ekki eins vel. „Ég hafði það á tilfinningunni að ég gæti aldrei horft framan í nokkurn
mann á iífslciðinni cftir þetta. Siík var skelfíngin innra með mér.“
algjörlcga úr tcngslum við raunveruleikann.
Það cr mitt mat að við Islendingar þurfum
ekki að bera kinnroða lyrir erlendum þjóðum
varðandi matvælaframleiðslu og bendi ég á
t.d. kjötiðnað, brauógeró og allan mjólkur-
iðnað í því sambandi. Vió höfum náð stór-
kostlegum árangri í þessum greinum og það
er svakalegt til þess að hugsa ef öll þessi
verkþekking glatast. íslendingar sem búsettir
cru erlendis sækjast ntjög eftir matarsending-
urn að heiman, það segir sína sögu. Eg vona
að íslcndingar haldi áfram aö kaupa íslenska
framleióslu svo sem þeir hafa gert fram til
þcssa.“
„Eigum að reyna að vernda okkar
framleiðslu“
- En finnst þér að stjórnvöld eigi að reyna aö
vernda íslenska framlciöslu?
„Já, mér finnst sjálfsagt að þau geri það.
Ég skil ekki þau rök að vilja ekki vernda það
sem íslenskt er. Hvers vegna er svona mikil
ásókn í það að vilja hleypa erlendri fram-
leiðslu inn í landið? Viö eigum frckar aó
grípa til sömu ráða og margar aðrar þjóðir
gera, til dæmis Japanir, og reyna að vernda
okkar framleiðslu mcð alls konar klækjum
svo önnur lönd gcti ekki flætt yfir okkur. Því
miður viróist vera stór hópur innan íslenska
stjórnkerfisins og í forystu neytendasamtak-
anna, sem einblínir á þennan innflutning og
þykist bera hag neytenda fyrir brjósti. Eg sé
ekki að þaö þjóni hagsmunum neytenda að
mörg þúsund ntanns gangi atvinnulausir.
Mér er minnisstætt þegar Islendingar voru
að senda Pólverjum í skipasmíðastöðvum í
Gdansk samúðarskeyti og baráttukveðjur og
daginn eftir skrifuðum við undir samninga
við þá um skipakaup. Af hverju gerðunt við
það? Jú, af því að vinnuaflió var svo ódýrt.
Það er svona pólitík sem virðist ráða í þessu
landi og samhengi milli orða og gjörða er
ekkertf'
Eióur segir að Islendingar verði að leggja
meiri áherslu á sölumennsku og markaðsmál
og einnig verði að hefja iönaðarstörf til vegs
og virðingar.
„Það hefur alla tíð verið litið frekar niður
á iðnaðarstéttir hér á landi og mcsta áherslan
hefur verið lögó á langskólanám, þótt mark-
aðurinn þar sé algjörlega mettur á sumum
sviðum. I mörgum öðrum löndum njóta iðn-
greinar virðingar sem gjaldeyrisskapandi
grein. Islendingar eru hrávinnsluþjóð. Við
flytjum allt of mikið af óunnu hráefni úr
landi og hér þarf að korna til hugarlarsbrcyt-
ing svo hægt verði að byggja upp eólilegt
iónaðarmannaþjóðfélag sem fullnýtir hráefn-
ið.“
„Fór að nota áfengi meira en góðu
hófí gegndi“
- Snúum okkur meira aó sjálfum þér, Eiður.
Lífið hefur ekki alltaf verið rósahaf og rnér
skilst að velgcngnin hafi tekið sinn toll og
vinnuálagið orðið meira cn nokkrum manni
er hollt.
„Já, álagið tók sinn toll. Það er búið að
vera skemmtilegt aó byggja fyrirtækið upp en
líka gífurlega erfitt og varla á sig leggjandi.
Streitan helur verið yfirþyrmandi og margar
andvökunætur sern ég hef átt, sérstaklega í
fyrstu. Þreytan fór aó segja áþreifanlega til
sín. Ég fór að nota álengi meira en góðu hófi
gegndi og síðan róandi lyf og svefnlyf í ofa-
nálag.
Ég var alltaf að leita að hamingjunni, eða
einhvcrjum innri friö. Ég skildi ekki aó ham-
ingjuna er að finna innra með ntanni sjálfum
en ekki annars staðar. Þcgar streitan og sálar-
angistin voru farin að leika mig grátt fór ég
að ganga til lækna og fékk mikið af lyljurn.
Þetta endaði mcð því að ég var alveg búinn
og 5. októbcr 1992 var ég sendur suður á
geðdeild Landspítalans. Þar var ég í 10 daga
og síðan var ég sendur á Vífilsstaði í áfengis-
meóferó og var þar alls í tvo mánuði."
„Þetta var algjört helvíti“
Eiður segir að mcóferðin hafi snúiö lífi hans
algjörlega við og öllunt aðstæðum.
„Ég gjörbreytti lifnaðarháttunum, lor að
stunda sund, minnka við mig vinnu og taka
öðruvísi á öllum málum. Ég fór loks aö geta
sofið og slakað á án áfengis og lyfja og ég
get varla lýst því með orðum hvað það hefur
Viðtal:
Stefán Þór Sæmundsson
Myndir:
Robyn Redman
■
orðið mikil breyting innra með mér, hvað
mér líöur ntiklu bctur. Hitt var ekkert líf, þaó
var helvíti, algjört helvíti. Ég fæ hroll þegar
ég hugsa til þess lífernis sem ég lifði. Ég átt-
aði mig ekki á því þá að ég var kominn við
dauðans dyr og það er hart að eitthvað þurfi
að henda mann til þess að maður sjái að sér,
en það þurfti aó hcnda mig."
- En þú segist hafa drukkið mikið í mörg
ár, hvarfiaði aldrei að þér aö þetta væri sjúk-
legt ástand?
„Nci, ég áttaöi mig engan vcginn á því að
ég væri alkóhólisti. Menn misskilja oft áfeng-
issýki. Ég var ckki cinn af þeim sem drakk
dag eftir dag. Ég notaöi vín aðallega um
hclgar, þótt þaó sé teygjanlegt hugtak, með
svona mikilli vinnu og ég þoldi það ekki. En
ég var bullandi alkóhólisti og hélt þess vegna
áfram að drekka þrátt fyrir allar hörmungam-
ar.
Þegar ég var inni á geðdeild Landspítalans
lannst mér það vera hroðaleg niðurlæging.
Mér fannst fólkió sem þar var lokað inni ekki
samboðiö mér og ég hafði það á tilfinning-
unni aö ég gæti aldrei horft framan í nokkurn
mann á lílsleióinni eftir þetta. Slík var skelf-
ingin innra meó mér og misskilningurinn.
Mér fannst öllu vera lokió hjá mér.“
„Maður þarf að leita inn á við“
Á Vífilsstöðum rann það upp fyrir Eiði hvað
í rauninni felst í því að vera alkóhólisti með
öllum þeim óæskilcgu fylgifiskum sem
áfengissýkin leiðir yfir rnenn.
„Ég hef farið eftir ráóleggingum þeirra
sem hafa gengið í gcgnum þetta víti sjálfir og
hef sótt í félagsskap slíkra nianna eftir að ég
kom hcim. Ég er mjög hrifinn af þeirri hug-
myndafræði sem þar er haldið á lofti og það
hefur líka hjálpað mér mikið með reksturinn
á fyrirtækinu að hafa getaó tileinkað mér
þessa hugmyndafræði. Lífið allt veróur miklu
léttara þegar maóur er raunveruleikatengdur
og það má segja að þessi fræði spanni yfir
allt lífsferlið.
Þótt það virðist ógerningur aó leita að
hamingjunni innra meó sér þá finnur maður
hana ekki annars staðar. 011 erum vió leita
eftir hamingjunni, friði og ró. Við erum að
leita eftir öryggi og reyna aó forðast kvíða,
ótta og óþægilegar tilfinningar. Maöur þarf
að leita inn á við til að finna þessi gæöi, ekki
út á við eins og ég gerði. Ég áttaöi mig ekki á
því aó það var vínið sem ég þurfti fyrst og
frcmst aó forðast. Þá kænti hitt á eftir.“
- En það gerist ekki sjálfkrafa, eóa hvað?
„Nei, þaó batnar ekki allt um leið og mað-
ur hættir að drekka. Maður þarf að breyta al-
gjörlega um lífsstíl, eins og ég minntist á áð-
ur. En þaó er frumskilyrðið aó rækta sjálfan
sig svo manni sjállum líði vel. Þá fer öðrum
að líða vel í kringum mann og aðstæður
veróa allt aðrar en þær voru.“
„Óðs manns æði að taka sér
aldrei frí“
Eiður er kvæntur Sigríði Sigtryggsdóttur,
sem ættuð er úr Saurbæjarhreppi. Þau eiga
þrjú börn, Gunnlaug 14 ára, Sigríði Þóru 12
ára og Helgu 8 ára. Fjölskyldan hefur auðvit-
að beint og óbeint lent í þeim vítahring sem
Eiður var fastur í og oft höfðu vinnan og
víman forgang.
„Ég hef aldrei tekiö ntér sumarfrí síðan ég
byrjaði með Kjarnafæði og ég ætla alls ekki
að mæla því bót. Þetta er auðvitað óðs manns
æói því öllum er hollt að taka sér frí og ég
verö að gera það líka. Ég hef bara verið hérna
á staðnum og aldrei farið með fjölskyldunni í
ferðalag eins og venjulegt fólk gerir. Konan
er farin að þreytast á þessu sem von er.“
Þótt rekstur lyrirtækisins skipti miklu máli
kvcðst Eiður vera farinn aö átta sig á því að
þaö er margt fleira sem er mikilvægt í lífinu,
ntörg gildi sem hann sá ekki í áfengisþok-
unni. Þcssi gildi er hann aó tileinka sér með
nýjum lífsstíl og hann segist hugsa meö hryll-
ingi til baka þegar skelfingin, vanlíðanin og
ánauó vímunnar ætluðu hann lifandi að
drepa.