Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.1995, Blaðsíða 26

26
LAUGARDAGUR 11. FEBRÚAR 1995
Árangursrík aðferð í móðurmálskennslu:
Nemendur hættir
að stynja við ritun
/
Nemendur í 5. SHB í Ölduselsskóla
læra ritun eftir aðferð sem kennar-
inn þeirra nam í Ástralíu, og þeir eru
hæstánægðir. Það heyrast engar
stunur þegar þeir eiga að setjast nið-
ur og semja texta.
„Við kennum ritunina eins og ferh
og styðjumst þá nokkurn veginn við
vinnubrögð rithöfunda," segir Sig-
ríður Heiöa Bragadóttir kennari.
„Nemendurnir gera uppkast á af-
gangspappír úr skólanum, pappír
sem kannski er búið að vélrita á öðr-
um megin. Þetta er vinnuplagg sem
þeir mega krota á. Síðan fer ég yfir
uppkastið með hverjum og einum
nemanda í eins konar viðtali. Ég er
með bók sem ég skrái viðtalspantan-
ir í og svo kemur nemandinn og sest
hjá mér og þá fórum við yfir efnið.
Nemandinn les efnið fyrir mig og
heyrir þá oft sjálfur villur sem hann
hefur gert. Það koma líka upp nýjar
hugmyndir í viðtalstímanum. Efnið
er svo endurritað og að lokum gefiö
út í bók. Bókin er síðan sett í bekkjar-
bókasafn sem nemendurnir ganga í
og lesa,“ greinir Sigríður frá.
Móðurmálið
ein heild
Hún segir að litið sé á móðurmálið
sem eina heild í kennslunni. „í haust
byrjuðum viö á því að endursegja
ævintýri. Við fjölluðum um ævintýri
í bókmenntum á sama tíma og rædd-
um hvernig þau væru byggð upp. Ég
las ævintýri fyrir þau og þegar nem-
endur voru búnir að læra um upp-
bygginguna sömdu þeir sín eigin
ævintýri."
Sigríður hóf kennslustörf 1982 og
segir þessa aðferö miklu skemmti-
legri en þá sem þá tíðkaðist. Hún
kveðst reyndar hafa breytt áherslun-
um frá því að hún tók upp nýju að-
ferðina 1987.
„Þá hafði ég aðallega frjálst verk-
efnaval með örlítilli stýringu. Núna
stýri ég nemendunum miklu meira.
Reynsla mín og annarra sem hafa
kennt þessa ritun er sú að strákar
skrifa um strákahluti og stelpur um
stelpuhluti. Þeir eru að skrifa um
hasar og blóð og löggur en þær eru
Sigriður Heiða Bragadóttir, kennari í Ölduselsskóla, kennir nemendum sínum ritun með aðferð sem hún lærði í
Ástralíu. Nemendurnir blómstra og Sigríður getur ekki hugsað sér að taka upp hefðbundna kennslu í ritun á ný.
DV-myndir GVA
meira í sætum ævintýrum. Ef þetta
er algjörlega frjálst festast þau meira
í ákveðnum ritunarstíl.“
Læra að lesa
við ritun
Að sögn Sigríðar hafa ýmsir skólar
hér á landi tekið upp þessa kennslu-
aðferð við móðurmálskennsluna.
Sums staðar er byrjað að kenna sex
ára nemendum að rita. „í Ástralíu,
þar sem ég var við nám, byija börnin
í skóla fimm ára og þá eru þau strax
látin rita. Á þessum aldri þekkja
nemendur þegar marga stafi.-Þau
stafsetja orðin eins og þau halda að
eigi að stafsetja. Þegar börnin eru
svona lítil segja þau kennaranum
Fundað i upphafi kennslustundar í ritun. Nemendur greina Sigríði frá hversu
langt þeir eru komnir með verkefni sín.
& %
■V*' Höfum fyrirliggjandi vandaða
farangurskassa á bílinn. 3 gerðir, t.d undir skíðin.
Verð frá kr. 24.500
Einnig hjólkoppar, 12,
13, 14 og 15" bæði sér-
merktir og ómerktir.
Sendum í póstkröfu
Glerið s/f
Bíldshöfða 16
s. 876510 - fax 876520
Karl Kristinsson í 5. SHB gluggar i ævintýri í bekkjarbókasafninu.
hvaöa orð þau eru að rita og kennar-
inn skrifar þá orðið á réttan hátt fyr-
ir ofan. Stafsetning er þannig kennd
í gegnum ritunina. Börn hafa jafnvel
lært að lesa á þennan hátt þegar þau
rita mikið.“
Frægur fyrirlesari
frá Bandaríkjunum
Sigríður segir að svo virðist sem
þessi aðferð njóti mikils stuðnings
hér á landi um þessar mundir. „Það
er verið að endurskoða námsskrána
fyrir bæði grunnskóla og framhalds-
skóla og svo virðist sem þetta sé það
sem koma skal. Það veröur haldin
stór ráðstefna hér í mars um ritun
fyrir öll skólastig og ber ráðstefnan
heitið Brúarsmíði. Hingað kemur
frægur fyrirlesari frá Bandaríkjun-
um, Donald Graves. Hann er einn af
þeim frægustu í fræðunum og það
var hann sem kynnti aðferðina í
Ástralíu á sínum tíma.“
Losna við
hræðsluna
Það er mat Sigríðar að nemendur
hennar hafi mjög gaman af ritun.
Þau ætli alveg að éta hana og vilji
halda áfram með verkefnin sín. „Við
höfum verið tvær hér í skólanum
sem höfum unnið markvisst eftir
þessu kerfi og það er reynsla okkar
að krakkar sem hafa verið slakir í
stafsetningu blómstra oft í þessu
kerfi. Þeir losna við hræðsluna að
allt sé vitlaust sem þeir setja á blað.
Við lesum einnig mikið. með þessari
aðferð."
Árangur þeirra sem lært hafa eftir
nýju aðferðinni og þeirri gömlu hef-
ur verið borinn saman. „Það var
geröur samanburður milli nokkurra
skóla og við komum ekki verr út. Svo
hefur líka verið gerð viðhorfskönnun
meðal nemenda og þá komu okkar
nemendur miklu betur út. Það var
greinilegt að okkar krakkar voru
miklu jákvæðari. Þeim þykir gaman
að rita og læra málfræði og alla þá
þætti sem skipta máli.“
Kennarar á unglingastigi hafa haft
á orði að nemendur sem hafa lært
ritun með nýju aðferðinni séu betur
búnimrndir heimildavinnu en þeir
sem hafa lært á hefðbundinn hátt.
„Við tíu ára aldur er strax lagður
grunnur að því að kenna þeim aö
nota heimildir og það er svo byggt
ofan á það á hveiju aldursstigi," seg-
ir hún.
Örvandi að hafa
stóran lesendahóp
Sigríður leggur á það áherslu að
það sé ekki bara kennarinn sem les
verkefnið yfir heldur sé lesendahóp-
urinn í raun stór. „í lok hvers verk-
efnis kynna nemendur bók sína fyrir
bekknum áður en hún er sett í bekkj-
arbókasafnið. Útbúinn er vasi aftast
í bókina og kort sem þeir sem fá bók-
ina lánaða rita nafn sitt á. Rekist les-
endur á einhveija villu segja þeir
bókarhöfundi frá henni og þá leið-
réttir höfundurinn villuna. Það er
mjög örvandi fyrir nemendur að sjá
að aðrir hafa áhuga á verkum
þeirra," segir Sigríður sem getur
ekki hugsað sér að taka upp hefð-
bundna kennslu í ritun.