Dagblaðið Vísir - DV - 21.02.1995, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 21. FEBRÚAR 1995
15
Störfunum fjölgar enn
Vofa atvinnuleysis hefur gengiö
ljósum logum víöast um hinn vest-
ræna heim. Því miður hefur þessi
ófögnuöur stungið sér niður hér á
íslandi, gagnstætt því sem menn
höföu vonað. Árum saman bjugg-
um viö íslendingar viö fulivissu
þess aö atvinnuleysið sneiddi hjá
okkar garöi. Við höföum vanist því
aö fremur vantaði fólk til starfa á
íslandi en að hér væri atvinnu-
brestur. Regluleg þensluskeið í at-
vinnu- og efnahagslífi, íjármögnuö
með erlendum neyslulánum, sáu
til þess aö ærin voru störfin. Verö-
bólga, efnahagsleg óstjóm og allt
sem því fylgir blekkti okkur og
viliti sýn.
Þaö er mikill misskilningur að
einn góðan eða slæman veðurdag
hafi allt breyst til hins verra. Hin
neikvæða þróun í atvinnumálum
okkar hefur átt sér langan aðdrag-
anda. Smám saman seig á ógæfu-
hliðina uns atvinnuleysið varð
bláköld staðreynd sem enginn fékk
umflúið.
Verðbólga eða atvinnuleysi?
Því verður ekki á móti mælt að
mjög margt hefur mistekist í at-
vinnulegri uppbyggingu okkar.
Fyrr á tíð var fjárfesting mikil í
efnahagslífinu, án þess aö hún skil-
aöi okkur varanlegum efnahags-
bata. Verðbólgan var atvinnulífinu
það villuljós sem leiddi okkur út í
ógöngur. Það er þess vegna regin-
misskilningur þegar því er haldið
fram að auðveldlega megi kveöa
niður atvinnuleysisdrauginn, með
því að magna upp vofu verðbólgu
í staðinn. Reynsla okkar og ann-
arra sýnir einfaldlega að verðbólga
og atvinnuleysi fer saman. Óstjórn
í efnahagsmálum veldur að lokum
atvinnuleysinu.
Sígur á ógæfuhliðina
-en réttúrkútnum
Strax á árinu 1988 fór að síga á
ógæfuhliðina hvað atvinnutæki-
færin áhrærði. Árið 1987 var
vinnuaflsnotkunin hér á landi um
131,8 þúsund ársverk, en dróst svo
árlega saman uns svo var komið
að vinnuaflsnotkunin nam 122,7
þúsund ársverkum árið 1992. Hafði
með öðrum orðum dregist saman
um sem svaraði um 9 þúsund árs-
verkum.
KjaLaiinn
vinnuaflsnotkunin 125,4 þúsund
ársverk og er áætlað að hún verði
126,3 þúsund ársverk á þessu ári.
Þetta eru gleðileg tíðindi. Eftir
árvissan samdrátt í vinnuaflsnotk-
un í atvinnulífinu þróast mál nú
mjög á annan veg. Ársverkum hef-
ur fjölgað um 4 þúsund frá því að
lægðin var dýpst á árinu 1992. Þetta
er vissulega merki um árangur sem
mikilvægt er að við höldum til haga
og byggjum á.
á þessu kjörtímabili skýra þennan
árangur. Stöðugleiki í verðlagi,
lægri vextir og hagstæðara raun-
gengi hafa átt sinn þátt í því að
fyrirtækin ráða til sín fleira fólk.
Áfnám kostnaðarskatta á borð við
aðstöðugjaldið skapaði margra
milljarða nýtt svigrúm í atvinnulíf-
inu. Breytt skattlagning að öðru
leytinu var atvinnulífinu til hags-
bóta.
Það er umhugsunarefni að á sín-
Regluleg þensluskeið i atvinnu- og efnahagslífi, fjármögnuð með erlendum neyslúlánum, sáu um að halda
uppi störfum, segir greinarhöf. m.a.
Einar K. Guðfinnsson
alþingismaður Sjálfstæðis-
flokksins á Vestfjörðum
Síðan þá hefur þróunin verið á
annan veg sem betur fer. Ársverk-
um fjölgaði um eitt þúsund á milli
áranna 1992 og 1993. í fyrra var
„Það er þess vegna reginmisskilningur
þegar því er haldið fram að auðveldlega
megi kveða niður atvinnuleysisdraug-
inn, með því að magna upp vofu verð-
bólgu í staðinn.“
um tíma réðust áhrifamikil öfl í
Efnahagsaðgerðir stjórnmálum og víðar gegn þessum
skilaárangri efnahagsráðstöfunum. Saganhefur
Það er enginn vafi á því að ýmsar dæmt málflutning þeirra rangan.
efnahagsaðgerðir sem gripið var til Einar K. Guðfinsson
Er bifreið leikfang?
Lögð hefur verið fram þingsá-
lyktunartillaga um einkanúmer á
ökutæki, 345. mál á þessu stutta
kosningaþingi. Flutningsmenn eru
hvorki meira né minna en átta
þingmenn Sjálfstæðisflokksins.
Skora þeir á dómsmálaráðherra að
gefa nú þegar út reglugerð sem
heimiiar einkanúmer á ökutæki og
aö sérstakt gjald á einkanúmer
verði notað sem fjáröflun til að
auka og efla umferðaröryggi.
Ruglingur alþingismanna
Tillagan gengur eiginlega í tvær
áttir. Annars vegar, og aðalatriðið,
er ósk um aö grafa upp gamla núm-
erakerfið og koma því á að fólk
geti á ný keypt sér stöðutákn í
umferðinni. Hins vegar er að selja
númerin til tekjuöflunar í um-
ferðaröryggismálum.
Einkennilegt viö þessa tillögu er
ruglingur alþingismanna á skipt-
ingunni í framkvæmda- og löggjaf-
arvald. Þingmennimir átta lýsa
nýju númerakerfi nákvæmiega,
stafafjölda, samsetningu tölu og
bókstafa. Þvi eygi ég nú von um
aö ná mér í númer með mínu nafni
sem akkúrat er 6 stafa langt, ef
nafnar mínir verða ekki á undan.
Þá hafa þeir reiknað út að númerin
verði tvisvar til þrisvar sinnum
dýrari en fastanúmer og gefi 10-15
Kjállariim
Eggert Ásgeirsson
skrifstofustjóri
þús. kr. aukatekjur. Ég dáist að
nákvæmni flutningsmannanna í
tillögugerðinni og bind vonir við
slík vinnubrögð en vona að það
verði þó á öðru sviði.
Þau gleðilegu tíðindi hafa borist
af umferðinni að slysum hefur far-
ið fækkandi undanfarin ár og mun-
ar, samkvæmt fréttum af trygg-
ingamálum, miklu á tjónagreiðsl-
um og slysum. Ýmissa skýringa
hefur verið leitað á þessu. Umferð
er stöðugri og öruggari en áður,
ekki ber eins á að ökumenn sýni
skap sitt í umferðinni.
Fastnúmerakerfi til góðs
í umræðum manna milli hefur
verið látið að því liggja að fastnúm-
erakerfið hafi haft áhrif til góðs í
þessu efni. Nú bera ökumenn og
farþegar síður kennsl á bifreiðar
og ökumenn. Að nokkru vegna þess
að rúður eru skyggðar.
Þeir sem muna umferðina áður
þekkja að ökumenn voru þá stöð-
ugt aö skima eftir númerum og
ökumönnum, sveitungum og vin-
um, heilsuðust með fagnaðarlát-
um. Allt þetta truflaöi umferðina
og dró úr einbeitingu og öryggi.
Ekki er þetta svo sem einhlít skýr-
ing á hegðun fólks í umferðinni.
Samt er þessi skýring á vaxandi
umferðaröryggi ekki verri viðbót
en hver önnur.
Niðurstaða þessa máls er sú ósk
að ekki verði hróflað við því núm-
erakerfi sem viö höfum innleitt
með þrautum. Þaö hefur reynst
vel. Skoöun bifreiða og kaup og
sala er einfaldari en áður. Menn
líta frekar en áður á bifreiðar sem
nauðsynlegt tæki til mannflutn-
inga.
ðráölegt er að gera sérstakar ráð-
stafanir til að innleið hégómaskap
í umferðina eins og þingmenmmir
átta eru að leggja til, með Áma
Johnsen í broddi fylkingar, jafnvel
þótt þeir segi í greinargerð að Al-
þýðusamband Islands og Vinnu-
veitendasambandið sýni málinu
áhuga!! - Höfum umferðaröryggi í
fyrirrúmi.
Eggert Ásgeirsson
„Óráölegt er að gera sérstakar ráðstaf-
anir til að innleiða hégómaskap í um-
ferðina eins og þingmennirnir átta eru
að leggja til, með Árna Johnsen í broddi
fylkingar..
Æruvemd opinberra starfs-
manna
Nauðsynleg
„Ég tei að
þessi 108.
grein lag-
anna, sem ver
opinbera
starfsmenn
ærumeiðing-
um, eigi að
vera áfram í
lögununt.
. Meirihluti Óakar Bjartmars lög-
nefndar, sem rea|uma<ur
var að endurskoða þessa laga-
grein, var þeirrar skoðunar að
hana ætti ekki að afnema og ég
er þeim sammála. Ég tel laga-
greinina, og þá vernd sem hún
veitir opinberum starfsmönnum,
í raun vera spurningu um að lög-
reglan geti haldið uppi allsheijar
reglu. Eg tel aö það sé nægilega
mikifl losarabragur í þjóðféfag-
inu, þó svo fólk geti ekki átölu-
faust komist upp með að helfa
yfir lögreglumenn skömmum og
svívirðingum. Ég vil einnig benda
á ef menn ætla að afhema 108.
greinina tel ég nauösynfegt aö
leysa lögreglumenn undan þagn-
arskyldu. Þaö er nauðsynlegt að
lögreglumenn geti 'tjáð sig óheft
ef þeir missa þá vernd sem 108.
greinin veitir. Þá má benda á að
í Svíþjóö er nýlega fallinn dómur
í máli sem spratt af því að tveir
lögreglumenn voru kallaðir fas-
istar. Lögregfumennirnir fóru í
mál og unnu það. Það er langur
tími síðan þessum lagaákvæðum
hefur veriö beitt í Svíþjóð en ljóst
á þessum dómi að Svfum þykir
eðfifegt að hafa svona varnará-
kvæði inni í sínum lögum. Ég tel
því að það sé eðlilegt að þau séu
líka í okkar fögum."
Hérerumfrá-
leita lagagrein
aðræða
„Það hljóta
allir sann-
gjaniir menn
að sjá að hér
er um alveg
fráleita laga-
grein að
ræða. Ég fæ
ekki sé hvers
vegna í
Ósköpunum tWStoiphWinsson
oinberir umhverfisráðherra
starfsmenn eigi að njóta ein-
hverra sérstakra réttinda um-
fram annað fólk í landinu í meið-
yrðamálum. Þar ofan í kaupið
þykir mér þessi 108. grein hafa
verið notuð mjög grimmúðlega
og nýleg dæmi þar um eins og
alþjóð veit. Það nær auðvitað
ekki máli á okkar tímum að ekki
skuli mega gagnrýna opinbera
starfsmenn, alveg sama hversu
rétt sú gagnrýni er, án þess að
eiga það yfir hðfði sér aö verða
dæmdur fyrir. Þess vegna hlýt ég
að fagna því ef fagagreinin verður
aömmin. Hún ber þess merki áð
vera leifar frá gamalli tíð, þeim
tíma þegar embættismenn hér á
landi voru yfirstétt í þjóðfélaginu
og nutu sérstakra forréttinda.
Það er því í raun umhugsunar-
efhi hvers vegna greinin hefur
ekki verið numin brott úr lögum
fyrir löngu. Nö eru aðrir
tímar og yfirstétt embættis-
manna ekki lengur til. Þvi er
sjálfsagt að afhema þessi forrétt-
indi. Það eiga að gilda ein lög fyr-
ir aifa landsmenn.